Οι σύγχρονοι πόλεμοι του 20ού αιώνα, πόλεμοι ολοκληρωτικοί, πόλεμοι των κληρωτών, δεν παίχτηκαν μόνο στο επίπεδο των μεγάλων στρατηγών των επιτελείων αλλά απαιτούσαν συνολική κινητοποίηση της κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα. Και όπως έχει εύστοχα ειπωθεί, η ελληνική κοινωνία πήγε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 σύσσωμη. Την ελληνική νίκη την καθόρισαν κάποιοι κρίσιμοι παράγοντες: το είδος του οπλισμού και η εκπαίδευση του στρατεύματος, τα ζητήματα επιμελητείας και μεταφορών, η εξοικείωση με τη γεωγραφία και τις ακραίες συνθήκες διαβίωσης, καθώς και η ποιότητα των μεσαίων στελεχών και ιδίως των εφέδρων.
Η μεταξική προπαγάνδα δημιούργησε με έντεχνο τρόπο ένα ακλόνητο ηθικό οικοδόμημα. Οι Έλληνες στρατιώτες κλήθηκαν να υπερασπιστούν την πατρίδα τους απέναντι σε μια άνανδρη επίθεση. Ο Έλληνας στρατιώτης προβλήθηκε ως ο συνεχιστής των 300 Σπαρτιατών, των υπερασπιστών της Βασιλεύουσας και των ηρώων του 1821 στην αιώνια μάχη του φωτός εναντίον του σκοταδισμού, του πολιτισμού εναντίον της βαρβαρότητας, της κλασικής Ελλάδας εναντίον του αγροίκου Λάτιου. Οι Έλληνες εγκολπώθηκαν τον ρόλο αφού ήδη από τα παιδικά τους χρόνια είχαν γαλουχηθεί με αυτά τα ιστορικά παραδείγματα, όχι μόνο στο επίπεδο του σχολείου αλλά και σε εκείνο της οικογένειας καθώς και ευρύτερων κοινωνικών μονάδων.
Ο ελληνικός στρατός απαρτιζόταν ούτως ή άλλως από παιδιά της υπαίθρου, συνήθως εξοικειωμένα με τις σκληρές συνθήκες του βουνού. Οι Έλληνες έφεδροι αξιωματικοί, μορφωμένα παιδιά, που είχαν ανατραφεί στις ποικίλες συλλογικότητες του Μεσοπολέμου, μπορούσαν να συνεννοηθούν και να επιβληθούν στα αγροτόπαιδα που είχαν στον λόχο τους, γιατί οι τοπικές κουλτούρες ήταν εκείνες της «τιμής και της ντροπής». Οι ιεραρχίες λειτουργούσαν ακόμη καλά. Η ελληνική προπαγάνδα είχε φτάσει στην υπερβολή παρουσιάζοντας έναν αντίπαλο που αναμφισβήτητα διέπραττε έγκλημα αλλά ταυτόχρονα ήταν γελοίος, ηττοπαθής και δειλός!
Ο ιταλικός στρατός επιτέθηκε στην Ελλάδα πιστεύοντας στη στρατιωτική του υπεροχή και στα ιδεολογικά του οράματα· η πολεμική διάθεση των εισβολέων ήταν ασυγκράτητη. Από ιταλικές και ελληνικές μαρτυρίες έχουν καταγραφεί πλήθος παράτολμες ενέργειες που έφταναν μέχρι την αυτοθυσία, ειδικότερα από τους επίλεκτους αλπινιστές της μεραρχίας «Τζούλια». Ο ενθουσιασμός ήταν διάχυτος στον ιταλικό στρατό εκείνες τις ημέρες.
Μετά τον πόλεμο οι Ιταλοί προσπάθησαν να επινοήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα «ελαφρυντικά» για την ήττα. Λοιδόρησαν τον φασιστικό επεκτατισμό, μίλησαν για λάθος αποφάσεις αποφάσεις της ανώτατης ηγεσίας, αποσιώπησαν απώλειες και ήττες, στηλίτευσαν την αναποτελεσματικότητα της αεροπορίας τους, παραπονέθηκαν ακόμη για το έλλειμμα οργάνωσης του ιταλικού στρατού, για την ποιότητα του οπλισμού του και την έλλειψη εφοδίων!
Στην Ιστορία είναι γνωστό ότι η αξία του ηττημένου δίνει δόξα στον νικητή. Για εκείνους που δεν πιστεύουν σε μαρτυρίες και αμφισβητούν τη μαχητικότητα του ιταλικού στρατού οι αριθμοί των νεκρών και των τραυματιών Ελλήνων είναι η καλύτερη απόδειξη. Τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η ελληνική νίκη υπήρξε αποτέλεσμα υπεράνθρωπης προσπάθειας και πραγματοποιήθηκε αφού καταβλήθηκε βαρύτατο κόστος σε αίμα. Αναγνωρίζοντας τη μαχητική αξία του Ιταλού στρατιώτη, ουσιαστικά τιμούμε τους προγόνους μας που κέρδισαν την πρώτη νίκη επί του πανίσχυρου Άξονα.
ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου