Διονύσης Φλεμοτόμος, ποιητής της Ζακύνθου (1956-2024) [φωτογραφίες ταυτότητας 698-701]

Διονύσης Φλεμοτόμος, ποιητής της Ζακύνθου (+24.1.2024) [697η φωτογραφία ταυτότητας]

Διονύσης Φλεμοτόμος, ποιητής της Ζακύνθου (+24.1.2024) [696η φωτογραφία ταυτότητας]

 

Η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών-Μουσείο Σολωμού Κερκύρας για τον Διονύση Φλεμοτόμο (+24.1.24)

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ-ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Για τον Διονύση Φλεμοτόμο

Με λύπη πληροφορηθήκαμε ότι στις 24 Ιανουαρίου 2024,  απεβίωσε ο ζακυνθινός συγγραφέας και ερευνητής-μελετητής πολιτιστικών θεμάτων Διονύσης Φλεμοτόμος (γεν.  1956), Α΄ Αντιπρόεδρος του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, καθώς και άλλοτε αρχισυντάκτης του λογοτεχνικού περιοδικού «Περίπλους».

ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΑΦΗΝΕΙΣ ΤΗΝ ΑΦΗ. Στίχοι π. Π. Κ. κατά την κηδεία του ποιητή Διονύση Φλεμοτόμου (+24.1.24)

[Σήμερα, 25 Ιανουαρίου 2024, στον Ναό του Αγίου Νικολάου των Σχίνων, στο χωριό Φιολίτης Ζακύνθου, το νησί κήδεψε έναν από τους ποιητές του, τον Διονύση Φλεμοτόμο, ο οποίος έφυγε προς την Αιωνιότητα, χθες. Κατά την διάρκεια της Εξοδίου Ακολουθίας, ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας, δίκην επικηδείου, απάγγειλε ένα σημερινό ποίημα του ίδιου, επειδή θεώρησε ότι ο μεταστάς Ποιητής θα ήταν ευχαριστημένος ν' ακούσει ποίημα, γραμμένο για το φευγιό του από τη ζωή. Το απαγγελθέν ποίημα του π. Π. Κ. έχει ως ακολούθως:]

ΤΑΦΟΣ ΤΑ ΦΩΤΑ. Ποίημα για τον Διονύση Φλεμοτόμο (+24.1.24)

ΤΑΦΟΣ ΤΑ ΦΩΤΑ

Του Φλεμοτόμου

1

Όλ' απ' το Λίγο

Ιουλίου ραγισιές

θρυλούν τ' άρρητα

τις βρισιές των Αλβανών 

των Ελλήνων την ύβρη.

Ψήφισμα Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων για την εκδημία του Διον. Φλεμοτόμου (+24.1.24)

ΨΗΦΙΣΜΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ

Στη Ζάκυνθο σήμερα, την 24η Ιανουαρίου 2024, ημέρα Τετάρτη και ώρα 14.00', το Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, αφού συνήλθε εκτάκτως στο θλιβερό άγγελμα του θανάτου του Α' Αντιπροέδρου αυτού

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΝΑΣΤ. ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΥ

και αφού άκουσε την Πρόεδρο  κ. Ελένη Διον. Πυλαρινού, η οποία εξήρε  την προσωπικότητα του εκλιπόντος, τις αρετές και την προσφορά του προς το Σωματείο μας, αποφασίζει:

Ο Βουλευτής Ζακύνθου Δ. Ακτύπης για την εκδημία του Διονύση Φλεμοτόμου (+24.1.24)

Φτωχότερη είναι από σήμερα η κοινωνία της Ζακύνθου.

Με μεγάλη θλίψη, πληροφορήθηκα την απώλεια του αγαπημένου Ζακυνθινού ποιητή και λογοτέχνη, Διονύσιου Φλεμοτόμου.

Τι έγραψε στο fb για τον Διονύση Φλεμοτόμο (+24.1.24) ο αδελφός του

Σήμερα φτερούγισε από το νησάκι μας ένας ζακυνθινός σπουργίτης, ο Διονύσης Φλεμοτόμος, που αγάπησε τη Ζάκυνθο όπως την ήθελε να είναι: Ιστορική και πολιτισμένη.

Στη μνήμη του διαβάστε ένα λογοτεχνικό του κείμενο, ένα ποίημα, ένα λαογραφικό του πόνημα. Έτσι,... για να χαρεί η ψυχούλα του.

ο αδελφός του, Θεοτόκης

Φτερούγισε η ψυχή του Διονύση Φλεμοτόμου, ποιητή και ιστοριοδίφη της Ζακύνθου

[Ο γνωστός ποιητής και ιστοριοδίφης της Ζακύνθου ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ, αποχαιρέτησε σήμερα, 24 Ιανουαρίου 2024, τη ζωή και μετέστη στα Ουράνια, σε ηλικία 68 ετών, έχοντας εκδώσει σημαντικά έργα ποιητικά και ερευνητικά για την προσεισμική Ζάκυνθο. 

Με τον "Λύχνο" στο Συμπόσιο Ποίησης το 1999

Αναδημοσίευση από την Ιδιωτική Οδό του Παναγιώτη Ανδριόπουλου

Ένα άκρως ποιητικό βίντεο αναρτούμε σήμερα, αγαπητοί συνοδίτες. Δεκατέσσερα χρόνια πίσω... Ιούλιος 1999. Στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών λαμβάνει χώρα το 19ο Συμπόσιο Ποίησης, που ενεπνεύσθη και διοργανώνει μέχρι σήμερα ο ακάματος καθηγητής και ποιητής Σωκράτης Σκαρτσής. Ανάμεσα στους ποιητές που εμφανίζονται είναι και ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας, ο Ζακύνθιος, εκ των πρωτοπόρων της Ιερατικής Ποίησης.

Το έργο του παρουσιάζει με ποιητικό τρόπο ο Ζακυνθινός, επίσης, ποιητής Διονύσης Φλεμοτόμος. Στη συνέχεια ο π. Π. Καποδίστριας διαβάζει κάποια ποιήματά του από τις συλλογές του: Δήθεν υαλογραφία, Όταν ο Σπηλαιοκτήτης έρθει, Ενύπνιον μετά τρούλου.

Την παρουσίαση αυτή καλύπτουμε με τον Τηλεοπτικό Σταθμό της Ι. Μητροπόλεως Πατρών Λύχνος, του οποίου τότε είχαμε την διεύθυνση προγράμματος. Και παρά τις μεμψιμοιρίες πολλών δεν σταματήσαμε ούτε λεπτό να προβάλλουμε πολιτισμό, ενίοτε και ...ενοχλητικό.

Με την ευκαιρία δημοσιεύουμε και δυο φωτογραφικά στιγμιότυπα από εκείνο το απόγευμα της 2ας Ιουλίου του '99, όπου ήλιος και ποίηση είχαν την τιμητική τους. Και, για να παραφράσω τον ποιητή (π. Π. Κ.), ηλιομανής ποίηση κηρύσσει θέρος.

Την παρουσίαση του Διονύση Φλεμοτόμου σ' εκείνο το Συμπόσιο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Στιγμιότυπα από τις εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου για την Γκιόστρα στα Επτάνησα

  Απόψε στο Διοικητήριο Ζακύνθου 
    Φωτορεπορτάζ: Νίκος Αρβανιτάκης 

Πολύς κόσμος (Αρχές - Επιστήμονες - Φοιτητές των δύο τμημάτων ΤΕΙ και διάφοροι φιλίστορες του τόπου μας) απόψε στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Διοικητηρίου Ζακύνθου, όπου άρχισαν οι εργασίες του Α΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου για την Γκιόστρα στον Επτανησιακό Χώρο.

Όλους καλωσόρισε ο Πρόεδρος της Giostra di Zante ποιητής κ. Διονύσης Φλεμοτόμος με σύντομη προσλαλιά του.

Από πλευράς Αρχών μίλησε πρώτος ο Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Παναγιώτης Καποδίστριας - Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος ΙΜΖ, εκπροσωπώντας τη Μητρόπολη Ζακύνθου.

Στη συνέχεια, χαιρετισμό απηύθυνε ο Αντιπεριφερειάρχης Ζακύνθου κ. Διονύσιος Μυλωνάς.

Ακολούθησε ο Δήμαρχος Ζακυνθίων κ. Στέλιος Μποζίκης.

Τους Σύνεδρους προσφώνησε επίσης ο Αντιδήμαρχος επί του Πολιτισμού κ. Άκης Λαδικός.

Τέλος, χαιρέτισε εκ μέρους της Διοικούσης Επιτροπής του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, ο κ. Γιάννης Δραγώνας.

Την εισαγωγική ομιλία έκανε ο κ. Διονύσης Μουσμούτης, διευθυντής του περιοδικού Ιστορία Εικονογραφημένη. [Βλ. στο τέλος βίντεο δηλώσεών του].

Εμπεριστατωμένη ήταν η εισήγηση του κ. Βάλτερ Πούχνερ, Καθηγητή Θεατρολογίας του ΕΚΠΑ, με θέμα: «Το κονταροκτύπημα ανάμεσα στην κοινωνική ιστορία, την λαογραφία και την θεατρολογία». [Βλ. στο τέλος βίντεο δηλώσεών του].

Ενδιαφέροντα στοιχεία προσκόμισε στην έρευνα ο κ. Cristiano Lutsiani, Καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Universita degli studi di Roma "Tor Vergata", με θέμα: «Γκιόστρες και κονταρομαχίες στον επτανησιακό 17ο αιώνα: μεταξύ χρονικής και λογοτεχνικής τεκμηρίωσης». [Βλ. στο τέλος βίντεο δηλώσεών του].

Νέα στοιχεία παρουσίασε ο ποιητής και ερευνητής κ. Διονύσης Φλεμοτόμος, στην εισήγησή του, με θέμα: «Η Γκιόστρα σε γιορτές πολιούχων αγίων και πανηγύρια της Ζακύνθου. Από τον ευαγγελιστή Μάρκο στον ιεράρχη Διονύσιο».

Την εισήγηση της κ. Φανής Καζαντζή, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας ΑΠΘ, που δεν κατόρθωσε να παρευρεθεί, με θέμα: «Η ζακυνθινή γκιόστρα: Από την ιστορία και το βίωμα στη Λογοτεχνία», ανέγνωσε ο εκπαιδευτικός Νίκος Αρβανιτάκης, ενώ την Εισήγηση του κ. Roberto Rodríguez Milán, Διδάσκοντος ΕΑΠ και ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, που επίσης δεν ήρθε, με θέμα: «Ιπποσύνη και κοινωνία στην Ιβηρική χερσόνησο το μεσαίωνα και την νεότερη εποχή», ανέγνωσε η θεατρολόγος Πηνελόπη Αβούρη.

Δηλώσεις στο περιθώριο του Συνεδρίου

Ο Διονύσης Φλεμοτόμος στο "Ελληνομουσείον" της "Ακτής"

Παρουσιάζει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Είχα τη χαρά να φθάσει στα χέρια μου αυτές τις ημέρες το νέο αφιερωματικό ένθετο του κυπριακού λογοτεχνικού περιοδικού Ακτή (έτος ΚΒ΄, τεύχος 85, Χειμώνας 2010), το οποίο, υπό τον γενικό τίτλο ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ, αφορά αυτή τη φορά στο έργο του ποιητή ΔΙΟΝΥΣΗ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΥ.

Οι δεκαέξι σελίδες του είναι μεστές από τα ποιήματα του Ζακυνθίου δημιουργού και συνεργάτη μας, διατρέχοντας την πολύχυμη λογοτεχνική προσφορά του από την παλαιότερη ποιητική συλλογή του, "Λόγος ο Ερχόμενος" (1982), έως τη νεότερη "Εκδρομές με του Ερμή το ποδήλατο" (2008).

Ο αναγνώστης μπορεί κάλλιστα να αποκτήσει γνώμη και γνώση για το έργο του, διαβάζοντας τα 32 ποιήματα που περικλείονται, αλλά και το κατατοπιστικό βιοεργογραφικό σημείωμα της πρώτης σελίδας. Σημειωτέον ότι την ανθολόγηση έκαμε ο άλλος Ζακύνθιος, φίλος και συνεργάτης μας, Διονύσης Ν. Μουσμούτης, την εικαστική παρέμβαση φρόντισε ο Γιάννης Κούμας, ενώ την όλη επιμέλεια είχε ο Γιώργος Μύαρης. 

Πολλά εύγε, τόσο στον αγαπητό Διονύση, όσο και στην Ακτή, στην φιλόξενη απανεμιά της οποίας προσάραξαν ευδιάθετοι οι στίχοι ενός γνήσιου απογόνου των μεγάλων Επιφανών Ζακυνθίων Ποιητών!

Ο Διονύσης Φλεμοτόμος διαβάζει ποίησή του

Σήμερα το οπτικοακουστικό υλικό του Ίσκιου μας αφορά στον Ζακυνθινό ποιητή Διονύση Φλεμοτόμο και παρήχθη στο πλαίσιο του Αρχείου των Ζακυνθίων Λογοτεχνών, το οποίο εσχάτως καταρτίζουμε. Η μαγνητοσκόπηση έγινε χθες, δειλινό της ύστατης ημέρας του Γενάρη 2011, στο σπίτι του στο χωριό Φιολίτης του Zante μας. Ένα ωραίο εσπέρας, με ωραία χρώματα του χειμώνα τριγύρω, που προσφερόταν άριστα για ανάγνωση ποίησης και μάλιστα από τον δημιουργό της! 

