Σεβασμιότατε πατέρα Χρυσόστομε,
Σεβάσμιοι πατέρες,
Κύριοι τοπικοί άρχοντες,
Αγαπητοί κυρίες και κύριοι,
Είναι μεγάλη τιμή για μένα που ο πατέρας Παναγιώτης και μαθητής μου στο Α΄ Λύκειο Ζακύνθου, με κάλεσε απόψε κοντά σας για να συμμετάσχω σαν ομιλητής στην τιμητική αυτή εκδήλωση που διοργάνωσε το ΑΛΗΘΩΣ και που σήμερα είναι αφιερωμένη στην ελληνική Μεγαλόνησο ΚΥΠΡΟ, και στους αγώνες της για να αποκτήσει την ελευθερία της.
Η ιστορία της Κύπρου είναι από τις πιο αρχαίες στον κόσμο. Τον 15ο π.Χ. αιώνα έφτασαν στο νησί οι πρώτοι Έλληνες από τις Μυκήνες και αργότερα οι Αχαιοί, φέρνοντας μαζί τους τον πολιτισμό, τη γλώσσα, τα έθιμα, που έμελλε να ριζώσουν σ’ αυτόν τον τόπο μια για πάντα.
Στη σημερινή Κυπριακή διάλεκτο – σύμφωνα με τον γλωσσολόγο αδελφό μου, υπάρχουν πολλές λέξεις και φράσεις που τις συναντάμε στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια του Ομήρου.
Το 1571 μ.Χ. η Κύπρος κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Η Οθωμανική περίοδος δημιούργησε στην Κύπρο για πρώτη φορά, έναν Μουσουλμανικό πληθυσμό που αποτελείτο από τα στρατεύματα κατοχής, και που οι απόγονοί τους είναι οι σημερινοί Τουρκοκύπριοι, που η αναλογία τους, πριν από την εισβολή ήταν το 18% του πληθυσμού της Κύπρου.
Το 1878 η Τουρκία λόγω των πολλών προβλημάτων που είχε, πούλησε την Κύπρο στην Αγγλία. Τόσο κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, όσο και της Αγγλικής κατοχής, οι Κύπριοι δεν έπαψαν να αγωνίζονται και να διεκδικούν την ελευθερία τους, με καθοδηγητές πάντα τον κλήρο.
Το 1950, στις 15 του Γενάρη, η Κυπριακή εκκλησία οργάνωσε δημοψήφισμα για να εκφράσει ο λαός δημοκρατικά τη θέλησή του.
Στο δημοψήφισμα αυτό, το 96% του ελληνικού πληθυσμού ψήφισε, Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Οι Άγγλοι σε όλες τις περιπτώσεις απαντούσαν πως ουδέποτε θα άφηναν ελεύθερη την Κύπρο. Στους Έλληνες του νησιού τότε, δεν έμενε άλλη επιλογή, από τον ξεσηκωμό.
Μέσα από την μαρτυρική ιστορία και την αδούλωτη ψυχή του λαού μας, ξεπήδησε σαν ένα αστέρι λαμπερό, πριν 70 χρόνια ‒ σαν αύριο ‒ την 1η Απριλίου του 1955 και ακούστηκε τότε σαν ηχώ του 21, μυριόστομη η αποφασιστική κραυγή των Ελλήνων της Κύπρου, που με στρατιωτικό αρχηγό τον θρυλικό Γεώργιο Γρίβα Διγενή, άρχισαν ένοπλο αγώνα για την απελευθέρωση από τους Άγγλους κατακτητές έχοντας σαν φωτεινό παράδειγμα τους ήρωες και μάρτυρες του αγώνα του 21.
Να τι έγραφε μεταξύ άλλων η πρώτη προκήρυξη της ΕΟΚΑ, της απελευθερωτικής οργάνωσης για την έναρξη του αγώνα: Αναλαμβάνουμε τον ιερό τούτο αγώνα για την αποτίναξη του Αγγλικού ζυγού. Σύνθημά μας εκείνο που μας κατέλειπαν σαν ιερά παρακαταθήκη οι αρχαίοι ημών πρόγονοι: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ. Σ’ όλες τις πόλεις και τα χωριά του νησιού σχηματίστηκαν μυστικές ένοπλες ομάδες, που έδιναν μάχες και έστηναν ενέδρες εναντίον των Άγγλων, οι οποίοι αιφνιδιάστηκαν από αυτόν τον ξεσηκωμό και ενίσχυσαν την κατοχή τους με χιλιάδες στρατιώτες, αλλάζοντας ταυτόχρονα και τον Κυβερνήτη του νησιού με τον αιμοσταγή Χάρτινγκ, ο οποίος εφάρμοσε αμέσως τον στρατιωτικό νόμο.
Οι 500.000 Κύπριοι είχαν να αντιμετωπίσουν μια ολόκληρη αυτοκρατορία των 60.000.000 με μόνο στήριγμα την πίστη προς τον Θεό και τη Μητέρα Ελλάδα, που στάθηκε στο πλευρό της από την πρώτη στιγμή, ενισχύοντας τον αγώνα τους, με όπλα που έφταναν τις νύχτες στις απόμερες ακρογιαλιές της Πάφου – κοντά στο χωριό Χλώρακας με το καράβι «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ», καθώς και με ραδιοφωνική εκπομπή που μεταδιδόταν κάθε βράδυ στις 9 στα βραχέα κύματα με εμβατήρια: όπως σκέπασε μάνα σκέπασε και τους πατριωτικούς λόγους του εκφωνητή. Εδώ θέλω να προσθέσω πως το καράβι που μετέφερε τον οπλισμό στους Κύπριους αγωνιστές, έγινε αντιληπτό από τους Άγγλους, κατόπιν προδοσίας φυσικά, οπότε συνέλαβαν το πλήρωμα και τους αντάρτες που το περίμεναν, και σήμερα βρίσκεται σαν κειμήλιο του αγώνα – σε ειδικά στεγασμένο χώρο – Μουσείο στην Πάφο. Όσον αφορά τη συχνότητα που εξέπεμπε ο ραδιοφωνικός σταθμός της Ελλάδος, οι Άγγλοι την εντόπισαν και την ώρα της εκπομπής, παρενέβαλαν παράσιτα ώστε να μην ακούμε τη φωνή της Ελεύθερης Μητέρας Πατρίδας. Στην Αθήνα γίνονταν δεκάδες συλλαλητήρια και διαδηλώσεις μαθητών-φοιτητών και λαού υπέρ του αγωνιζόμενου Ελληνισμού της Κύπρου, τις οποίες αντιμετώπιζε με βία η Αστυνομία – παρόλο που τότε δεν υπήρχαν κουκουλοφόροι, όπως σήμερα, ούτε προκαλούσαν καμιά ζημιά σε ξένη περιουσία.
Με προκήρυξη του Διγενή, άρχισε το μποϊκοτάζ των Αγγλικών προϊόντων που εισάγονταν στην Κύπρο, όπως ρούχα, κασμίρια, υφάσματα και βιομηχανικά προϊόντα.
Μαθητής τότε στο δημοτικό σχολείο του χωριού μου θυμάμαι τον παλμό και το πάθος που γέμιζε την ψυχή όλων μας για την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ και μη μπορώντας να βοηθήσουμε διαφορετικά τον αγώνα, αρκούμαστε στον λιθοβολισμό – με κίνδυνο της ζωής μας φυσικά – των Αγγλικών αυτοκινήτων όταν αυτά διέσχιζαν το χωριό μου.
Στενοί συνεργάτες των Άγγλων ήταν φυσικά και οι Τουρκοκύπριοι αστυνομικοί, που επειδή ήξεραν Ελληνικά, οι Άγγλοι τους χρησιμοποιούσαν σαν ντελάληδες όταν ήθελαν να επιβάλουν κατ’ οίκον περιορισμό σε κάποιο χωριό, με σκοπό να κάνουν έρευνες για τον εντοπισμό ανταρτών της ΕΟΚΑ. Έτσι ένα πρωινό τον Οκτώβρη του 1958, ακούσαμε τη φωνή του Τούρκου Αστυνομικού, από τα μεγάφωνα, να φωνάζει: Όλοι μέσα στα σπίτια, να μην κυκλοφορεί κανείς στους δρόμους, υπάρχει κατ’ οίκον περιορισμός.
Όλη η οικογένειά μου πετάχτηκε αμέσως πάνω, γιατί ξέραμε τι μας περιμένει. Από τις γρίλιες των παραθύρων κοιτάγαμε, τους υπεράριθμους Άγγλους στρατιώτες που πρηνηδόν με τα όπλα, σημάδευαν το σπίτι μας, προσπαθώντας να εντοπίσουν κάποια ύποπτη κίνηση. Και να το πρώτο θύμα: το αγαπημένο μας σκυλί, έπεσε νεκρό προσπαθώντας, ηλακτώντας, να μας προφυλάξει από τους απρόσκλητους εισβολείς. Ήταν γεγονός πως το χωριό ήταν περικυκλωμένο από χιλιάδες στρατιώτες, που παραβιάζοντας το οικογενειακό άσυλο, έμπαιναν σε όλα τα σπίτια, σπάζοντας τις πόρτες και μαζεύοντας τον ανδρικό πληθυσμό, έξω από το χωριό, κλείνοντάς τον μέσα σε συρματοπλέγματα, ενώ τα γυναικόπαιδα τα μάζευαν στην πλατεία του χωριού. Έτσι τα σπίτια έμεναν άδεια για να περάσουν στη συνέχεια οι Τούρκοι αστυνομικοί με τους Άγγλους στρατιώτες για έρευνα. Φυσικά σε όλα τα σπίτια γινόταν και πλιάτσικο, κυρίως από τους Τούρκους.
Από την οικογένειά μου στα συρματοπλέγματα, οδηγήθηκαν ο πατέρας μου, ο μεγάλος μου αδελφός Μονέλιος, ο οποίος σπούδαζε φιλόλογος στο ΠΑ, ο μεσαίος μου αδελφός μαθητής στην 4η Γυμνασίου και εγώ ο μικρότερος 12 χρονών. Ο μεγάλος μου αδελφός όταν ερχόταν για διακοπές, ήταν υποχρεωμένος να παρουσιάζεται, κάθε Πέμπτη στο Αστυνομικό Τμήμα της Μόρφου με διαταγή των Άγγλων.
Οι Άγγλοι στρατιώτες – κατόπιν προδοσίας, είχαν πληροφορηθεί ότι στο χωριό μου Αστρομερίτης, σήμερα απέχει 25 χλμ από τη Λευκωσία – Η παράδοση λέει ότι οι πρώτοι κάτοικοι του ήταν Έλληνες από το Άστρο Κυνουρίας – κρυβόταν σε σπίτι ο επικηρυγμένος αγωνιστής της ΕΟΚΑ Γεώργιος Κάρυος, του οποίου ο αδελφός, κάηκε ζωντανός από τους Άγγλους μαζί με δύο άλλους αγωνιστές, στον Αχυρώνα του Λιοπετρίου, αρνούμενοι να παραδοθούν στο κάλεσμα των Άγγλων.
Και γι’ αυτό έγινε όλη αυτή η επιχείρηση, εστιάζοντας περισσότερο την επιτήρησή τους στο τετράγωνο που τους υπέδειξε ο καταδότης και που φυσικά περιελάμβανε και το πατρικό μου σπίτι. Εν τέλει τον ανακάλυψαν σε απόσταση μικρότερη των 50 μέτρων από το δικό μας σπίτι και στην προσπάθειά του να δραπετεύσει, βρήκε τραγικό θάνατο από τα πυρά των Άγγλων. Έτσι οι δεύτεροι πυροβολισμοί που ακούσαμε εκείνο το πρωινό – μετά τον θάνατο του σκυλιού μας, αφορούσαν τον αγωνιστή και ήρωα Γ. Κάρυο, του οποίου η Κοινότητα του χωριού μου έστησε ανδριάντα, τιμώντας τη μνήμη του.
Αν το όλο σκηνικό δεν ήταν αποτέλεσμα προδοσίας, τι άλλο ήταν; Γιατί τόσοι πολλοί στρατιώτες, πρηνηδόν σε απόσταση 1 μέτρου ο καθένας τους σκόπευαν το σπίτι μας; Σαν βράδιασε εκείνη την αποφράδα μέρα οι Άγγλοι μας οδήγησαν στην εκκλησία του χωριού μου που βρίσκεται έξω από το χωριό, ενώ τεράστιοι προβολείς φώτιζαν το χωριό περιμετρικά κάνοντας τη νύχτα μέρα.
Κάπου 500 άτομα βρισκόμασταν στην εκκλησία, προσπαθώντας να βρούμε ένα μέρος, κάποιο μάρμαρο, για να ξεκουράσουμε τα ταλαιπωρημένα κορμιά μας, κλειδωμένοι στον οίκο του Θεού. Την άλλη μέρα μας πρόσφεραν συσσίτιο, το οποίο αρνηθήκαμε – κάνοντας απεργία πείνας – για την όλη συμπεριφορά τους, λες και είμαστε πρόβατα επί σφαγή και όχι άνθρωποι.
Κατά τις 11 το πρωί, άνοιξαν την πόρτα της εκκλησίας και μας διέταξαν να μπούμε στη σειρά, ο ένας πίσω από τον άλλο. Και τότε ήταν που αντίκρισα μπροστά μου την φρικιαστικότερη και αηδιαστική εικόνα της ζωής μου. Στο προαύλιο της εκκλησίας ήταν σταθμευμένο ένα φορτηγό με μεγάλη καμπίνα – και μέσα αντίκρισα έναν άνδρα όρθιο, με καλυμμένο το κορμί του – εκτός από τα μάτια – με μια άσπρη κελεμπία σαν σεντόνι – τύπου Κου-Κλουξ-Κλαν.
Όπως καταλαβαίνετε ήταν ο προδότης του χωριού. Δίπλα του στεκόταν ένας Άγγλος στρατιώτης, και μας διέταξε να περάσουμε ένας-ένας από μπροστά του, κοιτάζοντάς τον στα μάτια. Εγώ δεν άντεξα σ’ αυτό το θέαμα και πριν φτάσω μπροστά του, γύρισα ασυναίσθητα το κεφάλι μου αλλού, οπότε ένας Άγγλος στρατιώτης από τους πολλούς που βρίσκονταν εκατέρωθεν της σειράς που δημιουργήσαμε, όρμηξε απάνω μου δίνοντάς μου μια δυνατή γροθιά στο στομάχι, δεν λύγισα όμως, άντεξα τον αφόρητο πόνο, γιατί ήταν πολύ γλυκός – και ήμουν μόνο 12 χρονών. Αυτή την άνανδρη γροθιά τη θυμάμαι για όλη μου τη ζωή.
Ευτυχώς όταν πέρασαν τα δύο μου αδέλφια από μπροστά του, ο προδότης δεν έκανε καμία κίνηση, γιατί όπως σας περιέγραψα και προηγουμένως, ήταν και τα δύο αδέλφια μου ενεργά μέλη της οργάνωσης, οπότε η καρδιά μου πήγε στη θέση της.
Όμως δεν ήταν όλοι οι χωριανοί μου τυχεροί, όπως εμείς. Ο προδότης, ο Ιούδας, αφού πληρωνόταν αδρά γι’ αυτό που έκανε – όπως μάθαμε εκ των υστέρων, υπέδειξε δύο άτομα τα οποία αμέσως συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο Δημοτικό σχολείο του χωριού, όπου στεγαζόταν το αρχηγείο και το ανακριτικό γραφείο για τα περαιτέρω. Ξυλοδαρμοί, βασανιστήρια κάθε είδους και οδήγηση στις φυλακές μέχρι την εκδίκασή τους.
Εν τω μεταξύ όσο είμαστε φυλακισμένοι στην εκκλησία του χωριού, οι Άγγλοι στρατιώτες, με τη βοήθεια των Τούρκων αστυνομικών, έκαναν έρευνες σε όλα τα εγκαταλελειμμένα – προσωρινά – σπίτια για την ανεύρεση καταζητούμενων μελών της οργάνωσης, όπλων κλπ.
Όταν την επόμενη μέρα ολοκληρώθηκε ο έλεγχος όλων των σπιτιών, οι Άγγλοι φόρτωσαν τον εξοπλισμό τους στα καμιόνια και μας άφησαν ελεύθερους να γυρίσουμε στα σπίτια μας. Φθάνοντας στο σπίτι μας, βρήκαμε τη μάνα να μας περιμένει με αγωνία, όμως είμαστε όλοι πίσω, χωρίς απώλειες. Μπαίνοντας στο σπίτι μας, βρεθήκαμε μπροστά σ’ ένα βομβαρδισμένο τοπίο. Τίποτα δεν ήταν στη θέση του. Καταστροφές παντού, σκισμένα στρώματα, σπασμένες ντουλάπες, σπασμένο το αντίκα-ερμάρι μας, μάλλον με το κοντάκι όπλου, σπασμένοι καθρέφτες, συρτάρια βγαλμένα, τρύπες στους τοίχους, με λίγα λόγια Γης Μαδιάμ. Και αυτά μόνο στη μεγάλη κρεβατοκάμαρα που χρησιμοποιούσαμε και σαν σαλόνι. Στα άλλα δύο δωμάτια κάνανε και ανασκαφές, σκάβοντας το πάτωμα, προσπαθώντας να βρούνε κάποια καταπακτή που θα οδηγούσε σε κάποιο κρησφύγετο. Στο δωμάτιο που χρησιμοποιούσαμε σαν αποθήκη τροφίμων, μια από τα ίδια. Αναποδογυρισμένα δοχεία λαδιού, κιούπια γεμάτα αλεύρι σπασμένα, όλα τα τρόφιμα πεταμένα στο έδαφος, δεν άφησαν τίποτα ανέγγιχτο. Μόνο τα φυλλάδια της ΕΟΚΑ που έγραφε ο μεγάλος μου αδελφός και τα διακινούσε στην οργάνωση ο μεσαίος, δεν μπόρεσαν να τα βρουν με τίποτα και ας έσκαβαν όλο το σπίτι.
Την άλλη μέρα το σπίτι μας γέμισε κόσμο, γιατί πέρασε όλο το χωριό για να αντικρίσει την καταστροφή κατέφτασαν και δημοσιογράφοι απ’ όλο τον τύπο της Κύπρου παίρνοντας συνεντεύξεις από τη μάνα και όλες οι εφημερίδες της εποχής εκείνης είχαν δημοσιεύσει φωτογραφίες από το κατεστραμμένο αγροτόσπιτό μας.
Ανάμεσα στους ήρωες της Κυπριακής Επανάστασης που θυσιάστηκαν για την Ελευθερία της Κύπρου, ξεχωρίζει η μορφή του 17χρονου μαθητή από την ΠΑΦΟ Ευαγόρα Παλληκαρίδη.
Να μου επιτρέψετε σας παρακαλώ, να κάνω μια αναφορά σ’ αυτό το αγνό παλληκάρι, που ο απαγχονισμός του αντιπροσωπεύει όλους τους ήρωες του αγώνα, για να μην αναφερθώ στην προσφορά καθενός από αυτούς.
Μαθητής 5ης Γυμνασίου εγκατέλειψε το σχολείο του και αφού πήρε την ευχή του πατέρα του, ανέβηκε στο βουνό για να πολεμήσει τον δυνάστη-τύραννο.
Στη δίκη των μελών του πληρώματος του πλοιαρίου «Άγιος Γεώργιος», που συνελήφθησαν τον Ιανουάριο του ’55 στη θάλασσα της Πάφου, με όπλα ο Ευαγόρας με άλλους αγωνιστές οργάνωσαν επίθεση και ελευθέρωσαν τους υπόδικους, ενώ λίγο αργότερα έκανε επίθεση με άλλους συναγωνιστές και ελευθέρωσε από τα χέρια των Άγγλων αγωνιστή της ΕΟΚΑ, που κινδύνευε να καταδικαστεί σε θάνατο.
Οι Άγγλοι τον συνέλαβαν και τον κατηγόρησαν για οχλαγωγία και θα τον δίκαζαν στις 6 Δεκεμβρίου, αυτός όμως, αφού πήρε την ευχή του πατέρα του βγήκε στα βουνά. Οι Άγγλοι τον επικήρυξαν για πέντε χιλιάδες λίρες.
Έδρασε στο αντάρτικο μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου που συνελήφθη από τους Άγγλους -του έστησαν ενέδρα- ενώ μετέφερε ένα αυτόματο Μπρεν. Ήταν τότε που ο δήμιος κυβερνήτης της Κύπρου Χάρτινγκ έθεσε σε ισχύ την ποινή του θανάτου, ακόμα και σε περίπτωση μεταφοράς πολεμικού υλικού.
Ο Άγγλος δικαστής, απαγγέλλοντας την καταδίκη του, είπε: «Ευαγόρα Παλληκαρίδη, παραδέκτηκες την ενοχή της κατηγορίας ότι μετέφερες όπλα. Όταν σε συνάντησε η περίπολος δεν αποπειράθηκες να δραπετεύσεις και παραδόθηκες. Η ηλικία σου τη μέρα που διέπραξες το έγκλημα ήταν μόνο 18 ετών. Ο νόμος όμως, προνοεί μόνο μια ποινή για το αδίκημα. Την ποινή του θανάτου. Η ποινή που σου επιβάλλω είναι ότι θα μεταφερθείς στη φυλακή και από εκεί στον τόπο της εκτέλεσης».
Ο Απαγχονισμός
Αρκετούς μήνες αργότερα, οι φύλακες ενημέρωσαν τον παπά των φυλακών τον Παπαντώνη στις 12 του Μάρτη του 1957, Τετάρτη απόγευμα. Δέκα η ώρα, νύχτα, πήραν τον παπά στο κελί του μελλοθάνατου παλικαριού. Ήταν απόλυτα ήρεμος ο νέος. Χωρίς την παραμικρή εκδήλωση ταραχής ή λιποψυχίας, τα λόγια του ήταν κοφτά. Καθόταν στο κρεβάτι του, που σχεδόν άγγιζε το δάπεδο.
Ρώτησε ο παπάς: «Γιατί και εσύ δεν έτρεξες να φύγεις, όπως έκαναν και οι άλλοι;»
Ο ήρωας σήκωσε το κεφάλι, κοίταξε τον παπά στα μάτια και του απάντησε: «Δεν το σήκωνε η καρδιά μου να φανώ δειλός».
Ο ιερέας του ζήτησε ενθύμιο το σταυρό που φορούσε. Ο Ευαγόρας αρνήθηκε. «Όχι, θέλω να τον πάρω μαζί μου».
Μετά την εκτέλεση φορούσε στο λαιμό του το σταυρό.
- Να έχεις θάρρος, παιδί μου.
- Έχω θάρρος και δεν θα δειλιάσω. Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος. Τους χαιρετισμούς μου σ’ όλους και εύχομαι σύντομα την ελευθερία στην Κύπρο μας.
Εξομολογήθηκε και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων. Ο παπάς στεκόταν κοντά στο παράθυρο και άκουε τους θορύβους της φυλακής. Μια στιγμή άκουσε δυνατό κτύπο. Τρόμαξε. Ήξερε εκείνο τον κρότο ο Παπαντώνης, τον ίδιο κρότο είχε ακούσει και στις προηγούμενες εκτελέσεις. Ήταν ο κρότος της καταπακτής...
Κοίταξε το ρολόι του· εντεκάμιση ακριβώς. Μισή ώρα πριν τα μεσάνυχτα. 14 Μαρτίου 1957.
Μια ώρα μετά τα μεσάνυχτα, ο παπάς κλήθηκε για την κηδεία. Δήλωσε:
- Το φέρετρό του ήταν ακριβώς στο ίδιο μέρος που ήταν και των άλλων. Έξω από την κλειστή πόρτα του φυλακισμένου κοιμητηρίου.
«Το λιγοστό φως του αναμμένου κεριού που κρατούσα, φώτιζε το μελαχροινό πρόσωπο του ήρωα. Η θεωρία του δεν άλλαξε καθόλου και νόμιζες ότι κοιμάται...».
Εδώ πρέπει να αναφέρω πως τους νεκρούς οι Άγγλοι δεν τους παρέδιδαν στους δικούς τους για την ταφή, αλλά με μόνο ένα παπά, τον ιερέα των φυλακών, τους έθαβαν στο προαύλιο των φυλακών. Σήμερα, τα «ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΑ ΜΝΗΜΑΤΑ» είναι τόπος λατρείας για χιλιάδες Έλληνες και ξένους επισκέπτες.
Ας δούμε όμως -μέσα από ένα ποίημα- πώς κύλισε η επόμενη μέρα στο σχολείο που φοιτούσε ο ήρωας ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗΣ.
Εψές πουρνό, μεσάνυχτα, στης φυλακής την μάντρα
πα στης κρεμάλας τη θηλειά σπαρτάραγε ό Βαγόρας
Σπαρτάρησε, ξεψύχησε, δεν τάκουσε κανένας.
Η μάνα του ήταν μακριά, ό κύρης του δεμένος
η νια που τον ορμήνεβε δεν είδε νυχτοπούλι
κι οι νιοι συμμαθητάδες του μαύρο όνειρο δεν είδαν...
Εψές πουρνό, μεσάνυχτα, θάψαν τον Ευαγόρα...
Σήμερα, Σάββατο ταχιά, όλη η ζωή σαν πρώτα.
Ετούτος πάει στο μαγαζί, εκείνος πάει στον κάμπο.
Ψηλώνει ό χτίστης εκκλησία, πανίν απλώνει ο ναύτης
και στο σκολειόν ό μαθητής συλλογισμένος πάει.
Χτυπά κουδούνι μπαίνουνε αράδα η κάθε τάξη
Μπαίνει κι η πρώτη η άταχτη κι η τρίτη που διαβάζει,
μπαίνει κι η Πέμπτη αμίλητη η τάξη του Ευαγόρα.
Παρόντες όλοι; - Κύριε ό Ευαγόρας λείπει...
Παρόντες! λέει ό δάσκαλος και με φωνή πού τρέμει.
Σήκω Ευαγόρα να μας πεις Ελληνική Ιστορία.
Ο δίπλα, ο πίσω κι ό μπροστά βουβοί και δακρυσμένοι
αναρωτιούνται στην αρχή ώσπου η σιωπή τους κάμνει
να πέσουν μ' αναφιλητό, ετούτοι κι όλη η τάξη.
Παλληκαρίδη, άριστα, Ευαγόρα πάντα πρώτος!
Στους πρώτους πρώτος, άγγελε πατρίδας δοξασμένης
συ μέχρι χθες της μάνας σου ελπίδα κι αποκούμπι
και του σκολειού μας σήμερα Δευτέρα Παρουσία!
Τάπε κι απλώθηκε σιωπή πα στα κλαμένα νιάτα
που μπρούμυτα γεμίζανε της τάξης τα θρανία
έξω από κείνο τ' αδειανό, παντοτινά γεμάτο!
Όλοι οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ όταν οδηγούνταν στην αγχόνη, έψελναν τον εθνικό μας ύμνο. Και όταν ο δήμιος τους περνούσε την αγχόνη στο λαιμό, φώναζαν, ΠΕΘΑΙΝΩ ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ. Αυτό ήταν το πνεύμα της Κυπριακής Επανάστασης. Δυστυχώς ο αγώνας και οι θυσίες των Κυπρίων αγωνιστών, δεν πρόλαβαν να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα που ήταν η Ένωση της Κύπρου με την Μητέρα Ελλάδα. Πολιτικές φιλοδοξίες και οικονομικοί παράγοντες – όπως το μποϊκοτάζ των αγγλικών προϊόντων – οδήγησαν τον Μακάριο να αλλάξει ρότα και να συναινέσει στην ανεξαρτησία της Κύπρου. Έτσι τον Μάρτιο του 1960 με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου που υπέγραψαν οι πρωθυπουργοί Ελλάδας Κ. Καραμανλής – Αγγλίας και Μίλαν – Τουρκίας Μεντερέζ και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος η Κύπρος ανακηρυσσόταν σε Ανεξάρτητη Δημοκρατία με εγγυήτριες δυνάμεις την Ελλάδα – Αγγλία και Τουρκία. Η Αγγλία άφηνε την Κύπρο ελεύθερη με αντάλλαγμα δύο βάσεις έκτασης 99 τ.χλμ. Μία στο Ακρωτήρι στο δρόμο Λεμεσού-Πάφου και μία στην Πύλα, επαρχίας Λάρνακας. Οι συμφωνίες αυτές ήταν η απαρχή των δεινών της Κύπρου με τα όσα ακολούθησαν, με αποκορύφωμα την Τουρκική εισβολή και την κατοχή σήμερα του 40% του Κυπριακού εδάφους. Και εξηγώ: Ενός κακού, μύρια έπονται, λέει ένα αρχαίο ρητό. Αντί ο Μακάριος να συνάψει – πριν την υπογραφή των συμφωνιών – ένα πολιτικό μέτωπο – μια συμμαχία θα έλεγα – με την Έλληνα Πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, ώστε από κοινού να μην αφήσουν την Τουρκία να συμμετάσχει και να υπογράψει τις συμφωνίες, να έβαζαν δηλαδή ένα βέτο στην Τουρκία δεν έπραξαν αυτό που έπρεπε. Μάλιστα απ’ ότι διέρρευσε μετά, από τον σύμβουλο και πρακτικογράφο του Μακαρίου, Μ. ΠΙΣΣΑ, ο Μακάριος γνώριζε για την προσυμφωνία Καραμανλή με τον Τούρκο ομόλογό του.
Έτσι η Τουρκία μπήκε ξανά στο παιχνίδι και με τη βούλα, αφού όπως σας ανέφερα και στην αρχή, πούλησε το 1878 την Κύπρο στην Αγγλία. Και όταν πουλάς κάτι, είτε ποδήλατο ή αυτοκίνητο ή οικόπεδο ή σπίτι, παύεις πλέον να έχεις κανένα δικαίωμα σ’ αυτό το αντικείμενο.
Το Σύνταγμα της Κύπρου προέβλεπε Πρόεδρο τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και Αντιπρόεδρο Τούρκο τον Φαντίλ Κιοντσούνι. Στις κρατικές υπηρεσίες 70% από 80% Έλληνες, 30% Τούρκοι (από το 18% που ήταν ο πραγματικός πληθυσμός τους) και δύο Υπουργεία με Τούρκους εκπροσώπους – το ένα ήταν της Άμυνας.
Το τρωτό σημείο των συμφωνιών ανεξαρτησίας της Κύπρου, ήταν ότι δεσμεύτηκε να έχει ένα διττό Σύνταγμα που δεν επιλέχτηκε ελεύθερα ή ψηφίστηκε από το λαό, αλλά επιβλήθηκε στην Κύπρο και δεν ήταν ένα Σύνταγμα κράτους ή έθνους, αλλά Σύνταγμα συμβατικό δύο Κοινοτήτων ενώ σε όλα τα Συντάγματα του κόσμου, γίνεται αναφορά σε λαό ενώ στο Σύνταγμα της Κύπρου δεν υπάρχει αυτή η λέξη, αλλά Κοινότητες, οι δύο Κοινότητες, Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή.
[Το σύνταγμα αυτό το μεταφέρουμε ως σταυρό στον συνεχή πολιτικό Γολγοθά τον περνούμε και είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε, οι Τούρκοι μέσω του Συντάγματος αυτού, πατούν πάνω στο σβέρκο και στα πολιτικά ανθρώπινα δικαιώματα της τεράστιας πλειοψηφίας του Κυπριακού λαού διεθνώς.]
Ο Μακάριος αντιλήφθηκε – εκ των υστέρων βέβαια πως δεν μπορούσε να λειτουργήσει ένα τέτοιο Σύνταγμα και προσπάθησε να τροποποιήσει κάποια άρθρα του με άμεση επέμβαση της Τουρκίας η οποία βομβάρδισε με βόμβες Ναπάλμ περιοχές της Κύπρου όπου προηγήθηκαν ταραχές μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Εν τω μεταξύ στην Ελλάδα μετά τον Καραμανλή στις εκλογές του Φεβρουαρίου το 1964, διαδέχτηκε ο Γ. Παπανδρέου – ο Γέρος της Δημοκρατίας – με 54% και 172 έδρες, και τον Ιούλιο του ’64 κατά την ελληνοτουρκική κρίση, λόγω του Κυπριακού, απέστειλε στην Κύπρο μία Μεραρχία η οποία έδρευε στο γειτονικό χωριό του δικού μου. Η Κύπρος αντιλαμβανόταν ότι κινδύνευε η ακεραιότητά της λόγω των απειλών της Τουρκίας και θωράκισε την άμυνά της, κτίζοντας οχυρά κατά μήκος της ακτογραμμής Κερύνειας-Λαπήθου-Καραβάς που βρίσκονταν απέναντι από τις τουρκικές ακτές, οπότε θα μπορούσε να αντιμετωπίσει επιτυχώς μια πιθανή απόβαση από θαλάσσης. Η Κύπρος με την Ελληνική Μεραρχία και τα οχυρά της, γινόταν ένα απόρθητο κάστρο.
Δυστυχώς η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα αποσταθεροποιήθηκε μετά από την άρνηση του Βασιλέως Κωνσταντίνου στον Γεώργιο Παπανδρέου να λάβει προσωπικά και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Ο Παπανδρέου υπέβαλε την παραίτηση της Κυβερνήσεώς του και ανέλαβε το παλάτι να φτιάξει Κυβέρνηση δίχως να το πετυχαίνει, ο ένας υποψήφιος διαδεχόταν τον άλλο, και τότε επιβλήθηκε στον ελληνικό λαό η Δικτατορία από μια ομάδα χουντικών στρατιωτικών.
Ο Μακάριος ήρθε σε ρήξη με τον Δικτάτορα Παπαδόπουλο. Απεσύρθη η Μεραρχία από την Κύπρο απενεργοποιήθηκαν τα οχυρά, εμφύλιος, ανάμεσα σε Μακαριακούς-ΕΟΚΑ Β, οπότε επενέβη η Χούντα έγινε πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου και επέμβαση της Τουρκίας με σκοπό δήθεν να προστατέψει τους Τουρκοκυπρίους με το δικαίωμα που της παρείχαν οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου σαν εγγυήτρια δύναμη. Ρήσεις από Έλληνες Πρωθυπουργούς όπως Η Κύπρος κείται μακράν και οι θάλασσες δεν έχουν σύνορα, αποτελούν βούτυρο στο ψωμί στους κατακτητές του νησιού. Ορθώς έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι: Μη προτρεχέτο η γλώσσα της διανοίας. Και όταν είσαι αρχηγός ενός μικρού κράτους και έχεις απέναντι σου μια ολόκληρη αυτοκρατορία που επιβουλεύεται την χώρα σου και γνωρίζοντας πως δεν έχεις κανέναν να σε βοηθήσει παρά μόνο την Ελλάδα, όποιος κι αν είναι Πρωθυπουργός της Δικτάτορας ή μη – κρατάς λίγο την πισινή, κοινώς κάνοντας την πάπια. Δεν προκαλείς – παίζοντας τσαμπουκά – όπως, επέζησα 13 Πρωθυπουργούς θα επιζήσω και από εσάς.
Σήμερα κατέχει το 40% του Κυπριακού εδάφους και αποτελεί τον ταραξία της περιοχής απειλώντας με τον αιμοσταγή Πρωθυπουργό της, την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας με το σύνθημα της Γαλάζιας Πατρίδας. Η Ελλάδα όμως δεν είναι Κύπρος, έχει λάβει τα μέτρα της και όταν θα χρειαστεί θα υπερασπιστεί την ακεραιότητά της και πιστεύω πως τα γαλάζια ελληνικά φτερά θα καλύψουν και τον ουρανό της Ελληνικής Μεγαλονήσου. Η Κύπρος είναι μια μικρή Ελλάδα, ίδια γλώσσα, ίδια θρησκεία, ίδια έθιμα, ίδια ονόματα, μαζί γιορτάζουμε τις εθνικές επετείους, ίδιος Εθνικός Ύμνος.
Το καλύτερο μνημόσυνο για τις ψυχές, όσων θυσιάστηκαν, για την ελευθερία της, των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, των ηρώων της Τουρκικής εισβολής, των Ζακυθινών ηρώων που πολέμησαν στην τουρκική εισβολή: Μουζάκη Ανδρέα έπεσε μαχόμενος στην Αμμόχωστο, Στραβοπόδη Ανδρέα και Δημήτρη Τσαγκαρόπουλο, των αγνοούμενων Κυπρίων και Ελλαδιτών που δεν γνωρίζουμε τα μαρτύρια που έζησαν στα μπουντρούμια των τουρκικών φυλακών και τον μαρτυρικό θάνατό τους, είναι: να επιστρέφεις λίγη από την καλοσύνη, την αγάπη και την ευημερία που σου δόθηκαν από τον Θεό.
Το παρελθόν δεν αλλάζει, ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω. Αυτό που μπορεί να αλλάξει, είναι το παρόν και το μέλλον.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΟΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΑΣ!
-----------------------
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου