Ποίηση π. Παναγιώτη Καποδίστρια
ΚΡΙΝΑΚΙΑ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ
Πασχάλια συνομιλία
με τον π. Κωνσταντίνο Καλλιανό (+29.4.2024)
Ποίηση π. Παναγιώτη Καποδίστρια
ΚΡΙΝΑΚΙΑ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ
Πασχάλια συνομιλία
με τον π. Κωνσταντίνο Καλλιανό (+29.4.2024)
Αφιέρωμα, οκτασέλιδο, στον φίλο, συνεργάτη της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, την σπάνια φωνή από την αγιοτόκο και εύανδρη νήσο Σκόπελο, μακαριστό λόγιο Πρωτοπρεσβύτερο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ Ν. ΚΑΛΛΙΑΝΟ, ο οποίος μετέστη προς την Ζωήν στις 29 Απριλίου 2024.
ΑΚΟΛΟΥΘΩΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
Η εκδημία προς Κύριον του Πάπα Φραγκίσκου στις 21 Απριλίου 2025, σε ηλικία 88 ετών, σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής για την Καθολική Εκκλησία. Η παποσύνη του χαρακτηρίστηκε από προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις, κοινωνική δικαιοσύνη και προώθηση της συμπερίληψης.
Το περιοδικό «Πόρφυρας» (περιοδικό πανελλήνιας εμβέλειας, με κρατικό βραβείο), συνεχίζει κανονικά τη σταθερή πορεία του, και σύντομα εισέρχεται στο τεσσαρακοστό έκτο (46ο) έτος της ανελλιπούς παρουσίας του.
Ο Ιάκωβος Πολυλάς (1825-1896) υπήρξε ο πρώτος εκδότης των έργων του Εθνικού μας Ποιητή Διονυσίου Σολωμού. Τα προλεγόμενά του στην έκδοση Διονυσίου Σολωμού: Τα ευρισκόμενα (1859) θεωρούνται σημαντικό μνημείο φιλολογικής κριτικής και αποτελούν ακόμα και σήμερα την πιο συνθετική ανάλυση του έργου του Διονυσίου Σολωμού.
«Λοιπόν σ’ το λέω ο κόσμος είναι πιο πλούσιος απ’ τους εκμεταλλευτές του
Πιο πλούσιος απ’ τους απελπισμένους του…
Λοιπόν- είπε ο Βαγγέλης- η ζωή δεν είναι απάτη.
Ο πάπας Φραγκίσκος απεβίωσε, ανακοινώθηκε από το Βατικανό. Ήταν 88 ετών και είχε υποφέρει από διάφορες ασθένειες στα 12 χρόνια που παρέμεινε στον παπικό θρόνο.
«Το Δωδεκάλογο του Γύφτου τον έβαζα με τον Παντοκράτορα στο
θόλο του θαλασσινού παρεκκλησιού τ’ Άη Νικόλα
Φοβόμουν μη με παρασύρει στο Πανηγύρι της Κακάβας
με τα πολλά ντέφια τα βιολιά τα γιορντάνια τ’ άλογα τα πολύ-
χρωμα φαρμπαλαδωτά φουστάνια
με μ’ αποσπάσει απ’ τη θλιμμένη βεβαιότητα των αγαλμάτων και
μείνω ολότελα μόνος
«Εδώ δεν έχει αναμονή και υπομονή.
Αναβολή δεν έχει. Αργοπορία δεν έχει.
Δε γράφουν εδώ μέσα ποιήματα.
«Ξένοι; Ποιοι ξένοι;- ρώτησε.
Ξένοι σε τι; Και πού; Θα πει, λοιπόν: υπάρχει τόπος
Απ’ όπου φύγαμε για να γίνουμε ξένοι. Τόπος δικός μας,
Τόπος αλλού που περιμένει την επιστροφή μας.
Ο τόπος είναι εδώ.
Ο τόπος είναι ετούτος.
