Παρουσιάζει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ μες από το ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Με σημαντικές σπουδές, ο Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος (1878-1961) εκλέγεται το 1922 καθηγητής στην έδρα Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1932-1933 πρύτανης του Πανεπιστημίου. Λίγο πριν από την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εξελέγη πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Συνδέσμου.
Μετά την εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα στην πρώτη κυβέρνηση δωσιλόγων υπό τον Γεώργιο Τσολάκογλου αναλαμβάνει τη θέση του αντιπροέδρου και τα υπουργεία Υγείας, Πρόνοιας και Παιδείας. Τον Δεκέμβριο του 1942, μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Τσολάκογλου, αναλαμβάνει νέος πρωθυπουργός.
Η περίπτωση του Λογοθετόπουλου ως κατοχικού πρωθυπουργού δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο ενδελεχούς έρευνας. Αν τα κίνητρά του είχαν αποκλειστικά «πατριωτικό χαρακτήρα», όπως αφηγείται ο ίδιος, δεν είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί. Από την άλλη μεριά, ίσως να έτρεφε κρυφές φιλοδοξίες σχετικά με τον μελλοντικό του ρόλο στην Ελληνική Πολιτεία. Ως θαυμαστής του γερμανικού πολιτισμού και πνεύματος, όχι απαραίτητα και της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας, επιζητούσε για τον εαυτό του ρόλο γεφυροποιού, σε μια «ενωμένη Ευρώπη» υπό τη σκέπη του φύρερ. Φαίνεται όμως ότι είχε υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές του να παρέμβει ουσιαστικά στο έργο των δυνάμεων Κατοχής προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων. Σε αντίθεση με τους δύο άλλους κατοχικούς πρωθυπουργούς, που απέβλεπαν στη συνεννόηση με τον «παλαιό πολιτικό κόσμο» και δεν παραγνώριζαν τη σημασία του, ο Λογοθετόπουλος δεν αναζήτησε άλλα στηρίγματα πέραν των δυνάμεων Κατοχής. Παρά τις όποιες αντικειμενικές δυσκολίες, επιχείρησε να πραγματοποιήσει ορισμένες «μεταρρυθμίσεις». Σε ό,τι αφορά τον χώρο της Παιδείας, επέδειξε ιδιαίτερο ζήλο για την προώθηση της μελλοντικής πολιτιστικής συνεργασίας ανάμεσα στην εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και στην Ελληνική Πολιτεία. Έτσι, ίδρυσε πανεπιστημιακές έδρες Γερμανικής και Ιταλικής Λογοτεχνίας, καθιερώνοντας επίσης τη γερμανική και την ιταλική γλώσσα σε γυμνάσια και εμπορικές σχολές. Παράλληλα ίδρυσε την Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Αθηνών. Με την ίδρυση της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, επίσης το 1942, ικανοποίησε ένα πάγιο αίτημα της κοινωνίας της πόλης.
Στο ζήτημα του αντικομμουνισμού, ο Λογοθετόπουλος συνέπλευσε με τις δυνάμεις Κατοχής, που αναζητούσαν τρόπους για την καταστολή του αντάρτικου κινήματος. Δεν συνέβη όμως το ίδιο με το ζήτημα της μεταφοράς των Ελλήνων Εβραίων σε στρατόπεδα εξόντωσης. Εδώ όχι μόνο δεν ταυτίστηκε με τις πολιτικές των γερμανικών Αρχών αλλά και διαμαρτυρήθηκε επισήμως για τον εκτοπισμό της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, τον Μάρτιο του 1943. Οι συνεχείς εκκλήσεις και παραστάσεις του δυσαρέστησαν τη γερμανική πλευρά, η οποία είχε ήδη στραφεί στην αναζήτηση του αντικαταστάτη του. Ως καταλληλότερος θεωρήθηκε ο επαγγελματίας πολιτικός Ιωάννης Ράλλης. Στις 6 Απριλίου 1943 ο Λογοθετόπουλος ανακοίνωσε την «παραίτησή» του. Λίγο πριν από το τέλος της Κατοχής, τον Σεπτέμβριο του 1944, εγκατέλειψε την Αθήνα μαζί με άλλα μέλη της οικογένειάς του με προορισμό την Αυστρία. Επρόκειτο για τον μοναδικό κατοχικό πρωθυπουργό που αναζήτησε άσυλο εκτός των ελληνικών συνόρων. Λίγο μετά το τέλος του πολέμου πληροφορήθηκε «αποσβολωμένος» την είδηση ότι είχε καταδικαστεί ερήμην από το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων στην Αθήνα σε ισόβια δεσμά και θέλησε να επιστρέψει στην Ελλάδα για να ασκήσει έφεση. Εν τέλει, οι αμερικανικές Αρχές τον συνέλαβαν και, αφού παρέμεινε για εννέα μήνες έγκλειστος στο στρατόπεδο του Νάτερνμπεργκ, διέταξαν την έκδοσή του στην Ελλάδα, όπου και φυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 1946. Αφέθηκε ελεύθερος το 1951.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου