Εξερευνά, φωτογραφίζει και παρουσιάζει η ΜΑΡΙΑ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΙΤΗ-ΚΟΝΤΟΝΗ
Η πρώτη γνωριμία, που είχα με τα Εγγλέζικα Μνήματα στην Αγία Τριάδα, ήταν σ' ένα άρθρο του αείμνηστου Γιάννη Ν. Κούτση, που δημοσιεύθηκε το 1984 στην Ετήσια εικονογραφημένη Επιθεώρηση Ζάκυνθος, την καλλιτεχνική Επιμέλεια της οποίας είχε η συμπατριώτισσά μας και φίλη Κυρία Κρύστα Αγαλιώτου-Γιακουμέλου.
Το 1993, που για πρώτη φορά τα επισκέφτηκα, ήταν σε καλύτερη κατάσταση, διότι, όπως μου είπε ο Κος Δ. Μπονίκος, ερχόταν ένα συνεργείο από το Αγγλικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης και καθάριζαν τα γλυπτά μνημεία. Τώρα έχουν αφεθεί στην τύχη τους πρασινισμένα, ετοιμόρροπα και απαγορεύεται η επίσκεψη τους λόγω επικινδυνότητας.
Ο λόγος που δεν συντηρείται αυτό το Νεκροταφείο, όπως μου είπαν (σε αντίθεση με αυτό της Κέρκυρας, που είναι ένα στολίδι), είναι επειδή δεν πρόκειται για καθαρά στρατιωτικό και δεν υπάρχουν πιστώσεις για Νεκροταφεία Άγγλων πολιτών. (Εδώ θα συμπληρώσω, μήπως δεν ενδιαφέρθηκε κανένας Ζακυνθινός ΑΡΧΩΝ να γνωστοποιήσει το πρόβλημα στην σωστή Αρχή;;; Στο κάτω κάτω το μνημείο είναι στην ζακυνθινή γη και εχει φτιαχτεί από ντόπιους μαστόρους, ντόπια υλικά και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας μας.
Και πάλι όμως -δόξα τω Θεώ- που υπάρχει ακόμη, χάρη στην φροντίδα και αγάπη του Κου Δ. Μπονίκου, των προγόνων του και των Γειτόνων.
Το Νεκροταφείο για όσους δεν γνωρίζουν είναι πίσω από την Εκκλησία της Αγίας Τριάδος και δίπλα στα ερείπια του Αγίου Ιωάννη του Τράφου (άλλη πονεμένη ιστορία και αυτή).
Το καλύτερο που βρήκα στην σημερινή μου επίσκεψη από αυτήν του 1993, είναι οτι μπροστά στα ερείπια της Εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη υπάρχει ένα φροντισμένο μικρό περιβολάκι, μια κληματαριά και πλήθος γεράνια, όλα χάρμα οφθαλμών που σε ταξιδεύουν σε μια άλλη εποχή.
Ελπίζοντας ότι με την σημερινή μας περιήγηση θα ξυπνήσουμε το ενδιαφέρον κάποιων για την διάσωση και αξιοποίησή του, παραθέτω αυτούσιο απόσπασμα από το Άρθρο του αείμνηστου Αρχιτέκτονα Γιάννη Ν. Κούτση,που μνημόνευσα πιο πάνω.
Ακρωτήρι 20/05/2010
...Είναι γνωστό ιστορικά ότι στη Ζάκυνθο υπήρχαν δύο νεκροταφεία εγγλέζικα.
Το πρώτο, δηλαδή αυτό που σώζεται σήμερα και που προοριζότανε για τους Άγγλους πολίτες που κατοικούσαν στη Ζάκυνθο και τους αξιωματούχους στρατιωτικούς και πολιτικούς και που σύμφωνα με τον Λ .Ζώη, ιδρύθηκε το 1675.
Το δεύτερο, πάλι σύμφωνα με τον Λ .Ζώη, ιδρύθηκε από το δημοτικό συμβούλιο της Ζάκυνθος το 1815 περίπου, με την έναρξη της αγγλικής «προστασίας» και προοριζόταν για την ταφή των Άγγλων καθολικών στρατιωτών. Το νεκροταφείο αυτό βρισκόταν στο σημείο που σήμερα είναι το υπαίθριο θέατρο...
Τα ταφικά στοιχεία του, κυρίως επιτύμβιες πλάκες ιστορικής μόνον αξίας, μεταφερθήκανε στο άλλο νεκροταφείο.
Αντίθετα, τα ταφικά στοιχεία που υπάρχουν στο πρώτο νεκροταφείο, εκτός από το ιστορικό ενδιαφέρον τους, έχουν κατά κανόνα μεγάλη αισθητική αξία.
Από τα δείγματα αυτά συμπεραίνει κανείς ότι η αγγλική παροικία της Ζακύνθου ,πολύ πριν ακόμη από την προστασία (1817-1857), ήτανε και πολυάριθμη και αξιόλογη. Η μορφή και η μεγαλοπρέπεια των τάφων μαρτυρούν και υψηλό αισθητικό αλλά και οικονομικό επίπεδο.
Θα μπορούσε κανείς να κατατάξει τους τάφους στις εξής κατηγορίες.
1.Τάφοι ναόσχημοι
Οι τάφοι αυτοί κατασκευασμένοι από λαξευτές ζακυνθινές πέτρες (Ψαμμίτης Γέρακα) ή μάρμαρο λευκό ή και τα δύο συνδυασμένα, μιμούνται αρχαία κλασικά πρότυπα ναών.
2. Τάφοι με μορφή σαρκοφάγων
Κατασκευασμένοι από την παραπάνω πέτρα η και από βουνίσια ζακυνθινή πέτρα (Ζαχαρία).
3. Επιτύμβιες στήλες
Αυτές είναι στολισμένες με σκαλιστά ανθέμια και γιρλάντες και είναι μαρμάρινες από λευκό μάρμαρο.
4. Επιτύμβιες πλάκες
Αυτές είναι ανακλινδροειδούς μορφής, σκαλισμένες κυρίως σε πέτρα βουνίσια (Ζαχαρία), σε ελικοειδή διαμόρφωση, καθώς και σε οριζόντια θέση, στηριγμένη σε τέσσερα λεοντοειδή πόδια, η να σηκώνουν κανιστροειδή πέτρινα στολίδια.
5. Επιτύμβιες πλάκες κατακόρυφες
Αυτές έχουν ποικιλία μορφών με θυρεούς και μονογράμματα.
6. Επίτοιχος τάφος μεγαλοπρεπής, συνδυασμένος με τον μανδρότοιχο του νεκροταφείου και διακοσμημένος με σύμπλεγμα αγγέλων γλυπτών.
7. Μαρμάρινοι η πέτρινοι Σταυροί.
Η διάταξη των τάφων είναι ακανόνιστη μέσα στον περίβολο του νεκροταφείου. Οι μανδρότοιχοι είναι λιθόκτιστοι, επιχρισμένοι και μπαίνουμε στο νεκροταφείο από σιδερένια κιγκλιδωτή πόρτα με σκαλοπάτια. Ο χώρος του νεκροταφείου αποτελείται από δύο επίπεδα που συνδέονται με μια πέτρινη σκάλα.
Στο πιο ψηλό επίπεδο έχουν τοποθετηθεί οι επιτύμβιες πλάκες του άλλου νεκροταφείου που μεταφέρθηκαν εδώ τα τελευταία χρόνια…
4Z7V0131.jpg)
4Z7V0186.jpg)
NOV_8472.jpg)
NOV_8677.jpg)
NOV_9252.jpg)
4Z7V0187.jpg)
NOV_9611.jpg)
NOV_9572.jpg)
NOV_0468.jpg)
