Οι παρακαταθήκες Γιάννη Πομόνη του Τζαγκλαρά

Στις 23 Ιουλίου 2008 μάς άφησε χρόνους ένας σπουδαίος Ζακυνθινός, αγιάτρευτα ζακυνθινολάτρης.

Πρόκειται για τον Γιάννη Σ. Πομόνη - Τζαγκλαρά, ο οποίος είχε γεννηθεί και ανατραφεί στο Τζάντε στις 23 Ιουλίου 1917. Πολιτικός Μηχανικός ως προς το επάγγελμα, γνώρισε εκ του σύνεγγυς μυθικές (για εμάς τους μεταγενέστερους) προσωπικότητες του τόπου μας, όπως τον ιστορικό Λεωνίδα Ζώη, τον συγγραφέα Διονύση Ρώμα, τον αγιογράφο Δημήτριο Πελεκάση.

Προσωπικά δεν έτυχε ποτέ να τον γνωρίσω από κοντά. Μόνο από τα κείμενά του. Όσοι όμως τον συναναστράφηκαν μαρτυρούν, ότι, παρά τα προχωρημένα γηρατειά των 91 χρόνων του, μέχρι το τέλος είχε καθαρό μυαλό, παραδειγματική σεμνότητα, οξύνοια και το απαιτούμενο χιούμορ στη γραφίδα του. Μ' ένα λόγο: διάθεση προσφοράς στον Πολιτισμό και στα Γράμματα, παρεμβαίνοντας μες από τις εφημερίδες και τα περιοδικά του νησιού μας επί παντός επιστητού, κυρίως όμως πάσχιζε ν' αθανατίσει λησμονημένες σελίδες των χρόνων που διέφυγαν ήδη απ' την πραγματικότητα του γενέθλιου τόπου.

ΟΙ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ

Καρπός όλης αυτής της ανύστακτης και άοκνης προσπάθειάς του αποτελεί η έκδοση δύο συλλεκτικών βιβλίων του, τα οποία αποτελούν τρόπον τινά την πνευματική κληρονομιά του προς τους επιγενόμενους Ζακυνθίους, οι οποίοι -ατυχώς- δεν μπορούν να καυχηθούν ούτε για την προσήλωσή τους στην πλουσιότατη Παράδοσή μας, μήτε για την ουσιαστική τους ζακυνθινολατρία.

Α. Το πρώτο τυπωμένο του έργο είναι το "Γλωσσάριο ιδιωματισμών της αλλοτινής ζακυνθινής ντοπιολιαλιάς. Αποθησαύριση - Επεξεργασία - Απόδοση εννοιών - Παραδειγματικές φράσεις" (έκδοση του θετικώ τω τρόπω πολυπράγμονος σωματείου «Πλατύφορος», τυπωμένη στη Ζάκυνθο του 2007, με 320 σελίδες συνολικά), ένα έργο πολυσήμαντο μ' ενδιαφέρον γλωσσολογικό, κοινωνιολογικό, ιστορικό, λαογραφικό.

Τον τόμο προλογίζει ο ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου (και "πατριάρχης" της επιστήμης της Λαογραφίας) κ. Μιχάλης Μερακλής με τον εύγλωττο τίτλο "Έξοχο μουσείο λέξεων".

Β. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Λίγο καιρό μετά τον θάνατό του κυκλοφόρησε κάτι που ετοιμαζόταν από καιρό: Το βιβλίο του "Ας είναι εις ανάμνησιν... Μορφές βίωσης από το απόμακρο ζακυνθινό χθες", από τις εκδόσεις Ερμής της ομώνυμης καθημερινής εφημερίδας της Ζακύνθου (σελίδες 176).

Το χαρτόδετο αυτό βιβλίο περιέχει τα επί μια δεκαετία χρονογραφήματα του Τζαγκλαρά στην εν λόγω εφημερίδα και αφορούν σε αλλοτινές στιγμές και γωνιές του Τζάντε (δρόμους, κτίρια, γιορτές, κάλαντα, ταβέρνες, τα περί την αστική οικονομία της Ζακύνθου στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα - Επαγγέλματα και επιτηδεύματα, αλλά και την ναυπηγική τέχνη στο νησί κατά τον μεσοπόλεμο).

Στο βιβλίο προτάσσεται ένα γλαφυρό και με αγάπη γραμμένο "προλογικό αφιέρωμα" του συγγραφέα-ερευνητή Στέλιου Τζερμπίνου, με τίτλο "Lacrimae rerum και απόδοση οφειλομένων".