Ο Διονύσης Φλεμοτόμος, καθ' όλη την υπερτριαντάχρονη πορεία του στα ελληνικά Γράμματα, μεταποιεί το φαντασιώδες σε βίωμα και ύστερα σε ολιγόστιχα ποιήματα. Ο σε πρώτη ανάγνωση ρεαλισμός του είναι κατά βάσιν καλυμμένος υπερρεαλισμός, επιδέξια εκφρασμένος με όχι επιτήδευση εκφραστικών μέσων. Κατ' ουσίαν η ποίησή του δεν είναι μια απλή εκδρομή, αλλά διαγνωστική / αναγνωστική καταβύθιση στο δικό του Εγώ δια του Εσύ των ηρώων, που ανέκαθεν αθανατίζει! 

Αφήνουμε τον ίδιο τον Ποιητή μας να παρουσιασθεί στο διαδικτυακό κοινό μες από τα επτά βίντεος, που ακολουθούν παρακάτω:

Οι σπόνσορες του πολιτισμού μας

[Γράφει ο Διονύσης Φλεμοτόμος.

Πρόκειται για κείμενό του, με αφορμή το βιβλίο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Της αγάπης μέγας χορηγός (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, 2004).

Πρωτοδημοσιεύτηκε την Άνοιξη του 2003 στην καθημερινή Εφημερίδα Ημέρα τση Ζάκυθος και βρήκε οριστικά τη θέση του στον πολύ αξιόλογο Τόμο μ' Επιφυλλίδες του Δ. Φλεμοτόμου, Αντι-κείμενα, εκδ. Έντυπο, Ζάκυνθος 2007, σ. 31-33.]

Δεν είναι τυχαίο, θέλω να πιστεύω, που το νησί μας μπήκε στην πεντηκοστή χρονιά της νεότερης ζωής του, της μετασεισμικής, όπως συνηθίζεται να λέγεται, μ’ ένα βιβλίο και, μάλιστα, ποιητικό. Για την τόση θλίψη και απογοήτευση, που, καθημερινά, ξεδιπλώνεται γύρω μας, δημιουργώντας συχνά έναν κόσμο στο λαιμό, κάτι τέτοιο είναι και παρήγορο και ελπιδοφόρο. Σε χαλεπούς καιρούς δίνει ανάσες ζωής. Στην επικράτηση της ημιμάθειας και της ασχετοσύνης, εγκυμονεί αισιόδοξη προσδοκία. Σε χρόνους πολιτικής χολιγουντιανής υπερπαραγωγής, έρχεται να υποσχεθεί δωρική πολιτιστική ή πιο σωστά ποιητική σωτηρία. Αναφέρομαι, βέβαια, στο νέο ποιητικό έργο του π. Παναγιώτη Καποδίστρια που με τον εύστοχο, καθώς και όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρο τίτλο «Της αγάπης μέγας χορηγός» κυκλοφόρησε την Πρωτοχρονιά του 2003, όπως αναγράφεται και στον κολοφώνα του βιβλίου, από τις εκδόσεις του περιοδικού Επτανησιακά Φύλλα, που κι αυτό με κόπους και αντιξοότητες, συνεχίζει μιαν ιστορία.

Δεν είναι σκοπός μου να κάμω από τούτη εδώ τη στήλη κριτική του νέου αυτού έργου. Η ποίηση, πιστεύω, η γνήσια και ζωογόνα ποίηση, που σ’ αυτήν μας έχει μάθει, έως τώρα, ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας, διαβάζεται και κρίνεται, όπως εξάλλου και γράφεται, απελπιστικά, αλλά σωτήρια, κατά μόνας, όπως η ερωτική συνομιλία. Διαφορετικά, φορτωνόμαστε το παράπτωμα του ευαγγελικού και παραβολικού Φαρισαίου, που σε λίγες μέρες, θα κάμουμε μνεία, μπαίνοντας στο αμφιπρόσωπο Τριώδιο. Εξάλλου, θυμάμαι πάντα τη σωστική και βιωματική ρήση του μεγάλου Φαασμπίντερ, άριστου σκηνοθέτη του κινηματογράφου και της ζωής, που, αρίστως εύστοχα, δήλωσε πως «Οι κριτικοί μοιάζουν με τους ευνούχους. Ξέρουν πώς γίνεται η δουλειά, αλλά δεν μπορούν να την κάμουν». Επειδή, λοιπόν, αναφερόμαστε σε ποίηση, σε δημιουργία δηλαδή κι ο ποιητής, ας μην το ξεχνάμε, έχει το μοναδικό προνόμιο να προσαγορεύεται με το ίδιο όνομα του μεγάλου Δημιουργού, έστω και με μικτό «π», θα ξεφύγουμε από το ολίσθημα και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε εδώ μερικές μόνο παρήγορες σκέψεις, με αφορμή το συγκεκριμένο βιβλίο και η ενέργειά μας αυτή, θέλω να πιστεύω, θα είναι η πιο τιμητική κριτική για τον δημιουργό του. 

Αν, λοιπόν, υπάρχει κάτι που πάει καλά σ’ αυτό το νησί, που, ακόμα, δεν έχει επουλώσει τα επίπονα τραύματά του από την πολλαπλή καταστροφή του 1953, αυτό είναι η ποίηση, που σε ποσότητα παράγεται άπλετη στις μέρες μας. Σε επίφοβους καιρούς, που ο πολιτισμός έγινε καραμέλα και καθημερινά πιπιλίζεται από τον κάθε άσχετο, αλλά επίδοξο (γιατί όχι) δολοφόνο, που ικανοποιεί μ’ αυτό τον τρόπο τα απωθημένα και τα κενά του, δημιουργώντας, στην καλύτερη περίπτωση, πολιτιστική σύγχυση, υπάρχουν ευτυχώς αρκετοί τεχνίτες κάλλιστοι του ποιοτικού και ποιητικού λόγου, που συνεχίζουν να ξορκίζουν το κακό, αποτελώντας το σωτήριο άλλοθι αυτού του τόπου και, σιωπηρά, μεταγγίζουν ζωογόνο αίμα στον ετοιμοθάνατο πολιτισμό μας. Είναι οι ψιθυρίζοντες διαδηλωτές της φαινομενικής μας ευμάρειας και οι, με αιτία, επαναστάτες των ημερών μας. Αυτοί που σαν τους μοναχούς αναχωρητές, ολομόναχοι στη φλυαρία της εκπόρνευσης του πλήθους της αγοράς, εξακολουθούν να προσεύχονται σε μη γήινες εξουσίες και εκλέγουν, με τη γραφή τους, ό,τι καλύτερο για να μας κυβερνήσει. Αυτοί που εξακολουθούν, έμπρακτα και με παρρησία, να αντιστέκονται στον γαβγίζοντα πολιτισμό μας και να κάνουν δάκρυ σωτήριο τις χαρτοπετσέτες της άπληστης ευφορίας μας. 

Οι δημιουργοί αυτοί μάλιστα συνεχίζουν να παραμένουν και εδαφικά στο νησί κι εδώ να υπάρχουν. Έχοντας το προνόμιο τής με τη γραφίδα τους φυγής, δεν εγκατέλειψαν σωματικά ποτέ τον τόπο τους, αλλά σ’ αυτόν ζουν και δημιουργούν. Συνυπάρχουν με τους συμπατριώτες τους. Συμπάσχουν κοντά τους. Έτσι μπορούμε άφοβα να μιλάμε για σύγχρονη ζακυνθινή ποίηση και να είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτήν.

Αν υπάρχει κάτι που μπορεί ακίνδυνα να ξεπεράσει τη σημαδιακή Τσίμα του Πόρτου, να ξεφύγει από το Μπαστούνι του Αγίου και να γίνει ο ακοίμητος πρέσβης μας στον πέρα από εμάς κόσμο, σοβαρό και υπεύθυνο, πέρα από τις εφήμερες αρπαχτές και τις άναρχες φωνασκίες, αυτό είναι η νεότερη ποιητική μας δημιουργία, που διαφέρει πολύ, ευτυχώς, απ’ ότι πολιτιστικά συμβαίνει στο νησί, που ήταν κάποτε Δύση της Ανατολής και Ανατολή της Δύσης, κατά τη σοφή σκέψη του αξέχαστου Διονύση Ρώμα. Η σύγχρονη ποιητική δημιουργία του νεότατου «Φιόρου του Λεβάντε», το αναφέραμε και παραπάνω, και μεγάλη είναι και αξιόλογη. Για τον λόγο αυτόν στον ατέλειωτο βαρύ χειμώνα, που ζούμε τα τελευταία πενήντα, μετά το Σεισμό, χρόνια, μπορούμε να καυχηθούμε, επιτέλους, για μια ποιητική άνοιξη. 

Δεν κάνω κριτική, το ξεκαθάρισα απ’ την αρχή, ούτε πιστεύω πως είναι ακόμα ώρα γι’ αυτό. Κάτι τέτοιο είναι, πιθανόν, έργο των επόμενων χρόνων. Διαπιστώσεις μόνο είναι οι σκέψεις μου και τις μεταγράφω δημόσια. Δεν ξέρω, εκ τούτου, αν οι σημερινοί ποιητές της Ζακύνθου έχουν κάτι κοινό κι αν μπορεί να αποτελέσουν σχολή. Αν έχουν σχέση με τους μεγάλους, πριν από αυτούς, ομότεχνούς τους κι αν από το έργο τους μπορεί να ξεχωρίσουν ως επτανήσιοι, συνεχίζοντας, με τη γνώση του σήμερα βέβαια, την μακρόχρονη επτανησιακή παράδοση. Υπάρχουν, όμως, κι αυτό είναι ευτύχημα. Στέκουν ισάξια δίπλα στους αξιόλογους σύγχρονους τεχνίτες του κομψότερου είδους του λόγου στο πανελλήνιο κι αυτό είναι παρηγοριά για το νησί μας. Είναι τελικά το μόνο καλό, που συμβαίνει σε τούτο τον τόπο, που καθημερινά αυτοκαταστρέφεται, αγιοποιώντας το φθαρτό και λατρεύοντας το εφήμερο. 

Το πιο ελπιδοφόρο όμως θα είναι, να τους ακούσουν οι συντοπίτες τους. Να συνομιλήσουν μαζί τους. Να μη γίνει και σ’ αυτή την περίπτωση, ό,τι συμβαίνει με τους βιβλικούς προφήτες και τον τόπο τους. Έτσι θα υπάρξει ελπίδα για την δεύτερη, μετά τον Σεισμό, πεντηκονταετία. Αν αυτό γίνει, θα έχουμε, αν όχι πνευματική Άνοιξη, κάποιες τουλάχιστον Αλκυονίδες Μέρες, μέσα στο ασφυκτικό μας καταχείμωνο. 

Το νησί μας θα πάψει να είναι η «Πρέβεζα» και θα ξαναποκτήσει κάτι από την παλιά του αισιοδοξία. Κι όλα αυτά τα εντοπίζουμε

«για ν’ ανοίξει επιτέλους ο δρόμος
και να περάσει δάκρυ χέουσα
ντάλα μεσημέρι
ως είθισται
η Mater Dolorosa»,

όπως γράφει στο τέλος ενός ποιήματός του ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας, που το έσχατο βιβλίο του ήταν ο «μέγας χορηγός» της σημερινής μας σκέψης. Και στις μέρες μας οι σωστοί, οι δίχως υλικές βλέψεις και καλποθηρία σπόνσορες επιτελούν έργο μεγάλο. 

Τον ευχαριστούμε.

Ανέκδοτα ποιήματα από το "μαύρο κουτί" του Διονύση Φλεμοτόμου

[Ένας από τους πλέον ολιγογράφους, αλλά καίριους και τελεσφόρους, εργάτες της Τέχνης του Ποιητικού Λόγου στη σύγχρονη (ασύγχρονη εν πολλοίς) Ζάκυνθο είναι ο Διονύσης Φλεμοτόμος, ποιητής της γενιάς του ιδιωτικού οράματος, όπως ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται. Ο λόγος του σε αγγίζει, όπως περίπου το οινόπνευμα στην πληγή. Τσούζει και ιάται ταυτόχρονα. Δεν θωπεύει αδιέξοδα, αλλά, μιλώντας την αλήθεια των καταστάσεων και των εσωτερισμών, οδηγείται σε δικαίωση και κάθαρση, με την αρχαιοελληνική έννοια. Ο στίχος του, για να παραχθεί, έχει προηγουμένως βιωθεί. Δεν είναι σκεύασμα γραφείου ή απλής νόησης, αλλά πρώτα συνέβη στην διαπασών των Αισθήσεων και ύστερα προσέλαβε φωνήεντα και σύμφωνα, καθιστάμενος Ποίημα. Τουτέστιν, οι λέξεις του είναι απείκασμα Γνώσης, Εμπειρίας και Γνώμης!

O Διονύσης Φλεμοτόμος, γεννήθηκε στη Ζάκυνθο τον Αύγουστο 1956, όπου ζει και εργάζεται ως υπεύθυνος πολιτιστικών θεμάτων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Από τις εκδόσεις Περίπλους κυκλοφορούν οι συλλογές του: Σπουδή σ’ ένα λευκό μπλουζάκι (1985 και 1992), Καφές σε χρόνο ενεστώτα (2000) και Ο Τόμας Μαν χτενίστηκε στο σκουλαρίκι σου (2005). Από τον ΕΟΜΜΕΧ έχει εκδοθεί το βιβλίο του Ζακυνθινοί τεχνίτες (1991), από τις εκδόσεις Τρίμορφο η μελέτη του Γιάννης Κλαυδιανός ο Φιολιταίος, μια ακόμα «ψεύτρα ελευθεριά», στο μέτωπο του ζακυνθινού λαού (2003). Το 2007 κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Έντυπο σ' έναν τόμο οι επιφυλλίδες του, με τίτλο Αντι-κείμενα, ενώ το 2008 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης η νεότερη ποιητική του συλλογή Εκδρομές με του Ερμή το ποδήλατο.

Ποιήματα και ιστοριοδιφικά κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων και εφημερίδες. Έχει ασχοληθεί επί σειρά πολλών ετών με το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ως παραγωγός πολιτιστικών εκπομπών και για ένα διάστημα ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού Περίπλους. Είναι τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Ημέρα τση Ζάκυθος, δημοσιεύοντας κάθε Δευτέρα τη γνώριμη πια επιφυλλίδα του.

Ο Ίσκιος του Ήσκιου, η ηλεκτρονική μας αυτή γωνιά, τιμάται σήμερα με δυο ανέκδοτα ποιήματα του φίλου Φλεμοτόμου. Τον ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση και την εμπιστοσύνη. Διότι, είναι κάτι περισσότερο από κατανοητό, ότι, όταν ένας ποιητής σού προσφέρει ποιήματά του ανέκδοτα, σού παραχωρεί -ουσιαστικά- στοιχεία πολύτιμα απ' το "μαύρο κουτί" της ψυχής του.

π. Π.Κ. ]

Στην Giostra της Sulmona

Ήταν τα τύμπανα πρώτα
αν όχι της ακοής αφύπνιση
σίγουρα
των άλλων τεσσάρων του κορμιού εισόδων
πρωινό επισκεπτήριο.

Μετά κάτι λυμένα μαλλιά
οι πόθοι μιας ανικανοποίητης σάλπιγγας
τα στημένα σώματα
και του ιδρώτα το κάλεσμα
να κάνει τις σημαίες να σκιρτούν
σε κυματισμούς επιθυμίας.

Απ’ τους αιώνες του κοιτούσε ο Οβίδιος
δίχως να νοιάζεται την αγωνία της μετάφρασης
ούτε και δίνοντας στις κόρες των ματιών σημασία
όταν διεκδικούσαν με την ιπποτική τους περιέργεια
δύο στήθη γυμνά
που έδιναν αιτίες για ακύρωση.

Ίσως γι’ αυτό
σαν οδηγήθηκε ο νικητής
κατά το λόφο της Μαρίας του Μνήματος
ξεπέζεψε απαρατήρητος
και με το λεωφορείο των κρατούμενων
έφτασε νύχτα στο υπερυψωμένο ερημητήριο
να καταθέσει το έπαθλο.

(Sulmona, 8/8/2008)

«Ανεπαισθήτως»

Όταν τον ποιητή τον πιάνει
ο οίστρος του εγωισμού του
ακόμα κι οι θεοί της γης ολόκληρης
γίνονται είδωλα
και κρημνίζονται
γιατί
όπως και στον έρωτα ξανά συμβαίνει
το απόλυτο γράφει στίχους
και μουσική η καταμέτρηση
νεκρών και ζώντων
μετά απ’ έναν καθ’ όλα Τρωικό Πόλεμο
όχι για μιας Ελένης το άλλοθι
μα για τις ανακαλύψεις του Σλήμαν
και μόνο.

Τα ρέστα
είναι υπόθεση των ειδήσεων της ιδιόκτητης τηλεόρασης
εξ’ ου κι ο θάνατος
ή πιο σωστά
έτσι για να μην καλύπτουμε τα λόγια μας
μα και για να μην μας καλύπτουν
η κυριαρχία της φθαρτής μας ιδιότητας
όταν μας επιβάλλονται περίτρανα
τόσα και τόσα, Ποιητή, «ανεπαισθήτως».

(Ζάκυνθος, 8/10/2007)

[Φωτό 1η: Ο ποιητής Δ. Φλεμοτόμος. Λήψη 2006 από π. Π.Κ. Φωτό 2η: Στιγμιότυπο από την Giostra της ιταλικής πόλης Sulmona. Λήψη από το Διαδίκτυο. Φωτό 3η: Έργο Πέτρου Ζουμπουλάκη, μικτή τεχνική.]

Με το ποδήλατο του Διονύση Φλεμοτόμου

Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας για το Περιοδικό ΡΑΠΟΡΤΟ

Της μεγάλης ποίησης το πουκάμισο
πλέκεται πάντα
δίχως μανίκια.
Δ. Φλ.

Έχω παρακολουθήσει το εν γένει ποιητικό ταλέντο του Διονύση Φλεμοτόμου σε όλα τα στάδια της ανέλιξής του: Από τη σύλληψη έως την έκφρασή του. Από τη μήτρα έως την παστάδα του πόθου και του προ-θανάτου. Από το Σαφές έως το Ασαφές του. Ως εκ τούτου μπορώ να (δια)δηλώσω πλέον προς κάθε κατεύθυνση, ότι πρόκειται για Ποίηση αυθεντική κι ενσώματη, με όνομα κι επώνυμο.

Τώρα, με χαρά και ικανοποίηση, κρατώ πολύ κοντά μου τη νέα του ποιητική συλλογή, με τίτλο «Εκδρομές με του Ερμή το ποδήλατο» (εκδ. Γαβριηλίδης, 2008) και ήδη τον κατοπτεύω στις (δια)φυγές του, ή μάλλον, στις «επιμονές - εμμονές» του, καθώς ο ίδιος λέει...
Ο κόσμος τριγύρω του μεμψίμοιρος, επίφοβος και με ημερομηνία λήξεως, η πόλη περίκλειστη έως ασφυκτική (ως συνήθως οι επαρχιακές πόλεις) προ πολλού αποπνέει «μια θλίψη θανάτου», φουλαρισμένη μάλιστα από «ανίδεους», όλο «φθαρτότητα» και «Το χωριό γραφικά ακατοίκητο / με την επίπεδη παραφωνία». Αυτός είναι ο περιρρέων κόσμος του: «Ξοφλημένος έρωτας»… Όμως, γενναία και με φωνή στεντόρεια, τον απαρνιέται ο ίδιος και (τι το καλύτερο;) προβαίνει σε μιαν «αμετανόητη μετοικεσία», με απώτερο στόχο, να διασώσει τα πολύτιμα δώρα του Έρωτα, αν και παραδέχεται ευθαρσώς, ότι

«Ο έρωτας είναι κρατήρας.
Καταπίνει τη λάβα του.
Τελειώνει
όπου ξεκίνησε».

Δεν πτοείται όμως από την κυκλοτερή αυτή παραδοχή. Την αντιμετωπίζει θετικά, την βιώνει δημιουργικά ολωσδιόλου, ενώ πολύ συχνά βρίσκεται καταμεσής αυτής της λάβας, τσουρουφλιζόμενος ολοένα. Θεωρεί μάλιστα, ότι διασώζει έτσι καταστάσεις, τις οποίες ο παρών αιώνας, ο απατεώνας, θεωρεί παρακατιανές. Και ποιες είναι αυτές;
Σταχυολογώ, χάριν παραδείγματος, ορισμένες: «το φιλί στο μάγουλο», τους «βράχους ήβης», «τα γνήσια θαύματα», τον «άγγελο του πάθους», τις «παλιές αγάπες», την «ξανθή ισημερία», την «δημοκρατία των οσμών», τις «διττές ερμηνείες των πραγμάτων», «τους έφιππους Διόσκουρους», τους «στίχους του μέλλοντος», την «ποίηση την μη πεπερασμένη», «έναν σκορπιό κοιμισμένο», «την μακαριότητα των αποτοιχισμένων», την «αυριανή προϊστορία», τις «εικονίσεις του άπιαστου», «το ζευγάρι των αλόγων του Marlboro», τη «σύνεση λιτής αφέλειας», την «αναδάσωση δακρύων».

Ο Διονύσης Φλεμοτόμος και αυτή τη φορά είναι απαράβατα φειδωλός και αμετανόητα λιτός στην έκθεση της ψυχής του. Μάς προϊδεάζει εκ προοιμίου, ότι «ο μύθος έγινε για πάντα ιστορία». Και τούτο είναι μια σπουδαία -άκρως προσωπική του- κατάκτηση! Ωστόσο, μάς επιτρέπει να ενωτιστούμε σπαράγματα μονάχα αυτής της ιδιωτικής του Μυθολογίας (ημιθέων και θεών της ιδεατής πολιτείας του), θραύσματα τού συντριπτικά σημαντικού Γεγονότος, που εβίωσε, κάτι σαν λεπτομέρεια ενός έργου Τέχνης.
Σάς προ(σ)καλώ να βρεθούμε νοερά ενώπιον ενός ζωγραφικού πίνακα (κατά προτίμησιν της Αναγέννησης), του οποιουδήποτε καλλιτέχνη. Τι εισπράττουμε απ’ αυτόν ή τι κρατά ο ποιητής; Προσλαμβάνουμε όλον τον πίνακα, όπως συμβαίνει «στα εκθέματα των μουσείων»; Όχι! Μάς ενδιαφέρουν τ’ ανεπαίσθητα και μηδαμινά, τα οποία συλλαμβάνει ακαριαία ο ποιητής: Η πτύχωση του ενδύματος, η φευγαλέα λοξή ματιά, ένα γκριζόλευκο σύγνεφο στην άκρη επάνω αριστερά, η εκφραστική των δακτύλων σε στιγμή αιωνίζουσας αφής, το βαθύ κόκκινο του κρασιού στο ποτήρι, ο αγέρωχος τρούλος εκεί ψηλά, το τσάκισμα της σελίδας στο βιβλίο που κρατά ο Ευαγγελιστής, ο φυτικός διάκοσμος εκεί κάτω δεξιά!...
Την αποσπασματικότητα αυτήν έχει επιλέξει ως εκφραστικό μοτίβο ο Διονύσης Φλεμοτόμος, γι’ αυτό και παλαιότερα, σε άλλη περίπτωση, είχα μιλήσει αναλυτικότερα για τη «σαφέστατη ασάφειά»[1] του. Διότι, έτσι και μόνον έτσι παράγεται και προάγεται η αληθής Τέχνη: Μες από την ποιοτική πυκνότητα και την ποιητική αυτοσυγκράτηση. Δίχως μεγαλοστομίες και καλλιτεχνικούς μεγαλοϊδεατισμούς αφ’ ενός, δίχως τον νεοφανή και ανέραστο πολιτισμό των Greeklish και των SMS της τρέχουσας γενιάς του μη Οράματος αφ’ ετέρου.

Κατακλείοντας τις παραπάνω σύντομες και ατάκτως ερριμμένες σκέψεις μου πάνω στο νέο ποιητικό κατόρθωμα του Δ. Φλεμοτόμου, αντιγράφω ένα χαρακτηριστικό ποίημα από τα εκδρομικά (μάλλον «αποδραστικά») στιχηρά του, για να ισχυροποιηθούν, όσα παραπάνω -de profundis- κατέθεσα:

Εκδρομή

Έλεγες εκδρομές

τις αποδράσεις μας προς τον ορίζοντα

ή τις ανόδους μας στα μέρη

που βλέπαμε το σπέρμα του φωτός

να ελεεί τους ελαιώνες και τα κυπαρίσσια.

Ο Κάλβος μαζί μας φιλικότατος

υπογράμμιζε περισσότερο τις ικεσίες των κίτρων

κι ο Κωνσταντίνος της Αλεξάνδρειας

αιτιολογούσε την αποκήρυξη

ακόμα εγκρατέστερα ερωτευμένος.

Όσο για τον μακρινό μου συνώνυμο

στην αγορά ζητούσε λέξεις εταίρες

και τις αγόραζε.

Γνώση του ύψους

σπουδή της απόστασης

φωτογραφήσεις των πλασμάτων

εικονίσεις του άπιαστου.

Ερμηνεύαμε το απλησίαστο

καταπίνοντας κουκούτσια καρπών

χωρίς να καθαρίσουμε το περιτύλιγμα.

Ύστερα ήρθαν οι σκιές των φίλων μας

και μας ανδρώσαν.

Μα σαν στο φως της επερχόμενης πανσέληνου

ξαπλώσαμε στην ήβη της θάλασσας την υγραμένη

μάθαμε των ωκεανών την μητρότητα

και της ξηράς την στέρεη

προϋποθέτουσα ζωές επιθυμία.

[1] Βλ. το δοκίμιο «Ο κατ’ επανάληψιν εικονοκλάστης (Η σαφέστατη ασάφεια του Διονύση Φλεμοτόμου)», στο π. Παναγιώτη Καποδίστρια, Ποιητικές αντοχές της Ζακύνθου, εκδ. Δήμου Ζακυνθίων 2002, σ. 59-69.

Διαβάζοντας αντίστροφα έναν αγιογραφικό κύκλο (Ιστορημένον δια χειρός του ποιητή π. Παναγιώτη Καποδίστρια)

Γράφει ο Διονύσης Φλεμοτόμος

[Αναδημοσίευση από τα Πρακτικά του 19ου Συμποσίου Ποίησης (Ρεύματα στη σύγχρονη Ποίηση, Πανεπιστήμιο Πατρών 2-4.7.1999), εκδ. περί τεχνών, Πάτρα 2001, σ. 74-80. Το ίδιο κείμενο, κατά πολύ επηυξημένο, δημοσιεύτηκε εν τω μεταξύ στο Περιοδικό ΤΕΤΡΑΜΗΝΑ 62-64 (2000) 4910-4929, κυκλοφόρησε μάλιστα σε ανάτυπο, υπό τον οριστικό τίτλο «Διαβάζοντας αντίστροφα έναν αγιογραφικό κύκλο ή Μια πρώτη ανάγνωση της ποίησης του π. Παναγιώτη Καποδίστρια».]

Παρουσιάζοντας την ως τώρα δουλειά του ζακυνθινού ποιητή π. Παναγιώτη Καποδίστρια θ’ αρχίσω κάπως ανορθόδοξα, παρ’ ότι πρόκειται για την πνευματική προσφορά ενός κατ’ εξοχήν ορθόδοξου ιερέα. Και για να μην παρεξηγηθώ, εξηγούμαι από την αρχή. Δεν πρόκειται να πέσω σε σοβαρή δογματική αίρεση, παρ’ ότι κάτι τέτοιο δεν είναι άτοπο στο χώρο της ποίησης, ούτε έχω σκοπό να δώσω τροφή στην μονοτονία θεολόγων και θεολογούντων. Απλά, κι έτσι επειδή με βολεύει, θα βαδίσω αντίστροφα. Θ’ αρχίσω δηλαδή από το τέλος, απ’ την Ανάληψη, για να προχωρήσω διαβάζοντας ανάποδα έναν αγιογραφικό κύκλο προς την Γέννηση ή πιο σωστά θεολογικά τον Ευαγγελισμό, που προμηνύει «της παγκοσμίου χαράς τα προοίμια». Κι αυτό γιατί το τελευταίο βιβλίο του ποιητή και περισσότερο ο τίτλος του, περικλείει, θέλω να πιστεύω, όλο το στίγμα της ποίησής του.

Ίδιοι του κάθε ημέρα
ταξιδευτές πολυμήχανοι της πλατείας
παραστάτες της νύχτας
των γλυπτών μας ονείρων
ωτακουστές

ποτέ σας δεν θ’ ακούσετε ποτέ
τι ψίθυροι με παίρνουνε πολέμου
δακρύων πολλών στα χαλίκια
υπαινιγμοί

ποτέ σας δεν θ’ ακούσετε ποτέ
τριζόνια ελκόμενα στη λάμψη του Επιτάφιου
στοιχεία στοιχειά του κόσμου
έρωτα επιδεινούμενο.
(«Ελκόμενα στη λάμψη», από το βιβλίο «Ενύπνιο μετά τρούλου»).

«Ενύπνιο μετά τρούλου» τιτλοφορείται η νέα, πρόσφατη δουλειά του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, και αυτός ο τίτλος, νομίζω, ταιριάζει απόλυτα στην μέχρι τώρα ποιητική και όχι μόνο παρουσία του. Κι είναι ενύπνιο, όχι όνειρο ή όναρ, ενύπνιο προφητικό και διδακτικό σαν κι αυτά που συχνά παρουσιάζονται σε καθαρούς τη καρδία, σε κατά Χριστόν Σαλούς, στις δυο Διαθήκες, την Παλαιά και την Καινή, για να οδηγήσουν τον πιστό λαό στο πανσεβάσμιο και σταυραναστάσιμο Πάσχα, που 'ναι το κατ’ εξοχήν πέρασμα, η υγρά διόδευσις, ή σαν αυτά τα άλλα ενύπνια, που πολύ αργότερα και όλο και πιο σπάνια στις μέρες μας, οδηγούν σημαδεμένους εκλεκτούς, μοναχούς ή κοσμοκαλόγερους, σε ευρέσεις θαυματόβρυτων εικόνων ή μυρόβλυτων λειψάνων Νεομαρτύρων, που ‘ναι πηγή πνευματικής ζωής και πλουτισμού για τον τόπο τους, δίνοντας την αληθινή ζωή κυριολεκτικά εκ τάφων.

Αιγαίος βοριάς
κι ο ήχος πολύηχος
Έλα μου Άδη.

Ο Συνοδίτης
θεοειδή παιχνίδια
ήξερε μόνο.

Νωρίς Μαρτίου
ηλιομανέστατος λες
κηρύσσει θέρος.
(«Συνεικόνες β΄», από το βιβλίο «Ενύπνιο μετά τρούλλου»).

Όσο για τον τρούλο είναι το στέγαστρο που αναζητά ο καθένας μας για ν’ αποφύγει τον καιρό, τη βροχή ή τον καύσωνα, τους βοριάδες ή το χαλάζι, το κρύο ή το λιοπύρι και κάτω απ’ την σιγουριά και την προστασία του, καθώς κι απ’ το βλέμμα του Παντοκράτορα, του Παλαιού των ημερών του Κυρ Πανσέληνου, ψάχνει να βρει θαλπωρή και καταφυγή. Είναι επίσης ο τρούλος αυτός ένα έντεχνο μα δίχως φόβο υποκατάστατο του ουρανού, που τρούλος έναστρος κι αυτός, παρέχει ασφάλεια στη φθαρτότητά μας, μια και κει, κατά την ποιητικότατη αντίληψη του λαού μας, κατοικεί ο Δημιουργός.

…Τρέχεις μέσα στον ύπνο σου
και σούρχεται
(από πού;)
ενύπνιο μετά τρούλλου

Ο αββάς Σισώης ενώπιος ενωπίω
βόρειος κυριάρχης άνεμος

εσύ απαράλλακτος…
(«Ενύπνιο μετά τρούλλου», από το ομώνυμο βιβλίο).

Ο ποιητής, λοιπόν, π. Παναγιώτης Καποδίστριας, σαν ένας άλλος Ανθέμιος ή Ισίδωρος, προσπαθεί να βρει την επίμαχη λύση και με τη δική του εγκάρδια προσευχή των λέξεων, επιδιώκει να προφυλάξει τον εαυτό του και τους άλλους απ’ ό,τι στέλνει ο καιρός, αλλά συγχρόνως προσπαθεί να δώσει σ’ αυτούς που κατοικούν το οικοδόμημα την αίσθηση της επέκεινα ασφαλείας, γεωργών «της ερήμου το άγονον» με τα δάκρυα των στίχων.
Υπηρετώντας αρκετό καιρό τώρα ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας και τους δυο Λόγους, που και οι δυο απαιτούν το πρώτο τους γράμμα κεφαλαίο, τον απ’ αρχής Λόγο-Θεό και τον Λόγο της ποίησης, μάς οδηγεί «τη μυστική εν φόβω τραπέζη», όπου «διπλούς ο Δείπνος», καθαρτικός και σωτήριος. Απ’ τη μια «της ζωής η άμπελος» κι απ’ την άλλη ο «καθαρός ήχος εορταζόντων». Το σώμα και το αίμα του Πλαστουργού, αλλά και το σώμα και το αίμα της ποίησης, τα «εκχυνόμενα εις άφεσιν αμαρτιών».

Στην αντηλιά των τριγλύφων
Θεοφίλου του μάρτυρα
μεθεόρτια.

Στα δεξιά σου αθέατος
πότε
λογομαχώντας για την εκδορά του ποιήματος
καί πότε για τα δάκρυα
που υπόθεσες δεν είναι πάντα ψυχικές.
(«Προσμονάριος» απ’ το βιβλίο «Όταν ο Σπηλαιοκτήτης έρθει»).

Έτσι κάθε «ευσεβής και φιλόθεος», κάθε πιστός της ποίησης, μπορεί και απολαμβάνει «της καλής ταύτης και λαμπράς πανηγύρεως» και μάλιστα χωρίς διακρίσεις. Ο γνήσιος και σωστός λόγος της ποίησης, κάνει δεκτούς τους πάντες. Δέχεται αβίαστα τον καθένα μας, είτε είναι «δούλος ευγνώμων», είτε «έκαμε νηστεύων», είτε «από της πρώτης ώρας ειργάσατο», είτε «μετά την τρίτην ήλθεν», είτε «μετά την έκτην έφθασεν», είτε «υστέρησεν εις την ενάτην», είτε «εις μόνην έφθασεν την ενδεκάτην». Γιατί η τέχνη «δέχεται τον έσχατον, καθάπερ και τον πρώτον» και δεν γίνονται εδώ μικροπνεύματες διακρίσεις, μια και στον υπό τον τρούλο χώρο, όποιος δεν μπαίνει απ’ την πόρτα, αλλ’ απ’ αλλού είναι «κλέπτης και ληστής» και τότε ο θόλος γίνεται βάρος και φυλακή κι όχι φυγή για την μετά τις αισθήσεις αλήθεια.

Αναστρέφεις μιαν ημέρα τα μάτια
και βλέπεις
τα κονίσματα σφαγμένα όλα στο σημείο λατρείας
ή
και το μεγάλο εκείνο καταγραμμένο σου ψέμα
να εισπρέττει
το νόμιμο τέταρτο απ’ την ψυχή σου.

Πού σου το κέντρο;
Πού σου η ανάγκη;

Έλαβες χώμα
και τόκαμες μικρές τούφες αγάπης
παραμυθία του ποιήματος
αίσθηση του συρμού

γι’ αυτό κατέχω πάντα καλά φυλαγμένη
δάκρυ αλάλητο
τη χάρη που μούδωκες
να διαβάζω απ’ το τέλος τα Δίπτυχα
και να μετρώ από τα τώρα τους αύριο φευγάτους.
(«Απολεπίσεις της εικόνας 1», απ’ το βιβλίο «Όταν ο Σπηλαιοκτήτης έρθει»).

Διαβάζοντας όχι απλά, αλλά όπως ο Φίλιππος δίδαξε τον Αιθίοπα, την ποίηση του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, απ’ το πρόσφατο «Ενύπνιο μετά τρούλου» ως το πρώτο «Δήθεν υαλογραφία», διαπιστώνουμε πως ο λόγος του γίνεται συχνά παράκληση Δεκαπενταύγουστος, «τρισάγιος ύμνος» ή «Κυριακή προσευχή» και μπορεί αληθινά να μας λυτρώσει.
Στους στίχους μάλιστα της ποίησης του π. Παναγιώτη Καποδίστρια μπορεί κανείς ν’ αντιληφθεί ότι κι εδώ συμβαίνει ότι ακριβώς και με την Ορθοδοξία, η οποία πέρα των άλλων προσφορών της, μπορεί σήμερα να καυχηθεί ότι διατήρησε την γλώσσα την ελληνική στην πιο καλή της ώρα, φορώντας «το φως, ώσπερ ιμάτιον» στον δικό της Θεό. Μ’ άλλα λόγια, στην αποικιοκρατική ζωή της νεότερης τουριστικής Ελλάδας, που όπως είναι φυσικό έχει περάσει και στην τέχνη της, η ποίηση του π. Παναγιώτη Καποδίστρια μπορεί άφοβα να χαρακτηριστεί «Ελληνάδικο», χωρίς μάλιστα να γίνεται «δήθεν».

Όλα του πολέμου και της αγάπης
πένθιμα χρυσά.

Ο Νόννος κι οι γειτόνοι
πεταλούδες εύψυχες του Μεσολογγίου
μαργαρίτες πανίεροι στ’ Αρτοφόρι
Έλληνες των εικονισμάτων.

κ’ οι δάφνες του Μαρτίου μηνός
εξάνθημα έρωτα
κατορθωμένος θάνατος
αίμα που πεταρίζει λίγο πριν-

Ώρα την ώρα
με το χρυσό καλάμι
χαλιέται ο Κόσμος.
(«Το σημαίνον βλέμμα 1», απ’ το βιβλίο «Ενύπνιο μετά τρούλου»).

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που η δουλειά του π. Παναγιώτη Καποδίστρια τραβά απ’ την αρχή, απ’ την ώρα του Ευαγγελισμού την προσοχή του Ελληνοπρεπούς Οδυσσέα Ελύτη, που σε κάποια προσωπική επιστολή τού γράφει απ’ τη Βάρκιζα στις 14 Οκτωβρίου 1983:

«Αγαπητέ φίλε
Χαίρομαι που ξανακούω τη φωνή σου και που τη βρίσκω να έχει γίνει τόσο άψογη.
Ποτέ δίδαγμα δικό μου –εάν μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς έτσι τις απλές παρατηρήσεις μου- δεν καρποφόρησε τόσο πολύ. Μπράβο. Από δω και πέρα μπορείς να προχωρήσεις μόνος σου και ν’ ανακαλύψεις άλλα πράγματα που εμένα με ξεπερνούν.»

Στα ποιητικά βιβλία, αλλά και στα δοκίμια του π. Παναγιώτη Καποδίστρια συναντάμε, πιστεύω, έναν Ορθόδοξο Ιερέα, που διαμελίζοντας τον Άρτο και συγχρόνως τον εαυτό του, για να επιτελέσει τη Θεία Ευχαριστία, δίνει σε μας τους αναγνώστες του την ευκαιρία να γίνουμε κοινωνοί μυστηρίων σωτηρίων. Κι αυτό είναι ισχυρό αντίδοτο στον φόβο της φθαρτότητάς μας.

Όλα κάποτε χύνονται στο κενό
σαν το κρασί στα μάτια του νεκρού

μα όσο το σώμα θα επιπλέει στο νου σου
λανθάνουσα ριπή φωτός ανάμεσα στο μπλε
και στο μη μαύρο
κι όσο το τίμιο χρώμα θα σε ανέχεται

να σε χαρώ
στα πόδια μου να μην ξαναπλαγιάσεις.
(«Ριπή φωτός», απ’ το βιβλίο «Όταν ο Σπηλαιοκτήτης έρθει»).

Λειτουργός του Μεγάλου Ποιητή, του Μεγάλου Λόγου, γίνεται συγχρόνως και λειτουργός του ανθρώπινου λόγου, που κι αυτός, εξομολογούμενος μπορεί να φέρει σωτηρία και λύτρωση.

Γράφοντας ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας και μνημονεύοντας στην Πρόθεση, διαβάζοντας μάλιστα «απ’ το τέλος τα Δίπτυχα», Διονύσιο Σολωμό και Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, μας οδηγεί στο Πάσχα, την ελληνόφωτη Λαμπρή, λειτουργώντας την Ανάσταση σε ανοιξιάτικη ελληνική ύπαιθρο μετά τρούλου και μας κάνει συγκοινωνούς στην ευπρέπεια αυτού του οίκου, γνωρίζοντας ότι «πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον» απ’αυτήν την καβαφική τράπεζα του μέλλοντος προέρχεται, απ’ αυτήν εκπηγάζει και σ’ αυτήν ξαναγυρνά.

Μ’ άλλα λόγια μάς δείχνει «τι μπορεί… να ιδεί όποιος έχει τα μάτια του», για να χρησιμοποιήσω έναν δικό του στίχο.

Κ’ είναι μεγάλο πράγμα να βλέπεις.