Το "Θολό Ποτάμι": Ιστορικό Περισκόπιο 1922-1948

Πριν λίγο καιρό έλαβα μέρος στην Εξόδιο Τελετή ενός δασκάλου, ο οποίος, νυμφευμένος με Ζακυνθινιά, αγάπησε τόσο το νησί μας, ώστε ζήτησε να ταφεί στο γυναικοχώρι του, στου Φαγιά.
Αυτές τις μέρες έλαβα από τη σύζυγό του Μαρία ένα βιβλίο του μεταστάντος - καταγραφή προσωπικών εμπειριών μιας μακράς αγωνιστικής πορείας.
Είναι οι εμπειρίες του δασκάλου Κώστα Λ. Παπαγαρυφάλλου, εναποτυπωμένες σ' έναν τόμο με τον νυκτικό τίτλο "Θολό Ποτάμι", από τις εκδόσεις Αρσενίδη (σελίδες 304, δίχως εμφανή χρονολογία έκδοσης), και με κατατοπιστικό υπότιτλο "Κοινωνικό-Πολιτικό Περισκόπιο 1922-1948".

Στο βιβλίο συναντά ο αναγνώστης διαλόγους υπαρκτών προσώπων, διηγήσεις, μνήμες και βιώματα μιας ολόκληρης κοινωνίας κατ' αυτή την πέτρινη ιστορική περίοδο. Στιγμές και αίμα από τον Πόλεμο του 1940, την Κατοχή, την Εθνική Αντίσταση, την Απελευθέρωση και τον Εφύλιο Σπαραγμό.

Στην πραγματικότητα η εξιστόρηση του Παπαγαρυφάλλου αποτελεί ανάπλαση του αιμοστάζοντος προσώπου της Ελλάδας αυτής της περιόδου. Μες από τις συγκεκριμένες περιπτώσεις και τα επιμέρους γεγονότα κατανοεί ο αναγνώστης και μάλιστα ο ανυποψίαστος νέος του καιρού και του τόπου μας, ότι όλα όσα υπάρχουν και κινούνται δίπλα μας σήμερα, αυτή καθεαυτή η ζωή της Δημοκρατίας και η δημοκρατία της Ζωής, κατακτήθηκαν με Αίμα.

Ο συγγραφέας του βιβλίου γεννήθηκε στη Λάρισα το 1917 (δεύτερο από τα οκτώ παιδιά της οικογένειάς του) και σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία. Πολέμησε το '40 στην Αλβανία ως λοχίας. Αργότερα εντάχτηκε στο Ε.Α.Μ., το δε 1943 διορίστηκε δάσκαλος στους Νερόμυλους της Αγιάς. Γρήγορα όμως εγκατέλειψε το σχολείο, εντασσόμενος ολοκληρωτικά στην Αντίσταση με το ψευδώνυμο "Κώστας Ξυνός". Το 1946 επαναδιορίστηκε στη Μακεδονία. Στον Εμφύλιο κηρύχτηκε ανυπότακτος του "Εθνικού Στρατού". Στην δικτατορία του '67 απολύθηκε και επανήλθε στην διδασκαλία με τη μεταπολίτευση. Ύστερα μετεκπαιδεύτηκε στο Μαράσλειο Διδασκαλείο, προήχθη σε Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης και συνταξιοδοτήθηκε το 1983.

π.Π.Κ.