Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Στον Γιώργο Βλαντή
Ο φίλος, ταλαντούχος νεαρός καλλιτέχνης Ιωάννης-Πορφύριος Καποδίστριας, πριν από ένα μήνα και κάτι φιλοτέχνησε μια αφίσα για την διάλεξή μας «Μάνος Χατζιδάκις και Ρώσοι συνθέτες του 20ού αιώνα», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του κύκλου «Οι Δευτέρες της Στέπας στο πατάρι του Αρμού» (μια πρωτοβουλία του Περιοδικού «Στέπα»).
Στην ευφάνταστη αυτή αφίσα ο Ιωάννης-Πορφύριος Καποδίστριας δανείζεται μια νεανική, σχετικά, φωτογραφία του Μάνου Χατζιδάκι και προσθέτει στον συνθέτη… κατακόκκινο κινητό με ακουστικά, απ’ όπου ο Χατζιδάκις ακούει Ρώσους συνθέτες (σημειώνονται τα ονόματά τους).
Έτσι, πηγαίνουμε 70 χρόνια πίσω, τότε που ο Χατζιδάκις πήγαινε στο Μουσικό Τμήμα της Αμερικανικής Βιβλιοθήκης, στο γνωστό τότε ως Music Room και άκουγε σπουδαίους συνθέτες του καιρού εκείνου – μεταξύ αυτών και τους αγαπημένους του Ρώσους – από πικάπ, μιας και δεν υπήρχαν τότε τα μέσα σε αφθονία. Τι πικάπ τι κινητό! Άλλωστε ο Χατζιδάκις αγόραζε με μανία τα πιο εξελιγμένα συστήματα και ενημερωνόταν συνεχώς. Είχε πει στους στενούς του φίλους: «Όταν πεθάνω, θα έρχεστε πάνω από τον τάφο μου και αντί για λουλούδια θα μου αφήνετε προσπέκτους με τα πιο μοντέρνα μηχανήματα!».
Η έκπληξη ήρθε από τη Γερμανία, αυτές τις μέρες. Ο μέγιστος J. S. Bach πρωτοσέλιδο της μεγαλύτερης εβδομαδιαίας εφημερίδας της Γερμανίας, της Die Zeit, με κίτρινα ακουστικά! Προφανώς λόγω της Μ. Εβδομάδος των Καθολικών. Και δεν έχει άδικο η εφημερίδα όταν γράφει για τον συνθέτη των περίφημων Παθών (Κατά Ματθαίον και Κατά Ιωάννην): «Ένα πάθος που ονομάζεται Bach. Ακόμη και για ανθρώπους που δεν πιστεύουν στο Θεό, ο ουρανός ανοίγει ξαφνικά.»
Έτσι, ο Χατζιδάκις με κόκκινα ακουστικά στην Ελλάδα, κατά Ιωάννη-Πορφύριο Καποδίστρια, και ο Μπάχ με κίτρινα ακουστικά –μάλλον για να δηλωθεί η παντοκρατορία του και στους καιρούς μας– στη Γερμανία. Μια –ας την πούμε– μοντέρνα εκδοχή δύο συνθετών, από διαφορετικές αφετηρίες, αλλά σχεδόν στον ίδιο χρόνο.
Με την ευκαιρία, προτείνουμε τα «Kατά Ιωάννην Πάθη» του Μπαχ με όργανα εποχής από τους Μουσικούς της Καμεράτας-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής υπό τη διεύθυνση του χειμαρρώδους Μάρκελλου Χρυσικόπουλου. Την Κυριακή των Βαΐων 1 Απριλίου (8:30 μ.μ., με ελληνικούς υπέρτιτλους) στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Artwork: Ιωάννης - Πορφύριος Καποδίστριας