Η ξενιτιά είναι ο μόνος τόπος»
(Γιάννης Ρίτσος, «Τοιχοκολλητής»)
«Ευχαριστώ
Μούπαν και τόπα και τ’ άκουσα. Το τελευταίο μου στάδιο
Είναι η ευγνωμοσύνη»
(Γιάννης Ρίτσος, «Η Πύλη»)
« Δεν απομένει πια υπομονή στη γνώση,
Δεν είναι επιχείρημα το αμετάβλητο,
Δεν είναι δικαιολογία το αναπότρεπτο,
«Δικαιολογία δεν είναι το που όλοι θα πεθάνουμε- έλεγε-
Να ζήσουμε τουλάχιστο -έλεγε- όσο ζούμε»
(Γιάννης Ρίτσος, «Κωδωνοστάσιο»)
«Να ξεχάσεις το χτες να ξεχάσεις το αύριο- σκέψη καρτέρεμα
όνειρο-τίποτα.
Πλένεις τα χέρια σου με πράσινο σαπούνι- το στίγμα του θανάτου
δε φεύγει
του δικού σου θανάτου»
( Γιάννης Ρίτσος, «Η πύλη»)
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ - ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1
«Αυτό που λέγαν περιληπτικά δόξα ή εξέγερση ή θυσία
Μια μέρα τόσο διάφανη σα να μην είχε γίνει τίποτε αξιοκατάκριτο
Έφυγε χθες από τη ζωή ο εμβληματικός φιλόλογος και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αλέξης Πολίτης. Ο κορυφαίος επιστήμονας με την καταλυτική συμβολή στην επιστήμη της φιλολογίας πέθανε την Παρασκευή μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, ήσυχα και ανάμεσα στα αγαπημένα του πρόσωπα. Η ταφή του θα γίνει στην Αθήνα τις επόμενες μέρες.
π. Παναγιώτης Καποδίστριας
Μέσα σε ατμόσφαιρα κατανυκτική πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Κυριακής Ε΄ των Νηστειών, 6 Απριλίου 2025, η καθιερωμένη προεόρτια εκδήλωση του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου και Τέχνης «Αληθώς», στον Ναό της Παναγούλας Βανάτου. Η εκδήλωση, με τον γενικό τίτλο «Σταυρωθείς και ταφείς και αναστάς εκ των νεκρών», επιχείρησε μια -κατά το δυνατόν- προετοιμασία των παρευρισκόμενων για το επί θύραις Θείο Πάθος και τη Λαμπρή Ανάσταση, με επίκαιρο λόγο θεολογικό και ύμνους από την μυσταγωγική υμνολογία των μεγάλων Ημερών.
Στις συλλογές της ΕΒΕ εντάχθηκε πρόσφατα το αρχείο Σταύρου Ζουμπουλάκη, κατόπιν δωρεάς του ιδίου του Προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της ΕΒΕ στα τέλη του 2022.
«Σταυρωθείς και ταφείς και αναστάς
εκ των νεκρών»
Προεόρτια βραδιά του Μορφωτικού
Κέντρου Λόγου και Τέχνης «Αληθώς»
Την ερχόμενη Κυριακή Ε΄ των Νηστειών, 6 Απριλίου 2025, το Μορφωτικό Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Αληθώς» θα παρουσιάσει την προεόρτια εκδήλωσή του, στον Ναό της Παναγούλας Βανάτου, ώρα 8 το βράδυ, με γενικό τίτλο: «Σταυρωθείς και ταφείς και αναστάς εκ των νεκρών».
Το βράδυ της Κυριακής Δ΄ των Νηστειών, 30 Μαρτίου 2025, στην αίθουσα της Ενοριακής Βιβλιοθήκης του Μορφωτικού Κέντρου Λόγου και Τέχνης "Αληθώς", στο Βανάτο Ζακύνθου, έλαβε χώραν επιτυχώς το 2ο μάθημα παρασκευής Πρόσφορου. Εκπαιδευτής ήταν και πάλιν ο π. Ιωάννης Ρένεσης, Εφημέριος Φαγιά και Δράκα, ενώ παρέστη ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Διονύσιος Δ΄.
Το 9ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας, αφιερωμένο στην ποιήτρια Κική Δημουλά, πραγματοποιήθηκε από τις 19 έως τις 23 Μαρτίου στο Ζωγράφειο Λύκειο, στην Πόλη, το οποίο ανήκει στην Μεγαλώνυμο Κοινότητα Σταυροδρομίου. Το Συνέδριο διοργανώνεται ετησίως σε συνεργασία του Ζωγραφείου Λυκείου με τα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη. Φέτος, στο Συνέδριο συμμετείχαν 31 σχολεία από την Ελλάδα, το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής και τη Νέα Υόρκη.
Σε πρόσφατο φύλλο της κυριακάτικης Καθημερινής (16.03.2025, ένθετο: «τέχνες & γράμματα», σ. 4), δημοσιεύτηκε εκτενές άρθρο του υπογραφομένου, όπου ανακοινώθηκε η ύπαρξη ανυπόγραφου πορτρέτου νεαρού «ανθρώπου των γραμμάτων» (πλάτους 48,5 cm και ύψους 60 cm), φιλοτεχνημένου, κατά πάσα πιθανότητα, στη Φλωρεντία, τη δεύτερη δεκαετία του 19ου αιώνα, και αγορασμένου από συλλέκτη των Αθηνών το 2008 στην ίδια πόλη, το οποίο στο πίσω μέρος του φέρει την επιγραφή στα ιταλικά: effigie del Sig. And. Calvo (εικόνα του κ. Ανδ[ρέα] Κάλβου). Εκεί, καταδείχθηκε η ομοιότητα του απεικονιζόμενου προσώπου προς τις περιγραφές του ποιητή, οι οποίες μας έχουν παραδοθεί από όσους τον γνώρισαν ή ήρθαν σε επαφή μαζί του – πρωτίστως μετά τα τριάντα του χρόνια ή και στην ωριμότητά του. Επομένως, όσα ακολουθούν βασίζονται σε όσα αναπτύχθηκαν στο προαναφερθέν άρθρο και σκοπό έχουν απλώς να ενισχύσουν, με παράθεση επιπλέον τεκμηριωτικού-φωτογραφικού υλικού, τη συναφή επιχειρηματολογία.
Στο Μορφωτικό Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Αληθώς», της Ενορίας
Βανάτου Ζακύνθου, λειτουργούν, κατά το τρέχον ακαδημαϊκό έτος 2024-5, Σεμινάρια
Ορθόδοξης Πνευματικότητας διαφόρων ενδιαφερόντων.
Έτσι, την ερχόμενη Κυριακή Δ΄ των Νηστειών, 30ή Μαρτίου 2025, από ώρα 7.30 έως 9 το βράδυ (νέα ώρα), στην Αίθουσα της Ενοριακής Βιβλιοθήκης (έδρα του «Αληθώς»), θα γίνουν οι εξής δύο παρουσιάσεις:
Λευκωσία, 23 Μαρτίου 2025
Με την ευκαιρία της επαναλειτουργίας του πλήρως ανακαινισμένου Βυζαντινού Μουσείου Λευκωσίας του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, ο Διευθυντής του, δρ Ιωάννης Ηλιάδης, παραχώρησε συνέντευξη στο Πρακτορείο Reuters και στη δημοσιογράφο Michele Kampas.
Είναι δύσκολο να αναφερθεί με ακρίβεια ο αριθμός των Κυπρίων εθελοντών που πολέμησαν τότε στην Ελλάδα. Ο Λοΐζος Φιλίππου, στο σύγγραμμά του Κύπριοι Ἀγωνισταί (Λευκωσία, 1953), κατονομάζει 56 απ’ αυτούς, με βάση αρχειακό υλικό που είχε συγκεντρώσει. Οπωσδήποτε όμως ήταν πολύ περισσότεροι και θα πρέπει ν’ αριθμούσαν μερικές εκατοντάδες. Δεν πήγαν όλοι στην Ελλάδα από την αρχή του αγώνα, αλλά σταδιακά.
Κωστής Κοκκινόφτας
Κέντρο Μελετών Ιεράς Μονής Κύκκου
Kύπριοι Φιλικοί και Iερολοχίτες
Τα τελευταία χρόνια η μελέτη της συμβολής των Kυπρίων στον Aγώνα του 1821 συστηματοποιήθηκε με την έκδοση πολύτιμου αρχειακού υλικού, που αφορά, ανάμεσα σε άλλα, και στη συμμετοχή τους στις μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις της εποχής. Από διάφορες πηγές είναι γνωστό ότι από την περίοδο της προετοιμασίας της Eπανάστασης δραστηριοποιήθηκαν στη Φιλική Eταιρεία πολλοί Kύπριοι, οι οποίοι διέμεναν σε πόλεις της Eυρώπης και στις παροικίες των Παραδουνάβιων Hγεμονιών. Για παράδειγμα, ο στενός συγγενής, γιος πρώτου ξαδέλφου, του Αρχιεπισκόπου Κύπρου (1810-1821) Κυπριανού, Nικόλαος Θησέας, μετέτρεψε το εμπορικό γραφείο, που διατηρούσε στη Mασσαλία, σε κέντρο συλλογής εφοδίων και στράτευσης Φιλελλήνων, πριν να κατέλθει και ο ίδιος στην Πελοπόννησο, διαθέτοντας την τεράστια περιουσία του στον Aγώνα.
Στις 21 Φεβρουάριου 1821, τέσσερις περίπου μήνες ύστερα από την ολοκλήρωση του επιχειρησιακού «Γενικού σχεδίου» της Φιλικής Εταιρείας, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (1792-1828), αξιωματικός του στρατού του Τσάρου της Ρωσίας, γιος του πρώην ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Κωνσταντίνου Α. Υψηλάντη, και αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, εγκατέλειψε το Κισνόβι, της ρωσικής Βεσσαραβίας, μια πόλη με έντονη ελληνική παρουσία και πολλούς δεσμούς με τις μονές του Αγίου Όρους, κατευθυνόμενος προς τα δυτικά. Την επόμενη ημέρα, 22 Φεβρουάριου, διέβη τον Προύθο, περνώντας στη Μολδαβία, και έφτασε στο Ιάσιο, σηματοδοτώντας την έναρξη του κινήματος, εκδίδοντας επαναστατικές προκηρύξεις και «κηρύττων εαυτόν ελευθερωτήν των Γραικών από την οθωμανικήν εξουσίαν». Συμπαραστάτης του εκδηλώθηκε ο από καιρό συναγωνιστής του Υψηλάντη στη Φιλική Εταιρεία, ο ηγεμόνας της περιοχής, Μιχαήλ Σούτσος (1784-1864), από παλιά φαναριώτικη οικογένεια. Την ίδια ώρα, οι Φιλικοί στην Πελοπόννησο, κυρίως ο αρχιμανδρίτης Δικαίος (Παπαφλέσσας), που μεταλαμπάδευσε και άναψε εκεί τη φλόγα της εξέγερσης, τον ανέμεναν εναγωνίως στον Μοριά, μέσω Τεργέστης, για να κηρύξει εκεί την επανάσταση, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιαμός.
Επιμέλεια παρουσίασης: π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ο Νίκος Αρβανιτάκης γεννήθηκε το 1951 στη Ζάκυνθο. Σπούδασε Επιστήμες της Αγωγής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Η εξειδίκευσή του επεκτάθηκε περαιτέρω στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όπου ειδικεύτηκε στη Χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στις Επιστήμες της Αγωγής.
Μέσα Ιουλίου του 2004, κατακαλόκαιρο, στα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας, στην Κάτω Ιταλία. Διαμένουμε στο Soleto και από εκεί εξακτινωνόμαστε στη γύρω περιοχή της λεγόμενης Grecia Salentina. Συναντήσεις, εκδηλώσεις, βόλτες!
Όμως πάντα δίπλα ή πίσω μας ένας συμπαθητικός γερούλης, ο οποίος κάνει διαρκώς επίδειξη γνώσεων των σπαστών ελληνικών του, σε συνδυασμό με τα Γκρεκάνικα, που επιβιώνουν σ' εκείνα τα μέρη.