Οι μυρωδίες της Χαρμολύπης

Ω, είσαι Θεός!

Η ψυχή μου εάλω

υποκλίνομαι

άπλωσε την παλάμη

να την γιομίσω πάθη

παράσυρέ με

στις μυρωδίες ξανά

της Χαρμολύπης

ότι στον Άδη εδώ

τήκομαι στις βρομιές μου.

Π.Κ.

Πάντα μου πίστευα, ότι οι καλύτερές μας αναμνήσεις είναι οι Μυρωδίες. Αυτές χαρακτηρίζουν τα παρελθόντα και μάς συνοδεύουν στα όποια μελλούμενα. Τούτο γίνεται ευκρινέστερο και σαφέστερο στα δρώμενα των Ορθοδόξων, όσον αφορά στην εβδομάδα των Παθών και της Ανάστασης του Θεανθρώπου.

Κατ' αυτή την μυστηριακά νυκτική περίοδο βιώνουμε θρήνο γοερό μα όχι ακριβώς, χαρά συγκρατημένη, τουτέστιν Χαρμολύπη, πόνο περατικό =περαστικό, θάνατο πατημένο κατά κράτος, έαρ βασιλεμένο μα και οργιάζον ταυτόχρονα, υμνωδίες πανεύοσμες, νυχτωδίες πανσεβάσμιες, παννυχίδες ατέλειωτες, την ανάκουστη Κάθοδο στον Άδη, τις πατημένες δάφνες της Πρώτης Ανάστασης, το κάλλος και τη μαγκιά της οριστικής Ανάστασης, λουλούδια απάντων των χρωμάτων, ζωύφια όλων των φυλών περιϊπτάμενα, αεράκια δροσιστικά, θάλασσες διακριτικές!

Όλ' αυτά και πάμπολλα άλλα συνιστούν την προσωπική τού καθενός μας μυρωδιοθήκη ή ψυχογεωγραφία έναντι των συνταρακτικών γεγονότων της Ορθόδοξης Λαμπρής!

Πάντα μου τα σκεφτόμουνα όλα ετούτα. Ανέκαθεν μάλιστα ήθελα να τ' αποτυπώσω ούτως ή άλλως στο χαρτί. Μέχρι τώρα δεν τα κατάφερα, επειδή κάποτε ορισμένα δυνατά βιώματα επιθυμούν να παραμείνουν στο εντελώς Ανέκφραστο. Τα υπονόησα πάντως, όταν το 2000, έγραφα σ' ένα ποίημα, δημοσιευμένο ήδη στον "Έσχατο φίλο" μου (σελ. 70):

Άπλα ναού απολείτουργα

με χάμου δάφνες:

Απρίλιος αναγκαστικός

χύνεται μέσα

δρομέας τάχα της Χαράς

σαν τρυποκάρυδο

άνθη σεμνής αγραπιδιάς

και σε πονάνε.

Ώσπου ήρθε ένα κείμενο, που τα είπε όλα. Μα όλα, σάς λέω!!! Πρόκειται για το άρθρο "Το Πάσχα των αισθήσεων" του Κώστα Γεωργουσόπουλου, στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (Μ. Παρασκευή-Μ. Σάββατο, 25-26. 4.2008). Ο καλός αυτός πνευματικός άνθρωπος μιλά από καρδίας, λεπτουργώντας με απόλυτη ευστοχία τη λαϊκή ευσέβεια των Μεγάλων Ημερών προς τη Λαμπρή.

Χάρηκα αφάνταστα το κείμενο αυτό, ομολογώ μάλιστα, ότι πολύ θα ήθελα να το είχα γράψει εγώ. Υποκλίνομαι πάντως στη νοηματική καθαρότητα που το χαρακτηρίζει, στην "διαύγεια των συναισθημάτων" του (που θάλεγε και ο Ελύτης) και μεταφέρω εδώ ένα εκτεταμένο απόσπασμα, για να λάβετε κι εσείς γνώση και μυρωδίες:

Παρατηρήστε με πόση ευλάβεια οι πιστοί ψαύουν την Αγία Εβδομάδα ό,τι είναι προσιτό στην αφή. Και πρώτα τα χέρια και από τα χέρια τα ακροδάχτυλα. Δείτε πώς αγγίζουν στον Επιτάφιο το χρυσοκέντητο «νεκρό» σώμα του νυμφίου. Είναι σαν να θωπεύουν τον αγαπημένο, σαν να αποχαιρετούν με μια απαλή χειρονομία τον σύζυγο, τον γιο, τον ερωμένο, τη θυγατέρα. Δείτε πώς οι φιλακόλουθες γυναίκες στολίζουν τον Επιτάφιο, με πόση ευγένεια, τρυφερότητα στους χειρισμούς στρώνουν τη νεκρική κλίνη, απλώνουν πάνω της με προσεκτικά και επιδέξια χέρια το νεκρό σώμα. Και όταν έρχεται η ώρα των αποχαιρετισμών άνδρες, γυναίκες ακόμη και παιδιά, χωρίς να τα έχει δασκαλέψει κανείς, έτσι από ένστικτο, με πόση ευλάβεια φιλούν το ιερό σκήνωμα. Προσέξτε αυτά τα ευλαβικά χείλη, πόσο απαλά, στοργικά, τρέμοντα εναποθέτουν το φιλί της ευγνωμοσύνης και του θάμβους, σαν να προσκυνούν το τυραννισμένο, το κατατρυπημένο από τα καρφιά και τις λόγχες σώμα του αθώου θύματος, του χλευαζόμενου, του λοιδορούμενου αμνού. Αυτά τα χείλη, αυτά τα μάτια είναι κλειστά, ώστε η επαφή να περάσει μέσα από την ευαίσθητη μεμβράνη του δέρματος κατευθείαν στη μνήμη, είναι ο τρυφερός κρίκος που συνδέει το νεκρό σώμα με την προσδοκία της έγερσης.

Έχετε παιδικές μνήμες, γιατί εγώ μόνο τέτοιες έχω, από την αφή του βελούδου που σκεπάζει το άγιο δισκοπότηρο, τον «αέρα»; Όταν μια σταλιά παιδί η μάνα μου με νήστευε και έστεκα ανυπόμονα στη σειρά μπροστά στο σολέα για να κοινωνήσω, θυμάμαι πως όταν έπιανα με το χεράκι μου τον «αέρα», το βελούδινο απαλό ύφασμα για να το βάλω κάτω από το σαγόνι ώστε μετά τη μετάληψη να σκουπιστώ, αυτή η αφή του βελούδου κι άλλοτε του μεταξιού μού άφησε για πάντα ανεξίτηλη μια μνήμη απτικής πληρότητας που ακόμη τώρα με γεμίζει μια απέραντη ευφροσύνη. Πέρασαν από τότε πάνω από εξήντα χρόνια και η νοσταλγία εκείνης της αφής με κατέχει και ίσως γι΄ αυτό δεν θέλησα να την γκρεμίσω και να την απομυθοποιήσω με τον ορθολογισμό μου, αρνούμενος πια να θεωρήσω τον εαυτό μου άξιο αυτής της εγγύτητας.
Ύστερα ήταν οι μυρωδιές των ημερών των Παθών. Άλλο πράγμα η άνοιξη που οργιάζει έξω αυτήν την εποχή κι άλλο ως αίσθηση το άρωμα των λουλουδιών του Επιταφίου. Είναι αδιανόητο πόσο το άρωμά τους απέπνεε μια περίεργη μυστική, νωχελική, ναρκωτική, υγρή μυρωδιά που έφτανε έως βαθιά στις πιο απίθανες κυψελίδες των πνευμόνων. Ίσως γιατί τα κομμένα από τους μπαξέδες λουλούδια βαφτίζονταν στους αδιόρατους καπνούς του λιβανιού και αποτελούσαν μαζί αυτή τη γλυκιά, νυσταγμένη ευαισθησία στα ρουθούνια, που ένιωθες πως άνοιγαν και αχόρταγα ρουφούσαν τη διάχυτη στον αέρα του ναού λιτανεία των αρωμάτων.
Κι όταν ο Επιτάφιος έβγαινε στον δρόμο για την περιφορά, τότε οι υπέροχες οσμές των κήπων, το ελαφρύ αεράκι που μας ράπιζε απαλά, τα κοκκινισμένα από την κατάνυξη του ναού μάγουλα, έφερναν άλλες μυρωδιές ανάκατες με τις σπιτικές των μαγειρείων και των κατοικίδιων ζώων που αναστατώνονταν από τις κωδωνοκρουσίες. Εκείνη όμως η μυρωδιά ανήμερα το Πάσχα του ψημένου αρνιού, ανάκατη με την κάπνα των ξερών κλαδιών, την αψάδα του γιοματαριού που σου τρυπούσε τη μύτη και του φρέσκου σιταρένιου ψωμιού τη ζεστή αφράτη μυρωδιά σου στοιχειώνει τη μνήμη.

Η χαρά της Λαμπρής Κυριακής

Διονυσίου Σολωμού

Η ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ

Kαθαρότατον ήλιο επρομηνούσε

της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,

σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε

τ' ουρανού σε κανένα από τα μέρη·

και από κει κινημένο αργοφυσούσε

τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ' αέρι,

που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:

Γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα.

Χριστός ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες,

όλοι, μικροί, μεγάλοι, ετοιμαστείτε·

μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες

με το φως της χαράς συμμαζωχτείτε·

ανοίξετε αγκαλιές ειρηνοφόρες

ομπροστά στους Αγίους και φιληθείτε·

φιληθείτε γλυκά χείλη με χείλη,

πέστε Χριστός Ανέστη εχθροί και φίλοι.

Δάφνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι,

και βρέφη ωραία στην αγκαλιά οι μανάδες·

γλυκόφωνα, κοιτώντας τες ζωγραφι-

σμένες εικόνες, ψάλλουνε οι ψαλτάδες·

λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι

από το φως που χύνουνε οι λαμπάδες·

κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ το αγιοκέρι,

οπού κρατούνε οι Χριστιανοί στο χέρι.

Στο κράτος του Άδη

α΄

Το αυθημερόν

δηλοί εδώ και τώρα.

Ω, και να ήμουν

κλέφτης κάθαρμα ληστής

εκεί κοντά σου όμως.

β΄

Άλυσες κρότοι

κλειδωνιές χαλαλοή

πώς να κρατήσουν

τον μεγάλο Χορηγό

της Αγάπης στον Άδη;

Εν τάφω

Δίκαιος ήταν

έλαμπε αφ' εαυτού,

εξ ου θάνατος.

Ολίγος και άσπλαχνος

πώς δε λυπάμαι το Φως;

Ποίηση: Π.Κ. Φωτογραφίες: Πορφύρης

Ίνα τι;

Ποιος είν' ετούτος

ο απόξενος ξένος

ο λογχισμένος;

Τότε βγήκα στην αυλή

ξανακλαίγοντας πικρά.

.

Ποίηση και Φωτογραφίες: Π.Κ.

Νιπτήρας

Κάθε άνοιξη

ενεργεί κατάνυξη

εμπαθέστατη

μού λερώνει τα πόδια

και ποιος να μού τα πλύνει;

Ποίηση και Φωτογραφίες: Π.Κ.

Τρίτος Νυμφίος

Της επίγνωσης

λυπητερά σημάδια

έρωτας αψύς

δηλούν ότι χύνομαι

μύρο στο χώμα που πατά.

ΕΙΚΑΣΙΕΣ

Καταφιλήσω τους αχράντους σου πόδας

τη σορό του ήλιου πανσέληνος αν μου σταθεί
απαστράπτον εικόνισμα στου πηγαδιού τον πάτο

την αρμονία στο πορτρέτο κι ας με λοιδορεί

το νεύμα το άγιο λίγο πριν από το θαύμα

τη δόξα στον θρήνο σου

δόξα μου

καταφιλήσω

το ξύλο το θεοπρεπές μ’ όλα τ’ αγκάθια

τη σκουριά ευωδέστατη στα σύνεργα του πάθους

τα μάτια που μ’ εκλιπαρούν κι ας αποφεύγω

την εσχάτη λύπη πρώτη και καλύτερη

τη λάμψη στο αίμα σου

λάμψη μου

καταφιλήσω

τον Σπηλαιοκτήτη οπωσδήποτε αμέσως μόλις έρθει

της αγάπης τον μεγάλο Χορηγό πρωτότοκο από την άβυσσο

τον αρχαίον Αγροφύλακα όπου νά 'ναι

του κορμιού σου το ψωμί ψίχουλα ελέους

τις λέξεις στα χείλη σου

λέξεις μου

καταφιλήσω

το πρόσχημα του Απριλίου στον Μάιο

τους αιχμαλώτους έναν-έναν μετά την άλωση της πόλης μας

ψηφιακές ανυποψίαστων ηρώων επί το έργον

τον καθρέφτη στο πρόσωπο που είσαι εγώ

τη ζωή στον θάνατό σου

ζωή μου.

Αυτά είπεν ο Άνεμος και κατεφίλησεν αυτόν.

[Από το βιβλίο του Π.Κ. «Ο αρχαίος Αγροφύλαξ», εκδ. Γαβριηλίδης 2007, σ. 83 εξ. Φωτό: Π.Κ.]

Το παραπάνω ποίημα, γραμμένο τον Μάρτιο του 2007, μελοποιήθηκε και πρωτοπαρουσιάστηκε από τον συνθέτη Νίκο Γράψα (γνωστόν από τις "Δυνάμεις του Αιγαίου") στη μουσικοφιλολογική βραδιά "Καταφιλήσω", που διοργανώθηκε από το Καλλιτεχνικό Σύνολο Πολύτροπον στο Δημοτικό Θέατρο Απόλλων των Πατρών, τη Μεγάλη Τετάρτη, 4 Απριλίου 2007, απ' όπου και η πιο πάνω φωτό. Την όλη ευθύνη είχε ο Παναγιώτης Ανδριόπουλος.

Δεύτερος Νυμφίος

Τρίτη ελέους

και ατάλαντος εγώ

διακρίνω ήδη

ψέματα στα χρώματα

αίματα στα χώματα.

Ποίηση και Φωτογραφίες: Π.Κ.

Πρώτος Νυμφίος

Και τ' άνθη φρίττουν

ορθρίζοντας Δευτέρα

μέσα στο πούσι.

Τον νυμφώνα δε βλέπω

πάρεξ την αγάπη σου.

Ποίηση και Φωτογραφίες: Π.Κ.

Εικόνες από το βαπορέτο στο Canal Grande της Βενετίας [1]

Στη Βενετία αξίζει να επιστρέφουμε όσο συχνότερα γίνεται!!! Διότι, όπως έχω ξανατονίσει, έχει και τα δάχτυλα και τα δαχτυλίδια. Πρόκειται για μια Πρωτεύουσα Πόλη!

Βρέθηκα εκεί, μαζί με άλλους Ζακυνθινούς, τον Ιούνιο του 2005, συμμετέχοντας ενεργά στην ξακουστή 51η Μπιενάλε της πόλης. Από τότε επιστρέφω πάλι και πάλι, διότι αυτός ο τόπος των Υδάτων μαγνητίζει τον επισκέπτη του εσαεί. Όχι, δεν δόθηκε ακόμα η ευκαιρία να ξαναπάω σωματικά, αλλά νοερά και μέσω ενός πλούσιου φωτοϋλικού που αποκόμισα τότε, κάνω ξανά το παραμυθένιο ταξίδι σε "νερά γαληνότατα", ψάχνοντας δι-εξόδους από τις ασφυχτικές τριβές της καθημερινότητας!...

Από αυτό το Αρχείο, μεταφέρω σήμερα εδώ μερικά βενετσιάνικα στιγμιότυπα, τα οποία αποτύπωσα, διασχίζοντας με το βαπορέτο το Κανάλ Γκράντε και μάλιστα τη θεαματική απόσταση από το Ριάλτο μέχρι την αποβάθρα του Σαν Μάρκο, όντας πολυμαγεμένος και ολότελα κυριευμένος από έναν καταρράκτη εικόνων και χρωμάτων!!!

Περισσότερα για το ταξίδι μας στη Βενετία, με εικόνες και λεπτομέρειες, μπορείτε να δείτε κάνοντας κλικ εδώ.

Τοιχογραφημάτων συνέχεια

Να μην ξεχνιόμαστε! Τα τοιχογραφήματα (ψυχογραφήματα της Κοινωνίας μας θα μπορούσαμε να τα πούμε), δεσπόζουν στους δρόμους, στις πλατείες, στα σχολεία μας, διηγούμενα με ιδιόμορφο τρόπο, φωναχτά πάντως, ιστορίες στάσης ή επανάστασης, σιωπής ή εξέγερσης.

Στις παραπάνω φωτογραφίες, απεικονίζονται γκράφιτις από την Πάτρα (1η και 2η φωτό), από την πόλη της Ζακύνθου (3η φωτό) και από σχολείο της Ζακύνθου (οι υπόλοιπες όλες).

Ας τις χαρούμε, επιχειρώντας (όσο μάς είναι δυνατό) ν' αποκτήσουμε μια κάποια πρόσβαση στα συμφραζόμενά τους!...

Ενδοσκεληδόν. Ανθολογία έργων της ελληνικής λογοτεχνίας με ήρωες μοτοσυκλέτες και μοτοσυκλετιστές

Με πολλή ικανοποίηση και άλλη τόση χαρά έλαβα σήμερα την πολυαναμενόμενη λογοτεχνική Ανθολογία «Ενδοσκεληδόν. Ανθολογία έργων της ελληνικής λογοτεχνίας με ήρωες μοτοσυκλέτες και μοτοσυκλετιστές», την οποία ετοίμαζε πολλά ήδη χρόνια ο Σπύρος Λαζαρίδης, καλός ποιητής, σημαίνων πνευματικός άνθρωπος της Θεσσαλονίκης, φανατικός της μοτοσυκλέτας και γνωστός blogger με την ονομασία το τσαλίμι.

Η λογοτεχνία της Μοτοσυκλέτας, λοιπόν, από τις Εκδόσεις «Ζήτρος» και με Πρόλογο του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου! Ο απροσδόκητος τίτλος «Ενδοσκεληδόν» προέρχεται από χρονογράφημα του Στρατή Μυριβήλη. Πρόκειται για έναν ευπρόσωπο και καλαίσθητο τόμο 552 σελίδων, ο οποίος σπονδυλώνεται από δύο μεγάλα μέρη: Της Ποίησης και της Πεζογραφίας. Στο Επίμετρο υπάρχει ένα δοκίμιο για τη μοτοσυκλέτα σε σχέση με τη νεανική ταχύτητα, βιβλιογραφία των ανθολογούμενων λογοτεχνημάτων και οι αναγκαίοι κατάλογοι. Το όλο επίτευγμα διανθίζεται από δώδεκα ενδιαφέρουσες εικαστικές δημιουργίες του Λάκη Μουρατίδη, αλλά και κάμποσες αξιοπρόσεκτες καλλιτεχνικές φωτογραφίες των Γ. Αθανασόπουλου, Χρ. Γεωργάλα, Β. Καρκατσέλη (οι φωτό του εξωφύλλου είναι δικές του) και Θ. Πολυμένη, σχετικές με το θέμα.

Είχα την εξαιρετική τιμή να συμπεριλάβει ο ευαίσθητος Ανθολόγος ένα μικρό μου ποίημα (με πικρό, πικρότατο στόρι) σ’ αυτό του το μεγαλεπήβολο και άκρως απαιτητικό, όσο κι επιτυχές εντέλει, έργο. Προέρχεται από την ποιητική μου συλλογή «Της αγάπης μέγας χορηγός» (έκδοση του 2003) και το αντιγράφω, χάριν των αναγνωστών μας, ευχαριστώντας συνάμα τον φίλο Σπύρο Λαζαρίδη για την ευγενική του καλοσύνη:

ΗΣΥΧΑΣΜΟΣ
π. Παναγιώτης Καποδίστριας, 2003

Είχεν ο Θάνατος μεθύσει εκεί στην Κάβα
είχε με τη Νεράιδα των Αγρών συνευρεθεί
εκτάκτως
είχαν στην άσφαλτο χυθεί
ουσίες και περιπάθειες

γι’ αυτό κι εγλίστρησεν ο Νίκος
κι εκόπη το μεδούλι του μυαλού του.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρουσίαση, μεταφέρω εδώ τον χαρακτηριστικό Πρόλογο του Ντίνου Χριστιανόπουλου, τον οποίον μάλιστα προσυπογράφω ανεπιφύλακτα:

«Ο Σπύρος Λαζαρίδης, ισόβια παθιασμένος με τη μοτοσυκλέτα, μάς είχε χαρίσει γι’ αυτήν, παλαιότερα, μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη, που ευτύχησε να τυπωθεί δυο φορές: μία το 1986 και μία το 1998. Εφέτος, αντί να προχωρήσει σε μια τρίτη έκδοση, προτίμησε να κάνει κάτι άλλο: να μεταπηδήσει στην ανθολογία, μια και όλο αυτό το διάστημα δεν έπαψε να μαζεύει σαν μυρμήγκι κάθε ποίημα και κάθε πεζό που έπεφτε στα χέρια του γύρω από τη μοτοσυκλέτα και τους μοτοσυκλετιστές. Ωραία η ιδέα, ωραία και η πραγματοποίησή της. Και έτσι αποχτήσαμε μια θαυμάσια και υπεύθυνη ανθολογία με τον τίτλο “Ενδοσκεληδόν”, χωρισμένη σε δύο μέρη, το ένα για την ποίηση και το άλλο για την πεζογραφία. Μια ανθολογία που καλύπτει όλα τα επί μέρους θέματα γύρω από το ένα και μοναδικό θέμα, τη μοτοσυκλέτα.
Ξέροντας τον ανθολόγο πιο καλά απ’ ότι ξέρω το αντικείμενό του, μπορώ να βεβαιώσω ότι απ’ όλη αυτή την ιστορία δε θα βγει κανείς ζημιωμένος, ούτε το θέμα ούτε οι αναγνώστες. Τόσο αυτοί που παθαίνονται με τη μοτοσυκλέτα, όσο κι αυτοί που αγαπούν τη λογοτεχνία, είμαι σίγουρος πως από μέσα τους θα πουν στον ανθολόγο ένα μεγάλο ευχαριστώ».

Η γοητεία της Μοναχικότητας [β΄]

Σε προγενέστερη ανάρτηση σάς έλεγα, τι όμορφα εντέλει είναι αυτό τον καιρό στις αμμουδιές της Ζακύνθου, καθώς είμαστε ακόμη μόνοι μας! Όμως ολοένα επελαύνουν οι τουρίστες... Από την Πρωτομαγιά θα πήξουμε πάλι... Όλοι και όλα ετοιμάζονται για τις "σωτήριες" αφίξεις... Οι παρακάτω φωτογραφίες, τραβηγμένες την προηγούμενη εβδομάδα, είναι οι αψευδείς μας μάρτυρες:

α) Ήδη αποκαλύπτονται οι εγγλέζικου τύπου τηλεφωνικοί θάλαμοι. Τι, στο καλό, "αποικία" των Άγγλων είμαστε;

β) Τα κιτσάτα και θεόρατα κτίρια, αλά Τσαϊνατάουν, σε πλήρη ανάπτυξη και αναδιάταξη,

γ) Ένας μοναχικός σκύλος παίζει στην αμμουδιά με μια παλιά πλαστική καρέκλα, γευόμενος τη χειμωνιάτικη ερημιά, που χάνει οσονούπω,

δ) Μια "παραδείσια" tavern και sunbeds επί του κύματος αυτοδιαφημίζονται,

ε) Ένα τεράστιο λάστιχο, που το ξέβρασε η θάλασσα, αναμένει απομάκρυνση, διότι εκεί θα ξαπλώνουν οι από παντού Χάριτες, ρουφώντας φιλήδονα ήλιο τον Έλληνα,

στ) Κάποιοι επιμένουν, για όσο ακόμη έχουν καιρό, ν' απολαμβάνουν την απογευματινή τους οδοιπορία στην ανοιχτή αμμουδιά,

ζ) Νεότερα κτίρια ξεφυτρώνουν ολοένα μες απ' την άμμο κι επείγονται να υψωθούν, διότι -είπαμε- καταφθάνουν...,

η) Υπάρχουν όμως και οι ειδυλλιακές στιγμές: Άνθη ανοιξιάτικα πάνω απ' το λιμανάκι,

θ) Ένα ικανοποιητικό ματσάκι άγριων σπαραγγιών πλάι στη βαρδιόλα μάς αποζημιώνει,

ι) Ενώ κάποιοι εργάτες σωρεύουν με το καρότσι τ' άχρηστα των οικοδομών/προετοιμασιών στη... θάλασσα!!!...

Απριλιάτικα μοβ ανθάκια για τον Δημήτρη Λάγιο

Στις 11 Απριλίου 1991 ο Ζακυνθινός Πολίτης του Κόσμου, ευαίσθητος Μουσικός και πιστός Φίλος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΓΙΟΣ μάς άφησε χρόνους. Δεν ξεχνιέται όμως. Ήδη σε προγενέστερη ανάρτηση ξαναμίλησα γι' αυτόν, υπό τον τίτλο Ενθυμούμενοι πάλι και πάλι τον Δημήτρη Λάγιο, όπου και το ποίημα "Καλός οιωνός", που έγραψα έντεκα μέρες πριν πεθάνει, αμέσως μετά από μια σπαραχτική τηλεφωνική συνομιλία μαζί του.

Την ημέρα που έφυγε από τη ζωή, μες την έκρηξη της Άνοιξης και της Ανάστασης, βρισκόμουν στη Μονεμβασιά. Μόλις το έμαθα, έμεινα εμβρόντητος εκεί πάνω στα τείχη της μακάριας Νεκρούπολης του Μοριά, να κλαίω φωναχτά εις επήκοον των παραξενεμένων περαστικών. Όχι τόσο γιατί έφυγε, ήταν προδιαγεγραμμένο άλλωστε από καιρό, αλλά επειδή έφευγε πολυπικραμένος από τους τα πρώτα φέροντες στην υπόθεση του Πολιτισμού συντοπίτες μας, οι οποίοι ποτέ δεν ανέχτηκαν τη φωτεινή και πρωτοποριακή παρουσία του ανάμεσά μας.

Λίγες μέρες μετά, στις 14 Απριλίου 1991, βαθιά θυμωμένος από το γεγονός και την πολεμική που είχε προηγηθεί, έγραψα ένα πολύ οργισμένο κείμενο, που δημοσιεύτηκε σε τοπική Εφημερίδα [Ο Τύπος της Ζακύνθου, φ. 26, 14.4.1990, σ. 6], απευθυνόμενος ανωνύμως σ' Εκείνους τους διεστραμμένους τύπους της δήθεν θιγόμενης από τον Λάγιο Παράδοσης. Εε, λοιπόν, υπήρξε ένας από αυτούς, ο λιγότερο εμπλεκόμενος, ο οποίος, ως έχων μύγα, μυγιάστηκε, κόβοντάς μου τη μιλιά (σκασίλα μου!!!), μέχρι που κι εκείνος πέθανε... Τουτέστιν, όλα τα διορθώνει το φτυάρι του νεκροθάφτη... Τι κρίμα... Να λέμε και να πράττουμε, δίχως να υπολογίζουμε, πόσο πρόσκαιροι είμαστε...

Ο ίδιος ο Λάγιος ήταν πάντως απογοητευμένος. Ένα χρόνο πριν φύγει, τον Απρίλιο του 1990, όντας ασθενής, με πήρε τηλέφωνο και δειλά-δειλά με παρακάλεσε (κυριολεκτικά), να τον δεχτώ στη θεολογικο-λογοτεχνική εκπομπή "Από τα ρείθρα του Ιορδάνη στα κύματα των FM", την οποία έκανα τότε στον νεοσσό ιδιωτικό ραδιοσταθμό της "Ελεύθερης Ραδιοφωνίας Ζακύνθου (ΕΡΖ)". Είχε -είπε- μόλις εκδώσει έναν δίσκο, το "Έργα για Ορχήστρα νυκτών εγχόρδων" με τη Μαρίζα Κωχ και ουδείς ραδιοφωνικός αστέρας ή σταθμός της γενέτειράς του τον δέχονταν στα μικρόφωνά τους. Τού είχαν κάμει απαξάπαντες εμπάργκο. Τα έχασα!... Ποιον δεν ήθελαν; Ναι, αυτόν, που σήμερα υμνούν και χρησιμοποιούν... Αμέσως δέχτηκα την πρόταση και όντως συμπαρουσιάσαμε τον δίσκο του (τον οποίον μάλιστα μού χάρισε με θερμή αφιέρωση) στις 28 Μαρτίου 1990, μαζί με μιαν εκ βαθέων συζήτηση. Σημειωτέον, ότι αυτή η εκπομπή, απομαγνητοφωνημένη, δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό Επτανησιακά Φύλλα [26 (Φθινόπωρο-Χειμώνας 2006) 677-692].

Αυτά, ως προς τα παρασκήνια εκείνου του πικρού καιρού. Λυπάμαι ακόμη πολύ και που τα σκέπτομαι...

Ακολουθεί το οργισμένο μου εκείνο δημοσίευμα, έτσι για να μην ξεχνιόμαστε... Κάποτε, ελπίζω να είμαι σε θέση, να γράψω και τα ονόματα των εμπλεκόμενων...

Η ερωτική πρεμιέρα του Δημήτρη Λάγιου στον Θάνατο
[Απόσπασμα]

Τώρα, που η όλο μουσική και αναζήτηση ψυχή του Δημήτρη Λάγιου, μετά την τελευταία της «ερωτική πρόβα στον θάνατο» έχει πια καταλήξει και κατακτήσει τη Γνώση του Απείρου που τόσο επόθησε, είναι καιρός να κάνουμε όχι αξιολόγηση του έργου του, δεν είναι άλλωστε του παρόντος, αλλά μια δική μας εσωστροφή, πρώτο κυριολεκτικά βήμα για τη μετάνοιά μας, όσον αφορά στην προσωπικότητά του και πώς την αντιμετωπίσαμε.

Επειδή ο Λάγιος ξεχώρισε απ’ όλους εμάς, τους αποδώσαμε «πολύ κακό για το καλό», το όποιο καλό μας πρόσφερε, όπως ο ίδιος δήλωνε, την ώρα που όλες οι μορφές της μουσικής ζακυνθινής μας Παράδοσης ηδονίζονται δαφνηφόρες του παρελθόντος, χωρίς όμως εμφανείς ελπίδες ανάτασης και συνέχειας. Οι εξαιρέσεις εδώ επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Τον χρησιμοποιήσαμε σαν αποδιοπομπαίο τράγο, για να διατηρήσουμε στη σκιά την δική μας ανέχεια και την πνευματική μας δυστοκία. Τον βρίσαμε, τον πομπέψαμε αναπολόγητο για τα ενδεχόμενα λάθη του, χωρίς να του αναγνωρίσουμε καμιάν αξία, όταν σε όλα τα μέρη του κόσμου υπήρξε πάντα περιζήτητος και αποθεώθηκε παντού, πράγμα που εμείς ποτέ δεν του συγχωρήσαμε. Μείναμε στα μικρά και χάσαμε τα μεγάλα.

Κι όλα, γιατί σ’ ολόκληρο το διάστημα της σύντομης αλλά μεστής μουσικής διαδρομής του, με τις δυνάμεις που διέθετε, διαδήλωνε τη βαθύτατη προσήλωση και αγάπη του στη Ζάκυνθο, ένα κακομαθημένο νησί, που μπορεί να υπήρξε «ωραία και μόνη», σήμερα όμως σαν άλλη Ιερουσαλήμ αποκτείνει τους προφήτες της.

Όλα, γιατί η τιμιότητα και η ειλικρίνειά του δεν του επέτρεψαν ποτέ να εμπλακεί στις εντός κι εκτός των τειχών μας νεοζακυνθινές παρεούλες, κυκλώματα όλο εμπάθεια, τα οποία φορώντας το προσωπείο της κουλτούρας επιπλέουν (για πόσο ακόμα;) στην επιφάνεια των πνευματικών μας πραγμάτων, χαρακτηριστικά πάντως δείγματα στείρου επαρχιωτισμού και ακμής της παρακμής μας.

Και λίγα τινά για την αμφιλεγόμενη θρησκευτικότητά του: Καλυμμένοι και πάλι όλοι εμείς πίσω από τη σκανδαλώδη και φαρισαϊκή τυπολατρία μας, νεόκοποι «υπέρμαχοι» βωμών και εστιών, αγνοήσαμε ότι είναι προτιμότερη η υπαρξιακή αναζήτηση του Θεού, έστω κι αν κάποτε φτάνει κανείς σε άκρα, από τη χλιαρή και υποκριτική δήθεν χριστιανοσύνη μας, που περιορίζεται π.χ. στην «Γκλόρια» του Μεγάλου Σαββάτου, μα σε καμιά περίπτωση δε σημαίνει την Γκλόρια του Χριστού μέσα μας.

Τον πετροβολήσαμε, λοιπόν, λησμονώντας τη ριζοσπαστική θέση Εκείνου: «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω».

Τι βάθος πλάνης και κακομοιριάς!

Αναδρομικές εικόνες. Ανακουφίζουν πάντοτε!

Θυμάστε τις παλιές διαφημίσεις των τοίχων, των καταστημάτων και των παντοπωλείων; Εκείνες τις τεράστιες (έτσι τις βλέπαμε) αφίσες των παιδικών μας χρόνων; Αν ανοίξω το κρυφό πορτάκι των αναμνήσεων της γενιάς μου, είμαι σίγουρος ότι θα βρω πάμπολλες τέτοιες πολύχρωμες εικόνες / αφίσες διαφημίσεων της δεκαετίας του '60 και του '70. Έχουν ασφαλώς εντυπωθεί στα μέσα φύλλα της καρδιάς μας, αναζητώντας ευκαιρία να εξωτερικευτούν και πάλι!...

Ετούτο ακριβώς επιθυμεί και η ανάρτηση αυτή: Να ξαναφέρει στην επιφάνεια τις παραθεωρημένες διαφημιστικές εικόνες του παρελθόντος, τις οποίες θ' αντιμετωπίσουμε, είτε με γλυκύτητα, είτε με κάποια πίκρα, ανάλογα με τα βιώματα ενός εκάστου... Οπωσδήποτε όμως με άφατη νοσταλγία!!!...