© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Δευτέρα 15 Απριλίου 2019

Κατέρρευσε η στέγη της Παναγίας των Παρισίων


Η στέγη του Καθεδρικού Ναού της Παναγίας των Παρισίων κατέρρευσε εντελώς, μετέδωσε το πρακτορείο Reuters επικαλούμενο έναν αυτόπτη μάρτυρα.

Ένας εκπρόσωπος του ναού είπε νωρίτερα στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι έχει τυλιχθεί στις φλόγες όλος ο ξύλινος σκελετός, που χρονολογείται από το 19ο αιώνα από τη μία πλευρά και από τον 13ο από την άλλη. «Όλα καίγονται (...) δεν θα απομείνει τίποτα», είπε ο Αντρέ Φινό.

Ένα τεράστιο σύννεφο καπνού έχει υψωθεί πάνω από την πόλη και στάχτες πέφτουν σε μεγάλη έκταση.

«Όλα καταρρέουν», είπε ένας αξιωματικός της αστυνομίας που βρισκόταν στο σημείο, την ώρα που η στέγη φλεγόταν ακόμη.

Μετά την κατάρρευση του βέλους της εκκλησίας, ο αντιδήμαρχος Εμανουέλ Γκρεγκουάρ, είπε ότι έχει ξεκινήσει μια «ιδιαίτερη αποστολή» για να σωθούν τα έργα τέχνης που φιλοξενούνται στον ναό. Δίνεται επίσης προτεραιότητα στην ασφάλεια των τουριστών και των κατοίκων της περιοχής.

Τα κτίρια γύρω από την εκκλησία, στην καρδιά της πρωτεύουσας, έχουν εκκενωθεί.


Δεν υπάρχουν αναφορές για τραυματίες προς το παρόν

Ο υφυπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας γνωστοποίησε ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν αναφορές για τραυματίες από την πυρκαγιά στον ναό της Παναγίας των Παρισίων, σημειώνοντας ότι οι αρχές συνεχίζουν να ερευνούν τα ακριβή αίτια της φωτιάς.

Από την πλευρά του, το γραφείο του εισαγγελέα του Παρισιού ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε έρευνα για την πυρκαγιά.


Πυρκαγιά εκδηλώθηκε στην Παναγία των Παρισίων

Πυρκαγιά εκδηλώθηκε σήμερα το απόγευμα στον Καθεδρικό της Παναγιάς των Παρισίων, στο Παρίσι, όπως έγινε γνωστό από την πυροσβεστική υπηρεσία.

«Μια τρομερή πυρκαγιά είναι σε εξέλιξη στην Παναγία των Παρισίων», έγραψε στο Twitter η δήμαρχος Αν Ινταλγκό.

Η φωτιά ξέσπασε γύρω στις 19.50 (ώρα Ελλάδας) και ενδεχομένως συνδέεται με τις εργασίες συντήρησης που γίνονταν στο κτίριο. Το τηλεοπτικό κανάλι France 2 μετέδωσε ότι η αστυνομία την θεωρεί «ατύχημα». Λόγω των εργασιών ανακαίνισης στην εκκλησία την περασμένη εβδομάδα απομακρύνθηκαν από τον χώρο τα ορειχάλκινα αγάλματα.

Η επιχείρηση της πυροσβεστικής για την κατάσβεση της πυρκαγιά είναι σε εξέλιξη.

Περίπου 13 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται κάθε χρόνο τον εμβληματικό καθεδρικό ναό που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας για τους Καθολικούς που φέτος γιορτάζουν το Πάσχα στις 21 Απριλίου.


Ο Εμανουέλ Μακρόν σπεύδει στο σημείο

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ακύρωσε το προγραμματισμένο για απόψε διάγγελμά του προς το Έθνος, λόγω της «τρομαχτικής πυρκαγιάς» που μαίνεται στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων, έγινε γνωστό από έναν αξιωματούχο του Ελιζέ.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν σπεύδει στην περιοχή, όπου βρίσκεται ο εμβληματικός Καθεδρικός της Παναγίας των Παρισίων, έγινε γνωστό από τη γαλλική προεδρία.

Σε μήνυμά του στο Twitter, o Γάλλος πρόεδρος, που λίγο νωρίτερα ανακοίνωσε ότι ακυρώνει το προγραμματισμένο για απόψε διάγγελμά του προς το Έθνος για το θέμα των «κίτρινων γιλέκων», σημείωσε:

«Η Παναγία των Παρισίων στις φλόγες. Έντονη συγκίνηση για ολόκληρο το έθνος. Οι σκέψεις προς όλους τους καθολικούς και προς όλους τους Γάλλους. Όπως όλοι οι συμπατριώτες μας, εκφράζω τη λύπη μου που βλέπω να καίγεται αυτό το κομμάτι όλων μας».


«Την φρίκη» του εκφράζει ο Τραμπ για την πυρκαγιά στον Καθεδρικό της Παναγιάς των Παρισίων. «Δράστε γρήγορα», προτρέπει

Ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την φρίκη του για την πυρκαγιά που μαίνεται στον Καθεδρικό της Παναγιάς των Παρισίων, προτρέποντας τις δυνάμεις να "δράσουν γρήγορα".

"Πόσο φρικτό να βλέπει κανείς την γιγαντιαία πυρκαγιά στον Καθεδρικό της Παναγιάς των Παρισίων, ίσως πρέπει να χρησιμοποιήσουν ρίψεις νερού για να την σβήσουμε. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα", είπε με tweet του ο Τραμπ.

Τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά δίκτυα των ΗΠΑ έχουν διακόψει το πρόγραμμά τους, μεταδίδοντας την πυρκαγιά που κατακαίει τον ναό.








Κυριακή 14 Απριλίου 2019

Κλειστοφοβία - φοβία - βία έσωθεν. Στιγμές από την α΄ προβολή της ταινίας "Επαφή" του Τώνη Λυκουρέση στη Ζάκυνθο


Γράφει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας 
Φωτογραφίες: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας

Την περασμένη Παρασκευή, 12 Απριλίου 2019, στον κινηματογράφο "Φώσκολος" της Ζακύνθου προβλήθηκε, για πρώτη φορά στο νησί, η νέα ταινία του σκηνοθέτη Τώνη Λυκουρέση, υπό τον υπαινικτικό τίτλο "Επαφή".

Κατάμεστος ήταν ο κινηματογράφος από ανθρώπους των γραμμάτων, των τεχνών, της επιστήμης, οι οποίοι έφθασαν για να συμμετάσχουν στη χαρά του φίλου τους και συμπατριώτη Τώνη Λυκουρέση, ο οποίος, σε κάθε βήμα της πολύχρονης διαδρομής του στον χώρο, τιμά την καταγωγή του, προβάλλει τα Επτάνησα και τις ιδιαιτερότητές τους, επιμένει στην διασώζουσα Ποιότητα με κάθε κόστος. 

Αυτή τη φορά με την "Επαφή" του ο Λυκουρέσης εφάπτεται σε σπασμωδικά (συν)αισθήματα που απορρέουν από την αναγκαστική γειτνίαση με τον πλησίον, στη σύγχρονη Αθήνα, κατά την διάρκεια ενός γενικού μπλακ-άουτ του ηλεκτρικού ρεύματος και μάλιστα μέσα σε ασανσέρ. Μικρές-μεγάλες ιστορίες συναντήσεων σε τόπο κλειστοφοβίας - φοβίας - βίας έσωθεν εντέλει!

Όλοι οι θεατές "κλειστήκαμε" σε όλα τα ανανσέρ της ταινίας -μικρόκοσμους αυτογύμνωσης- και ποθήσαμε διΈξοδο διαφυγής από το θλιβερά μονήρες Εγώ μας, το οποίο βρίσκει πάντα χαραμάδα, ώστε από εκεί να μας κατατρέχει. Γι' αυτό και απαξάπαντες χειροκροτήσαμε θερμά τον παρόντα Σκηνοθέτη, ο οποίος μάλιστα έκανε μια συγκινησιακά φορτισμένη χαιρετιστήρια εισαγωγή προ της προβολής. 

Εύγε, Τώνη! Ανέκαθεν και τώρα μάς κάνεις να αισθανόμαστε ψηλότεροι!!!














....

Σάββατο 13 Απριλίου 2019

Όψεις του Μακεδονικού Ζητήματος στην "Ιστορία Εικονογραφημένη" (Νο 610)

Στα τέλη του 19ου αιώνα, από τη στιγμή που οι Βούλγαροι απέκτησαν κράτος, άρχισαν με ποικίλους τρόπους να προπαγανδίζουν την προσάρτηση της Μακεδονίας και να επιδιώκουν τον εκσλαβισμό των κατοίκων της. Η περιοχή μέχρι το 1912 ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά κατοικούνταν από Έλληνες, Τούρκους, Εβραίους, καθώς και μεγάλες σλαβικές μάζες, οι οποίες ονόμαζαν τη γλώσσα που μιλούσαν «μακεδονικά», που ήταν μια παραλλαγή της βουλγαρικής. Το ελληνικό κράτος αντέδρασε στις βουλγαρικές βλέψεις και έστειλε στη Μακεδονία ομάδες εθελοντών, όπως ο Παύλος Μελάς, που θα διεξήγαγαν τον Μακεδονικό Αγώνα, ματαιώνοντας τα βουλγαρικά σχέδια. 

Το 1946, με το ξέσπασμα του Εμφυλίου Πολέμου, οι Σλάβοι της ελληνικής Μακεδονίας κατατάσσονται στις αντάρτικες κομμουνιστικές δυνάμεις. Το 1948, όταν ο Γ. Γ. του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης πήρε το μέρος του Στάλιν στη διένεξή του με τον Τίτο, ο Γιουγκοσλάβος ηγέτης έκλεισε τα γιουγκοσλαβικά σύνορα σταματώντας τον ανεφοδιασμό των Ελλήνων ανταρτών και κάλεσε όσους Σλάβους πολεμούσαν στο πλευρό των κομμουνιστικών δυνάμεων στην Ελλάδα να εγκαταλείψουν τις γραμμές και να περάσουν στη Σοβιετική Ένωση. 

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η Γιουγκοσλαβία διαιρέθηκε σε έξι ανεξάρτητα κράτη. Ήδη από εκείνη την εποχή οι Σκοπιανοί δηλώνουν ότι είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πως έχουν αλυτρωτικές βλέψεις στην ελληνική Μακεδονία μέχρι τον Όλυμπο. Παρά την αντίθετη στάση του Κίρο Γκλιγκόρωφ, πρώτου προέδρου της ΠΓΔΜ, σ’ αυτή την εθνικιστική έξαρση, οι Σκοπιανοί συνέχισαν τα επόμενα χρόνια να προβάλλουν το παραμύθι «των απογόνων της Μακεδονικής δυναστείας και του Μεγάλου Αλεξάνδρου». 

Επί 25 χρόνια το βάρος των διαπραγματεύσεων έπεσε στην εξεύρεση μιας μεικτής ονομασίας, η οποία θα χαρακτήριζε και τη νέα χώρα και το έθνος που την κατοικεί και τη γλώσσα που ομιλείται, βάσει της αντίληψης ότι οι ίδιοι οι λαοί δίνουν την ονομασία τους στις χώρες και τις γλώσσες. Αυτή ήταν η κόκκινη γραμμή της ελληνικής διπλωματίας και από πουθενά δεν προκύπτει ότι υπήρξε ποτέ διαφορετική προσέγγιση. Δεν μπορούσε να την παραβλέψει καμία κυβέρνηση, διότι, ασχέτως των επιστημονικών προσεγγίσεων, η Ιστορία αποτελεί, πέρα από κάθε αμφιβολία, τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού έθνους και θέμα εξαιρετικά μεγάλης ευαισθησίας στον ελληνικό Βορρά, στην ελληνική Μακεδονία. Η πραγματικότητα αυτή δεν ανατρέπεται ούτε αναθεωρείται με συνοπτικές διαδικασίες. Η Αθήνα δεν μπορούσε να αναγνωρίσει ένα μακεδονικό έθνος δίπλα στον δικό της μακεδονικό πληθυσμό, ασχέτως της ονομασίας του γειτονικού κράτους, για την οποία πάντοτε υπήρχαν προτάσεις και συζητήσιμες λύσεις.

Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν αποτελεί έναν “έντιμο” συμβιβασμό. Στην προσπάθεια να προφυλαχθεί –και όχι να καταπολεμηθεί, όπως μερικοί πιστεύουν– το εθνικό αφήγημα και των δύο κρατών, εντέλει υπονομεύθηκε ανεπανόρθωτα το προβεβλημένο αντίδωρο των Σκοπίων στην Αθήνα, δηλαδή η μεικτή ονομασία erga omnes. Δεδομένου ότι είναι πλέον πραγματικότητα, το ζητούμενο τώρα είναι να αγωνιστεί η Ελλάδα για να μεγιστοποιήσει τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές συνέπειές της. 

ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Πέμπτη 11 Απριλίου 2019

«Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!» του Οδυσσέα Ελύτη με μουσική του Γιώργου Κουρουπού


«Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!» του Οδυσσέα Ελύτη 
με τη μουσική του Γιώργου Κουρουπού
παρουσιάζεται Το Σάββατο 13 Απριλίου 2019 στις 19:00μμ
στο Μπελλώνειο Πολιτιστικό Κέντρο –Φηρά

Τραγουδούν : Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Δάφνη Πανουργιά

Απαγγέλλουν: Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Αχιλλέας Κυριακίδης

Πιάνο: Θανάσης Αποστολόπουλος, Βιολί: Στέλλα Τσάνη
Βιόλα: Ηλίας Σδούκος, Βιολοντσέλο: Λευκή Κολοβού



Ένα ηχητικό ντοκουμέντο: Συνέντευξη του Δημήτρη Λάγιου στον π. Παναγιώτη Καποδίστρια (28.4.1990)


Γράφει και παρουσιάζει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Με πολλή χαρά και ικανοποίηση καταφέραμε να ψηφιοποιήσουμε στο κανάλι μας στο YouTube μια συνέντευξη που είχα την ευκαιρία να κάνω με τον συνθέτη Δημήτρη Λάγιο, στις 28 Απριλίου 1990, στην εκπομπή που διατηρούσα από το 1989 ώς το 1994 στον πρωτοποριακό ιδιωτικό ραδιοσταθμό της Ζακύνθου "Ελεύθερη Ραδιοφωνία Ζακύνθου" (συντομογραφικά: ΕΡΖ). Η εκπομπή έφερε τον τίτλο "Από τα ρείθρα του Ιορδάνη στα κύματα των FM" και είχε περιεχόμενο θεολογικό - λογοτεχνικό - μουσικό.

Ο ίδιος ο Λάγιος, στις αρχές Απριλίου 1990 με πήρε τηλέφωνο και δειλά-δειλά (!!!) με παρακάλεσε (κυριολεκτικά) να τον δεχτώ στην εκπομπή. Είχε -είπε- μόλις εκδώσει έναν δίσκο, το "Έργα για Ορχήστρα νυκτών εγχόρδων" με τη Μαρίζα Κωχ και κανένας ραδιοφωνικός αστέρας ή σταθμός της Ζακύνθου δεν τον δεχόταν στα στούντιό του... Τού είχαν κάμει απαξάπαντες εμπάργκο, εξαιτίας ανούσιων επαρχιωτικών μικροτήτων, σχεδόν όμως εγκληματικών... Συγκλονίστηκα!... Ποιον δεν ήθελαν;;; Ναι, αυτόν, τον οποίο σήμερα υμνούν και χρησιμοποιούν με κάθε τρόπο... Αμέσως δέχτηκα την πρότασή του και όντως συμπαρουσιάσαμε τον δίσκο του (τον οποίον μάλιστα μού χάρισε με θερμή αφιέρωση), μαζί με μιαν εκ βαθέων συζήτηση. 

Αυτά, ως προς τα παρασκήνια εκείνου του πικρού καιρού... Λυπάμαι ακόμη πολύ και που τα σκέπτομαι...

Σημειωτέον ότι αυτή η εκπομπή απομαγνητοφωνήθηκε από τον φιλόλογο και ποιητή Διονύση Σέρρα το 2006 και δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό Επτανησιακά Φύλλα, τ. 26 (Φθινόπωρο-Χειμώνας 2006) σσ. 677-692. 

Η εν λόγω εκπομπή, μετά το 1990, ξαναμεταδόθηκε από την ΕΡΖ ένα χρόνο μετά, με αφορμή τον τόσο πρόωρο θάνατο του Λάγιου, τον Απρίλιο του 1991. Έκτοτε η αρχειακή εκείνη κασέτα εποχής παρέμεινε στη σιωπή μέχρι τώρα, οπότε πλέον ψηφιοποιήθηκε για ακρόαση από τους φίλους του αγαπημένου μας Συνθέτη και καταχώρησή της (γιατί όχι;) στην Ιστορία.



Δευτέρα 8 Απριλίου 2019

Παναγιώτη Καποδίστρια: ΣΟΛΩΜΟΣ ΑΛΥΠΙΟΣ (ποίημα)


Κάθε Αντίπασχα
οι Σκιές παραδίδουν
στον Διονύσιο
της Λαμπρής τα σώματα
μαζί με τα καρφιά τους.

Απ' τα λιόφυτα
κρέμεται τ' αεράκι
το πυρομανές
καθώς δίκαιοι στάζουν
από τα δάχτυλά του.

Τον αλυχτάνε
τα σκυλιά του όνειρου
κι απελπίζεται.
Ήδη παστελαραίοι
στήνουν μπάγκους της Γιορτής.

Τ' Άι-Λύπιου 
τα χαρούπια κατάρες 
θά 'ναι και οργές 
του Ιερομόναχου
εις βάρος της Γυναίκας.

Στο σπήλαιό του 
λανθάνει κουρνιασμένο 
μαύρο ποίημα 
και ανυπερήφανο 
τρώει στίχους του και ζει. 

[Γράφτηκε την Κυριακή του Αντίπασχα, "την ώρα που θολώνουνε τα νερά", Πρωτομαγιά 2011. Δημοσιεύτηκε οριστικά στο ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ, εκδ. Κέντρου Λόγου "Αληθώς", Ζάκυνθος 2014, σ. 126 εξ.

1η φωτογραφία: Ιωάννης Πορφύριος Καποδίστριας]


Παναγιώτη Καποδίστρια: Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΕΚ ΝΕΟΥ (ποίημα διπλό)



Υπήρχες δεν υπήρχες αδιάφορο 
αλλού η ζωή 

ώσπου τριανταρίζοντας 
λέξεις με ζώσανε σφιχτές 
φιδάκια δεκαπεντασύλλαβα 
του Αυγούστου γούστα 
η έγνοια της Εξόδου από τα τώρα
ο πατέρας Πόλεμος 
η μητέρα Μητριά. 

Ο κόσμος στον κόσμο του έκτοτε 
κατάστικτος από ιδέες και ξωτικά 
σοφίσματα μικράς πνοής με χαραμίζουν
άνθρωποι κουτοί 
με τη γνώση απόγνωση 
και το φως θηλιά. 

Με το μάτι ανάβεις δέντρο
το θύμα στο λαιμό σου λοιπόν
αλλού η ζωή 
τούφες τούφες το πένθος στα τζάμια 
νύχτα νεοσύστατη άμαθη στο σκοτάδι 
τρέμει τις εξελίξεις. 

2

Πού θα σε βγάλει ο Σπαραγμός;
Στον Άι Λύπιο της Χαράς 
στο τέλειο 
ή στην τελεία;
Στα Τρία Πηγάδια μήπως της Οργής; 

Δόξα τω Θεώ 
δεν έχεις δάκτυλα μήτε για τον σταυρό σου 
πλην δακτυλοδεικτούμενος 
όσο για οφθαλμούς 
άκου να δεις: 

Λίγες που μας απόμειναν ακήδευτες αγάπες
εύφορο κοιμητήριο εκζητούν
το χώμα της Ποίησης έστω
ν' απιθώσουν εκεί 
το έαρ του φθινοπώρου τους

πάνδημο το Τυχαίο αναπτύσσει τραχύτητα 
στίχοι παραλογίζονται ολοένα 
και με το δίκιο τους 

χρόνος αντίθεος 
βγάνει χαιρέκακα τα μάτια των αγίων σου 
απ' τα τοιχία της Νοσταλγίας.

(Αύγουστος- Σεπτέμβριος 2003)

[Από το ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, Mater Dolorosa, εκδ. το δίγαμμα, Ζάκυνθος 2005, σ. 40 εξ.]



π. Παναγιώτη Καποδίστρια: ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ, Ο ΔΗΜΕΓΕΡΤΗΣ (μικρό δοκίμιο)

Ὁ Διονύσιος Σολωμός, Κόντες ἐπιφανής καί συνάμα Ποπολάρος ἐκ πεποιθήσεως τῆς Διεθνοῦς Ποιητικῆς καί Στιχουργίας, πρόκειται γιά «ἕνα ἀπό τά πιό ἀξιομελέτητα φαινόμενα τῆς ἱστορίας τοῦ πνεύματος»1, σύμφωνα μέ τήν μετά παρρησίας ρήση τοῦ Κωνσταντίνου Τσάτσου.

Μέ τήν δυναμική του γραφίδα ὁ εὐγενέστατος αὐτός Τεχνίτης τοῦ Λόγου, ἀναδεικνύεται ἀνυποχώρητος ὑπέρμαχος τῶν ὅσων σκληρῶν ἀγώνων ὑπέρ τῆς Ἀνεξαρτησίας τῶν Ἑλλήνων, ἀφορώντας μάλιστα σήμερα στούς κάθε λογῆς καταπιεσμένους ὅπου γῆς. Ἀναφαίνεται παράλληλα, ταπεινός καί ἀθέατος κηδευτής τῶν τιμημένων Νεκρῶν μας. Οἱ ἔχοντες κατάλληλη ὅραση πρός τοῦτο, τόν συναντᾶμε, πότε σέ ρόλο μυστικοῦ καί ξάγρυπνου Ἱερομονάχου νά σατιρίζει τραγικότροπα τήν ἀναισχυντία ὅσων ἐγκληματικά ἐφησυχάζουν μπροστά στίς δυσμενεῖς περιστάσεις τοῦ κοινοτικοῦ μας γίγνεσθαι, πότε μέ τήν ἀνυποχώρητη ὁρμή εὔρωστου Δημεγέρτη, ν' ἀνεμίζει τή λεβέντικη σημαία τῆς ἀπόφασης καί τοῦ θιγμένου δίκιου διαρκῶς ψηλά2.

Ἐνδιαφέρεται πρωταρχικά γιά τήν ἠθική θωράκιση τοῦ ἑλληνικοῦ Ἔθνους, ὥστε νά μπορεῖ ν' ἀνθίσταται στούς ὅποιους ἐνάντιους, οἱ ὁποῖοι κατά καιρούς τό ἐπιβουλεύονται. Αὐτά, σ' ἕνα πρῶτο ἐπίπεδο καί μέ μιά πρώτη ἀνάγνωση τῶν ἀπόψεών του. Οἱ ξεκάθαρες παραινέσεις του ὅμως, ἀπηχοῦν ἀσφαλῶς στόν τρόπο συμπεριφορᾶς καί τῶν ἄλλων ἐθνῶν. Θά μποροῦσαν μάλιστα ν' ἀποτελέσουν τήν καταλληλότερη κι ἐκφραστικότερη προμετωπίδα ὅλων ἀνεξαίρετα τῶν δημοκρατικῶν Συνταγμάτων τῆς Οἰκουμένης, ὡς λόγος διδακτικός καί συνεκτικός γιά τήν αὐτοσυνειδησία ἤ τήν αὐτοδιάθεση ἑνός ἑκάστου καί ὡς ἐκ τούτου (τό καί σημαντικότερο) γιά τήν ἁρμονική-ποιοτική συνύπαρξη ὅλων τῶν λαῶν τοῦ Κόσμου μας:

«τό ἔθνος πρέπει νά μάθῃ νά θεωρῇ ἐθνικόν ὅ,τι εἶναι ἀληθές»3.

Ἔτσι, λοιπόν, ὁ Διονύσιος! Κι ἐκεῖ πού τόν συναντᾶμε γήινο, χοϊκό, σχεδόν ἁπλοϊκό καί προσιτό στόν καθένα, τήν ἴδια στιγμή, στόν ἑπόμενο ἀμέσως στίχο του τόν ἀτενίζουμε οὐράνιο, μακρινό ἤ καί φευγάτο, ἀφήνοντας γιά μᾶς μιάν ὑψηλή αἴσθηση «δέους καί σιωπῆς»4, κατά τόν Ὀδυσσέα Ἐλύτη, ὁ ὁποῖος σέ ἄλλη περίπτωση, ἀπευθυνόμενος ποιητικά στόν Σολωμό, παραδέχεται:

«(..........)
Ναί. Γιατί σ' εἶχε ἀνάγκη κάποτε τά χείλη σου χρύσωσε ὁ Θεός
(..........)
Πῶς ἀλλιῶς. Πού καί μόνο ἡ σκέψη σου γινωμένη ἀπό καιρό οὐρανός
Καί μόνο ἡ σκέψη σου μοῦ 'καψε ὅλα τά χειρόγραφα
(..........)»5.

Ἄν καί δαπανημένος ὁ Σολωμός (πολυμερισμένος, θά λέγαμε πιό σωστά) σέ ποιητικά σπαράγματα-σχεδιάσματα, τά εἶπε ὅλα ἐκεῖνα τά πανίερα καί σπουδαῖα, πού εἶχε νά μᾶς πεῖ κι ἔκτοτε ἀναπαύεται γιά πάντα στό αὐστηρό του Μαυσωλεῖο, ἐκεῖ στήν ἱστορική πλατεία τοῦ Ἁγίου Μάρκου τῆς Ζακύνθου!... Κοινωνός τοῦ Αἰώνιου καί πολίτης τώρα πιά ἑνός εὐκολοπροσβάσιμου ἤδη κόσμου, κήρυκας ἐπιδεξιότατος τῆς Ὁμόνοιας, τῆς Συνεννόησης καί τῆς Ἀδελφωσύνης, συνεχίζει ξανά καί ξανά (στίς ὠχρές καί παράδοξες μέρες μας ἰδιαίτερα, πολλές μάλιστα φορές ἀπευθυνόμενος σέ αὐτιά θεόκουφων καί θύρες κλειδομανταλωμένες ἑνός βίου ἀβίωτου), νά κραυγάζει προειδοποιητικά -ἐπίκαιρος πάντα- πρός τούς προκαθημένους (ἰδιαίτερα) τῆς διεθνοῦς σκηνῆς:

«Ἡ Διχόνοια πού βαστάει
ἕνα σκῆπτρο ἡ δολερή·
καθενός χαμογελάει,
πάρ' το, λέγοντας, καί σύ.

Κειό τό σκῆπτρο, πού σᾶς δείχνει
ἔχει ἀλήθεια ὡραία θωριά.
Μήν τό πιάστε, γιατί ρίχνει
εἰσέ δάκρυα θλιβερά.

(..........)

Μήν εἰποῦν στόν στοχασμό τους
τά ξένα ἔθνη ἀληθινά·
ἐ ά ν   μ ι σ ο ῦ ν τ α ι   ἀ ν ά μ ε σ ό   τ ο υ ς
δ έ ν   τ ο ύ ς   π ρ έ π ε ι   ἐ λ ε υ θ ε ρ ι ά.»6

-------------------------------------
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1 Κ ω ν σ τ α ν τ ί ν ο υ Τ σ ά τ σ ο υ, "Ἀνδρέας Κάλβος Ποιητής τῆς Ἰδέας", [πρώτη δημοσίευση στό Χριστουγεννιάτικο τεῦχος 1946 τοῦ Περιοδικοῦ Νέα Ἑστία], Εἰσαγωγή στήν ἔκδοση τῶν Ἁπάντων τοῦ Κάλβου ἀπό τό Ἰόνιο Πανεπιστήμιο, ὅ. π., σ. 79.

2 Πρβλ. Π ρ ω τ ο π ρ ε σ β υ τ έ ρ ο υ Π α ν α γ ι ώ τ η Κ α π ο δ ί σ τ ρ ι α, "Ὁ ἑνικός Σολωμός", Περιοδικό Παρνασσός, 41 (1999) 398-410 [καί σέ ἀνάτυπο].

3 Λ ί ν ο υ Π ο λ ί τ η, Γύρω στόν Σολωμό· Μελέτες καί ἄρθρα (1932-1982), Ἐκδ. Μορφωτικό Ἵδρυμα Ἐθνικῆς Τραπέζης, Ἀθήνα 1985, σ. 375 [ἀπό τό δοκίμιο «Ὁ Σολωμός ποιητής ἐθνικός καί εὐρωπαῖος»].

4 Ὁ Ὀδυσσέας Ἐλύτης, εὑρισκόμενος τόν Μάιο τοῦ 1980 στή Ζάκυνθο, λίγους μόλις μῆνες μετά τή βράβευσή του μέ τό Νόμπελ Λογοτεχνίας 1979, θεώρησε ὑποχρέωσή του ἠθική, νά ἐπισκεφτεῖ τή φερόμενη ὡς ἔπαυλη τοῦ Διονυσίου Σολωμοῦ στή γραφική περιοχή τοῦ Ἀκρωτηρίου, γιά μιά μυστική συνομιλία μέ τό ἤδη μαραμένο σολωμικό τοπίο καί τίς ἐναπομείνασες μυρωδιές τοῦ γύρω μυστηριακοῦ χώρου. Πολύ ἀργότερα (τό 1985) κατέγραψε ποιητικά τόν συγκλονισμό του ἀπ' αὐτή τήν ἐμπειρία μέ λίγα, ἀλλά οὐσιώδη λόγια, σ' ἕνα ἀπό τά ποιητικά βιβλία του, ὡς ἑξῆς:
«ΖΑΚΥΝΘΟΣ
Δειλινό στό Ἀκρωτήρι, στό παλιό σπίτι τοῦ Διονυσίου Σολωμοῦ. Μπρός ἀπό τό μεγάλο, στρογγυλό, πέτρινο τραπέζι τοῦ κήπου. Δέος καί σιωπή. Καί συνάμα, ὑπόκωφη, παράξενη παρηγορία.»
[Ὀ δ υ σ σ έ α Ἐ λ ύ τ η, Ὁ Μικρός Ναυτίλος, Ἐκδ. Ἴκαρος, (Ἀθήνα 1985), σ. 29]. Περισσότερα γι' αὐτή τήν ἱστορική ἐπίσκεψη τοῦ Ἐλύτη στή μετα-σολωμική Ζάκυνθο, βλ. Δ ι ο ν ύ σ η Σ έ ρ ρ α, «Μετάληψη ζωῆς Ζακύνθου καί Ἐλύτη», Περιοδικό Ἑπτανησιακά Φύλλα 18 (1997) 30-51. Ἐπίσης, πρβλ. Τ ο ῦ Ἴ δ ι ο υ, «Ἀνέκδοτες Ἐπιστολές, σημειώσεις καί ἀφιερώσεις τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη στόν Παναγιώτη Καποδίστρια», ὅ. π., σ. 8-29 [καί σέ ἀνάτυπο].

5 Ὀ δ υ σ σ έ α Ἐ λ ύ τ η, Ποίηση, Ἐκδ. Ἴκαρος, Ἀθήνα 2002, σ. 557 ἑξ. [ἀπό τήν ποιητική συλλογή Τά Ἐλεγεῖα τῆς Ὀξώπετρας].

6 Δ ι ο ν υ σ ί ο υ Σ ο λ ω μ ο ῦ, Ἅπαντα Ποιήματα καί Πεζά, Ἐκδ. Ὀργανισμοῦ Ἐκδόσεως Σχολικῶν Βιβλίων, Ἐν Ἀθήναις 1977, σ. 230 [ἀπό τό ποίημα «Ὕμνος εἰς τήν Ἐλευθερίαν», στροφές 144, 145 καί 147].

---------------------

*** Το παρόν μικρό δοκίμιο προέρχεται από το ευρύτερο δοκίμιό μας, με τίτλο "ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΛΒΟΣ, ΣΟΛΩΜΟΣ, ΡΙΤΣΟΣ, ΕΛΥΤΗΣ (Νεότερες προσβάσεις στο έργο τους)", Επτανησιακά Φύλλα 25 (Άνοιξη-Καλοκαίρι 2005) 367-369. 

Παναγιώτη Καποδίστρια: ΠΕΣ ΟΧΙ ΣΤΟ ΝΑΙ κατά Σολωμόν (τρία 3στιχα)


Στα σαράντα μου 
καλοψημένες μέρες 
δάκρυα στάρι.

*

Στα ογδόντα και- 
για γυρολόγο αβύσσου 
με προορίζεις. 

*

Μνήμα μου Μνήμη 
ερίζεις παιδιαρίζεις 
αδιάφορο.

(2003)

[Από το ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, Ο αρχαίος Αγροφύλαξ, εκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2007, σ. 33]



Παναγιώτη Καποδίστρια: Ο ΣΟΛΩΜΟΣ ΣΤΟ ΤΑΒΕΡΝΕΙΟ (ποίημα)


Ο ενικός Απρίλης των Ζακυνθίων
ο αυτόγραφος των λουομένων πληθυντικός
άλλοθι νέο

ελληνάδικο
και γειτονεύεις

Βαγιώνε
κι εσπερίζω στο Ταβερνείο
με Σε Νυμφίο Πρώτο
με Διαλόγους
τη βουρλισμένη Μάνα
και τον Κουτούζη

μα πάνω που θολώνεις
κι αποκοιμιέσαι
στις φλέβες του χεριού σου
πάνω στην τάβλα
φιλήδονα χαϊδεύω θραύσματα στίχων
σε κειό το χέρι της Ελλάδας

ανάκουστα είδα

σμήνη με κατατρώνε σφήκες ονείρων
με τη σφεντόνα λέξεις με σημαδεύουν
ο Τύφος
κι ο Τυφώνας
σπλαχνίσου με άρα

Ριπές ξανά φωτός
άκου τα σμπάρα

χαράζει πρώτη Ανάσταση
κι ας αρτυθούμε.

[Από το ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, Ενύπνιο μετά τρούλλου, εκδ. Μπάστα, Αθήνα 1999, σ. 36.]


Παναγιώτη Καποδίστρια: ΤΟ ΣΗΜΑΙΝΟΝ ΒΛΕΜΜΑ (τριπλό ποίημα)


"Τους λέει μεγάλα και πολλά η τρίσβαθη ψυχή τους"
Δ. Σολωμός 

1

Όλα του πολέμου και της αγάπης 
πένθιμα χρυσά 

ο Νόννος κ' οι γειτόνοι 
πεταλούδες εύψυχες του Μεσολογγιού
μαργαρίτες πανίεροι στ' Αρτοφόρι 
Έλληνες των εικονισμάτων

κ' οι δάφνες του Μαρτίου μηνός 
εξάνθημα έρωτα
κατορθωμένος θάνατος 
αίμα που πεταρίζει λίγο πριν- 

Ώρα την ώρα 
με το χρυσό καλάμι 
χαλιέται ο Κόσμος. 

2

Άλλοθι δεν έχει ο Πόντος 
ούτε θάνατο η ζωή 
κι ο Διονύσιος άλλη σπάθα δεν ηξέρει 
στα σκαλούνια της Ανάγκης 
πάρεξ του ήλιου 

Πάνε κι έρχονται 
στίχοι λογοδοσμένοι του κάτω κόσμου 

Ήχος βαρύς και ασήκωτος 
ανάκουστο δάκρυ 
ώς το κόκαλο.

3

Όλα του πολέμου και της αγάπης 
στίχοι του Διονυσίου ισαπόστολοι 
αγάλματα θεοειδή 
πένθιμα χρυσά 
έτοιμα ν' αποδώσουν τα χρωστούμενα όσα 
πρόθυμα να καταχωρήσουν στα νέα μητρώα 
τον πανικό 
συνέπεια πολυμάθειας
τους ανέμους 
αμνήμονες απ' το πολύ πηγαινέλα 
του Βαγιώνε αλογάκια
τ' αμπέλι αντίπερα για τον οίνο της Λαμπρής 


Βάστα ψυχή μου 
όλα του πολέμου και της αγάπης 
το σημαίνον βλέμμα του Διονυσίου 
πόλη μου βάστα.

(Χειμώνας '97-'98)

[Από το ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, Ενύπνιο μετά τρούλλου, εκδ. Μπάστα, Αθήνα 1999, σσ. 33-35. 
Το εικαστικό σχόλιο είναι έργο της ζωγράφου Μαρίας Ρουσέα και ιστορήθηκε ειδικά για το συγκεκριμένο ποίημα, πρωτοδημοσιεύτηκε μάλιστα στην ανωτέρω ποιητική συλλογή.]


Παναγιώτη Καποδίστρια: ΕΣΠΕΡΑ ΜΑΓΙΟΥ (τετραπλό ποίημα)


"Ολίγο φως και μακρινό σε μέγα σκότος κ' έρμο"
Δ. Σολωμός

α΄

Έναστρος κάμπος 
ασημένια λιόφυτα 
λάμψη αλλότρια. 

Ποιος ανατέμνει 
τη μαραμένη φλόγα 
του Διονυσίου;

Πυρσός ο λόγος 
στ' αλωνάκι του Στράνη
φυσάει πουνέντες. 

β΄

Λυγμοί του πεύκου 
μάρτυρες αυτήκοοι 
γιορτής φονικής. 

Η Ζωοδόχος 
μητέρα θρηνωδούσα
των σκοτωμένων. 

Η Αλετροπόδα 
ομόηχη αδελφούλα 
των σαλεμένων.

γ΄

Νια Παρασκευή
κι ο Σολωμός θεάται 
στο Κοιμητήρι. 

Φαρμακωμένες 
ψυχούλες τρεμάμενες 
ψίχαλα του Ύμνου. 

Εσπέρα Μαγιού 
βολτάρει στο Ψήλωμα 
αλύπιος δήθεν.

δ΄

Μοσκιές κι αιμανθοί 
ολάνθιστοι αθάνατοι 
στον ίσκιο του Ήσκιου 

και κοπελούλες
μ' άσματα γάμου χρυσά 
τα σκουλαρίκια. 

Λάμνισσα μάνα 
πάντα θα διακονεύεις 
την αθωότη. 

(1996-1997)

[Από το ποιητικό βιβλίο του Παναγιώτη Καποδίστρια, Ενύπνιο μετά τρούλλου, εκδ. Μπάστα, Αθήνα 1999, σσ. 29-32]


Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails