© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

Rafael Alberti, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του, σε μετάφραση Τάκη Βαρβιτσιώτη

Είχα την ευκαιρία και την τιμή να λάβω πριν από αρκετό καιρό το βιβλίο Ραφαέλ Αλμπέρτι, Εκλογή Ποιημάτων (Εισαγωγή - Μετάφραση: Τάκης Βαρβιτσιώτης), εκδ. Ιωλκός, Αθήνα 2002, σελίδων 96. Το εξαίρετο αυτό βιβλίο μού απέστειλε ο ίδιος ο μεταφραστής του, ο Ακαδημαϊκός και Ποιητής Τάκης Βαρβιτσιώτης, με θερμή του αφιέρωση.

Ο πολυβραβευμένος Θεσσαλονικέας Ποιητής μας -όπως ο ίδιος μάς πληροφορεί στην ευσύνοπτη και γλαφυρότατη Εισαγωγή του- γνωριζόταν με τον Rafael Alberti προσωπικά. Γνωρίστηκαν το 1980 στη Λουβαίν του Βελγίου, κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ Ευρωπαϊκής Ποίησης και συνδέθηκαν έκτοτε με σχέση φιλική.

Ο Ισπανός αυτός Ποιητής γεννήθηκε το 1902 στο Πουέρτο ντε Σάντα Μαρία (Κάδι). Αρχικά ζωγράφιζε, αλλά συν τω χρόνω αναδείχτηκε ως ένας από τους σπουδαιότερους λυρικούς δημιουργούς της γενιάς του. Γρήγορα αφήνει πίσω του τα ευρωπαϊκά μοτίβα και στρέφεται προς την ισπανική λαϊκή ποίηση, το romancero. Τα συνθέματά του όμως δεν υπολείπονται σε διανοητισμό, αγγίζοντας και αυτόν τον σουρεαλισμό. Διακρίνονται για την πετυχημένη απόδοση της θαλασσινής φρεσκάδας, καθώς αριστοτεχνικά μεταχειρίζεται αγγέλους που ψάχνουν τον χαμένο τους παράδεισο, ενώ και ο ίδιος ως ύπαρξη επιβίωσε από ψυχικούς εγκλωβισμούς και κενά σφραγισμένα ερμητικά, δεδομένων όλων των κοσμοϊστορικών (φρικτότατων και ειδεχθών συχνότατα) γεγονότων του αιώνα και της χώρας του. Ευτυχώς, προτού πεθάνει, σε ηλικία 97 ετών (στις 28 Οκτωβρίου 1999 - δέκα δηλαδή ακριβώς χρόνια πριν), αξιώθηκε να δει την Ισπανία ελεύθερη από τον ύστατο ολοκληρωτισμό του Φράνκο.
Ορισμένα από τα ποιητικά έργα του είναι: «Ναυτικός στη στεριά» 1925, «Η αγαπημένη» 1926, «Η αυγή του γαρύφαλου» 1927, «Με ασβέστη και με άσμα» 1929, «Για τους αγγέλους» 1929, «Να βλέπεις και να μη βλέπεις» 1935, «Ανάμεσα στο γαρύφαλο και στο σπαθί» 1941, «Ανοιχτή θάλασσα» 1944, «Στη ζωγραφική» 1953, «Μπαλάντες και Τραγούδια του Παρανά» 1953.

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης, ο προσεκτικός Έλληνας Μεταφραστής του, με την δεδηλωμένη ποιητική ευαισθησία που τον διακρίνει, μες από την ανά χείρας ελληνική έκδοση μάς παρέχει την δυνατότητα να εισοδεύσουμε άνετα στην δημιουργική ενδοχώρα του Alberti και να συναντήσουμε έναν προς έναν τους ήρωές του, αναρτημένους πλέον στο πάνθεό τους: Τον Ναυτικό στη στεριά του, τον υποβρύχιο Τελάλη, τον Κουρσάρο, τη λιωμένη Χιονάτη, τη Σειρήνα των Αγρών, τον Άγγελο των Αριθμών, την καλπάζουσα Ισπανία, τον ατρόμητο Άνεμο, τον νεκρό Ποιητή, το φτερωτό Ποδήλατο, το καταματωμένο φως Τσε Γκεβάρα… Όλοι και όλα αθανατισμένοι σε θέση περιωπής με την πνοή του Alberti και την ανα-πνοή του Βαρβιτσιώτη.

