Φωτογραφική προσέγγιση στους "Προσανατολισμούς" του Ελύτη από τον Δημήτρη Ταλιάνη

Πριν από αρκετό καιρό, η πολύτιμη φίλη Μ. Σ.-Κ. με επισκέφτηκε στο γραφείο που εργάζομαι και μου άφησε ως δώρο ένα φωτογραφικό λεύκωμα του γνωστού ευαίσθητου καλλιτέχνη Δημήτρη Ταλιάνη. Αφορούσε στους Προσανατολισμούς του Οδυσσέα Ελύτη! [Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης | Εισαγωγικό σημείωμα: Λίνα Λυχναρά | χαρτόδετο, 144 σελ., 25Χ23 εκ. | Ελληνοαγγλική έκδοση | Μετάφραση: Κίμων Φράιερ | Τοπίο, 1997].
          Δεν μπορώ να Σας κρύψω ότι πήρα μεγάλη χαρά, διότι δεν γνώριζα καν την ύπαρξη αυτής της μεγαλομεγέθους καλλιτεχνικής έκδοσης!... Έκτοτε την φυλάγω πολύ κοντά μου -στα βαθιά συρτάρια τού γραφείου μου- και μόλις δω τα... σκούρα, ανοίγω τον τόμο αυτόν και νοιώθω θεραπευμένος. Είναι σα ν' ανοίγω παράθυρο στην διασώζουσα Ομορφιά του Φωτός και των Αισθήσεων! Χαίρε, Οδυσσέα Ποιητή! Κι εσύ Ταλιάνη, χαίρε!

π. Π. Κ.

Αιγαίο! Ηρεμία και φουρτούνα, αντικατοπτρισμός της δικής μας ζωής, ένα κομμάτι του εαυτού μας, φέρνει κύματα που αγκαλιάζουν αγάλματα στις ακτές του, σβήνουν χνάρια στις αμμουδιές του, αφήνουν δώρο όστρακα παράξενα και μαγικά, ναυτίλους που ψιθυρίζουν μύθους και ιστορίες. Άγια νερά, αγαπημένα, περιχαράκωμα της γης που ξεπροβάλλει ανάμεσά τους.

Λουσμένο στο φως που ερωτοτροπεί μαζί του, φως απόλυτο που κουβαλάει τα δικά του ξόρκια, αρπάζει και σηκώνει την ψυχή, μαγνητίζει το βλέμμα, φως της λήθης, φως παυσίλυπον.

Η φωτογραφία είναι ένας αγώνας με το φως, ένα κυνήγι, μια αντιπαλότητα, αλλά και μια μυστική συμφωνία. Λέει ο άνθρωπος στο φως: «Άφησέ με να αποτυπώσω τις στιγμές σου», και το καλοπιάνει, το κανακεύει, καθώς προσπαθεί να υποτάξει τις ιδιοτροπίες του, να το εγκλωβίσει στον φακό του, να ανοίξει το δίαυλο επικοινωνίας του επίγειου με το ουράνιο.

Οι Προσανατολισμοί στο Αιγαίο είναι ένα ταξίδι αισιοδοξίας, μια διαδρομή σε νερά ζωογόνα, μια πορεία όμοια με τον κύκλο της ζωής. Οι φωτογραφίες, υπαγορευμένες από τους Προσανατολισμούς του Οδυσσέα Ελύτη, είναι η ποιητική οπτική απάντηση του Δημήτρη Ταλιάνη στη στιχουργική μαγεία του ποιητή. Ο γραπτός λόγος γεννά την ανάγκη της αφαίρεσης και της συγκέντρωσης ξανά καθώς ο φωτογράφος - άνθρωπος ταξιδεύει μαζί με το φως. Μία ιδιαίτερη αποτύπωση και μετουσίωση της ελυτικής ποίησης, μια απεικόνιση πέρα από τα καθιερωμένα, επαναπροσδιορίζει την κοινή οπτική, εμβαθύνει στα δώρα που μας χαρίστηκαν δίνοντας τροφή στην ψυχή. Ο κόσμος ο μικρός ο μέγας, αποτυπώνεται με το βλέμμα, εξάλλου τα μάτια είναι αυτά που καθρεφτίζουν το τοπίο.

Φως διαρκές σε ένα τοπίο που πάλλεται και μεταβάλλεται καθώς το ερμηνεύει ο ανθρώπινος νους και διυλίζει η ψυχή. Ένα τοπίο που τρέμει, σπαρταράει, ριγάει. Εκπέμπει λάμψεις και χρώματα, γεμίζει ιριδισμούς γεννώντας συναισθήματα και επιθυμίες. Κι εκεί ο χρόνος ακινητοποιείται κι ο άνθρωπος γίνεται αυτός ο μικρός, ο μέγας…

[Από τις εκδόσεις Τοπίο]