Της
Κατερίνας Δεμέτη
Κάνοντας
μία αποτίμηση της χρονιάς που πέρασε,
πρώτη διαπίστωση, στις δύσκολες μέρες
που διανύουμε είναι ότι, το Μουσείο του
Εθνικού μας Ποιητή, το Μουσείο των
Ζακυνθινών που ξεχώρισαν για την προσφορά
τους στα Γράμματα, στις Επιστήμες, στις
Τέχνες, στους Κοινωνικούς Αγώνες, κ.λπ.,
παρέμεινε ΑΝΟΙΧΤΟ. Παρέμεινε ανοιχτό
καθημερινά, δώδεκα μήνες το χρόνο, επτά
μέρες την εβδομάδα.
Και
αυτή τη διαπίστωση την κάνουμε όχι μόνο
για να υπογραμμίσουμε την προσβασιμότητά
του, αλλά κυρίως γιατί θέλουμε να
ξορκίσουμε την επερχόμενη προοπτική.
Είναι βέβαιον δε ότι εάν το Μουσείο δεν
στηριχθεί παντοιοτρόπως και από κάθε
πλευρά, αδυνατώντας να καλύψει τα
λειτουργικά του έξοδα, θα οδηγηθεί σε
αναστολή της λειτουργίας του.
Η
δεύτερη διαπίστωση αφορά στην πληθώρα
των δράσεων που πραγματοποιήθηκαν.
Κάποιες
είχαν διάρκεια, κάποιες άλλες
επαναλαμβάνονταν στα τακτά χρονικά
διαστήματα και κάποιες έγιναν μία φορά.
Από
αυτές θα ξεχωρίσουμε τις κάτωθι:
1η:
Ο Μάρτιος έγινε «Μήνας
αφιερωμένος στην Ελληνική Επανάσταση».
Στη
διάρκειά του, μαθητές της Α/θμιας
& Β/θμιας Εκπ/σης, ξεναγήθηκαν στα
επιλεγμένα αντικείμενα της συλλογής
και ταξίδεψαν νοερά στο χρόνο με
την πένα του Εθνικού Ποιητή και τη δράση
των πρωταγωνιστών της Φιλικής Εταιρίας
και των ηρώων του Αγώνα. Επίσης στις
ψηφιακές
πλατφόρμες και τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης του Μουσείου
γίνονταν καθημερινές αναρτήσεις των
επιλεγμένων αντικειμένων και δίνονταν
πληροφορίες και ιστορικά στοιχεία. Στη
συνέχεια τα
παιδιά, που παρακολούθησαν το πρόγραμμα
έστειλαν ζωγραφιές, κείμενα και ποιήματα,
από την Ελληνική Επανάσταση, στο Μουσείο.
2η:
Με
αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας
Ημέρας Μουσείων, που φέτος
είχε ως θέμα: «Μουσεία
και αμφιλεγόμενες ιστορίες: τα μουσεία
μιλούν για εκείνα που δεν λέγονται»,
υλοποίησε από 15–18 Μαΐου το εκπαιδευτικό
πρόγραμμα με τίτλο: «Μικρά
μυστικά της συλλογής του Μουσείου
Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων».
Τα
σχολεία, που συμμετείχαν στο πρόγραμμα,
γνώρισαν τα εκθέματα της συλλογής που
συνοδεύονται από κρυμμένα μυστικά.
Ειδικότερα
γνώρισαν το «φανταστικό πορτραίτο» του
ποιητή Ανδρέα Κάλβου, την ανύπαρκτη στη
ζωή, αλλά υπαρκτή μετά θάνατον, σχέση
του με τον εθνικό Ποιητή, τον ανυπόγραφο
πίνακα σημαντικού επτανήσιου ζωγράφου,
που υπογράφει με τη γάτα του (!), το
μπρούτζινο στεφάνι από φύλλα δάφνης
προερχόμενο από μνημείο άλλου Ποιητή
που κοσμεί τον τάφο του Διονυσίου
Σολωμού, τον πίνακα που απεικονίζει
«στοιχειωμένο» πύργο τα χρόνια της
Ελληνικής Επανάστασης και άλλα
αξιοπερίεργα.
3η:
Στις
22 Μαΐου, συμμετείχε στις ΡΑΔΙΟΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
του Β΄ Γυμνασίου Ζακύνθου, μια ραδιοφωνική
εκπομπή που εκπέμπεται διαδικτυακά από
τη σελίδα www.european
school radio.eu. Σ’ αυτήν, διάφορα
εκθέματα του Μουσείου, ξύπνησαν από το
λήθαργό τους και… απάντησαν στην
ερώτηση: «Τι ζει μέσα σ’ ένα Μουσείο;».
Υπό τους ήχους της μουσικής του Παύλου
Καρρέρ, μας διηγήθηκαν την ιστορία τους
και μας ταξίδεψαν στον υπέροχο κόσμο
τους. Τώρα μπορείτε να απολαύσετε ξανά
την εκπομπή στη σελίδα του Μουσείου.
4η:
Στις
5
Ιουνίου, ημέρα της μετακομιδής
των οστών του ποιητή Ανδρέα Κάλβου στη
Ζάκυνθο (5-6-1960),
οργάνωσε εσπερίδα σε συνεργασία με την
Περιφερειακή
Ενότητα Ζακύνθου.
Τελέστηκε τρισάγιο στον τάφο του Ποιητή
στο Μαυσωλείο και στην Αίθουσα της
Λέσχης «Ο ΖΑΚΥΝΘΟΣ» πραγματοποιήθηκαν
σχετικές ομιλίες από τον τέως Διευθυντή
του Μουσείου Γιάννη Δεμέτη, με θέμα:
«Ιστορικό
μετακομιδής οστών Ανδρέα Κάλβου και
της συζύγου του»
και από τον Θεοδόση Πυλαρινό, Ομότιμο
Καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου, με
θέμα: «Ελλάς
ηρώων μητέρα, φίλη, γλυκεία πατρίδα μου
– Ωραία και μόνη η Ζάκυνθος με κυριεύει».
Εν συνεχεία η χορωδία «Η ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ»,
υπό τη διεύθυνση του κ. Αντωνίου Κλάδη,
απέδωσε μελοποιημένα ποιήματα του
Ποιητή.
5η:
Με
αφορμή την επέτειο της Ναυμαχίας της
Ναυπάκτου έγινε ειδικό αφιέρωμα στις
ψηφιακές πλατφόρμες του Μουσείου και
ξεναγήσεις στα σχολεία.
6η:
Την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου, στην Αίθουσα
του Πνευματικού Κέντρου, οργάνωσε
εσπερίδα με την ευκαιρία της συμπλήρωσης
εξήντα χρόνων από τον θάνατο του Νίκου
Καζαντζάκη. Στην εκδήλωση ο Πρόεδρος
της «Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκος
Καζαντζάκης», μίλησε με θέμα: «Ο
Ν. Καζαντζάκης ανάμεσα στην Ευρώπη και
την Ανατολή»
και ο Φιλόλογος Γιώργος Φιορεντίνος,
ανέπτυξε το θέμα: «Ο
Χριστός ξανασταυρώνεται στο έργο του
Νίκου Καζαντζάκη».
7η:
Με
αφορμή τον εορτασμό 150 χρόνων από τη
γέννηση του Γρηγορίου Ξενόπουλου,
οργάνωσε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα
για τα σχολεία της Α΄/θμιας και της
Β΄/θμιας Εκπαίδευσης, με τίτλο «Γρηγόριος
Ξενόπουλος: ένας ακούραστος εργάτης
της πένας».
Στο πρόγραμμα αυτό οι μαθητές παρακολούθησαν
αρχικά το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη
Τάσου Ψαρρά για τον Ξενόπουλο, από τη
σειρά «Εποχές και Συγγραφείς» της ΕΤ1,
του 1999, και στη συνέχεια εξοικειώθηκαν
με το μουσειακό και αρχειακό υλικό.
Έτσι, με αφορμή την προθήκη της Αίθουσας
Παναγιώτη και Έφης Μιχελή, που είναι
αφιερωμένη στο μεγάλο λογοτέχνη και
θεατρικό συγγραφέα, γνώρισαν τις
Συλλογές
και το αρχείο του Μουσείου, τα οποία
πλουτίστηκαν με δωρεές ιδιωτών και
μελών της οικογένειάς του, ενώ στην
βιβλιοθήκη του Μουσείου οι μαθητές
ήρθαν σε επαφή με τα έργα του Ξενόπουλου
από παλαιές και νεώτερες εκδόσεις,
προερχόμενες από τη Βιβλιοθήκη του
Μαρίνου Σιγούρου και με τα χειρόγραφά
του που προέρχονται από τη Δωρεά Σταματίου
Δέγλερη.
8η:
Το
Μουσείο συμμετέχοντας
στο τριήμερο εκδηλώσεων, που οργάνωσε
η Περιφερειακή Ενότητα Ζακύνθου από 8
έως 10 Δεκέμβρη, φιλοξένησε την Έκθεση
Ζωγραφικής, με θέμα: «Γρηγόριος Ξενόπουλος:
150 χρόνια από τη γέννησή του», στην οποία
εξέθεσαν έργα τους εικαστικοί, εμπνευσμένοι
από τη ζωή και το έργο του Γρηγ. Ξενόπουλου.
(Διάρκεια της έκθεσης έως 30 Δεκέμβρη).
Επίσης στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε
την γενέθλιο μέρα, η υπογράφουσα, ως
Διευθύντρια του Μουσείου, μίλησε με
θέμα: «Ο
Γρηγ. Ξενόπουλος μέσα από τα μάτια των
εικαστικών στο πέρασμα του χρόνου»,
ενώ την Κυριακή έγινε ξενάγηση και
προβολή του ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά
στο Μουσείο.
Από
τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι το Μουσείο
Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων έχοντας
σαν στόχο την επίτευξη του ρόλου του ως
Σύγχρονο Μουσείο δεν έχει πλέον τον
προορισμό μόνο να συγκεντρώσει και να
αρχειοθετήσει το μουσειακό του υλικό,
αλλά να το εκθέσει και να λειτουργήσει
εκπαιδευτικά προς τους νεώτερους. Η
δημοσιοποίηση μάλιστα του υλικού ενός
Μουσείου αποτελεί τη σοβαρότερη
δραστηριότητά του, αφού το κάνει γνωστό
και το εντάσσει δυναμικά στην ζωή του
τόπου.
Ας
ελπίσουμε ότι στους δύσκολους καιρούς
που διανύουμε, το Μουσείο του Εθνικού
Ποιητή θα μπορεί να προσφέρει με ΑΝΟΙΚΤΕΣ
τις θύρες του απρόσκοπτα το έργο του.
Καλές
γιορτές σε όλους!
ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:
1. Οι
περισσότερες ανωτέρω δράσεις έγιναν αδαπάνως ή με τη
στήριξη.
2. Την δημιουργία των αφισών έκανε ο Ιωάννης-Πορφύριος Καποδίστριας.