Νιώθω πολύ πλούσιος γι’ αυτή την καλότυχη συνάντηση με τους δύο Μεγάλους της Τέχνης του Λόγου και σπεύδω ν’ αντιγράψω μερικά δείγματα γραφής και μετα-γραφής (για τις χρείες αυτού εδώ του πολυπεριοδικού μας), ευχαριστώντας συνάμα τον πολυσέβαστό μου Φίλο (με φι κεφαλαίο) κ. Τάκη Βαρβιτσιώτη για την ευκαιρία της συν-ομιλίας, που μάς χορήγησε σήμερα. Προσεύχομαι μάλιστα να διατηρεί επί μακρόν την ίδια ζωντάνια και διαύγεια (παρά τα 93 του χρόνια), την οποία χαιρόμαστε μέχρι σήμερα όσοι τον αγαπάμε!
π. Π.Κ.


ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ

Της θάλασσας και τ’ ουρανού κουρσάρος,
κι άμα δεν ήμουνα, θε να γινώ.

Αν την αυγή δεν έκλεψα των θαλασσών,
αν δεν την έκλεψα,
θε να την κλέψω.

Της θάλασσας και τ’ ουρανού κουρσάρος,
επάνω σ’ ένα αντιτορπιλικό,
μ’ έξι γεροδεμένους ναύτες
βάρδια ν’ αλλάζουνε, τρεις-τρεις.

Αν την αυγή δεν έκλεψα των ουρανών,
αν δεν την έκλεψα,
θε να την κλέψω.


ΑΠΟ ΤΟ GUMIEL DE HIZAN
ΣΤΟ GUMIEL DEL MERCADO


Κάτω απ’ τη μαύρη λεύκα, αγάπη μου,
κάτω απ’ τη μαύρη λεύκα, όχι.
Μα στα ριζά της λεύκας, ναι,
της κάτασπρης και πράσινης λεύκας.
Κάτασπρο φύλλο εσύ,
πράσινο φύλλο εγώ.


ΝΤΕΛΑΛΗΜΑ

Σύννεφα εγώ πουλώ χρωματιστά:
σύννεφα στρόγγυλα και πορφυρά
για ν’ απαλύνουνε τη ζέστα!

Νέφη πουλώ μενεξεδιά
και ρόδινα, τις χαραυγές πουλώ
και τα χρυσά τα δειλινά!

Τον κίτρινο αυγερινό
που μάζεψα απ’ το πράσινο κλωνάρι
ροδακινιάς ουράνιας, πουλώ!

Πουλώ το χιόνι και τη φλόγα μου
κι ακόμα το τραγούδι μου πουλώ!

[Το παρακάτω ποίημα το παραθέτουμε α) στη μετάφραση Βαρβιτσιώτη, β) στο ισπανικό πρωτότυπο και γ) σ' ένα βίντεο ως άσμα, το οποίο νωρίτερα διαβάζει ο ίδιος ο Rafael Alberti:]

ΚΑΛΠΑΣΜΟΣ

Χώματα, χώματα, χώματα της Ισπανίας,
μεγάλες, μοναχικές, ερημικές πεδιάδες.
Κάλπαζε, άλογο λευκοπόδαρο,
καβαλάρη του λαού,
στον ήλιο και στη σελήνη.
Κάλπαζε,
κάλπαζε,
ώσπου να τους θάψουμε στη θάλασσα!
Σα μια καρδιά ηχεί, αντηχεί, αντηχεί
η γη της Ισπανίας στις οπλές.
Κάλπαζε, καβαλάρη του λαού,
άλογο λευκοπόδαρο,
άλογο αφρισμένο.
Κάλπαζε,
κάλπαζε,
ώσπου να τους θάψουμε στη θάλασσα.
Κανένας, κανένας, κανένας, γιατί κατάντικρυ δεν υπάρχει κανένας
γιατί ο θάνατος δεν είναι κανένας αν πορεύεται πάνω στο υποζύγιό σου.
Κάλπαζε, άλογο λευκοπόδαρο,
καβαλάρη του λαού,
γιατί δική σου είναι η γη.
Κάλπαζε,
κάλπαζε,
ώσπου να τους θάψουμε στη θάλασσα.

GALOPE

Las tierras, las tierras, las tierras de España,
las grandes, las solas, desiertas llanuras.
Galopa, caballo cuatralbo,
jinete del pueblo,
al sol y a la luna.
¡A galopar,
a galopar,
hasta enterrarlos en el mar!
A corazón suenan, resuenan, resuenan
las tierras de España, en las herraduras.
Galopa, jinete del pueblo,
caballo cuatralbo,
caballo de espuma.
¡A galopar,
a galopar,
hasta enterrarlos en el mar!
Nadie, nadie, nadie, que enfrente no hay nadie;
que es nadie la muerte si va en tu montura.
Galopa, caballo cuatralbo,
jinete del pueblo,
que la tierra es tuya.
¡A galopar,
a galopar,
hasta enterrarlos en el mar!

*** Τα παραπάνω και άλλα ποιήματα του Rafael Alberti, σε μετάφραση Τάκη Βαρβιτσιώτη, μπορείτε να βρείτε στα παραθέματα λόγου, εδώ.

19 σχόλια:

roadartist είπε...

Πολύ ξεχωριστές οι γνωριμίες σου π.κ. μας.. Πλούτος.. Είσαι τυχερός!
Και εμείς όμως που τα μοιράζεσαι μαζί μας..

Δέσποινα είπε...

Πολύ ενδιαφέρον το αφιέρωμα στον Alberti! Συγχαρητήρια στον κ. Βαρβιτσιώτη για την μετάφραση αλλά και σε σένα, Π.Κ., για την ανάρτηση!

Artanis είπε...

Ωραίο αφιέρωμα...
Καλό βράδυ από ΝΖ, καλή βδομάδα αύριο...

mareld είπε...

Αγαπημένε μου Φίλε!

Μεγάλη η συγκίνησή μου που βρήκα τον ποιητή της καρδιάς μου, το ποιητή του Φωτός και της Θάλασσας εδώ στο σπιτικό σου το τόσο φιλόξενο..

Τον Ραφαέλ Αλμπέρι!!!

ΤΡΕΙΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ
Αφιέρωμα στον G.A. Bequer

Πρόλογος

Δεν είχανε χρονίσει ακόμα μήτε ο αρχάγγελος μήτε το ρόδο.
Όλα είταν πριν απ' το βέλασμα πριν απ' το κλάμα.
Όταν το φως δεν ήξερε καλά-καλά
αν η θάλασσα θα γεννούσε αγόρι ή κορίτσι.
Όταν ο άνεμος ονειρευότανε μαλλιά να τα χτενίζει,
γαρούφαλα και μάγουλα να κατακαίει η φωτιά
και το νερό να ξεδιψάει από δυο χείλη ράθυμα.
Όλα είταν πριν από το κορμί και τ' όνομα,
πριν απ' το χρόνο.

Λοιπόν θυμάμαι μια φορά στον ουρανό...

Σου αφήνω ένα κομμάτι από το CD el poeta του υπέροχου τσιγγάνου και αγαπημένου Vicente Amigo αφιερωμένο στον Rafael Alberti

http://www.youtube.com/watch?v=pXquUxO_xlI

Σε ευχαριστώ πολύ..πολύ..
Μια ζεστή αγκαλιά καληνύχτας!

Anastasios είπε...

Αυτή η λεύκα, βρίσκεται πάντα εκεί, με αποστολή να συνοδεύει τα γλυκύτερα όνειρά μας...

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Ακολουθώ τη Μάρελντ στη συγκίνηση. "Γνωριμία" φοιτητική ο Rafael Alberti που τον πρωτογνώρισα από τα τραγούδια του Paco Ibañez - άλλη συμπάθεια κι αυτός..
Με έκπληξη σε ένα του ποίημα είδα πως χρησιμοποιεί για τη θάλασσα το θηλυκό (la mar)κι έμαθα έτσι πως οι ισπανοί έχουν δύο γένη για τη θάλασσα. Το ένα, λέει, το θηλυκό, το χρησιμοποιούν περισσότερο οι ναυτικοί και οι ποιητές(!)
Κι οι ισπανοί τον αγαπούν πολύ, τον διαβάζουν. Χαίρομαι πολύ που ένας ποιητής αναλαμβάνει να τον μεταφέρει στα ελληνικά και, βέβαια, πρέπει να σπεύσω...
Βρήκε στόχο η ενημέρωση, Π.Κ, να'σαι καλά!

JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS είπε...

ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΟ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕΣ.ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ!!!
ΚΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΩΡΑ.

P. Kapodistrias είπε...

@ Roadartist,

Πράγματι, τυχερός! Δόξα τω Θεώ!

P. Kapodistrias είπε...

@ Δέσποινα,

Τα συγχαρητήρια όλα αφορούν στον κ. Βαρβιτσιώτη για την ωραία δουλειά του!

P. Kapodistrias είπε...

@ Αρτάνις,

Ευχαριστώ, να είσαι γερή!

P. Kapodistrias είπε...

@ Μαρέλντ,

"Ποιητής της καρδιάς"! Μού άρεσε αυτό πολύ!
Ευχαριστώ και για το ποιητικό απόσπασμα!

Όλα σου καλά!

P. Kapodistrias είπε...

@ Αναστάσιε,

Μακάρι πάντα η Ποίηση ν' αναμοχλεύει τα Όνειρα! Το πράττει, αρκεί να έχουμε μάτια κατάλληλα, ώστε να βλέπουν!...

P. Kapodistrias είπε...

@ Διονύση Μάνεση,

Υπερβαλλόντως μού άρεσε αυτό το περί θαλάσσης! Σ' ευχαριστώ για τη σημερινή γνώση που μού προσέφερες!

Όλα σου ποιητικά εσαεί!

P. Kapodistrias είπε...

@ Σκρουτζάκο,

Καλώς επέρασες από τα μέρη μας! Ευχαριστώ!

Τατιάνα Καρύδη είπε...

Πόσο γοητευτικά..!
Θα πρέπει να τα διαλέξω όλα!

panagiotisandriopoulos είπε...

Νιώθουμε και μεις πολύ πλούσιοι, συν σοί, αγαπητέ μου Π.Κ., καθώς συναντιόμαστε μέσω των αναρτήσεών σου, με δύο Μεγάλους της Τέχνης του Λόγου.

Ο αειθαλής Τάκης Βαρβιτσιώτης μας διδάσκει και μας συγκινεί με την ποίησή του, την μεταφραστική του δραστηριότητα και την εν γένει εργατικότητά του.

P. Kapodistrias είπε...

@ Αναΐς,

Διάλεξα πριν από εσάς, για εσάς!!!!

P. Kapodistrias είπε...

@ Παναγιώτη Ανδριόπουλε,

Μ' έκαμες να κοκκινίσω! Ευχαριστώ!

Ανώνυμος είπε...

Hello!

Nowadays getting a good job is not an easy task.
If you are looking for a job check out an interesting [url=http://www.headhunterfinder.com]Headhunters [/url] directory.
Thanks to them i found a specialized headhunter and i got a new job.
Hope you find a nice job too!

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails