Κυκλοφορεί αυτές τις μέρες το νέο τεύχος (Νο 519 - Σεπτεμβρίου 2011), του Περιοδικού ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ. Ο Διευθυντής του Περιοδικού και συνεργάτης μας ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ, μες από το Σημείωμα της Σύνταξης, μάς πληροφορεί σχετικά.
Από την εποχή ήδη της συγκρότησης του αλβανικού κράτους οι ελληνοαλβανικές σχέσεις αποτελούν μείζονα πτυχή της εξωτερικής πολιτικής εκατέρωθεν των συνόρων. Οι διμερείς σχέσεις απέκτησαν δυναμική κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο χαρακτηρίζονταν από έντονη προκατάληψη και δυσπιστία• τα γεγονότα της περιόδου 1944-1949 σημαδεύουν ώς ένα σημείο μέχρι σήμερα την εξέλιξη των διμερών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Στη δεκαετία του 1950, όταν ακόμη η ΕΣΣΔ διαδραμάτιζε τον πρώτο ρόλο στην εξωτερική πολιτική της Αλβανίας, υπήρχε έντονη ψυχρότητα στις σχέσεις των δυο κρατών, που συνεχίστηκε και στα πρώτα χρόνια της επόμενης δεκαετίας. Παραδόξως οι πρώτες προσπάθειες για βελτίωση του κλίματος έγιναν από τη δικτατορία των συνταγματαρχών• τον Οκτώβριο του 1972 θα υπογραφεί η πρώτη εμπορική συμφωνία σε μη κυβερνητικό επίπεδο. Μετά το 1981, με την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ, να αναβαθμιστούν οι διμερείς επαφές και σταδιακά η Ελλάδα θα αποτελέσει τη μοναδική πύλη της Αλβανίας προς τον έξω κόσμο.
Από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά η ελληνική εξωτερική πολιτική επέμενε στη διατήρηση της εμπόλεμης κατάστασης μεταξύ των δύο χωρών ως μέσο πίεσης στο αλβανικό καθεστώς προκειμένου να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στη νότια Αλβανία. Η άρση της εμπόλεμης κατάστασης, με πράξη του υπουργικού συμβουλίου τον Αύγουστο του 1987, άλλαξε άρδην το τοπίο. Εντούτοις, από τη στιγμή που άνοιξαν τα σύνορα, το ζήτημα των Αλβανών προσφύγων στην Ελλάδα αύξησε τη δυσπιστία μεταξύ των δυο κρατών. Πέρα όμως από τις όποιες πολιτικές σκοπιμότητες και αντιπαραθέσεις σε κρατικό επίπεδο, η Ελλάδα συντηρεί σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανούς μετανάστες, που αποτελούν οικονομικό αιμοδότη του αλβανικού κράτους. Το 1993 οι αλβανικές αρχές απέλασαν τον Ελληνο-ορθόδοξο Μητροπολίτη Αργυροκάστρου, με αιτιολογία ότι επέδειξε ανατρεπτική συμπεριφορά. Η κρίση στις σχέσεις επιδεινώθηκε μέχρι το 1995 με τις δολοφονικές επιθέσεις Ελλήνων εθνικιστών στο αλβανικό έδαφος και τις διώξεις εις βάρος της ελληνικής μειονότητας στη Βόρειο Ήπειρο.
Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις μετά την κατάρρευση του αλβανικού καθεστώτος απέκτησαν ιδιαίτερη δυναμική, σχέσεις οι οποίες επικεντρώνονται πλέον στη διμερή συνεργασία και τη στήριξη της Ελλάδας στην ευρωατλαντική προοπτική της Αλβανίας, στην προστασία της ελληνικής μειονότητας που ζει στην Αλβανία, στο ζήτημα των Αλβανών εργαζομένων στην Ελλάδα, στο ζήτημα των Τσάμηδων –το οποίο τίθεται από τους Αλβανούς εθνικιστές– κ.ά.
Ο νεοελληνικός εθνικισμός, με την υπόθαλψη της αλυτρωτικής φρενίτιδας και τον αναθεωρητισμό του στο θέμα των συνόρων με την Αλβανία, οδήγησε πολλές φορές την Ελλάδα στα πρόθυρα της μετωπικής σύγκρουσης με την Αλβανία, ενώ λειτούργησε ως συγκοινωνούν δοχείο με τον εθνικισμό και τον αλυτρωτισμό της άλλης πλευράς. Το θέμα αυτό που τείνουμε να το απωθήσουμε από τη συλλογική μας μνήμη, πρέπει ιδιαίτερα να απασχολήσει τους πολιτικούς, τα ΜΜΕ, αλλά και την ακαδημαϊκή κοινότητα, στα πλαίσια ενός ψύχραιμου αναστοχασμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου