© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

45 χρόνια μετά το Νόμπελ του Γιώργου Σεφέρη


Η χθεσινή Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία προσέφερε στους αναγνώστες της δυο σπουδαίες εκδόσεις, που αφορούν στο πρώτο μας Νόμπελ: Ένα συλλεκτικό - αναθηματικό τομίδιο 176 σελίδων, με τίτλο "Γιώργος Σεφέρης, 45 χρόνια μετά το Νόμπελ" κι ένα dvd, το "Ημερολόγια Καταστρώματος -Γιώργος Σεφέρης", σε σενάριο και σκηνοθεσία Στέλιου Χαραλαμπόπουλου (Α΄ Κρατικό Βραβείο Ντοκιμαντέρ).

Το εξαίρετο βιβλίο σπονδυλώνεται από τις εξής ενότητες: α) Χρονολόγιο, από τη Μ. Στασινοπούλου, β) Σε πρώτο πρόσωπο, γ) Ανέκδοτες επιστολές του Σεφέρη (με τον Γ. Κ. Κατσίμπαλη) , δ) Ποιήματα, ε) Ο Σεφέρης για τους άλλους (Έλιοτ), στ) Με τα μάτια του ποιητή (φωτογραφίες τραβηγμένες από τον ίδιο), ζ) Αναμνήσεις των άλλων (Τ. Σινόπουλος, Δ. Ν. Νικολαρέτζης, E. Keeley, H. Miller, Οδ. Ελύτης, Μ. Κουμανταρέας, Κ. Σκαλιόρας, Λ. Πολίτης, Γ. Ιωάννου, Ν. Χ. Αρώνης, L. Marcheselli Lucas, Κ. Ταχτσής), η) Πώς τον είδε η Κριτική (Άλ. Θρύλος, Β. Βαρίκας, Μ. Λαμπρίδης, Αλ. Κοτζιάς, Ευγ. Αρανίτσης, Σεφέρης διακωμωδούμενος), θ) Στο Βέλγιο και τη Γαλλία, ι) Cava dei Tirreni (Γ. Ζεβελάκης, Γ. Γιαννουλόπουλος, Π. Α. Ζάννας), ια) Για την ιδεολογία του (Γ. Γιαννουλόπουλος, Δ. Ραυτόπουλος), ιβ) Προσωπική μαρτυρία (Φρ. Γερμανός), Το έργο του (Δ. Δασκαλόπουλος, Βιβλία για τον Σεφέρη 2000-2008) και ιγ) Ο θάνατος του ποιητή (Τ. Σινόπουλος, Στρ. Τσίρκας).
Και το βιβλίο και το ντοκιμαντέρ πασχίζουν ν' αρτιώσουν όσο καλύτερα γίνεται την πολυκοιταγμένη ήδη προσωπικότητα του κορυφαίου αυτού Νεοέλληνα Ποιητή, σε μέρες μάλιστα, για τις οποίες ουδόλως μπορούμε να καυχηθούμε για την ποιητικότητα και την ευαισθησία τους. Διότι, πλεονάζει ολοένα πανταχόθεν η στενοκαρδία και ο αμοραλισμός, οπότε ο λόγος του Ποιητή έρχεται ν' αναταράξει ελεητικά (κι εντέλει ιαματικά, εάν το θελήσουμε) τα στεκούμενα νερά της κοινοτικής μας ακηδίας. Τότε κι έτσι μόνο δικαιώνεται ο Ποιητής και το έργο του: Εφόσον έστω κι ένας στίχος του κάμει τον αναγνώστη του ν' ανατριχιάσει. Που σημαίνει, ότι έχει κάμει την απαρχή για την επιστροφή "εις εαυτόν"!...

Ο Σεφέρης, όσο τού αναλογούσε (και πολύ περισσότερο ακόμη) τίμησε με το έργο του την ίδια την Ποίηση, αλλά και την Ελλάδα. Αξιώθηκε της κορυφαίας διάκρισης του Βραβείου Νόμπελ, αν και αυτή καθεαυτή η Ποίηση στέκει σε απόσταση ασφαλείας από τέτοιες χάρες και χαρές. Όμως, το δεδομένο της βράβευσης δεν παύει να σημαίνει, ότι μια σχεδόν ανύπαρκτη κουκίδα στον παγκόσμιο χάρτη και την διεθνή άτακτη τάξη πραγμάτων (την Ελλαδίτσα μας εννοώ), κατόρθωσε να σταθεί στα πόδια της, αγέρωχα, με τι προσόντα; Την ασυναγώνιστη Γλώσσα της, την προγονική θεώρηση περί Πολιτισμού και την υψηλή αίσθηση περί Ανθρωπισμού! Και αυτά δεν είναι αμελητέα!!!
* Αξίζει ν' αναγνωσθεί η πολυσήμαντη Ομιλία του Σεφέρη, κατά την απονομή του Νόμπελ, 45 χρόνια πριν, στις 10 Δεκεμβρίου 1963, κάνοντας κλικ στα παραΘέματα λόγου, εδώ (στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά).

* Αλλά και την ιστορική και ανδρεία δήλωσή του κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (28.3.1969), αξίζει να θυμηθούμε:

15 σχόλια:

panagiotisandriopoulos είπε...

Εξαιρετικό το αφιέρωμά σου στον ποιητή μας Π.Κ.!
Μας παραπέμπεις πάντοτε στα κάλλιστα και ουσιαστικά.
Καλή Κυριακή!

None είπε...

Μαθαίνω διάφορα από εδώ.
Καλό μεσημέρι σε όλους!

Τατιάνα Καρύδη είπε...

Άνθρωπος που μπορεί να μιλήσει ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ και ΧΩΡΙΣ ΠΑΘΟΣ. Δεν είναι τυχαίο που κάθε στίχος του "μπορεί να κάνει τον αναγνώστη ν ανατριχιάσει". Αφού αυτό είναι το γνώρισμα των Ποιητών, σαν απλή αναγνώστρια λέω οτι και οι δικοί σας στίχοι με κάνουν ν ανατριχιάζω, κάποιοι να αναλύομαι σε δάκρυα, τα πιο καυτά, και κάποιοι να ξυπνάω και να τους σκέφτομαι μέσα στη νύχτα και ν αναρωτιέμαι..

panagiotisandriopoulos είπε...

O ποιητής Μιχάλης Γκανάς στο Κ της Καθημερινής και στη στήλη "Πατριδογνωσία" δηλώνει ότι ο Έλληνας ποιητής του είναι ο Σεφέρης. Και εξηγεί:
"Όχι ως παμπόνηρος Σμυρνιός και κοσμοπολίτης ούτε ως γενάρχης της ελληνικότητας. Ο Σεφέρης ως ένας οικουμενικός ποιητής που έγραψε Ελληνικά".

lemon είπε...

Αυτό το ντοκιμαντέρ όταν το πρωτοείδα στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης κυριολεκτικά με μάγεψε-είναι ιδανικός συνδυασμός η φωνή του Δημήτρη Καταλειφού με τους στίχους του Σεφέρη...
Το έψαχνα να το βρω, να το μοιραστώ με φίλους... Πολύ χαίρομαι που τελικά μπήκε -με την εφημερίδα- σε τόσα σπίτια!

mareld είπε...

Αγαπητέ μου Φίλε!

Όλο το πρωί διάβαζα Σεφέρη.
Ήρθα να σου πω μια καληνύχτα και τον ξαναβρίσκω.
Χαίρομαι!

Οι Σουηδοί ακόμη αναφέρουν με χαρά ότι είναι πιθανόν ο μοναδικός νομπελίστας που κράταγε στα χέρια, ματσάκια υακινθάκια από τον Υμηττό και τους τα πρόσφερε.

Σου αφήνω Λόγια του Στούρε Λινέρ, ενός σημαντικού σουηδού ελληνιστή και φιλέλληνα, που στα ενενήντα του χρόνια και..συνεχίζει δημιουργικά το έργο στο οποίο αφιέρωσε τη ζωή του: τη μελέτη και την προβολή του ελληνικού πολιτισμού...με την ελπίδα να σου αρέσουν..

[…] Προσωπικά δεν συνάντησα τον Σεφέρη πριν το φθινόπωρο του 1962, όταν είχε αφήσει τη θέση του πρεσβευτή στο Λονδίνο και είχε γυρίσει στην Αθήνα για να αφιερωθεί στο εξής πλήρως στη λογοτεχνική δημιουργία. Μια μέρα μού τηλεφώνησε και με ρώτησε αν μπορούσα να τον βοηθήσω να βρει μια διατριβή από την Ουψάλα για την ερμηνεία των ονείρων στην αρχαιότητα. Αυτό δεν ήταν δύσκολο: έτυχε να την έχω στην προσωπική μου βιβλιοθήκη, και την ίδια μέρα πήγα με το βιβλίο στο ησυχαστήριο που είχε χτίσει σε μια γαλήνια συνοικία κοντά στο παλιό ολυμπιακό στάδιο. Αυτή ήταν η αρχή μιας αρκετά τακτικής επαφής κατά τη διάρκεια των χρόνων μέχρι τον θάνατό του, το 1971. Μιας αρκετά παράξενης, μερικές φορές, επαφής. Ιδιαίτερα τα Σάββατα, όταν είχαμε και οι δύο άφθονο χρόνο, συνέβαινε να καθόμαστε ώρες στη βιβλιοθήκη του, ο ένας απέναντι στον άλλο, χωρίς να λέμε λέξη −αυτός συνήθως έγραφε ένα ποίημα ή ένα δοκίμιο, ενώ εγώ ήμουν βυθισμένος σ’ ένα βιβλίο. Αλλά αισθανόμασταν ότι είχαμε όλη την ώρα έναν έντονο διάλογο και ότι οι λέξεις δεν χρειάζονταν, αλλά μάλλον ήταν εμπόδιο για την ανταλλαγή των ιδεών μας. Σε όλη τη μακρά ζωή μου, έχω μιλήσει, με τον ίδιο ουσιαστικό τρόπο, χωρίς λέξεις, μόνο με έναν άλλο άνθρωπο, τον Νταγκ Χάμαρχουελντ[12]. Μια φορά που γευματίζαμε στο σπίτι του στο Μανχάταν, καθόμασταν τελείως σιωπηλοί και ακούγαμε Μπαχ. Μετά πήγαμε στη βιβλιοθήκη, εξακολουθώντας να μη μιλάμε, για ν’ ακούσουμε περισσότερο Μπαχ. Γύρω στις έντεκα έφυγα· με συνόδεψε ώς την πόρτα και με αποχαιρέτησε με αυτά τα λόγια: «Να ξέρεις ότι αυτή η συζήτηση ήταν η πιο πλούσια που είχα με κάποιον εδώ και πολύ καιρό». […]

Καλή σου βδομάδα!

P. Kapodistrias είπε...

@ Παναγιώτη Ανδριόπουλε,

Πάντα ο μέγιστος Σεφέρης έχει να μάς ειπεί πράγματα ουσιώδη. Εκείνος είναι ο αγαθός μας "μαστροπός" προς τα Κάλλιστα του όντως βίου!

Καλό βράδυ να έχεις!

P. Kapodistrias είπε...

@ Ναν,

Όλοι μαθαίνουμε, ο ένας από τον άλλον!

Ας χαίρουμε, λοιπόν!

P. Kapodistrias είπε...

@ Αριάδνη,

Ως φαίνεται, με συμπαθείς πολύ, ώστε να γράφεις τόσο καλά λόγια. Στο έχω ξαναπεί: Θα το πάρω απάνω μου και τότε ποιος με πιάνει... Χα, χα!

Πέραν όμως από το αστείο, έτσι πιστεύω, πράγματι. Αν ο Ποιητής αγγίξει με τον έλλογο λόγο του τον συνοδοιπόρο αυτής της καθημερινότητας που λέμε ότι βιώνουμε, τότε πέτυχε! Αν ο ημέτερος λόγος σε αγγίζει πράγματι, είμαι ευτυχής και πλήρης! "Νυν απολύεις..."

P. Kapodistrias είπε...

@ Παναγιώτη Ανδριόπουλε,

Άξιός εστι και ο Γκανάς και προπάντων ο Σεφέρης!

P. Kapodistrias είπε...

@ Λέμον,

Καλώς μάς ξανάρθες. Ελπίζω να είσαι καλά!

Είδες, λοιπόν; Αλλού το γύρευες αυτό το φιλμ κι αλλού το βρήκες! Πολύ καλή πάντως η προσφορά αυτή! Όντως συλλεκτική!

P. Kapodistrias είπε...

@ Μαρέλντ,

Είσαι ΠΟ-ΛΥ-ΤΙ-ΜΗ!!! Τι ωραία συνεισφορά η αποψινή σου στην ανάρτησή μας! Πολύ πολύ σ' ευχαριστώ.
Με τη γλυκύτητα των σχολίων σου γεφυρώνεις την απόσταση από Σουηδία στο φτωχοΤζάντε μας! Και μάλιστα ποιοτικότατα!

Πάντα μαθαίνω από σένα. T' αποψινά σου, Συμβολή!!!

Για τους φίλους του Ιστολογίου μας, παραθέτω μερικά επιπλέον στοιχεία γαι τη σχέση Σεφέρη και Λινέρ, προς γνώσιν όλων μας:

Ο Λινέρ πρωτοήρθε σε επαφή με την ποίηση του Σεφέρη το 1943, όταν βρισκόταν ως απεσταλμένος του σουηδικού Ερυθρού Σταυρού στην κατεχόμενη Ελλάδα, η προσωπική του όμως γνωριμία με τον ποιητή χρονολογείται από το φθινόπωρο του 1962.
Την επόμενη χρονιά, ο Λινέρ υποστήριξε ενεργά την υποψηφιότητα του Σεφέρη για το βραβείο Νομπέλ. Την επομένη της ανακοίνωσης της απονομής του βραβείου, δημοσίευσε ένα άρθρο για τη σχέση του ποιητή με τον Πέρσον, τον σουηδό αρχαιολόγο που είχε κάνει ανασκαφές στην Ασίνη στη δεκαετία του ’20 και ο οποίος είχε ξεναγήσει τον Σεφέρη στην ακρόπολή της, δίνοντάς του την έμπνευση για το ποίημα «Ο Βασιλιάς της Ασίνης».
Την ίδια χρονιά, ο Λινέρ δημοσίευσε μια εκτενή μελέτη για το έργο του ποιητή.
Το 1965 μετέφρασε στα σουηδικά το δοκίμιο του Σεφέρη K.Π. Kαβάφης, Θ.Σ. Έλιοτ· παράλληλοι.
Το 1986, στη συλλογή δοκιμίων του Ελληνικά, δημοσίευσε δύο μελέτες για τον Σεφέρη, ενώ στην αυτοβιογραφία του Η Οδύσσειά μου υπάρχουν σποραδικές αναφορές στον ποιητή, οι οποίες εν πολλοίς επαναλαμβάνονται και εμπλουτίζονται στο πρόσφατο Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί.

P. Kapodistrias είπε...

@ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ:

Μόλις ανακάλυψα ένα πολύ καλό αφιέρωμα της Εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Σεφέρη.

Υπάρχουν οι εξής μελέτες:

Η Ποιητική του Σεφέρη Δ. Ν. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ
Ενας μεγάλος οραματιστής και μάρτυρας ΜΑΡΙΟΣ ΠΛΩΡΙΤΗΣ
Ο έγκλειστος ήρωας φτερουγίζει ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Η αναζήτηση του «εγώ» στο ημερολόγιο του ποιητή ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΑΜΟΥΗΛ
Μπροστά στα ιδεολογικά αδιέξοδα του Μεσοπολέμου ΧΡ. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ
Ποίηση και πολιτική: ο επώδυνος διχασμός Α. ΑΡΓΥΡΙΟΥ
Η παρουσία του στο έργο των ποιητών της μεταπολεμικής γενιάς Γ. ΑΡΑΓΗΣ
Ο Σεφέρης και η πρώτη μεταπολεμική γενιά ΔΩΡΑ ΜΕΝΤΗ
Οι δεσμοί με τους οργισμένους ποιητές του '70 ΕΥ. ΓΑΡΑΝΤΟΥΔΗΣ
Ο άρχοντας τής γλώσσας Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ
Σαλπάροντας ένα βράδυ από την Ακρόπολη ΑΡΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ
Εφερε την ελληνική γραφή σε τόπους ξένους... Ι. ΣΤΑΘΑΤΟΣ
Η αναζήτηση μιας ποιητικής θεωρίας Ν. ΒΑΓΕΝΑΣ
Ο ποιητής μου φορούσε κίτρινα πάνινα παπούτσια... ΝΟΡΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ
Η τεχνική της παρωδίας στο έργο του ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΩΣΤΙΟΥ
«Ζωγράφιζε» την ποίηση σε όλες τις γλώσσες ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑ
Η Δευτέρα του Σεφέρη Παρουσία ΜΑΝΟΛΗΣ ΣΑΒΒΙΔΗΣ.

Για να ἐχετε πρόσβαση, κάνετε κλικ εδώ.

Τατιάνα Καρύδη είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα αυτά που διάβασα.
Είναι προφανές οτι αγγίζετε όλους όσους γράφουν εδώ και όχι μόνον. Δεν σας εξιδανικεύω. Κι αν το κάνω, εσεις ..φταίτε! που ανεβήκατε ψηλά... Είστε όντως Εκεί Πάνω και έχετε Καρδιά που αγκαλιάζει όλους τους κάτω..

P. Kapodistrias είπε...

@ Αριάδνη,

Είπα και ελάλησα και πλέον, ως νεότατος Πιλάτος, δηλόω-δηλώ, ότι αθώος ειμί από του αίματος...

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails