ΠΩΣ ΝΑ ΑΙΣΘΑΝΘΗΚΕ Ο ΜΗΧΑΝΟΔΗΓΟΣ της Εξπρές αμαξοστοιχίας Ντιζόν - Παρίσι, όταν του παραδόθηκε δέμα μικρό (λέμε τώρα), με σπάγκο μπλε. Μάλλον ήταν συνηθισμένος. Θα σκέφτηκε πως ήταν λουκάνικα εκλεκτά για το γεύμα ευπόρου κυρίου ή μεθυστικές μποτίλιες οίνου. Πλην όμως, επρόκειτο για τα πρώτα δύο αντίτυπα του "ΟΔΥΣΣΕΑ", εκεινού του Ιρλανδού ντε. Τα παρέδωσε (μετά από ανομολόγητους κόπους και βασάνους) ο τυπογράφος μεσιέ Maurice Darantiere για να τα λάβει η κυρία...
SYLVIA BEACH, που περίμενε από τις έξη στον σταθμό του τραίνου (ακούστε τώρα το "Στον Σταθμό του Μονάχου" για να πιάσετε το μελόδραμα). Αν δεν ήταν αυτή, σιγά μη έβλεπε τυπωμένο το βιβλίο του ο κυρ James Joyce, στου οποίου το διαμέρισμα προσέτρεξε η πεισματάρα εκδότρια. Είχε και τα γενέθλια του, 2 Φεβρουαρίου 1922, γινόταν ετών 40. Περιχαρής πήρε το ένα και υπογράφοντας φαρδιά πλατιά το χάρισε στη Νόρα του. Η κυρά όμως πάραυτα το πούλησε, και καλά έκανε, σε διερχόμενο Δουβλινέζο, τον μίστερ Άρθουρ Πάουερ, που έγινε καθαυτόν τον τρόπον πρώτος ιδιοκτήτης του πρώτου αντιτύπου του "ΟΔΥΣΣΕΑ". Το δεύτερο βρέθηκε στην βιτρίνα του...
SHAKESPEATE & COMPANY, το βιβλιοπωλείο που είχε ιδρύσει η κ. Beach στην οδό 12 rue de l'Odéon των Παρισίων. Ουχί το ομώνυμο σημερινό, στο οποίο κάποτε ψάχναμε στα τερπνά δωματιάκια του για Morley και φύγαμε με Καρδινάλιο Newman. Έξω λοιπόν από το θρυλικό, μποέμικο λένε, καθίδρυμα ήτο αναπεπταμένη η ελληνική σημαία! Ναι, ναι. Εις αναμονή, προσδοκία και λαχτάρα του Ulysses. Όχι μόνο αυτό αλλά ο κυρ Joyce ήθελε τα εξώφυλλα να έχουν το κοβαλτί μπλε της σημαίας μας, βάζοντας σε φασαρίες πολλές (λες και ήταν οι μόνες) τον τυπογράφο μεσιέ...
MAURICE DARANTIERE· φαγώθηκε ο άνθρωπος πέρα δώθε από την Ντιζόν, να βρει το χαρτί στην σωστή, κατά τον συγγραφέα, απόχρωση. Τελικώς βρήκε το ορθόν μπλε στη....Γερμανία και το λιθογράφησε σε λευκό χαρτονέ. Μα ήδη είχε τρελαθεί από τις διορθώσεις, προσθήκες, παρεμβάσεις στο χειροδακτυλόγραφο, από τον James. Του άλλαξε τα φώτα. Και πόσα άλλα: Το κεφάλαιον "Circe" αποτρέλανε εννιά δακτυλογράφους, ο σύζυγος μάλιστα μίας, βλέποντας το περί ου ο λόγος κεφάλαιον το πέταξε στη σόμπα. Κάηκε, φούντωσε, θέρμανε το Παρίσι. Και έπρεπε με πολύ δυσκολία να εξασφαλιστούν φωτογραφίες από καρμπονέ αντίγραφο του χειρογράφου που είχε πωληθεί σε Αμερικάνο συλλέκτη. Τελικώς, και με καθυστέρηση σχεδόν έτους, πάλι καλά!, τυπώθηκε σε 1000 αντίτυπα, τοιούτω τω τρόπω:
100 ANTITYΠΑ υπογεγραμμένα από τον συγγραφέα σε χειροποίητο χαρτί Dutch, αριθμ. 1-100, 150 αντίτυπα σε φύλλα χαρτιού Vergé d’Arches, αριθμ. 101-250 και 750 αντίτυπα σε χειροποίητο χαρτί, αριθμ. 251-1000. Την σήμερον, εάν βρεθεί αντίτυπο πωλείται γύρω στα 75.000 δολάρια, ει δε αυτό υπογεγραμμένο, από 100.000 δολάρια και άνω. Πανάκριβος ο Ulysses, ποιος να το περίμενε τότε (όχι, και τότε μοσχοπούλησε), αντίτυπα δύο του οποίου κατέφθαναν εκ της Ντιζόν εις Παρισίους 100 (εκάτο) έτη από τη σημερινή, χιονοβριθή Τετάρτη μας.
Αντώνης Ν. Παπαβασιλείου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου