© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 10 Απριλίου 2016

Τα Τάγματα Ασφαλείας στην Πελοπόννησο. Αφιέρωμα στην "Ιστορία Εικονογραφημένη", τευχ. 574

Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ μες από το ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ 

Τα Τάγματα Ασφαλείας αποτελούν τον βασικό ένοπλο μηχανισμό που ανέπτυξε το δωσιλογικό κράτος σε συνεργασία με τις αρχές κατοχής, προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατίσχυση του εαμικού προτάγματος στην ελληνική ύπαιθρο. Προνομιακό χώρο ανάπτυξής τους θα αποτελέσει την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1944 η Πελοπόννησος. Οι πρώτες μονάδες εθελοντικών Ταγμάτων Ασφαλείας, ένοπλοι δηλαδή σχηματισμοί, οι οποίοι συγκροτήθηκαν «εθελοντικά» με πρωτοβουλία στελεχών του διαλυμένου Ελληνικού Στρατού και άλλων εθνικοφρόνων τοπικών παραγόντων και που ζήτησαν όπλα από τους Γερμανούς για να καταπολεμήσουν το ΕΑΜμικό κίνημα, δημιουργήθηκαν το φθινόπωρο του 1943 στη Λακωνία και σε μικρότερο βαθμό στην Καλαμάτα, την Ηλεία και την Πάτρα, για να ενοποιηθούν την άνοιξη του 1944,  ύστερα από ζυμώσεις «πατριωτικών κύκλων» της Αθήνας με την κυβέρνηση Ράλλη, σε μια ενιαία οργανωτική δομή, η οποία «τυπικώς μόνον», υπαγόταν στο υπουργείο Ασφαλείας της δοσιλογικής κυβέρνησης. 

Η ονομασία της ήταν Β΄ Αρχηγείον Χωροφυλακής Πελοποννήσου, ως έδρα της είχε οριστεί η Τρίπολη και επικεφαλής της ανέλαβε στις 23 Μαρτίου 1944 ο βασιλόφρων συνταγματάρχης Διονύσιος Παπαδόγγονας. Ο Παπαδόγγονας, ήδη από το καλοκαίρι του 1943 είχε πραγματοποιήσει επανειλημμένα διαβήματα προς τις ιταλικές και γερμανικές κατοχικές αρχές, εισηγούμενος τον εξοπλισμό μιας δύναμης 1.000 «έμπιστων εθνικοφρόνων» υπό τις διαταγές του, για την καταπολέμηση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και, σε μεταγενέστερο χρόνο, του ηπειρωτικού ΕΔΕΣ. Οι προτάσεις του απορρίφθηκαν αρχικά, εξαιτίας του φόβου ότι αυτή η δύναμη γρήγορα θα αφοπλιζόταν από το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Συνολικά οργανώθηκαν πέντε Τάγματα Ασφαλείας, με έδρες την Τρίπολη, τη Σπάρτη, το Γύθειο, τον Μελιγαλά και τους Γαργαλιάνους, συνολικής δύναμης 4.000 ανδρών, με επιμέρους μονάδες ή φρουρές εγκαταστημένες σε μια σειρά πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά.

Η συγκρότηση των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Πελοπόννησο αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς εκεί φαίνεται να συγκεντρώνονται οι μεγαλύτεροι σε αριθμό σχηματισμοί, oι οποίοι εντάσσονται στην άμεση δικαιοδοσία της κατοχικής κυβέρνησης Ράλλη. Ταυτόχρονα είναι η περιοχή όπου εμφανίζονται εθελοντικές πρωτοβουλίες βασιλοφρόνων κατοίκων για τη συγκρότηση ένοπλων αντικομουνιστικών πολιτοφυλακών, οι οποίες θα εξοπλίζονταν από τους Γερμανούς, πριν ακόμη το φαινόμενο πάρει διαστάσεις στην Αθήνα –κατόπιν των πρωτοβουλιών Ράλλη– αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Η δράση των Ταγμάτων Ασφαλείας και μάλιστα κατά Ελλήνων και σε συνεργασία με τις κατοχικές δυνάμεις, συνιστά σε κάθε περίπτωση πράξη αποδοκιμαστέα, είναι δε αδιάφορο ποιος ήταν ο ιδεολογικός τους αντίπαλος, εφόσον πολεμούσαν και εκτελούσαν Έλληνες πολίτες.

Η ραγδαία και μαζική ανάπτυξη των Ταγμάτων Ασφαλείας το 1944 συναρθρώνεται όχι μόνο με την αντίσταση εναντίον των κατακτητών αλλά και με τον αιματηρό Εμφύλιο Πόλεμο, κεντρικό διακύβευμα του οποίου ήταν το μετακατοχικό μέλλον της χώρας. Όπως το ΕΑΜ είχε μια διττή υπόσταση, αντιστασιακή και κομμουνιστική, έτσι και τα Τάγματα Ασφαλείας είχαν μια διττή υπόσταση: δωσιλογική και αντικομμουνιστική. Κάθε απόπειρα προσέγγισης της περιόδου δράσης τους που προσπερνά αυτό το στοιχείο δεν μπορεί παρά να είναι επιστημονικά άγονη. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails