Μελαγχολική περιδιάβαση στις γειτονιές των Σαλώνων {3ο μέρος}

Ταξίδεψε στην Άμφισσα και φωτο-αποτύπωσε ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας 

Μελαγχολική περιδιάβαση στις γειτονιές των Σαλώνων {2ο μέρος}

Ταξίδεψε στην Άμφισσα και φωτο-αποτύπωσε ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας 

Μελαγχολική περιδιάβαση στις γειτονιές των Σαλώνων {1ο μέρος}

Ταξίδεψε στην Άμφισσα και φωτο-αποτύπωσε ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας 

Όταν το κίτρινο παίρνει φως, ανάβει και ανασαίνει

Γράφει και φωτογραφίζει ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΔΗΜΕΛΛΑΣ

Όταν ο εικαστικός Τσόκλης έκαμε το πράσινο κόκκινο, τα έχασα. Ο άνθρωπος πήρε καρπούζια, τα πέταξε από ένα μπαλκόνι κάπου στην Αθηνάς, κοντά στο παλιό Δημαρχείο και τα πέταξε. Έτσι πέτυχε μια πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία. Μα, όταν ένας φίλος πιάνει το κίτρινο το κομμένο, που -όπως λέει και Μπουκόφσκι- το κομμένο είναι πεθαμένο, και του δίνει ψυχή, τι μπορείς να πείς;

Τον Ζορμπά τον συνάντησα στην Άμφισσα. Ο Σέργιος έχει την γυναίκα του, δυο κόρες και όλο τον κόσμο. Ναι, ανοίγει τα φτερά του και μέσα χωράει όλους εκείνους που έχουν μια ανάγκη να πω ή αποζητούν, θέλουν κάτι. Έχει ένα μαγαζί σαν και την καρδιά του πολύχρωμο, φωτεινό, σπουδαίο. Μα δεν είναι τίποτε γι’ αυτόν που μαζεύει και τριγά τις λεμονιές. Φτιάχνει λιμοντσέλο. Αυτό είναι το πάθος του, το μεράκι του. Έτσι δίνει ζωή στο κίτρινο. Μάλλον, καλύτερα, φωνή!

Ο Σέργιος δεν αφήνει περιθώρια, σε κερδίζει αυτόματα. Μιλά για τον τόπο του με μια απίστευτη αισιοδοξία. Παράτησε την Αθήνα. Αυτό είναι που με κάνει να γράψω γι’ αυτόν. Όχι τώρα που τα πράματα δυσκολεύουν, μα πριν 5-6 χρόνια, που ακόμη ήταν παχιές οι μύγες. Φρεσκοπαντρεμένος και ανακοίνωσε μάλλον μακιαβελικά (μα ποιος μπορεί να κρίνει;) την απόφαση του:

- Σε αυτή εδώ την μίζερη πόλη δεν μεγαλώνω παιδιά. Επίσης είμαι και εγώ παιδί, έλεγε ο Σέργιος. Τα μάζεψε. Τους πήρε και φύγανε με λιγοστά και όλα αβέβαια. Έφτιαξαν όμως, και όταν τον ρωτώ τα τετριμμένα, ξέρεις: αν ήταν δύσκολα στην αρχή και άλλες τέτοιες μπούρδες, εκείνος με δουλεύει.

-Δηλαδή, Μανωλάκη, πού είναι τα εύκολα για το μεροκάματο; με ρωτά.

Χαμογελά, τώρα βάζει στα ποτήρια λευκό κρασί. Κάβα σαν την καρδιά του, που προείπα μεγάλη, large, πώς το λένε φιλότιμος!

Η Άμφισσα, τα ηρωικά Σάλωνα, είναι ξεχωριστή, ένα στολίδι μέσα στα βουνά. Είναι ο μύθος του στοιχειού των παλιών δερματάδων που ποτέ δεν έφυγαν από τα βυρσοδεψεία της πάνω γειτονιάς. Το ξέρει, τους ξέρει καλά ο φίλος Σέργιος όλους αυτούς. Ξέρει για τον αγώνα τους. Θέλει να βλέπει ζωντανό τον τόπο που διάλεξε, που επέλεξε να ζήσει. Γιατί αυτός ο φίλος δεν πιστεύει στην μοίρα και το ριζικό. Δεν είναι οι πίτες για τον Άγιο Φανούρη το φόρτε του. Γράφει μόνος την διαδρομή. Ματώνει, όχι από λάθος, μα από επιλογή. Κλείνει τις πληγές του και προχωρά. Πιστέψτε με, είναι πολλές. Όπως, άλλωστε, του κάθε ζωντανού πλάσματος πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. Περάσαμε μερικές μέρες δουλεύοντας μαζί. Γινήκαμε φίλοι, μιλάμε στα τηλέφωνα, υπάρχει νοιάξιμο, όχι δήθεν, το ενδιαφέρον είναι αυθεντικό.

Υπάρχουν τόποι, που με ενδιαφέρει να ξαναπεράσω, να τους ξαναδώ για το τοπίο, την αύρα και την ενέργεια που σου βγάζουν. Στην ιδιαίτερη Άμφισσα δεν είναι η έτσι και αλλιώς γαλήνη και ομορφιά, ούτε ο σκακιστικός σύλλογος. Είναι ο Σέργιος, που μπορεί να μας σηκώσει όλους. Αυτό το παιδί, που αντρίκεια παράτησε την ανωνυμία και το όποιο βόλεμα της πόλης. Μα, θα μου πεις, τόχεις εύκολο να σηκώνεις το βάρος των επιλογών σου; Να αποδέχεσαι τα σφάλματα και τις στραβοτιμονιές και να χαράζεις νέα ρότα; Όχι, μα γι’ αυτό σας είπα για τον φίλο, τον οποίο κάθε που σκέφτομαι παίρνω θάρρος και κοιτώ τον δρόμο μου, έτοιμος να τον περπατήσω και γιατί όχι, να βραχώ.

Ολίγα τινά για έναν υπέροχο πνευματικό άνθρωπο, τον Δρόσο Κραβαρτόγιαννο

Ο Δρόσος Κραβαρτόγιαννος είναι ο κατεξοχήν πνευματικός άνθρωπος της Άμφισσας, παλαιός φαρμακοποιός, διαρκής εκδότης του γνωστού λογοτεχνικού Περιοδικού Τετράμηνα και αμετανόητος συλλέκτης νομισμάτων.

Με τον αξιοσέβαστο κ. Κραβαρτόγιαννο έχουμε συναντηθεί δια ζώσης μια μόνο φορά, στο ατμοσφαιρικό του Φαρμακείο -στέκι Γραμμάτων και Τεχνών μιας ολόκληρης εποχής- εκεί στο κέντρο της Φωκικής πρωτεύουσας, αλλά ως προς την εκτίμηση και τη φιλία υπάρχει απόλυτη αμοιβαιότητα. Από το 1987, οπότε μού φιλοξένησε στο έγκριτο Περιοδικό του την πρώτη μου δειλή εργασία, την οποίαν μού εξέδωσε αμέσως μετά και σε ανάτυπο (φανταστείτε την πρώτη μου εκείνη γέννα / χαρά!!!) μέχρι σήμερα, έχει δεχτεί και δημοσιεύσει κάμποσα ταπεινά μελετήματά μου. Από τη θέση ετούτη τον ευχαριστώ "έτι και έτι"! Η εμπιστοσύνη και η αγάπη του μ' έχει "σκλαβώσει" διαπαντός!

Για να γνωρίσουν και οι φίλοι του ιστοτόπου μας τον κ. Δρόσο, δανείζομαι μερικά αυτοβιογραφικά του στοιχεία από συνέντευξη, που παραχώρησε παλαιότερα στην Κλαυδία Κανδηλάπτη (Ραδιοφωνικό Σταθμό Μητροπόλεως Πειραιώς, εκπομπή "Ελληνισμός, Μνήμες και Προοπτικές"):

"… Από το 1963 άρχισα ν’ ασχολούμαι με διάφορους τομείς, κοινωνικής δραστηριότητας στη γενέτειρά μου, την Άμφισσα. Συνέβαλα στη συλλογή και απόκτηση των πρώτων 8.000 τόμων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αμφίσσης και στην οργάνωση και παγίωση των ετήσιων εορτών Λόγου και Τέχνης με το όνομα Φωκικά 1964, 1965 και 1966. Υπήρξα ιδρυτής και πρόεδρος της Κινηματογραφικής Λέσχης Αμφίσσης (Παράρτημα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, υπό τη διεύθυνση της Αγλαΐας Μητροπούλου) με τριετή λειτουργία (1964-66) και προβολή 25 ταινιών. Υπεύθυνος Προγράμματος και εκφωνητής του Δημοτ. Ραδιοφωνικού Σταθμού Αμφίσσης (1965-66). Πρόεδρος της Τοπικής Επιτροπής Σκακιού Ανατολικής Στερεάς, Ευβοίας (1992-1998). Διετέλεσα Αναπληρωτής Έφορος Περιοχής Στερεάς – Εύβοιας του ΣΕΠ και εκδότης - υπεύθυνος ύλης της προσκοπικής Εφημερίδας Ηνίοχος. Ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Εταιρείας Φωκικών Μελετών (1973) και μέλος της Εταιρείας Στερεοελλαδικών Μελετών..."

Σημείωσα στην αρχή, ότι ο Δρόσος Κραβαρτόγιαννος είναι (ξέχωρα απ' όλα τ' αξιοζήλευτα πολλά άλλα) και αμετανόητος συλλέκτης νομισμάτων. Αλλά συλλέκτης μ' επιστημονικό υπόβαθρο. Διότι, όχι μόνον περισυνέλεξε, αλλά ταυτόχρονα μελέτησε, πληροφορήθηκε, δημοσίευσε, ανακοίνωσε πράγματα ουσιαστικά, πλουτίζοντας έτσι τη σχετική βιβλιογραφία.

Και ιδού σήμερα, έχω την τιμή να μού αποστείλει ο ίδιος και ήδη να κρατώ ένα ολόφρεσκο βιβλίο του με τίτλο "Αρχαία νομίσματα: Ιστορικά τεκμήρια", εκδ. Αρχέ-τυπο, Άμφισσα 2009, 248 σελίδων, με Πρόλογο του Πέτρου Θέμελη.

Από τα "Προλογικά του συγγραφέα" πληροφορείται ο αναγνώστης τα εξής ενδιαφέροντα για τη μακρά διαδρομή του Κραβαρτόγιαννου ως Συλλέκτη:

α) Απέκτησε τα πρώτα του νομίσματα μισόν αιώνα πριν, από τον πατέρα του, μόλις εισήχθη στην Φαρμακευτική Αθηνών, ως ανταμοιβή.

β) Πολύ σημαντική στιγμή της συλλογής υπήρξε η ανάσυρση χαλκών μακεδονικών νομισμάτων από τον βυθό του λιμενίσκου Ανεμοκάμπι, κοντά στο Γαλαξείδι. Ακολούθησαν σχετικές ανακοινώσεις το 1969 και 1975.

γ) Γενικώς, τα όλα νομισματολογικά μελετήματά του έφεραν νέα στοιχεία ή διόρθωσαν ήδη δεδομένα περί της Ιστορίας των Αρχαίων Χρόνων.

δ) Μόλις η συλλογή έφθασε τα 2.500 νομίσματα θεώρησε πλέον, ότι ο θησαυρός δεν τού ανήκει και τον δώρισε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άμφισσας, εκτίθεται μάλιστα σε ειδική αίθουσα.

Για το ανά χείρας πόνημα, το οποίο σκοπεύει στην κατάδειξη της συνεισφοράς των νομισμάτων της αρχαιότητας στις εν γένει ιστοριο-αρχαιολογικές μελέτες, επειδή δεν είμαι ειδικός, αφήνω τον Πανεπιστημιακό Πέτρο Θέμελη, να εκφράσει γνώμη επαΐοντος:

"(...) Ο Δρόσος Κραβαρτόγιαννος εξετάζει τα νομίσματα όχι με την ψυχρή ματιά του ειδικού, αλλά με διευρυμένη οπτική ως τεκμήρια ιστορίας, τα κρίνει εκ νέου στην προσπάθειά του να κατανήσει τους αιώνες από τους οποίους κατάγονται, τα αναγκάζει να μιλήσουν και να διηγηθούν την ιστορία τους, όπως εύστοχα υπογραμμίζει.

Πιστεύω, μαζί με άλλους, ότι το παρελθόν, στην προκειμένη περίπτωση η μελέτη των νομισμάτων της αρχαιότητας, επενεργεί καταλυτικά και στο παρόν. Ο κόσμος μας έχει ανάγκη να επιβραδύνει την ταχύτητα του ιστορικού χρόνου και να επιστρέψει σε εποχές, κείμενα και επιτεύγματα που καθόρισαν τη φυσιογνωμία του. Ο συγγραφέας του τόμου είναι γνωστός πνευματικός άνθρωπος με ευαισθησίες και ανοιχτά μάτια προς όλες τις κατευθύνσεις, όχι μόνο στο πριν, αλλά και στο τώρα και στο μετά. Είναι άνθρωπος που ξέρει να επαινεί το καλό και να στιγματίζει τα κακώς κείμενα και τους υπαίτιους, όποιοι και αν είναι αυτοί, με τόλμη και παρρησία, με βαθειά αγάπη και γνώση της ιστορίας του τόπου του, συνειδητοποιημένος πολίτης, αγωνιζόμενος για την διατήρηση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της πατρίδας μας. (...)"

Δεν έχουμε παρά να προσυπογράψουμε την παραπάνω εκτίμηση και μαζί να εκφράσουμε ευχές - προσευχές από καρδίας για μακροημέρευση του αφοσιωμένου φίλου της Τέχνης, της Ιστορίας και όλων ημών κ. Δρόσου Κραβαρτόγιαννου, ώστε να τον χαίρεται η οικογένειά του (η σύζυγός του φιλόλογος και ποιήτρια Κωνσταντίνα Βάρσου και η κόρη του Μαρίζα, βλ. παραπάνω 1η φωτό), αλλά και ολόκληρη η πνευματική κοινότητα της πατρίδας μας, η οποία γνωρίζει καλά, ότι στο πρόσωπό του έχει γνωρίσει μερικές από τις ποιοτικότερες ημέρες της!

π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Πάμε Άμφισσα; / Let's go Amfissa

[Σήμερα έχουμε μια νεότερη συνεργασία από τον φίλο Μανώλη Δημελλά. Μάς ταξιδεύει δια των ωραίων φωτογραφιών του στη Ρούμελη και μάς ξενίζει σ' ένα υπέροχο ταβερνείο - μουσείο της Άμφισσας, κερνώντας μας λιμοντσέλο, όπως λέει και στο σχετικό μέιλ του παρακάτω.]

Λέω να σε πάρω μέχρι την Άμφισσα. Εκεί στην Ταβέρνα (των φίλων μου) αδελφών Φαρόπουλου.
Κρατάνε το μαγαζί από νοσταλγία και αγάπη. Ο παππούς και έπειτα ο πατέρας τους κράτησε το μαγαζί, που φέτος έκλεισε 100 χρόνια. Σημείο αναφοράς της πόλης. Ο χρόνος σταματά εδώ και μάς κάνει πάλι παιδιά.

Απίθανη πόλη η Άμφισσα, ιδιαίτερη, σαν το Λιμοντσέλο που φτιάχνει ο φίλος Σέργιος, ο μόνος παραγωγός στην Ελλάδα...

Μ. Δημελλάς