Ήριννα, η ενδεκάτη Μούσα

[Πάντα μου συμπαθούσα τη λεπτεπίλεπτη φυσιογνωμία της ιδιαίτατα σημαντικής, πλην μισοάγνωστης, αρχαίας ποιήτριας, της Ήριννας, από την Τήλο ή τη Λέσβο.

Σύμφωνα με στοιχεία που αντλούμε από τη Live-Pedia.gr, είναι μία από τις πρώτες αρχαίες ποιήτριες που αναφέρει η Ιστορία. Το όνομά της είναι υποκοριστικό του έαρ (= άνοιξη) και σημαίνει ανοιξιάτικη. Πέθανε μόλις δεκαεννιά χρονών, αφήνοντας πίσω της το έργο "Ηλακάτη" (ηλακάτη = ρόκα), ένα έπος από τριακόσιους στίχους, που οι αρχαίοι κριτικοί τούς σύγκριναν σε αξία με τους στίχους του Ομήρου και τους θεωρούσαν ανώτερους από τους στίχους της Σαπφώς. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς έζησε, υπολογίζεται όμως γύρω στα 350 π.Χ. Τόπος καταγωγής της είναι η Τήλος.
Το μόνο που ξέρουμε για τη ζωή της είναι ότι πέθανε πολύ νέα από μαρασμό, επειδή η μητέρα της δεν την άφηνε να ασχολείται με την ποίηση, αλλά την ανάγκαζε να γνέθει και να υφαίνει. Η Ήριννα τα κατάφερνε και έγραφε κρυφά. Οι αρχαίοι την είχαν σε μεγάλη υπόληψη και για τον πρόωρο θάνατό της έγραψαν σπουδαίοι ομότεχνοί της. Δυστυχώς από το έργο της ποιήτριας έχουν σωθεί μόνο δύο-τρία επιγράμματα.

Το 2001 έγραψα ένα ποίημα για την τραγική και μισοκρυμμένη πίσω από τα πυκνότατα πέπλα της Ιστορίας φυσιογνωμία της, δημοσιευμένο ήδη στην ποιητική μου συλλογή "Της αγάπης μέγας χορηγός" (εκδ. Επτανησιακά Φύλλα 2003,  σ. 41. Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2004).

Σήμερα το ανασύρω από εκεί και το παρουσιάζω παρακάτω στην διαδικτυακή μας ομήγυρη.

π. Π.Κ.]

Στο άκρο άωρο των Ωρών
πας και δεν έρχεσαι
γι' αγάπη πόσιμη λαχανιασμένηκαι τ' άλλα αινίγματα
ενώ απ' τα δέντρα στάζουν οι μέλισσες
σαν πικραμύγδαλα

λόγος εν σπέρματι
και δε σ' αγγίζουνε
λόγω του πένθους σου.

Σε καιρό λειψανδρίας οιακίζεις τα νερά
στη λειψυδρία το Μάταιο
Ήριννα του κινδύνου
της ρόκας
και του Ολίγου
πηγή ακατάσχετη
χειμώνας θάτανε βαθύς όταν απήλθες
κι έκτοτε ο Άδης ο αρπακτής τοιχογραφήθηκε

Ήριννα
μουσκεμένη στην αρμύρα του Όνειρου

Ήριννα
στον πόθο ασκούμενη
και στο ακόντιο των θεών.

Η ενδεκάτη Μούσα