© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Επαναγνωριμία με την "Κιόκα"

Ανασκαλεύει αναμνήσεις η Μαρία Σιδηροκαστρίτη-Κοντονή


Όταν στα νεανικά μας χρόνια πηγαίναμε στις Καντάδες στο υπέροχο προάστιο του Μπόχαλη, θυμάμαι ότι κάποια μικρά παιδιά πουλούσαν στους θαμώνες, την Κιόκα!!! Την διαλαλούσαν μάλιστα προς τους υποψήφιους αγοραστές: "Τζαντσαμίνια, μπουγαρίνια οι Κιόκες", "Διπλοτζαντσαμίνια οι Κιόκες" ή "Δύο οι Κιόκες, δύο"!!! [Βλ. και Λ. Χ. Ζώη, στο Λεξικόν... του, τ.2, 208]. 

Περί τίνος πρόκειται: Η Κιόκα κατασκευαζόταν με βάση ένα ξερό κλαδάκι, πάνω στο οποίο στερεώνονταν είτε τζαντσαμίνια (ελληνιστί: γιασεμιά), είτε μπουγαρίνια και σπάνια γραντούκες. Μοσχομύριζε ο τόπος!!!

Αυτό το έθιμο έχει -δυστυχώς- εκλείψει πολλά χρόνια τώρα και τα μόνα προσφερόμενα από τους κυρίους στις κυρίες, στα νυχτερινά μαγαζιά, είναι... άοσμα τριαντάφυλλα στο σελοφάν.

Ξαφνικά θυμήθηκα φέτος τις Κιόκες και ρώτησα τον φίλο Ιάκωβο από τί φυτό ήταν το κλαδάκι, που πάνω σε αυτό στερέωναν τα ανθάκια. Μού έδειξε ένα φυτό που εγώ το λέω αγριοσέλινο - μπορεί όμως να κάνω λάθος, αυτός δεν ήξερε πως το λένε.


Έκοψα μερικά κλαδάκια, που βρήκα άφθονα στον δρόμο του Μαχαιράδου (Γαϊτάνι) και με ψαλίδι αφαίρεσα τα σποράκια του φυτού, δίδοντάς του ένα σφαιρικό σχήμα, στη συνέχεια στερέωσα τα γιασεμιά και βλέπετε, παραπάνω στη φωτογραφία, το αποτέλεσμα!!! Για να γνωρίσουν την Κιόκα μας οι νεότεροι και να την θυμηθούν οι παλαιότεροι.

Ως το αγριοσέλινο (ασκοτζάρα ή κοψοφυλλίδα) είχα ακούσει ότι εχρησιμοποιείτο για την κατασκευή του ισχυρού δηλητηρίου Κώνειο. Πάντως τα ζώα δεν το τρώνε. Ανθηρό μπορείτε να το δείτε εδώ.

16 σχόλια:

Χαρά Θ. είπε...

Αχ, βρε Μαράκι τι μου θύμισες!
Σάπως και τόχα ξεχάσει, αλλά άλλο να το θυμάσαι ο ίδιος κι αλλο να βλέπεις αναφορές.
Πόσες έχω φτιάξει στη ζωή μου!
Κάθε καλοκαίρι λέω θα ξαναφτιάξω και περνάει και...τίποτε.
Το παιδάκι που πούλαγε σχεδόν στα περισσότερα μαγαζιά της Ζακύνθου δυστυχώς πέθανε πριν λίγα χρονια.
Κι εγω έτσι τον θυμάμαι.

P. Kapodistrias είπε...

@ Χαρά,

Χαίρομαι ότι οι αναμνήσεις της Μαρίας σε ώθησαν σ' ένα τόσο όμορφο σχόλιο. Ευκαιρία να επιστρέψουμε στις Κιόκες και ό,τι αυτές συνεπάγονται!

Πάντως, χάριν αβροφροσύνης, σού προσφέρω μία νοητή!

P. Kapodistrias είπε...

@ Μαρία, πολυαγαπητή συνεργάτις,

Έκαμες πάλι το... θαύμα σου! Ανασκαλεύεις το ολάνθιστο Παρελθόν μας και δημιουργείς αντοχές για το αδιόρατο Μέλλον!

Θα μπορούσαμε π.χ. να φτιάξουμε και ν' ανταλλάσσουμε οι Φίλοι μεταξύ μας Κιόκες!

ΕΜΠΡΟΣ, λοιπόν, ΜΕ ΜΙΑ ΚΙΟΚΑ ΣΤΟ ΧΕΡΙ!!!



Πού είσαι Βερτζάγια;;;;;;;;;;;

daniel είπε...

Μαρία μου, όπως και...εν οίκω είπαμε, ακριβώς έτσι! Κιόκα!!! μοσχομύριστη και πανέμορφη! Συνήθως τις κρατούσαν τα παιδιά πολλές μαζί στο χέρι ή αν...περίμεναν...καλές δουλειές τις έβαζαν σε καλαθάκια. Κάτι σαν...της μιας δραχμής τα γιασεμιά του αξέχαστου Αττίκ!!
πολλά φιλιά
δ.μ.τ.

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

«Λίγα λουλούδια αν θέλεις στείλε μου
και πάλι φίλε μου απόψε
λουλούδια ο κήπος επλημμύρισε
έμπα και μύρισε και κόψε»

-Ευωδιαστή ανάρτηση και ναι…θυμήθηκα τις μπουγαρινιές που μας χάρισε η γιαγιά --Τζωρτζίνα στο Λαγανά πριν χρόνια (Γυμνάσιο πήγαινα)

Κιόκα λοιπόν…. Γ’ αυτό μ’ αρέσει το διαδίκτυο μαθαίνω συνεχώς

Το κλαδάκι νομίζω πως είναι από το στέλεχος άνθους του μάραθου

Τσαμπάκια από μπουμπουκια γιασεμιών περασμένα σε κλωστή έφτιαχνε και η μαμα μου για μπουτουνιέρα στην έξοδο της κυριακής
Αχ τι θυμήθηκα πάλι…

Μετ’ ασπασμών τε και εναγκαλισμών

Ιωάννα είπε...

Πριν χρόνια είχαμε πάει για φαγητό στη ταβέρνα ''Σαρακίνα''. Ακόμη θυμάμαι πόσο είχαμε εντυπωσιαστεί και καταγοητευθεί πριν ακόμη περάσουμε την είσοδο του μαγαζιού. Στο πορτόνι με ένα μαλαθουνάκι στεκόταν ο γέρος Μαλλιάς και μας προσέφερε μπουγαρίνια περασμένα σε ξυλαράκι (έτσι συνήθιζε και η μάνα μας να τα φτιάχνει)

Το ξερό κλαδάκι μου θύμισε και το μάραθο ή το άνθος του ασγαρατζού (που όμως πριν ανθίσει είναι βρώσιμο) Βλέποντας όμως την παραπομπή για την ανθηρή εκδοχή του, διαπιστώνω οτι δεν έχει καμμιά σχέση με αυτό που είχα στο μυαλό μου.
Επιτρέψτε μου και μένα να προσφέρω μια νοητή κιόκα!

P. Kapodistrias είπε...

@ Daniel,

Μόλις τακτοποιούσα την δημοσίευση της Μαρία μας εσένα σκφτόμουν. Ότι θα χαρείςπολύ με ετούτη την ανάμνηση που ξαναπαίρνει υπόσταση σήμερα εδώ.

Χαιρετισμούς από Τζάντε σε όλους τους Έλληνες της Μελβούρνης!

P. Kapodistrias είπε...

@ Κυρά των Γλάρων,

Συμβολή και ο δικός σου σχολιασμός! Να είσαι καλά!

Για περισσότερα, στις ειδικούς επί των... Αναμνήσεων του πολυπεριοδικού μας,ήτοι την Μαρία (εν προκειμένω) και την Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά!!!

Να χαίρεσθε οικογενειακώς!

P. Kapodistrias είπε...

@ Ιωάννα, Καλή μας Φίλη,

Τι όμορφες πληροφορίες! Πολλά τα καλά του Διαδικτύου λοιπόν! Συναθροίζονται γνώσεις εκ περάτων (και βαθέων) που δεν το περιμένεις!!!

Ευχαριστούμε για την Κιόκα τη νοητή! Τη θεωρούμε πραγματική!

Μαρία Σ είπε...

Καλησπέρα σε ολους σας.
Δεν περίμενα οτι η Κιόκα θα είχε τέτοια ανταπόκριση !!
Τσ..Τσ..
Σας Ευχαριστώ πολύ πολύ.

Δύ-στιχος είπε...

Αυτά που δεν εγνώρισα,
είναι πολλά φοβάμαι,
το ξέρω τ' αγριοσέλλινο,
μα κιόκες δεν θυμάμαι.

Εύγε Μαρία, τό 'βαλα
στ' αρχείο για τον γιόκα,
και συμφωνώ με τον παπά,
εμπρός, στο χέρι κιόκα!

Δύ-στιχος

P. Kapodistrias είπε...

@ ΑΣΜΑΤΙΟΝ ΠΡΟΣ ΔΥΣΤΙΧΟΝ

Δύστιχε ευτυχέστατε
καλώς μάς ήρθες πάλι
η Κιόκα σου μοσχοβολά
κι έχω χαρά μεγάλη.

Αν ο καθείς όπου βρεθεί
'ποστήριζε Παράδοση
δε θάχε η σύγχρονη Βρομιά
στο Τζάντε τέτοια διάδοση!...

kiki είπε...

Μου έφερε κι εμένα η Μαρία!!! Πανέμορφο είναι!

P. Kapodistrias είπε...

Τυχερούλα Κική!!!

Εμείς μόνον από τη φωτογραφία... Κλαψ...

Δύ-στιχος είπε...

Ναι, είμαι ευτυχέστατος,
έχω εσάς κοντά μου,
ποτίζετε παράδοση
και γνώση την καρδιά μου.

Κι όταν στα δυ-στιχάκια μου,
μου απαντάς με ρίμα,
τη βλέπω την αγάπη σου,
δεν είναι με τη λίμα.

Γιατί έγινα Δύ-στιχος
μάθε απ' τη Μαρία,
και θα τα πούμε από κοντά,
θα βρούμε ευκαιρία.

Δύ-στιχος

vertzak είπε...

το διαβασα και το ευχαριστηθηκα!
και στην αρεκια εφερνε τζαντζαμινοειδη η βανα η σταμιρη για χρονια, οχι για πουλημα βεβαια -
κατι αντιστοιχο με την κιοκα ηταν η μπουτουνιερα της με ενα σωρο τετοια λουλουδακια ραμενα αν θυμαμαι καλα μεταξυ τους -
κανταδες και τζανταμινια απο οτι φαινεται πανε μαζι -
να ειστε καλα!

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails