© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015

100 χρόνια από την εκστρατεία της Καλλίπολης | Αφιέρωμα στην 569η "Ιστορία Εικονογραφημένη"

Μας πληροφορεί ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ μες από το ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Η εκστρατεία των αγγλογαλλικών δυνάμεων στη χερσόνησο της Καλλίπολης το 1915, η οποία συνδυάστηκε με ναυτικές επιχειρήσεις στα Στενά των Δαρδανελλίων, αποτελεί μια από τις πιο δραματικές σελίδες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι πολεμικές επιχειρήσεις διήρκεσαν σχεδόν ένα έτος (Φεβρουάριος 1915-αρχές Ιανουαρίου 1916) αλλά λόγω μιας σειράς κακών υπολογισμών και αστοχιών ο αντικειμενικός τους σκοπός, να εξουδετερωθεί η Οθωμανική Αυτοκρατορία και να διανοιχθεί μια θαλάσσια πρόσβαση των δυνάμεων της Αντάντ προς τη Ρωσία, απέτυχε.
Η εκστρατεία στην Καλλίπολη ήταν έμπνευση του Γουίνστον Τσώρτσιλ και η συντριπτική αποτυχία της του στοίχισε τη θέση του στην τότε κυβέρνηση. Παρά τις τεράστιες ζημιές που προξένησε στον τουρκικό στρατό και στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Τουρκίας, η εκστρατεία στη χερσόνησο της Καλλίπολης είχε αναμφίβολα ολέθρια αποτελέσματα για τους Συμμάχους: περίπου μισό εκατομμύριο άνδρες στάλθηκαν στα Δαρδανέλλια, και από αυτούς οι μισοί περίπου συμπεριελήφθησαν στον μακρύ κατάλογο των απωλειών.
Από την πλευρά των Τούρκων, η επιτυχημένη συμμετοχή του στην εκστρατεία της Καλλίπολης καθιέρωσε τον Μουσταφά Κεμάλ ως ηγέτη του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος την περίοδο 1919-1922.
Πολύ σημαντικότερες υπήρξαν οι επιπτώσεις της εκστρατείας για ορισμένες από τις χώρες που ενεπλάκησαν, άμεσα ή έμμεσα, σ’ αυτήν. Όσον αφορά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η επιτυχημένη έκβασή της συνέβαλε στην προσωρινή αναστήλωση του γοήτρου της, δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για τη μετατροπή της σε εθνικό τουρκικό κράτος. Για τη Ρωσία η αποτυχία της εκστρατείας συνέβαλε καθοριστικά στην κατάρρευσή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις 13 μήνες μετά την αποχώρηση των τελευταίων συμμαχικών δυνάμεων από την Καλλίπολη, καταλύθηκε η μοναρχία (μέσω της Φεβρουαριανής Επανάστασης) και η χώρα περιέπεσε στη δίνη των δραματικών γεγονότων που επρόκειτο να καταλήξουν στην εγκαθίδρυση του καθεστώτος των μπολσεβίκων.
Η νίκη των συμμάχων στην Καλλίπολη θα σήμαινε άμεσο τερματισμό της Γενοκτονίας των Αρμενίων, το σταμάτημα των διώξεων κατά των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολικής Θράκης και της Ιωνίας, την αποφυγή της Γενοκτονίας στον Πόντο (1916), καθώς και μεταπολεμικά κέρδη ασυγκρίτως μεγαλύτερα από αυτά που έλαβε η Ελλάδα με την καθυστερημένη είσοδό της στον πόλεμο τον Μάιο του 1917, ενώ η κατευθείαν επαφή των συμμάχων με τα ρωσικά στρατεύματα θα απέτρεπε την εξάπλωση της οικονομικής και πολιτικής κρίσης στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Για την Ελλάδα τα γεγονότα της Καλλίπολης αποτέλεσαν την αργή θρυαλλίδα που πυροδότησε τον Εθνικό Διχασμό. Ενόσω βρίσκονταν σε εξέλιξη οι αρχικές ναυτικές επιχειρήσεις, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος υποχρεώθηκε να παραιτηθεί  λόγω της διαφωνίας του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο ως προς το ενδεχόμενο ελληνικής συμμετοχής σε αυτήν. Η μετέπειτα κορύφωση των μαχών συνέπεσε με την εκλογική νίκη του Κόμματος των Φιλελευθέρων και την εκ νέου ανάληψη της εξουσίας από τον Βενιζέλο, την οποία όμως διατήρησε μόλις για ένα μήνα, λόγω νέας διαφωνίας του με τον Κωνσταντίνο για τη θέση της Ελλάδας έναντι της μαχόμενης Σερβίας. Τέλος, η σταδιακή επέκταση του συμμαχικού προγεφυρώματος στη Θεσσαλονίκη στα τέλη του 1915 οδήγησε στην καταπάτηση της ελληνικής ουδετερότητας, στον αποκλεισμό των ελληνικών λιμανιών από τα συμμαχικά πλοία, καθώς και στη διακοπή αποστολής φορτίων σιταριού και πολεμικού υλικού στην Ελλάδα.
Η χερσόνησος της Καλλίπολης, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Θράκης, αποδόθηκε στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Σεβρών και αποτέλεσε τμήμα του ελληνικού κράτους. Όμως με τη Συνθήκη της Λωζάννης θα χαθεί οριστικά για την Ελλάδα, εντασσόμενη στο νέο τουρκικό έθνος-κράτος που δημιούργησε ο Μουσταφά Κεμάλ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails