© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Παρασκευή 15 Μαΐου 2009

Οι λαξευτοί Ληνοί στη Ζάκυνθο

Εξερεύνηση - Φωτογραφίες - Κείμενο: Μαρία Σιδηροκαστρίτη - Κοντονή




Σε κάποια από τις περιπλανήσεις μου στην ύπαιθρο και συγκεκριμένα στη παραλιακή θέση «Κόκκινο» του Δημοτικού Διαμερίσματος Κοιλιωμένου, εντόπισα πάνω σε ένα επίπεδο ασβεστολιθικό βράχο, ένα λαξεμένο πατητήρι σταφυλιών (Ληνό).
Συγκεκριμένα είχε σκαλιστεί πάνω στο βράχο μια λεκάνη διαστάσεων 2,20Χ2,40 m με επικλινή πυθμένα, μικρού βάθους από 15 έως 20 εκατοστά, η οποία στη μια μεριά κατέληγε, με μια εγκοπή σε ωοειδή λεκάνη (Λιμπί), χωρητικότητας 0,25 m3 και στην απέναντι πλευρά είχε λαξεμένη τη βάση υποδοχής της ξύλινης μηχανής στυψίματος (τσιπουρία) και στη συνέχεια μια μικρότερη ωοειδή λεκάνη, όπου συγκεντρωνόταν ο μούστος της μηχανής.
Η όλη κατασκευή μού προξένησε το ενδιαφέρον και ρωτώντας διαπίστωσα, ότι σε αρκετές ορεινές περιοχές, υπήρχαν λαξευτοί ληνοί επάνω σε βράχο, όπως στον Αγαλά, στη θέση Ανδρωνιό, στην Εξωχώρα και στο Καμπί.






Ο ληνός στον Αγαλά είναι διαφορετικός, διότι έχει σκαλιστεί σ’ επικλινή βράχο. Η θέση της μηχανής στυψίματος των σταφυλιών ευρίσκεται στην υψηλότερη θέση, ο μούστος έπεφτε στην λεκάνη πατήματος και στη συνέχεια στην ωοειδή λεκάνη (Λιμπί), που βρίσκεται στο χαμηλότερο μέρος.
Οι παραπάνω λινοί έχει εκτιμηθεί ότι είναι Μεσαιωνικοί, συνηγορούντος του γεγονότος, ότι οι μηχανές (τσιπουρίες) δεν υπήρχαν παλαιότερα με την μορφή που τις γνωρίζουμε.
Οι λαξευτοί ληνοί όμως στο Καμπί, δεν έχουν θέση υποδοχής μηχανής (τσιπουρία), παρά μόνο λεκάνη πατήματος στην υψηλότερη θέση και λεκάνη συγκέντρωσης του μούστου στην χαμηλότερη θέση. Αναφέρονται και από τον Ντίνο Κονόμο στον «Ύπαιθρος χώρα», σελίδα 211. Αν θέλει κάποιος να τους δει είναι 100 μέτρα μετά από την ταβέρνα του Κάλλα στα δεξιά του δρόμου.
Να είναι άραγε μυκηναϊκοί, όπως αναφέρει ο Κονόμος, αφού πολύ κοντά υπάρχει το μυκηναϊκό νεκροταφείο;
Διαβάζοντας στο βιβλίο «Ελληνικά κρασιά» (εκδόσεις Τρίαινα) ο συγγραφέας Miles Lambert-Goes, στις σελίδες 202 και 203 αναφέρει, ότι στην Ζάκυνθο βρήκε να συνεχίζεται η τεχνική, που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες για το κρασί, που λεγόταν «πρότροπον», το οποίο παρασκευαζόταν από μούστο που έβγαινε χωρίς την πίεση των ποδιών ή μηχανής, αλλά από την πίεση των σταφυλιών, των σωριασμένων το ένα πάνω στο άλλο.
Συνδυάζονται αυτά με τους λινούς στο Καμπί; Παρασκεύαζαν οι Αρχαίοι κρασί, που το έλεγαν πρότροπον;
Όλα τα παραπάνω έχουν δημοσιευθεί στον τοπικό τύπο, οι φωτογραφίες δεν ήταν έγχρωμες και πέρασε σχεδόν απαρατήρητο. Έδειξε ενδιαφέρον μόνον ο συγγραφέας Miles Lambert-Goes και βρέθηκε στα χέρια μου το βιβλίο του.
Ποιος ξέρει όμως… Κάποιος από τους φίλους που καταφτάνουν «στον ίσκιο του Ήσκιου» μπορεί να τα αξιοποιήσει επιστημονικά και να προχωρήσει περισσότερο.

9 σχόλια:

Roni Bou Saba είπε...

και να μην τα αξιοποιήσει κανείς επιστημονικά δεν με πειράζει εμένα που τα αξιοποίησα για να θαυμάσω τη Ζάκυνθο ακόμα πιο πολύ...

Anastasios είπε...

Η μητέρα μου Ελένη κατάγεται από ένα μικρό χωριό της Κορινθίας, λίγο έξω από τη Νεμέα, το οποίο είναι γνωστό σε όλους στην περιοχή ως "Λινοί" ή "Λινούς". Πάμε στους Λινούς, λένε οι κάτοικοι εκεί. Το επίσημο όνομα σήμερα είναι διαφορετικό, αλλά ο κόσμος γνωρίζει το χωριό με το "παρατσούκλι" του.

Έτσι, οι Λινοί είναι κάτι πολύ οικείο σε μένα και την οικογένειά μου. Σε μικρή ηλικία είχα μάλιστα αξιωθεί να πατήσω σταφύλια στους λινούς των Λινών.

H.Constantinos είπε...

Αξίζει να ψαχτεί, ενδιαφέρον.

kiki είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα πράγματα μας λες Μαρία!

Μαρία Σ είπε...

-Roni Bou Saba χαίρομαι που οι περιηγήσεις μου βοηθούν να γνωρίσετε και αγαπήσετε την Zάκυνθο.
-Anastasios Ηθελα να ρωτήσω οι λινοί στους Λινούς στη Νεμέα είναι Λαξευτοί η κτιστοί?
-H.Constantinos και εγώ το ελπίζω.
-Kiki σε ευχαριστώ .
-Πατέρα Παναγιώτη ευχαριστούμε πολύκαι καλή μέρα σε ολους σας

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Πληθώρα πληροφοριών αλλά και αναπάντητων ερωτημάτων - πράγματι, πεδίον δόξης λαμπρόν για όσους ασχοληθούν επιστημονικά.
Καί μόνη όμως η...επίγευση που μένει της αρχαιότητας της καταγωγής του ( και ζακυνθινού) οίνου, αξίζει τον κόπο!

( Αυτό για το "πρότροπον" το αγνοούσα παντελώς. Πιστεύω πως αυτή η διαδικασία θα οδηγεί και σε κάποια ιδιαιτερότητα ( γευστική; χρωματική; συνθετική;) του κρασιού. )

Μαρία, Π.Κ, εγώ γηράσκω και εσείς με διδάσκετε αεί..:-)

Μαρία Σ είπε...

Διονύση Μανεση χαίρομαι που προσθέτουμε ενα μικρό Λιθαράκι στο βουνό των γνωσεών σου.
Το κρασί από το πρώτο στάλαγμα των σταφυλιών εχει ιδιαιτερότητα γευτική διότι γλυκίζει.
Τους χαιρετισμούς μου στην Μαρία , στον Νίκο και τα κορίτσια τους.

Anastasios είπε...

Μαρία,

Οι λινοί που θυμάμαι εγώ ήταν κτιστοί. Δεν θυμάμαι να έχω δει λαξευτούς.

Χαρά Θ. είπε...

Είχες δίκιο οτι απουσίαζα τον τελευταίο καιρό & σ ευχαριστώ που μου έδωσες το ερέθισμα να διαβάσω τη νέα σου ανακάλυψη.
Νάχα τις γνώσεις σου και το ερευνητικό σου μάτι,που όλα τα ξεθάβει & απο την άγνοια τα παραδίδει στη γνώση.
Αισθάνομαι πολύ τυχερή διότι έζησα σε μια εποχή που υπήρχαν οι Λινοί(και όχι μόνο φυσικά).
Κι αν δεν ήταν λαξευτοί και ήταν κτιστοί κανένα μειονέκτημα πλην του καλλιτεχνικού.
Θυμάμαι τον οργασμό των ημερών εκείνων,την προετοιμασία,τους εργάτες,την προσμονή και τον ενθουσιασμό εκ του αποτελέσματος.
Νάσαι καλά Μαράκι και πάντα δημιουργική!!!

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails