© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2007

Στις πιάτσες των TAXI των Μαύρων στο Johannesburg

Αργά το απόγευμα κάθε ημέρας στο Γιοχάνεσμπουργκ διαπιστώνει ο επισκέπτης, ότι κατά εκατοντάδες ο μαύρος πληθυσμός της μεγάλης αυτής πόλης με το μαυρόασπρο πρόσωπο, κατακλύζουν τον τόπο οδοιπορώντας στα υποτυπώδη πεζοδρόμια και τα χωράφια των προαστίων.
Είναι η ώρα που σχολάζουν οι διάφορες δουλειές τους (δουλείες, καλύτερα), όπου για ένα ελάχιστο κομμάτι ψωμί εργάζονται απ' τα χαράματα στις βιοτεχνίες ή βιομηχανίες των Άσπρων. Γίνεται ο χαμός!... Λαοπλημμύρα απρόσμενη!... Κόσμος σ' εγρήγορση!... Πού λεφτά για συγκοινωνίες και ταξί... Οδοιπορία πολλών πολλών χιλιομέτρων προς το καλυβάκι του ο καθείς. Αύριο και μεθαύριο αποξαρχής, τα κεφάλια μέσα, πολύ βαθιά στην ευτέλεια...

Κάποιοι όμως αποδεικνύονται προνομιούχοι! Ας το πούμε κι έτσι... Διότι έχουν την πολυτέλεια να πάρουν ταξί. Περιμένουν υπομονετικότατα στην αυτοσχέδια πιάτσα κατά ουρές (καλά, αυτό συμβαίνει και εις Αθήνας), ώστε κάποτε αφικνείται κάποιο ταξί. Ή, τουλάχιστον, αυτό που ονομάζεται ταξί.

Πρόκειται για "βανάκι" δώδεκα ή δεκαπέντε θέσεων δίχως ιδιαίτερα διακριτικά ταξιού, λευκού συνήθως χρώματος ή και κόκκινου, στο οποίο γίνεται πανζουλισμός να μπουν όσο το δυνατόν περισσότεροι, μαζί πάντως με τα όποια ψώνια τους, μικρά ή ογκωδέστατα, π.χ. μικρά έπιπλα. Ένας από τους επιβάτες, όχι ο οδηγός, κάνει χρέη εισπράκτορα όπως-όπως, παραδίδοντας το προϊόν της είσπραξης στον οδηγό, ο οποίος ουδόλως ενδιαφέρεται για το ποσόν.


Στα ταξί αυτά δεν συνηθίζεται να μπαίνει Άσπρος. Θεωρείται άκρως ανάρμοστο. Απάδει μάλλον στον... "λευκό" πολιτισμό του...


Αιχμαλώτισα αρκετές τέτοιες στιγμές μες από το κλειστό τζάμι του δικού μας (ημών των πολιτισμένων Άσπρων) αυτοκινήτου, μερικές απ' τις οποίες δημοσιεύω σήμερα προς... γνώσιν και συμμόρφωσιν (χα, χα!...) των φίλων του Ιστολογίου μας.

Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2007

Uranya: Μια ταινία για την απωλεσμένη μας εφηβεία

Μόλις προβλήθηκε στο Filmnet2 η ταινία "Uranya" του Κώστα Καπάκα. Ομολογώ πως με συγκίνησε βαθιά, αγγίζοντας παραθεωρημένες στιγμές χρόνων προπερασμένων.

Η υπόθεση του έργου μάς μεταφέρει στη γυψωμένη ελληνική επαρχία του 1969, όπου μια φιλική παρέα πέντε αγοριών αφ' ενός μεν ονειρεύεται να μυηθεί στον έρωτα από την πανέμορφη Ουρανία, αφ' ετέρου δε να συγκεντρώσει όσα χρήματα ήταν αναγκαία, ώστε ν' αγοράσουν επιτέλους την πρώτη ασπρόμαυρη τηλεόραση Uranya, για να δουν σε απευθείας μετάδοση από την Αμερική τους αστροναύτες να πατούν πόδι για πρώτη φορά στην Ιστορία στο Φεγγάρι...

Μια πολύ αισθαντική, γρήγορη και ανατρεπτική θα έλεγα μουσική υποκρούεται στην ταινία διαρκώς, η οποία υπογράφεται από τον Παναγιώτη Καλατζόπουλο.
Το σχετικό τραγούδι του ίδιου συνθέτη, που ερμηνεύει η Άλκηστις Πρωτοψάλτη σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου, συνοψίζει όλο το πνεύμα της ταινίας: Την αγιάτρευτη νοσταλγία για την τρυφερή ηλικία της εφηβείας μας, τ' απλόχωρα όνειρα με τις αλλεπάλληλες πτώσεις και τις μεταπτώσεις τους, την ασυναγώνιστη εξάλλου δυναμική της φαντασίας, αν και σε καιρούς σκυφτούς και δίσεκτες ημέρες κοινωνικο-οικονομικά.

Με συγκίνησε βαθιά η ταινία αυτή, τόσο που την προτείνω ανεπιφύλακτα. Στους φίλους συνοδίτες Σαραντάρηδες και Πενηντάρηδες απευθύνομαι κυρίως...

Καληνύχτα Uranya, Καλημέρα Ουρανέ!...

Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2007

Βιτρίνες στο Γιοχάνεσμπουργκ, στα "γκέτο" των Λευκών / Eastgate Shopping Centre, Johannesburg









Οι δυο ταχύτητες ανθρώπων στη Νότιο Αφρική είναι γεγονός αποτρόπαιο, αλλά πραγματικό και μάλλον μια κατάσταση δεδομένη πλέον. Οι Έγχρωμοι στα γκέτο τους, παρότι πρόκειται για τη συντριπτική πλειοψηφία. Οι δε Λευκοί (20%), δυναμικοί κ' επικυρίαρχοι σε κάθε περίπτωση, στα δικά τους κλουβιά περίκλειστοι και προφυλασσόμενοι ολοένα. Έχουν δηλαδή και αυτοί (κυρίως αυτοί) τα "γκέτο" τους. Τεράστιους δηλαδή χώρους, μαγαζιά συστεγαζόμενα τύπου Mall, μικρούς πολυτελείς συνοικισμούς με διόδια, φυλάκια, φύλακες, όπου αναπτύσσεται κανονικά (;) η καθημερινή τους ζωή, χλιδάτη και ξέγνοιαστη εν πολλοίς. Έξω, οι πάντες Λευκοί μέσα σε καλά αυτοκίνητα, συχνότατα με αλεξίσφαιρα τζάμια, για τον φόβο των Ιουδαίων (συγνώμη, εννοώ των... Μαύρων). Παραέξω, τα κάθε λογής Σοβέτο (βλ. προηγούμενη ανάρτηση εδώ), με τα χαμόσπιτα της φτωχολογιάς, τις παράγκες των διακρίσεων ή τα τσιγγόσπιτα της προ-επ-ανάστασης...

Οι παραπάνω φωτογραφίες προέρχονται από ένα πανάκριβο στέκι "φυσιολογικής" ζωής των Λευκών του Γιοχάνεσμπουργκ. Οι πέντε πρώτες από το παμμέγιστο και πολυδαίδαλο οικοδόμημα Eastgate Shopping Centre. Διάλεξα τις ενδεικτικότερες και για όλα τα γούστα των Χλωμών Ανθρώπων, ημών δηλαδή των λεγόμενων Λευκών: Τον άντρα, τη γυναίκα, το παιδί, το σπίτι μας.

Έξω, οι "εγκληματίες" Μαύροι... Μέσα, η ζωή συνεχίζεται... Παραμέσα, η ψυχή ξεψυχισμένη...

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2007

Μικρό αφιέρωμα στην Ελιά




ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Αίγλη του Απλού
Λιτού επικράτεια
δόξα εν Αθήναις
αλληγορία Σοφίας κι Ομορφιάς ιερότατη.

Δέντρο της στοργής αγενεαλόγητο
και της Ειρήνης
όλο λιάζεται
ηλιομανές
ρουφώντας φως αίμα λάδι.

Πράσινο βαθύ
σπονδυλώνει τους σφυγμούς των Προελλήνων
στίχους γοερούς
τις πρωτεύουσες μέρες
και τ' αγάλματα.

Φύλλα σπαθάκια τον ύπνο προασπίζουν
πανσόφου θεάς
και στεφανάκι βραβεύει περίτρανα τους Αθληφόρους.

Ψίχα δωρεά τους έρωτες ψυχώνει
και τους θανάτους
το δάκρυό της καταργεί τον πόλεμο
ζωής οιωνός.

Ρονιές ουρανού
ασημώνουν τον λύχνο της εγκαρτέρησης
στάλες χάριτος μυρώνουν πανεύοσμα
εχθρούς και φίλους.

-Λίγο ν' ακούω
τη μακρόσυρτη γιορτή του φυλλώματος
την ιστορία στις φλέβες σου πάλλουσα
πρωί του κόσμου.

Δε σκιάζομαι πια.
στη σκιά σου ασκεπής υποκλίνομαι.
(Ιούλιος 2002)

[Από την ποιητική συλλογή του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Της αγάπης μέγας χορηγός, Αθήνα 2003, σ. 110 εξ. Σημειωτέον, ότι η ποιητική αυτή συλλογή τιμήθηκε το 2004 με το Βραβείο Ματράγκα από την Ακαδημία Αθηνών.]

Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2007

Miriam Makeba: Η πάλλευκη φωνή της Μαύρης Ηπείρου

Επιστρέφοντας από τη Νότιο Αφρική δεν έφερα διαμάντια, ούτε χρυσά νομίσματα. Έφερα πλείστες όσες αναμνήσεις καταγεγραμμένες σε 1750 φωτογραφίες, μερικά εναπομείναντα ραντ (χαρτονομίσματα και κέρματα) για τη συλλογή του υιού και μπόλικη τοπική μουσική: The Best of Ladysmith Black Mambazo, το Umoja The spirit of Togetherness και δυο άγνωστα στην ελληνική αγορά cds της Μεγάλης Κυρίας της Αφρικής, της Miriam Makeba, το Pata Pata και το Sabelani.
Σπουδαία κι εκφραστικότατη η φωνή και η προσωπικότητα της Makeba. Μυθιστορηματική και ως εκ τούτου άκρως συγκινητική. Υπήρξε αγωνίστρια σε όλη της τη ζωή και διακρίθηκε κυρίως κατά του Απαρχάϊντ, ευαισθητοποιώντας δια των συναυλιών της ανά τον κόσμο την διεθνή συνείδηση υπέρ των δικαιωμάτων του λαού της. Η φωνή της αποτέλεσε κυριολεκτικά την δημόσια φωνή του στραγγαλισμένου λαού της Σάουθ Άφρικα, φωνή της εν γένει χειμαζόμενης Αφρικής. Έκτοτε η σύγχρονη Ιστορία την γνωρίζει ως "Μάμα Άφρικα".
Αξίζει -θεωρώ- να πληροφορηθούμε περισσότερα για την πολυκύμαντη ζωή και το αξιοπρόσεκτο έργο της θρυλικής αυτής γυναίκας, από την Εφημερίδα Τα Νέα (1.10.2005):
H Ζένζι Μακέμπα, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε το 1932 κοντά στην Πρετόρια. Κέρδιζε τη ζωή της κρατώντας παιδιά και πλένοντας ταξί και ζούσε μόνη με την κόρη της, την Μπόνγκι, και τη μητέρα της. Άρχισε κατά τύχη το τραγούδι και το 1952 οι Μανχάταν Μπράδερς τής έδωσαν το καλλιτεχνικό της όνομα: Μίριαμ. Με την υποστήριξη του Χάρρυ Μπελαφόντε έφυγε 27 ετών από τη Νότια Αφρική. Εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, όπου έκανε παρέα με τον Μάρλον Μπράντο και τον Ντιουκ Έλλινγκτον. Το 1962 τραγούδησε το «Happy Birthday» με τη Μέριλυν Μονρόε για τα γενέθλια του προέδρου Κέννεντυ. Υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τις ΗΠΑ εξαιτίας της σχέσης της με τον Στόουκλι Καρμάικλ, τον ηγέτη του κινήματος Μαύροι Πάνθηρες, και εγκαταστάθηκε στη Γουινέα, προσκεκλημένη του προέδρου Σεκού Τουρέ.
H εξορία της από τη Νότια Αφρική κράτησε πάνω από τριάντα χρόνια, το ίδιο και ο αγώνας της κατά του απαρτχάιντ. Ζούσε ανάμεσα στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι και στο Μαπούτο της Μοζαμβίκης και το όνομά της ήταν εξίσου γνωστό με του Νέλσον Μαντέλα, την απελευθέρωση του οποίου, το 1990, χρειάστηκε να περιμένει για να επιστρέψει στην πατρίδα της. Στη Νότια Αφρική εγκαταστάθηκε το 1995. Ο πρόεδρος Τάμπο Μπέκι την διόρισε «πρέσβειρα», το όνομά της δόθηκε σε δρόμο του Γιοχάνεσμπουργκ, αλλά η νοτιοαφρικανική νεολαία δεν άκουγε πια τα τραγούδια της. «Όταν επέστρεψα από την εξορία», λέει, «μερικοί είπαν "βοήθεια, οι γέροι ξανάρχονται!"».
Ήταν μια δύσκολη περίοδος για τη Μίριαμ Μακέμπα. «Δεν ηχογράφησα επί έξι χρόνια. Είχα πολλά προβλήματα. Κανείς δεν ήθελε να ηχογραφήσει μαζί μου, δεν ξέρω γιατί...», έλεγε το 2000, όταν κυκλοφόρησε το τελευταίο άλμπουμ της, το «Homeland» - πρώτα στην Ευρώπη και πολλούς μήνες μετά στη Νότια Αφρική.

Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2007

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2007

Γρήγορο πέρασμα από το Soweto, την πόλη γκέτο των Μαύρων της Νοτίου Αφρικής [2]

Στο Soweto η έκρηξη δεν αποσοβήθηκε ποτέ

WELCOME TO SOWETO

Μαυρόασπρα γέλια για κλάματα
κατάχαμα στην πατρίδα ετούτη
και κάτω από τους τσίγγους σαφώς απαγορεύεται
η στάση και η στάθμευση
μόνο η Regina Mundi δικαιούται

μέχρις ότου

η σκληρότη σημάνει τις απαρχές του έρωτα
ή την ώρα λοιπόν της ανάστασης
και για σένα καλό μου παιδί Hector Pieterson
λουλούδι ανάκουστο της γειτονιάς
δροσιά πρωινή στα τζάμια του σχολειού σου.

[Ποίημα, φωτογραφίες: π. Παναγιώτης Καποδίστριας, 8.11.2007]

Η σορός του μόλις δολοφονηθέντος Πίτερσον μεταφέρεται από συνδιαδηλωτές.



Ο καθεδρικός ναός της Regina Mundi, της Μαύρης Παναγίας.

Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2007

Γρήγορο πέρασμα από το Soweto, την πόλη γκέτο των Μαύρων της Νοτίου Αφρικής [1]









Η ονομασία Soweto προέρχεται από τις λέξεις South West Townships. Πρόκειται για μια πολιτεία 3.000.000 κατοίκων που άρχισε να χτίζεται στα μέσα της δεκαετίας του 1930 στη νοτιοδυτική πλευρά του Γιοχάνεσμπουργκ, με απώτερο σκοπό την απομόνωση του έγχρωμου πληθυσμού που εργαζόταν κακήν κακώς στα τριγύρω χρυσωρυχεία.

Σε τούτο το γκέτο γεννήθηκε το κίνημα των Μαύρων, εδώ διεξήχθησαν οι σημαντικότερες διαδηλώσεις κατά του αποτρόπαιου καθεστώτος του Απαρτχάιντ, εδώ ανδρώθηκε, πρωταγωνιστής σημαντικότατων διεργασιών προς την Ελευθερία και την Αυτοδιάθεση, ο Νέλσον Μαντέλα από το 1946 μέχρι το 1961.

Παραπάνω ορισμένες χαρακτηριστικές φωτογραφίες, τις οποίες αποτύπωσα μες από το τζάμι (για λόγους ασφαλείας, μάς είπαν οι ντόπιοι λευκοί) του λεωφορείου που μάς έκαμε ένα γρήγορο πέρασμα απ' αυτή την πόλη-γκέτο.

Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2007

Πρόσωπα της πόλης του Γιοχάνεσμπουργκ [α'] / Faces from Johannesburg [a]















Το τυχαίο αποφέρει συνήθως εύχυμους καρπούς. Τουλάχιστον έτσι ελπίζω. Και στο Γιοχάνεσμπουργκ είχα την ευκαιρία να ταμιεύσω (αδιάκριτα -είναι αλήθεια- και δίχως την άδεια των εικονιζόμενων) πολλές δεκάδες ενδιαφέρουσες φυσιογνωμίες ανθρώπων στους δρόμους και στα πεζοδρόμια, οι οποίες αποτελούν μια πρώτης τάξεως γνωριμία με την καθημερινή ζωή των κατοίκων της αχανούς αυτής πόλης των μεγάλων αντιθέσεων. Άλλωστε, μες απ' το λίγο και παραθεωρημένο, το φτωχό ή το ανυποψίαστο, ξεπηδά το πολύ και το όλον. Θα υπάρξει ασφαλώς συνέχεια σε τούτη μας την παρουσίαση πρόσωπων απ' τη χώρα του Ουράνιου Τόξου... Κάντε υπομονή!...

Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2007

Εικόνες έως πλησμονής από τη South Africa





Μόλις γύρισα από μακριά. 1750 εικόνες που αιχμαλώτισα στον φωτογραφικό μου φακό από το πρόσφατο ταξίδι μου στη Νότιο Αφρική είναι πολύ λίγες μπροστά σ' εκείνες που αποτυπώθηκαν βαθιά, πολύ βαθιά στην ψυχή μου.
Πλησμονή προσώπων, χρωμάτων, σκέψεων, επισκέψεων, νέων φίλων, σπουδαίων καταστάσεων εκεί στον απόλυτο Νότο του κόσμου μας, εννιά αεροπορικές ώρες μακριά από τα δικά μας.
Τα μαύρα πρόσωπα με τις λευκές ψυχές, 80% έναντι του 20% των λευκών. Οι "απολίτιστοι" και οι "πολιτισμένοι". Οι πλούσιοι και οι πάμπτωχοι. Οι καλοπερασάκηδες και οι εξαθλιωμένοι. Οι μεγαλόστομοι και οι παραπεταμένοι. Οι ολοπράσινοι κάμποι, η κόκκινη αμμώδης γη. Τ' άγρια ζώα της ζούγκλας, αθώα μπροστά στην ανθρώπινη σκληρότητα. Εικόνες αλήθειας έως πλησμονής!!!...
Έχουμε να πούμε και να δούμε πλείστα όσα και για μακρό χρονικό διάστημα!!!

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails