© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017

100 χρόνια από τη Ρωσική Επανάσταση. Αφιέρωμα στην "Ιστορία Εικονογραφημένη" (τεύχ. 592)

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Η Ρωσική Επανάσταση υπήρξε αφ’ ενός το φυσιολογικό επακόλουθο των ρωσικών στρατιωτικών αποτυχιών κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφ’ ετέρου αποτέλεσμα των κοινωνικών όρων που είχαν επιβάλει στη Ρωσία ο Μέγας Πέτρος και η Αικατερίνη Β΄, του απολυταρχικού τσαρικού καθεστώτος, της αποσύνθεσης της αριστοκρατίας και του θεσμού της δουλοπαροικίας. Οι κοινωνικές αντιθέσεις κορυφώθηκαν ήδη από το 1825, όταν ξέσπασε η εξέγερση των Δεκεμβριστών, οι αρχηγοί της οποίας θανατώθηκαν. Οι ιδέες του Σεν-Σιμόν, του Φουριέ, του Χέρτσεν άρχισαν να επηρεάζουν τη ρωσική διανόηση και σταδιακά ιδρύθηκαν ποικίλες μυστικές οργανώσεις. Ορισμένες από αυτές ανέπτυξαν τρομοκρατική δράση με δολοφονίες πολιτικών προσώπων, αποκορύφωμα των οποίων ήταν η δολοφονία του τσάρου Αλέξανδρου Β΄,  το 1881. 

Η Ρωσική Επανάσταση εκδηλώθηκε σε μια χώρα όπου είχαν συγχωνευθεί και είχαν οξυνθεί με τέτοιον τρόπο οι εσωτερικές και οι διεθνείς αντιφάσεις σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα ώστε να καθίσταται αντικειμενικά αναπόφευκτη η ανοιχτή πολιτική έκφραση της βασικής κοινωνικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας και η επαναστατική κρίση. Ξέσπασε σε μια χώρα που, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, αποτελούσε, κατά την έκφραση του Λένιν, «τον πιο αδύνατο κρίκο του ιμπεριαλισμού». Η Ρωσία ήταν, πριν από τον Οκτώβριο του 1917, μια ιμπεριαλιστική χώρα και, ταυτόχρονα, μια χώρα εξαρτημένη βαθιά από τον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό (κυρίως τον γαλλικό και τον αγγλικό), που πραγματοποιούσε σε αυτήν επενδύσεις δισεκατομμυρίων, είτε με τη μορφή δανείων είτε με τη συμμετοχή στη βαριά βιομηχανία της. Αντίθετα, στη Γερμανία και στην Αυστρία η κρίση δεν προχώρησε τόσο πολύ: ο στρατός δεν κατέρρευσε, διατήρησε τον ρόλο του εγγυητή του κοινωνικού καθεστώτος και κατέστειλε την επανάσταση.

Η εργατική εξουσία, ο σοσιαλισμός, δεν αποτελεί «καθεστώς», όπως αυτό που διαμορφώθηκε τελικά στη Σοβιετική Ένωση (όπου ήδη το 1936 η διευθύνουσα πολιτική ελίτ υποστήριζε ότι επρόκειτο για μια «αταξική κοινωνία»), αλλά επαναστατική φάση μετάβασης από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό: «Θα υπάρξει ένα ξεχωριστό στάδιο ή μια εποχή μετάβασης από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό». Το γιατί αυτή η στρατηγική της κοινωνικής απελευθέρωσης ηττήθηκε «από τα μέσα» αποτελεί ένα διαφορετικό κεφάλαιο της θεωρίας (και της Ιστορίας).

Όπως η Γαλλική Επανάσταση του 1789, έτσι και η Ρωσική Επανάσταση του 1917  αποτελεί κεφαλαιώδους σημασίας ορόσημο στη μακραίωνη και πολύμοχθη πορεία των λαών της Γης για την πραγμάτωση του ιδεώδους της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η Ρωσική Επανάσταση εκδηλώθηκε σε μια κρίσιμη για την ανθρωπότητα στιγμή και σε ένα κλίμα, πάντως, ευνοϊκό για την εξέλιξή της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails