Μας πληροφορεί σχετικά ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ μες από το ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ του ανά χείρας τεύχους (Σεπτεμβρίου 2013)
Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, τα Δωδεκάνησα, αντί να ενσωματωθούν στην Ελλάδα, πέρασαν υπό ιταλική κατοχή. Η ιταλοκρατία στα Δωδεκάνησα, η οποία επιδίωξε συστηματικά την αποικιοποίηση και εντέλει τον εξιταλισμό των νησιών, κράτησε περίπου τριάντα ένα χρόνια, από το 1912 έως το 1943. Πρόκειται για μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από σοβαρές παλινδρομήσεις, αναδιατάξεις και ριζικές ρυθμίσεις τόσο στον τομέα του διεθνούς νομικού καθεστώτος όσο και στην εσωτερική διοίκηση της Δωδεκανήσου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σταδιακά μεθοδευόταν ο συνολικός αφελληνισμός της Δωδεκανήσου. Το θέμα λύθηκε με την έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τον οποίο οι Ιταλοί βρέθηκαν στο στρατόπεδο των ηττημένων.
Την άνοιξη του 1945, ενώ ο πόλεμος είχε σχεδόν τελειώσει στην ηπειρωτική Ευρώπη, εντούτοις βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη στη Μεσόγειο και ειδικότερα στο Αιγαίο, όπου κυρίως δρούσε ο Ιερός Λόχος, ο οποίος θα είναι και ο ελευθερωτής των νησιών. Στη συνέχεια ως Ελληνική Στρατιωτική Αποστολή Δωδεκανήσου (ΕΣΑΔ) θα εκπροσωπήσει την ελληνική κυβέρνηση, και θα αποτελέσει σύνδεσμο με τη Βρετανική Στρατιωτική Διοίκηση Δωδεκανήσου. Όμως οι Βρετανοί, μετά την παράδοση των Γερμανών, έσπευσαν να απαλλαγούν από τους Ιερολοχίτες, οι οποίοι αντελήφθησαν ότι δεν ήταν στις προθέσεις των Βρετανών να θεωρήσουν τα Δωδεκάνησα ελληνικό έδαφος. Εφάρμοσαν σε γενικές γραμμές το διοικητικό και φορολογικό σύστημα της φασιστικής Ιταλίας, διατήρησαν τους Ιταλούς υπαλλήλους στις θέσεις τους και φάνηκαν απρόθυμοι να διευκολύνουν την παλιννόστηση των Δωδεκανησίων που ζούσαν στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η νέα βρετανική κυβέρνηση των Εργατικών, που προήλθε από τις εκλογές του Ιουλίου 1945, δίσταζε να αναλάβει πρωτοβουλία χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ. Επιθυμία της ήταν να δικαιωθεί η ελληνική κυβέρνηση, αφού τα άλλα εδαφικά αιτήματα της Ελλάδας ήταν σχεδόν αδύνατον να γίνουν αποδεκτά, και η χώρα χρειαζόταν μια επιτυχία για να ικανοποιηθεί η κοινή γνώμη. Η Τουρκία ήταν πρόθυμη να αποδεχτεί την ενσωμάτωση των νησιών στην ελληνική επικράτεια, με τον όρο ότι θα κατοχυρωθεί η αμυντική ασφάλεια της παράκτιας μικρασιατικής ζώνης. Η στάση της καθορίστηκε από την ανάγκη για διπλωματική σύμπραξη με τη Βρετανία, προκειμένου να διασφαλίσει την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της κατά τη ρευστή μεταπολεμική περίοδο.
Στις 27 Ιουνίου 1946 ο Μολότωφ συμφώνησε να αποδοθούν τα νησιά στην Ελλάδα, περιλαμβανομένου και του Καστελόριζου, με μοναδικό όρο την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Η αιφνιδιαστική αλλαγή θα πρέπει να αποδοθεί στην επιμονή των Αγγλο-Αμερικανών να ικανοποιηθεί το αίτημα μιας χώρας, που είχε συνεισφέρει πολλά στη συντριβή του φασισμού, και κυρίως στη βούληση της Μόσχας να εμποδίσει την ενίσχυση της Τουρκίας σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις των δύο χωρών ήταν τεταμένες εξαιτίας των σοβιετικών πιέσεων για το ζήτημα του ελέγχου των Στενών. Η ελληνική πλευρά αποδέχθηκε τον όρο του αφοπλισμού των νησιών, εφόσον μάλιστα δεν διαγραφόταν τότε ως πιθανή η διατάραξη των σχέσεών της με τη γείτονα χώρα. Στις 31 Μαρτίου 1947 υπεστάλη η αγγλική σημαία από το Διοικητήριο της Ρόδου και υπεγράφη το πρωτόκολλο παράδοσης της Δωδεκανήσου από τους Βρετανούς στον Έλληνα στρατιωτικό διοικητή, αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη. Μετά την επικύρωση της Συνθήκης με την Ιταλία, τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, η Δωδεκάνησος προσαρτήθηκε και επισήμως στην Ελλάδα στις 7 Μαρτίου 1948. Ο στρατιωτικός διοικητής αποχώρησε και συστάθηκε η Γενική Διοίκηση Δωδεκανήσου, με πρώτο γενικό διοικητή τον Κάσιο γιατρό και αγωνιστή Νικόλαο Μαυρή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου