© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2016

Η σφαγή της Δράμας και του Δοξάτου στην "Ιστορία Εικονογραφημένη" (τευχ. 581)

Γράφει, μες από ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ, ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Η πρώτη ένοπλη αντίδραση στον αφόρητο ζυγό της βουλγαρικής κατοχής, η εξέγερση της Δράμας και της γύρω περιοχής της (28-29 Σεπτεμβρίου 1941), παραμένει σκοτεινή υπόθεση σε πολλά σημεία της.

Η εσφαλμένη εκτίμηση της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ Δράμας, που απέβλεπε σε γρήγορη νίκη του «Κόκκινου Στρατού» και στη λαϊκή δυσαρέσκεια, έδωσε πίστη σε φήμες για κομμουνιστική εξέγερση στη Βουλγαρία κατά των Γερμανών και για επικείμενη προσχώρηση του βουλγαρικού στρατού κατοχής σ’ αυτήν. Τούτο δεν αποκλείει και μια βουλγαρική προβοκάτσια με σκοπό την εξόντωση του ελληνικού στοιχείου. Όμως, το πρόωρο της εξέγερσης και η απουσία στρατιωτικών στελεχών και καταλλήλων μηχανισμών, αλλά και σχεδίου και στόχου, δεν επέτρεπαν προοπτική επιτυχίας και οδήγησαν σε τραγωδία.

Οι επαναστατημένοι Μακεδόνες εκτέλεσαν διορισμένους Βούλγαρους προέδρους, χτύπησαν αστυνομικά τμήματα και πυρπόλησαν το εργοστάσιο ηλεκτροφωτισμού της πόλης. Την επόμενη μέρα η εξέγερση καταπνίγεται στο αίμα λόγω του κακού συντονισμού και της ανεπάρκειας οπλισμού και ακολουθεί σφαγή. Με το πρόσχημα της καταστολής της εξέγερσης, οι βουλγαρικές Αρχές προχώρησαν σε σκληρά αντίποινα σε βάρος του άμαχου πληθυσμού στην ευρύτερη περιοχή της Δράμας: συλλήψεις, εκτελέσεις –μόνο 3.000 στην πόλη της Δράμας και στο χωριό Δοξάτο– ανακρίσεις, ξυλοδαρμοί, λεηλασίες, ενώ τα μέλη του ΚΚΕ που καθοδηγούσαν την εξέγερση σκοτώνονται όλα μαζί με δεκάδες οργανωτές και συμμετέχοντες κομμουνιστές. Πάνω από 10.000 Έλληνες εγκατέλειψαν την περιοχή. Η συστηματική καταδίωξη των ανταρτών συνεχίστηκε μέχρι τις 5 Νοεμβρίου 1941.

Τα γεγονότα της Δράμας συγκλόνισαν την κατεχόμενη Ελλάδα. Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη επικράτησε σύγχυση για τις συνθήκες εκδήλωσης «του κινήματος της Δράμας», το ΚΚΕ βρέθηκε χωρίς ηγεσία, ενώ ήταν εξαιρετικά δύσκολη η ανάπτυξη αξιόλογου μαζικού ανταρτικού κινήματος, διότι προέκυψε διστακτικότητα και φόβος του πληθυσμού για την ένοπλη δράση, αλλά και καχυποψία και εχθρότητα προς το ΚΚΕ, το οποίο χρεωνόταν τα τρομερά αντίποινα των Βουλγάρων, με αποτέλεσμα να ευνοηθεί η εμφάνιση και η δράση αυτόνομων, κυρίως εθνικιστικών, αντιστασιακών ομάδων.

Πέρα από τη φιλολογία που έχει αναπτυχθεί σχετικά με το αν αυτοί που πήραν τα όπλα είχαν ή όχι παρασυρθεί από την προβοκατόρικη δράση Βουλγάρων πρακτόρων, το βέβαιο είναι ότι ο υπόδουλος ελληνικός πληθυσμός αντιστάθηκε στον κατακτητή σε όλη τη διάρκεια της κατοχής, ματαιώνοντας τελικά τα σχέδια για προσάρτηση της περιοχής από τη Βουλγαρία. Η εξέγερση της Δράμας θα πρέπει επομένως να πάρει τη θέση που της αξίζει στην ιστορία του αγώνα του ελληνικού λαού ενάντια στο φασισμό και την καταπάτηση εθνικών ιστορικών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα, μάλιστα, στην ευαίσθητη περιοχή της Μακεδονίας.

Όσον αφορά γενικότερα το ζήτημα της βουλγαρικής ιστοριογραφίας για το ζήτημα της κατοχής, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την ανησυχία μας για το πρίσμα μέσα από το οποίο οι Βούλγαροι ιστορικοί εξετάζουν τα γεγονότα της περιόδου. Ιδιαίτερα ανησυχητικές είναι εκείνες οι απόψεις που φτάνουν να δικαιολογούν φασιστικές πολιτικές επιλογές και πρακτικές στο όνομα της δήθεν επίλυσης «εθνικών προβλημάτων». Χρέος των Ελλήνων ιστορικών της περιόδου είναι να υπενθυμίζουν συνεχώς ότι αυτές οι επιλογές όχι μόνο δεν έλυσαν ποτέ κανένα πρόβλημα αλλά ότι αντίθετα ενίσχυσαν τους μικροεθνικισμούς, την υποτέλεια και τη δημιουργία μικρών, αδύναμων, αλληλοσπαρασσόμενων και εξαρτημένων κρατών στα Βαλκάνια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails