© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

"Iστορία Εικονογραφημένη" (τεύχος 511), αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Παπάγο

Ο συνεργάτης μας ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ, εξηγεί το γιατί έγινε αφιέρωμα στον Παπάγο, στο τεύχος 511 (Ιανουαρίου 2011) του Περιοδικού Ιστορία Εικονογραφημένη, του οποίου είναι Διευθυντής.

O Aλέξανδρος Παπάγος αποτελεί μείζονα μορφή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Μοναρχικός, παλαίμαχος των μεσοπολεμικών κινημάτων (το 1935 ως αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού πρωτοστάτησε στην πραξικοπηματική αποκατάσταση της βασιλείας), γνώρισε περίοδο δόξας στα επόμενα χρόνια. Έχοντας ηγηθεί της νίκης στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο (1940-1941), έχοντας διωχθεί από τις γερμανικές αρχές Κατοχής (κρατήθηκε στο Νταχάου το 1943-1945), έχαιρε της γενικότερης αποδοχής του συντηρητικού χώρου, η οποία εδραιώθηκε βέβαια ύστερα από τη νίκη του επί του Δημοκρατικού Στρατού στον εμφύλιο πόλεμο, όπου το 1949 είχε αναλάβει την αρχιστρατηγία. Στα μάτια των συντηρητικών, η νίκη του στον εμφύλιο πόλεμο εκτός από στρατιωτική ήταν και νίκη επί των αδυναμιών του πολιτικού συστήματος. Μέχρι να αναλάβει ο ίδιος της αρχιστρατηγία, οι επιχειρήσεις του εθνικού στρατού καρκινοβατούσαν εν μέρει επειδή η τακτική του στρατού υπαγορευόταν από τη λογική των πολιτικών.

Το κύρος του στρατάρχη προερχόταν λοιπόν και από την αίσθηση της αποτελεσματικότητας για την οποία διψούσε η Ελλάδα της πρώτης μετεμφυλιακής εποχής. Επιπλέον ο Παπάγος κατά κάποιον τρόπο προσωποποιούσε τον Εθνικό Διχασμό. Βασικός αντίπαλος των βενιζελικών, αποτελούσε, υπό μία έννοια, το αντίστοιχο του Πλαστήρα στον παλαιό αντιβενιζελικό χώρο. Η διαφορά τους έγκειτο στο ότι ο Πλαστήρας είχε προσπαθήσει να συγκροτήσει έναν καθαρό φορέα της μετεμφυλιακής Κεντροαριστεράς και μέσω αυτού ναι κυριαρχήσει στο Κέντρο, και τελικά στο πολιτικό σκηνικό, ενώ ο Παπάγος συγκρότησε έναν σχηματισμό που δήλωνε ότι ήταν «κίνημα» και διεκδικούσε άμεσα την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, την πολιτική ηγεμονία, την κυβερνητική σταθερότητα. Ο αμερικανικός παράγοντας διέβλεψε το πολιτικό εκτόπισμα του Παπάγου και άρχισε να βλέπει θετικά την προοπτική να ηγηθεί αυτός της κυβέρνησης. Το εγχείρημα το στήριζαν και τα μεγαλύτερα εκδοτικά συγκροτήματα της εποχής, αντέδρασαν όμως τα Ανάκτορα, που ανησυχούσαν ότι θα έχαναν τον έλεγχο του στρατεύματος.

Τον Μάιο του 1951 ο Παπάγος υπέβαλε την παραίτησή του εκφράζοντας την πρόθεσή του να πολιτευτεί. Ο Βασιλιάς Παύλος, επικαλούμενος εξαπάτηση του Θρόνου καθώς ο Στρατάρχης είχε διαβεβαιώσει ότι δεν επρόκειτο να πολιτευτεί, διέταξε τον αρχηγό ΓΕΣ στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο να συλλάβει τον Παπάγο, αλλά η εντολή δεν εκτελέστηκε. Το βράδυ μεταξύ 30ής και 31ης Μαΐου εκδηλώθηκε το Κίνημα του ΙΔΕΑ από αξιωματικούς που πίστευαν ότι τον Παπάγο τον είχαν εξωθήσει σε παραίτηση από την Αρχιστρατηγία οι πιέσεις της βασιλικής οικογένειας. Όμως ο Παπάγος παρενέβη και απέτρεψε την κλιμάκωση του κινήματος. Επικεφαλής του Ελληνικού Συναγερμού, κέρδισε τις εκλογές τον Νοέμβριο του 1952 και σχημάτισε ισχυρή κυβέρνηση. Στα χρόνια της πρωθυπουργίας του σταθεροποίησε πραγματικά το αστικό, αντικομμουνιστικό καθεστώς, προώθησε την οικονομική ανάπτυξη, πρόσδεσε την Ελλάδα περισσότερο στο άρμα των ΗΠΑ αλλά και προώθησε το Κυπριακό παρά την αντίθεση της Αγγλίας και της Αμερικής. Πέθανε στις 4 Οκτωβρίου 1955 μετά από σύντομη ασθένεια, ενώ ήταν ακόμη πρωθυπουργός.

Η ιστορική έρευνα εν πολλοίς έχει προσπεράσει την περίπτωση του Αλ. Παπάγου. Ως εκ τούτου, απαιτείται πλέον μια αντικειμενική και όχι περιθωριακή αποτίμηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails