© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2008

Ακινδύνου, Πηγασίου, Αφθονίου, Ελπιδοφόρου και Ανεμποδίστου των Μαρτύρων

Το 1991 κυκλοφόρησε το ποιητικό βιβλίο του Οδυσσέα Ελύτη "Τα ελεγεία της Οξώπετρας", από τις εκδόσεις Ίκαρος, με προμετωπίδα του Κώστα Πανιάρα (βλ. διπλανή φωτό). Είχα την ύψιστη τιμή να μού το στείλει με ιδιόχειρη αφιέρωση!
Το πρώτο ποίημα του έργου αυτού επιγράφεται "Ακινδύνου, Ελπιδοφόρου, Ανεμποδίστου". Τι παράδοξος τίτλος! Κι όμως, δεν είναι δύσκολο ν' αντιληφθούμε, ότι παραπέμπει ευθέως στην ημερομηνία 2 Νοεμβρίου, κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη Ακινδύνου, Πηγασίου, Αφθονίου, Ελπιδοφόρου και Ανεμποδίστου των Μαρτύρων. Γιατί όμως τούς μνημονεύει ο Ελύτης εδώ;

Αν ανατρέξουμε στα στοιχεία της βιογραφίας του, θα διαπιστώσουμε, ότι γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1911. Υπό αυτό το δεδομένο, εύκολα κατανοεί ο καθείς, τι υπονοεί. Το ποίημα είναι κατεξοχήν αυτοβιογραφικό (και ποιο δεν είναι;), μέσα μάλιστα από αυτό αποτιμά ο ίδιος τον βίο, την πολιτεία του, τη Λάμψη και την Ομορφιά!

Σήμερα, επέτειο των γενεθλίων του, τον ξαναθυμόμαστε, αναγιγνώσκοντας το σχετικό ποίημα. Τον ξαναθυμόμαστε! Αν κι ένας τέτοιος ποιητικός γαλαξίας ουδέποτε ξεχνιέται!...


ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΥ, ΑΝΕΜΠΟΔΙΣΤΟΥ

Τώρα, στη βάρκα όπου κι αν μπεις άδεια θα φτάσει
Εγώ αποβλέπω· σ' έναν μακρύ θαλασσινό Κεραμεικό
Με Κόρες πέτρινες και που κρατούν λουλούδια. Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος

Τότε που αλλάζουν των αστερισμών οι βάρδιες. Και τα βουνά ελαφρά
Γιομάτα σκοτεινόν αέρα στέκουν λίγο πιο πάνω απ' τη γραμμή του ορίζοντα
Οσμές εδώ ή εκεί καμένου χόρτου. Και μια λύπη άγνωστης γενεάς

Που από ψηλά
κάνει ρυάκι πάνω στην αποκοιμισμένη θάλασσα


Λάμπει μέσα μου κείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει

Αχ ομορφιά κι αν δεν μου παραδόθηκες ολόκληρη ποτέ
Κάτι κατάφερα να σου υποκλέψω. Λέω: κείνο το πράσινο κόρης οφθαλμού που πρωτο-

Εισέρχεται στον έρωτα και τ' άλλο το χρυσό, που όπου κι αν το τοποθετείς ιουλίζει.
Τραβάτε τα κουπιά οι στα σκληρά εθισμένοι. Να με πάτε κει που οι άλλοι παν
Δε γίνεται. Δεν εγεννήθηκα ν' ανήκω πουθενά

Τιμαριώτης τ' ουρανού κει πάλι ζητώ ν' αποκατασταθώ
Στα δίκαια μου. Το λέει κι ο αέρας
Από μικρό το θαύμα είναι λουλούδι και άμα μεγαλώσει θάνατος

Αχ ομορφιά συ θα με παραδώσεις καθώς ο Ιούδας

Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος. Πελώριες άρπες πού και πού θ' ακούγονται και
Με το λίγο της ψυχής μου κυανό η Όξω Πέτρα μεσ' από τη μαυρίλα

Θ' αρχίσει ν' αναδύεται. Μικρές θεές, προαιώνια νέες
Φρύγισσες ή Λυδές με στεφάνι ασημί και με πρασινωπά πτερύγια γύρω μου άδοντας θα συναχτούν
Τότε που και του καθενός τα βάσανα θα εξαργυρώνονται

Χρώματα βότσαλου πικρού: τόσα
Με περόνες πόνου όλες σου οι αγάπες: τόσα
Του βράχου ή τύρφη και του άφραχτου ύπνου σου ή φρικαλέα ραγισματιά: δυο φορές τόσα

Ώσπου κάποτε, ο βυθός μ' όλο του το πλαγκτόν κατάφωτο

Θ' αναστραφεί πάνω από το κεφάλι μου. Κι άλλα ως τότε ανεκμυστήρευτα
Σαν μεσ' από τη σάρκα μου ιδωμένα θα φανερωθούν

Ιχθείς του αιθέρος, αίγες με το λιγνό κορμί κατακυμάτων κωδωνοκρουσίες του Μυροβλήτη

Ενώ μακριά στο βάθος θα γυρίζει ακόμα ή γη με μια βάρκα μαύρη κι άδεια χαμένη στα πελάγη της.

12 σχόλια:

Τατιάνα Καρύδη είπε...

Να τολμήσω να πω οτι αυτή είναι η περιπέτεια της Αθάνατης Ψυχής και το Νόημα της Ζωής? Μάλλον δεν έχει σημασία τι μπορώ να καταλάβω εγώ, ας μην καταλαβαίνω τίποτα απο τα λόγια ενός Μεγάλου. Σημασία ίσως έχει ΤΙ μπορούν ΑΥΤΑ ΤΑ ΛΟΓΙΑ να κάνουν στην ψυχή μου και στην ψυχή όποιου ανθρώπου τα διαβάσει. Αυτή είναι η μαγεία.. Οτι Αυτά τα Λόγια ανεβάζουν έστω για μια μικρή στιγμή και μένα την ανυποψίαστη για όλα τα Μεγάλα, όλα αυτά τα Αιώνια Πράγματα που Σεις διαχειρίζεστε. Αυτό είναι Θαύμα.

Ανώνυμος είπε...

δεν είχα ακούσει ποτέ μου αυτά τα Ονόματα Αγίων!

πηγάζει αφθονία καλών σκέψεων το ποίημα, εξορκίζει τις Κήρες!


δε σε προλαβαίνω! συνέχισε

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

"...ένας τέτοιος ποιητικός γαλαξίας ουδέποτε ξεχνιέται!"

Δε βρίσκω λόγια να προσθέσω...

Μετ' ασπασμών τε και εναγκαλισμών

P. Kapodistrias είπε...

@ Αριάδνη,

Ωραία εισέρχεσαι στων Ποιητών το Σύμπαν! Τους εκμαιεύεις και το Συν και το Παν τους!
Να είσαι καλά! Η Ποίηση να σ' ευλογεί.

Και να θυμόμαστε:

Αχ ομορφιά συ θα με παραδώσεις καθώς o Ιούδας
Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος.

P. Kapodistrias είπε...

@ Ηλιογράφε,

Ναι, υπάρχουν ΚΑΙ αυτοί οι Μάρτυρες με τα υπέροχα και ποιητικότροπα ονόματα!

Γενικώς η Ποίηση δηλούν Αφθονία. Εμπιστεύου την!

P. Kapodistrias είπε...

@ Κυρά των Γλάρων,

Το συνέλαβες το νόημα! Δεν αμφέβαλα.

Ο Ελύτης είναι πάντα στην Κορυφή! Και -ευτυχώς- δεν είναι μόνος. Η Ελλάδα καυχιέται για την Ποίησή της!

Artanis είπε...

ΠΑΝΕΜΟΡΦΟ ποίημα!!!
Το λάτρεψα...
Να έχετε ένα όμορφο βράδυ...

P. Kapodistrias είπε...

@ Αρτάνις,

Χαίρομαι που το εισέπραξες κι εσύ!
Άξιον εστί!

Αντεύχομαι για όνειρα γλυκά!

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Μπράβο, Π.Κ,
Αγνοούσα πλήρως τα περί τίτλου του πρώτου ποιήματος της Οξώπετρας.Έτσι διαβάζεται ουσιαστικότερα το όλο ποίημα.

Και δεν είναι μόνο ότι μαθαίνω. Την τέρψη πού τη βάζεις; :-)

P. Kapodistrias είπε...

@ Διονύση Μάνεση,

Τελικά και η παραμικρή λεπτομέρεια στην Ποίηση αποτελεί ΚΑΙ σημαίνον ΚΑΙ σημαινόμενο!!!

Αχ, αυτή η τέρψη! Αυτή, η γαλακτοτροφούσα μας!!!

panagiotisandriopoulos είπε...

Ελύτης for ever!
"Τα ελεγεία της Οξώπετρας" πραγματικό βάλσαμο!
Ημέρα γενεθλίων του ποιητή στον αστερισμό των δικών του Αγίων.

P. Kapodistrias είπε...

@ Παναγιώτη,

Ελύτης ΝΥΝ ΚΑΙ ΑΙΕΝ!!!!!!!

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails