© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2019

Αφιέρωμα της «Νέας Εστίας» στον Ζαν Κοκτώ

Μυθιστόρημα, ποίηση, ζωγραφική, λιμπρέτο, θέατρο, κινηματογράφος, ηθοποιία και σκηνογραφία: πόσες ήταν άραγε οι τέχνες που υπηρέτησε ο Ζαν Κοκτώ, ο πολυκαλλιτέχνης της ανυποχώρητης ακινησίας και του συνεχούς πειραματισμού, ο άνθρωπος που φοβόταν όσο τίποτε άλλο την τυποποίηση και την επανάληψη, βάζοντας φωτιά, μεταξύ άλλων, ακόμα και στο στρατόπεδο των υπερρεαλιστών;

Στον εμπνευσμένο αυτό Παριζιάνο, που γεννήθηκε το 1889 και πέθανε σε ηλικία 74 ετών, είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένο το τεύχος του περιοδικού «Νέα Εστία», το οποίο μόλις κυκλοφόρησε με επιμέλεια της Αντιγόνης Βλαβιανού. Ο Κοκτώ ήταν γιος εύπορου συμβολαιογράφου (η αυτοκτονία του πατέρα υπήρξε χρόνιο τραύμα) και αποφοίτησε από το Λύκειο Κοντορσέ. Με την ποίηση ξεκίνησε μόλις στα δεκαοκτώ του χρόνια, δημοσιεύοντας τη συλλογή «Το λυχνάρι του Αλαντίν» (1909). Αρκετά χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Θωμάς ο απατεώνας» (1923). Την ίδια εποχή ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στο θέατρο με τους «Νεόνυμφους του Πύργου του Άιφελ». Ο Κοκτώ αγωνίστηκε πάντα για την προώθηση του πρωτοποριακού και του μη αναμενόμενου, συνομίλησε όχι μόνο με τον υπερρεαλισμό (στις τάξεις του οποίου προκάλεσε πλήθος επικρίσεις και αντιδράσεις), αλλά και με άλλες εκδοχές του μοντερνιστικού κινήματος, όπως ο κυβισμός, ο ντανταϊσμός και ο φουτουρισμός. Πίστευε σε όλη του τη ζωή πως η τέχνη καθοδηγείται από εσώτερες, σκοτεινές δυνάμεις κι έγραψε πολλές φορές για τον θάνατο, τον οποίο αντιμετώπιζε ως μια διαφορετική όψη της ζωής. Συνεργάστηκε με εικαστικούς και μουσικούς όπως ο Πικάσο και ο Ερίκ Σατί ενώ λογοτεχνικά τον επηρέασαν ο Εντμόν Ροστάν, ο Ραϊμόν Ραντιγκέ και ο Αντρέ Ζιντ. Υπήρξε φίλος του Μαρσέλ Προυστ και του Ζαν Ουγκό, δισέγγονου του Βικτόρ. Από το 1937 ως τον θάνατό του είχε ερωτικό δεσμό με τον ηθοποιό Ζαν Μαρέ.

«Η υπαρξιακή αγωνία ενός ποιητή δεν αναιρεί την κοινωνικότητά του», παρατηρεί η Αντιγόνη Βλαβιανού στο εισαγωγικό της κείμενο στο αφιέρωμα της «Νέας Εστίας»: «Στην περίπτωση του Κοκτώ, αποβαίνει ενίοτε υπέρμετρη, καθώς διαθέτει μιαν απαράμιλλη ικανότητα αυτοσχεδιασμού και εντυπωσιασμού του ακροατηρίου του με χιούμορ, λογοπαίγνια, λογικά ασύνδετα και μια χαρακτηριστική ελαφρότητα, η οποία προσδίδει στην παρουσία του νεανική ζωντάνια και εφηβικό ενθουσιασμό». Η Αντ. Βλαβιανού δημοσιεύει επίσης εκτεταμένη συνέντευξη με τον Σερζ Λιναρές, που είναι πανεπιστημιακός ειδικευμένος στο έργο του Κοκτώ και αποκαλύπτει τις πολλαπλές πτυχές της τέχνης και της προσωπικότητάς του, τονίζοντας το νεωτερικό στοιχείο το οποίο διατρέχει όλες τις καλλιτεχνικές του επιδόσεις. Σε άλλες σελίδες. η Τιτίκα Δημητρούλια γράφει για τη σημασία της ποίησης του Κοκτώ, που περιέργως δεν έχει μελετηθεί ακόμη όσο θα αναμενόταν (η μελετήτρια μεταφράζει εκ παραλλήλου ορισμένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά του ποιήματα), ο Στρατής Πασχάλης εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκε από τον Κοκτώ ο Έλληνας ποιητής του Παρισιού Δημήτρης Άναλις και η Ιωάννα Ναούμ αναφέρεται στο πώς κατανοούσε ο Κοκτώ τον εαυτό του ως ποιητή κατά τη διάρκεια μιας μεταβατικής εποχής. Επιπροσθέτως, η Άννα Ταμπάκη συμπλέκει την ποίησή του με τη δραματουργία του, η Ντόρα Λεονταρίδου εξηγεί τη λειτουργία του αρχαιοελληνικού μύθου στο θέατρό του, η Πένυ Φυλακτάκη μελετά τους δραματουργικούς του τρόπους, ο Δημήτρης Καργιώτης μιλάει για τον αυτοβιογραφικό του λόγο, ο Γιάννης Κονταξόπουλος καταπιάνεται με το εικαστικό του έργο και η Μαρία Παραδείση προσεγγίζει την κινηματογραφία του. Μεταφράζονται ακόμα δύο κείμενα του δημιουργού: «Δοκίμιο έμμεσης κριτικής» (μετάφραση Αντ. Βλαβιανού) και «Για ένα ταξίδι στην Ελλάδα» (μετάφραση Νεφέλη Μωσαϊδη). Τέλος, παρατίθεται βιβλιογραφία του Κοκτώ στα ελληνικά.

Β. Χατζηβασιλείου | ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2019

Αφιέρωμα στον Αριστοτέλη από το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων


Το Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων ετοιμάζει για το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 20.00΄, στην Αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ζακύνθου, εκδήλωση αφιερωμένη στον μεγάλο φιλόσοφο Αριστοτέλη.

Θα μιλήσουν ο Ηλίας Β. Μακρής, Περιφερειολόγος, με θέμα: «Υπονομεύοντας τη σύμβαση. Μια απόπειρα μοντελοποίησης της Αριστοτελικής Μεσότητας» και ο Nικόλαος Χαρ. Κακολύρης, Μαθηματικός, με θέμα: «Θεωρήσεις επί των "θεμελίων" τών Μαθηματικών και της Λογικής, όπως αναδύονται από μίαν εξειδικευμένη ερευνητικήν προσέγγιση στον πολύτιμο θησαυρό τού Αρχαιοελληνικού και ιδιαιτέρως του Αριστοτελικού Επιστημονικού Λόγου».

Την εκδήλωση θα προλογίσει ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιωάννης Στεφ. Παπαδάτος, Δικηγόρος. Συντονίστρια, η Διευθύντρια του Μουσείου, Κατερίνα Ιωάν. Δεμέτη, Αρχαιολόγος.


Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2019

«Ρεμπέτικο ή η "στοιβαγμένη ζωική δύναμη που ασφυκτιά". Ο Χατζιδάκις στην Hangover Square». Διάλεξη Π. Βλαγκόπουλου

στην Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών

Με θέμα: «Ρεμπέτικο ή η "στοιβαγμένη ζωική δύναμη που ασφυκτιά”. Ο Χατζιδάκις στην Hangover Square», θα μιλήσει την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2019 και ώρα 8.00 μ.μ., στην αίθουσα διαλέξεων της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών (Μουσείο Σολωμού, Μουράγια) ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου, Τμ. Μουσικών Σπουδών, κ. Πάνος Βλαγκόπουλος. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Γιατί το 1949 ένας νεαρός Έλληνας συνθέτης κλασικής παιδείας αποφασίζει να γυρίσει την πλάτη του στο δημοτικό τραγούδι και να στραφεί στο ρεμπέτικο ως πηγή έμπνευσης; Η στροφή του Χατζιδάκι υπαγορεύτηκε, όπως αυτή του πρωταγωνιστή της ταινίας «Hangover Square» (1945), από τη διάγνωση μιας πολιτισμικής ασθένειας, από λόγους που θα μπορούσαμε να περιγράψουμε ως νιτσεϊκούς-θεραπευτικούς.

Ο κ. Πάνος Βλαγκόπουλος θα επιχειρήσει τη σκιαγράφηση μιας εθνικής γενεαλογίας για τη στροφή του Χατζιδάκι, η οποία από τη μια φτάνει μέχρι το ενδιαφέρον για το δημοτικό τραγούδι και το αυτονόητο της πρακτικής της εναρμόνισης, από την άλλη τη συνδέει με τη λογοτεχνική Γενιά του Τριάντα και την έννοια της διπλής συνέχειας (αρχαία-σύγχρονη Ελλάδα / Λαϊκό-Λόγιο) που αυτή εισηγήθηκε.

Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2019

Οι φιλόμουσοι Ζακύνθιοι απόλαυσαν έργα για πιάνο της ιταλικής περιόδου του Παύλου Καρρέρ [φωτογραφίες - video]


Το Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων μάς προσκάλεσε ευγενώς, την Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2019, στην Αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ζακύνθου, όπου χάρισε στο φιλόμουσο κοινό της Ζακύνθου το δεύτερο μέρος της παρουσίασης των έργων για πιάνο της ιταλικής περιόδου του Παύλου Καρρέρ, τα οποία -αγαθή συγκυρία- φυλάσσονται στο Αρχείο του Μουσείου.

Τα εν λόγω έργα απέδωσε πανυπέροχα ο έγκριτος πιανίστας Διονύσης Σεμιτέκολος.

Το χορευτικό συγκρότημα «Υακίνθη» παρουσίασε, στο δεύτερο μέρος της βραδιάς, χορούς εποχής.

Την εκδήλωση προλόγισε μετ' επιστήμης ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιωάννης Στεφ. Παπαδάτος.

Ακολουθεί σχετικό οπτικο-ακουστικό υλικό:

























Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2019

Με ποιητική παιδικότητα ή σαλότητα, το "Cabaret la Vie Parisienne" στο "Θέατρο τση Ζάκυθος"


Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Σκηνές Μεσοπολέμου ζωντανεύουν, εφέτος τον χειμώνα, στον Αυριακό Μπανάτου, εδώ στη σεισμοπαθή (με κάθε έννοια) Ζάκυνθο, όπου δραστηριοποιείται καλλίκαρπα, από πολλά χρόνια, το "Θέατρο τση Ζάκυθος". Κάτω από τον γενικό τίτλο "Cabaret la Vie Parisienne", στεγάζονται τραγούδια της Edith Piaf, κείμενα του Ζαν Κοκτώ, Youkali Tango του Kurt Walle και μουσικές του βωβού κινηματογράφου, σε σκηνοθεσία του ηθοποιού Κώστα Καποδίστρια.

Όλα αυτά -κατά τη γνώμη του γράφοντος- δεν προκρίθηκαν τυχαία από τους πεπειραμένους συντελεστές του σχήματος "Θέατρο τση Ζάκυθος". Παρότι όλα (κείμενα και μουσικές) έλκουν την καταγωγή τους από το α΄ μισό του 20ού αιώνα, τη μεταιχμιακή και παρακμιακή αυτή περίοδο της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας, ταυτοποιούνται τραγικότροπα με τη σημερινή κατάσταση στον δυτικό κόσμο... Ιδέες επίφοβες στο σελοφάν της νεωτερικότητας, επιδέξια ψέματα ως αναντίρρητες εντέλει αλήθειες και υπεραξίες (θυμηθείτε το νυκτερινό ΟΧΙ μας, που ξημερώθηκε ΝΑΙ), πολιτικές απολίτικες ή αντιπολίτικες, άνθρωποι σπρωγμένοι μόνιμα στην αδιέξοδη μοναχικότητά τους, έρωτες ανεπίδοτοι ή ατελέσφοροι, το Εγώ ως Εγώ και το Εμείς ως Εγώ...

Παρακολουθώντας την παράσταση του Αυριακού σκεπτόμουν διαρκώς ότι πρόκειται για έναν σκανδαλωδώς σουρεαλιστικό ρεαλισμό, μια ναρκισιστική αυτο-τρικλοποδιά. Έτσι όπως θα έλεγε ή ήθελε ο Κοκτώ, όταν γνωμάτευε: «Να αγαπάς και να αγαπιέσαι, αυτό είναι το ιδεώδες. Με την προϋπόθεση ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο»

Είχε μια καταλυτική ποιητική παιδικότητα ή σαλότητα η παράσταση, για να δικαιωθεί και πάλι ο Κοκτώ, σημειώνοντας: «Τα παιδιά και οι τρελοί κόβουν το γόρδιο δεσμό που οι ποιητές ξοδεύουν μια ζωή για να λύσουν». Οι μονολογούντες ήρωες της παράστασης (αποδιδόμενοι πειστικά από τους δύο ηθοποιούς, τον Γιώργο Βούτο και την Αγγελική Σούλη) είχες την αίσθηση ότι έχουν οξειδωθεί μες στη σκουριά της εποχής τους (για να παραφράσουμε τον Ελύτη) ή μάλλον έχουν γεννηθεί γερασμένοι... Αν και ο Κοκτώ θα παρέμβει παρηγορητικά, λέγοντάς μας: «Μπορούμε να γεννηθούμε γέροι, όπως μπορούμε να πεθάνουμε νέοι».

Αυτό, ας κρατήσουμε, αγαπητοί συν-θεατές, αποχωρώντας από τον Αυριακό νυχτιάτικα, μες στον βρεχούμενο νοτιά της σύγχρονης Ζακύνθου, μιας ανέστιας Ελλάδας: Μπορεί να μας γέρασαν εκ γενετής, ας πεθάνουμε τουλάχιστον νέοι!!! Έρρωσθε!




Μία παράσταση του Θεάτρου τση Ζάκυνθος, σε σκηνοθεσία Κώστα Καποδίστρια, μουσική επιμέλεια Έλενας Κακολύρη και χορογραφίες Σόνιας Μηχανού και Γωγώς Γκιβέτση.

Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, από  4 Ιανουαρίου 2019. Ώρα έναρξης: 21:15. 

Ερμηνεύουν υποκριτικά και χορευτικά: 
Γιώργος Βούτος, Γωγώ Γκιβέτση, Σόνια Μηχανού, Αγγελική Σούλη, Κηρύκος Φαραός. 
Φωτογραφίες: Μπάμπης Σιγούρος.
































Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2019

"Μικροπαγκόσμιος" Πόλεμος στα Βαλκάνια 1915-1918 ("Ιστορία Εικονογραφημένη", τεύχος 607)

Σημείωμα Σύνταξης: ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Με την έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το ελληνικό κράτος δεν είχε την πολυτέλεια να παραμείνει ουδέτερο, ούτε και να συμπαραταχθεί με τις Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία και Αυστροουγγαρία), όπως θα προτιμούσαν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, το περιβάλλον του και ο πρώην πρωθυπουργός Γεώργιος Θεοτόκης. Σύμμαχοι των Κεντρικών Δυνάμεων γίνονται οι κατεξοχήν εχθροί της Ελλάδας (Τουρκία και Βουλγαρία), με συμφέροντα που είναι αδύνατο να συμβιβαστούν με τα ελληνικά.

Τον Απρίλιο του 1915 οι Σύμμαχοι επιχειρούν να αποβιβαστούν στα Δαρδανέλια για να απομονώσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία και να βοηθήσουν τους Ρώσους. Τον Ιανουάριο του 1915 η Αγγλία εξ ονόματος της Αντάντ υποσχέθηκε στην Ελλάδα «σοβαρά ανταλλάγματα» στη Μικρά Ασία αν βοηθούσε τη Σερβία. Ο Βενιζέλος θεώρησε τότε απαραίτητη τη σύμπραξη της Ρουμανίας, αν όχι και της Βουλγαρίας, στην οποία ήταν μάλιστα διατεθειμένος να προσφέρει ως αντάλλαγμα την περιοχή της Καβάλας και της Δράμας. Αμέσως, όμως, η αρνητική απάντηση της Ρουμανίας και η οριστική πλέον πρόσδεση της Βουλγαρίας στις Κεντρικές Δυνάμεις ανάγκασαν τον Βενιζέλο να απαντήσει αρνητικά στην Αντάντ.

Τον Οκτώβριο του 1915 η Μεγάλη Βρετανία πράγματι πρόσφερε την Κύπρο, με μόνο αντάλλαγμα να εφαρμόσει η Ελλάδα τη συνθήκη συμμαχίας της με τη Σερβία, που εκείνη την ώρα δεχόταν τη συνδυασμένη επίθεση Βουλγάρων, Γερμανών και Αυστριακών. Δεν ήταν, όμως, πλέον ο Βενιζέλος στην κυβέρνηση. Στην ουσία κυβερνούσε ο Κωνσταντίνος. Έτσι χάθηκε η μοναδική (όπως αποδείχθηκε) ευκαιρία ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.

Μπροστά στην προέλαση της Βουλγαρίας τα γαλλογερμανικά στρατεύματα υποχωρούν στη Θεσσαλονίκη και δημιουργούν ένα στρατόπεδο που ενισχύεται με σερβικές, ιταλικές και ρωσικές δυνάμεις. Εντωμεταξύ, η Ρουμανία εισήλθε στον πόλεμο τον Αύγουστο του 1916. Το φθινόπωρο του 1916, Γάλλοι, Ρώσοι και Σέρβοι καταλαμβάνουν το Μοναστήρι και απελευθερώνουν την Κορυτσά. Μετά την ρουμανική ήττα του Δεκεμβρίου, το Μακεδονικό Μέτωπο σταθεροποιείται. Τον Ιούλιο του 1917 η Ελλάδα εισέρχεται στον πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων, μετά την παραίτηση του βασιλιά Κωνσταντίνου. Στις 15 Σεπτεμβρίου 1918 η στρατιά του Μακεδονικού Μετώπου εξαπολύει επιθέσεις προς το Βελιγράδι. Το βουλγαρικό μέτωπο καταρρέει και η πρώτη ανακωχή υπογράφεται στη Θεσσαλονίκη με τη Βουλγαρία στις 29 Σεπτεμβρίου. Η στρατιά καταλαμβάνει κατόπιν τη Σόφια, απελευθερώνει το Βελιγράδι, κατευθύνεται προς το Βουκουρέστι και ανοίγει τον δρόμο για τη Βιέννη. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η Αυστρία και η Ουγγαρία υπογράφουν ανακωχή, η κάθε μια χωριστά, προτού η ανακωχή της 11ης Νοεμβρίου θέσει τέλος στις μάχες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η Ελλάδα συμμετείχε στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης ως νικήτρια χώρα και παρουσίασε δικαιωματικά τις εδαφικές διεκδικήσεις της. Χάρη στη Συνθήκη των Σεβρών, η χώρα αναδύθηκε τελικά από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως η Μεγάλη Ελλάδα «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». 

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails