© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2017

Ποιοι δολοφόνησαν τον Καποδίστρια; Όλα στην 594η "Ιστορία Εικονογραφημένη"

Σημείωμα σύνταξης: ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Οι τελευταίοι μήνες του 1831 ως τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια υπήρξαν ιδιαίτερα ταραγμένοι, με στάσεις, κινήματα και συνωμοσίες. Στο διάστημα αυτό ο κυβερνήτης είχε ουσιαστικά απολέσει τον έλεγχο της εξουσίας και η κανονική λειτουργία του κράτους δεν ήταν εφικτή. Η αντιπολίτευση είχε διογκωθεί κατορθώνοντας να ελέγχει ζωτικούς τομείς του κρατικού μηχανισμού.

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831, ημέρα της δολοφονίας του, η κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα ρευστή, ενώ σωρεία άλυτων προβλημάτων την καθιστούσαν εκρηκτική. Το ζήτημα των ορίων του νέου κράτους δεν είχε ακόμη ρυθμισθεί οριστικά, η οργάνωση της εξουσίας συχνά ερχόταν σε αντίθεση με κάποιες παραδοσιακές δομές, ενώ η κρίση της αστικής τάξης καθίστατο όλο και βαθύτερη. 

Η δολοφονία του Καποδίστρια αντιμετωπίστηκε ως εκδίκηση για προσωπικούς λόγους, ενώ μια άλλη ερμηνεία την απέδωσε σε συνωμοσία των ξένων, σε συνεργασία με τους Υδραίους. Η ουσία, ωστόσο, της δολοφονίας είναι διαφορετική και, βέβαια, δεν έχει καμία σχέση με την πρώτη ερμηνεία, μολονότι οι δολοφόνοι και όλη η ιστορία των σχέσεων της οικογένειας Μαυρομιχάλη με τον κυβερνήτη μπορεί να οδηγήσει σε τέτοιες σκέψεις. Ωστόσο οι Μαυρομιχαλαίοι δεν ήταν δυνατόν να ενταχθούν στην κατηγορία των απλών εκτελεστικών οργάνων μιας πολιτικής δολοφονίας, ενώ ακόμη και η ερμηνεία τής έξωθεν συνωμοσίας δεν στάθηκε ικανή να αποδώσει όλη την ιστορική αλήθεια, κυρίως επειδή δεν στηρίχθηκε στις πηγές.

Οι ανακρίσεις έδειξαν ότι άμεσος στόχος της συνωμοσίας δεν ήταν η πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από τους αντικαποδιστριακούς με τη βοήθεια των Γάλλων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν υπήρχε τέτοιο σχέδιο κάποιες πληροφορίες θα είχαν διαρρεύσει. 

Η υπόθεση της δολοφονίας του Καποδίστρια δεν έφθασε στα δικαστήρια και επομένως η έκταση και ο ουσιαστικός λόγος της συνωμοσίας έμειναν στο σκότος. Αντίθετα, μάλιστα, αφέθηκε να καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι επρόκειτο για το αποτέλεσμα προσωπικής διένεξης ανάμεσα στον κυβερνήτη και στην οικογένεια Μαυρομιχάλη, ενώ παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις και παραλείψεις στην προανάκριση. Και γενικότερα, όμως, φαίνεται ότι η κυβέρνηση είχε λόγους να μην αποκαλύψει τις πραγματικές διαστάσεις της συνωμοσίας.

Η νεοελληνική ιστοριογραφία, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν φάνηκε να δίνει ιδιαίτερη σημασία στα πραγματικά αίτια της δολοφονίας του Καποδίστρια και έτεινε να την αποδίδει σε κίνητρα προσωπικών αντιθέσεων, συνεχίζοντας έτσι και αναπαράγοντας την επίσημη κυβερνητική άποψη του 1832, η οποία είχε υπαγορευθεί από πολιτική σκοπιμότητα. Ενέταξε τη δολοφονία στο γενικότερο πολιτικό κλίμα της εποχής. 

Σύμφωνα με την έως τώρα έρευνα, αναμφίβολα στη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια συμπυκνώνονται, αφ’ ενός οι κοινωνικές αντιθέσεις στον νεοελλαδικό χώρο, που προκλήθηκαν από τους νέους οικονομικούς όρους στο τέλος του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα και οξύνθηκαν στη διάρκεια της Επανάστασης, αφ’ ετέρου οι διεθνείς ανταγωνισμοί για τον έλεγχο του εξαιρετικά σημαντικού από γεωστρατηγικής άποψης νέου ελληνικού κράτους, που η ανεξαρτησία του, το 1831, φαινόταν να είναι ακόμη υπό αίρεση…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails