Στον μιλανέζικο Τόμο «ΦΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ. Φωτοϊστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας του Εικοστού Αιώνα» ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας
Γράφει ο π. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΥΠΡΙΩΤΗΣ
Από τις φημισμένες μιλανέζικες εκδόσεις Effigie κυκλοφορεί το υπέροχο λεύκωμα «Voci dall’ agorà. Fotostoria della letteratura greca del novecento». Στα ελληνικά σημαίνει, «Φωνές από την Αγορά. Φωτοϊστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας του Εικοστού Αιώνα». Την όλη προσεκτικότατη και αρτιότατη επιμέλεια του Τόμου αυτού είχε ο ελληνιστής Maurizio De Rosa, νέος ελληνιστής και φιλέλληνας, ενώ στηρίχτηκε πάνω σ’ ένα πλήθος καλαίσθητες φωτογραφίες, τραβηγμένες από το οξυδερκές μάτι τού επίσης Μιλανέζου φωτογράφου Gionanni Giovannetti.
Οι δυο αυτοί φίλοι της πνευματικής Ελλάδας και του μακραίωνου πολιτισμού της περιηγήθηκαν το 2003 την πατρίδα μας από άκρη σε άκρη, στα πλαίσια μάλιστα της Έκθεσης Βιβλίου του Τορίνο, με τιμώμενη τότε χώρα την Ελλάδα. Οι δυο τους, λοιπόν, επισκέφτηκαν επιτόπου τούς, κατά τη γνώμη τους, αξιολογότερους λογοτέχνες της σημερινής Ελλάδας (πεζογράφους και ποιητές) και τους αποτύπωσαν φωτογραφικά. Ένα πολύχρωμο και πολύφωνο παζλ προέκυψε, τα κομμάτια του οποίου ακούνε στα σημαντικότερα ονόματα της πνευματικής μας επικράτειας, παραδείγματος χάριν: Άλκη Ζέη, Γαλάτεια Σαράντη, Κική Δημουλά, Βασίλης Βασιλικός, Αντώνης Σαμαράκης, Τίτος Πατρίκιος, Νάνος Βαλαωρίτης, Μίλτος Σαχτούρης, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Τζένη Μαστοράκη, Γιάννης Κοντός, Γιάννης Βαρβέρης, Μάρω Δούκα, Αλέξης Πανσέληνος, Πέτρος Τατσόπουλος, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Νάσος Βαγενάς, Δημήτρης Καλοκύρης, Διομήδης Βλάχος, Κωστής Γκισομούλης, Μιχάλης Γκανάς, Διονύσης Καρατζάς, Διονύσης Σαββόπουλος, Θανάσης Νιάρχος, ο Χάρης Βλαβιανός, Σωτήρης Τριβιζάς, Δημήτρης Χουλιαράκης, Στρατής Πασχάλης, Ευγενία Φακίνου, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Ρέα Γαλανάκη, Ιωάννα Καρυστιάνη, Παύλος Μάτεσις, Κώστας Μουρσελάς, Ιάκωβος Καμπανέλης, Ζυράννα Ζατέλη και πολλοί επιπλέον, περί τους διακόσιους.
Ο Maurizio De Rosa, πάνω στο πλούσιο αυτό πολύπτυχο στιγμών και ανθρώπων, αποτύπωσε με σοβαρότητα και πληρότητα μια Ιστορία, ή πιο σωστά: Φωτοϊστορία, που αφορά στην Ελληνική Λογοτεχνία από τους Κοραή, Σολωμό, Παλαμά, Σικελιανό, Ψυχάρη, Παπαδιαμάντη, Ξενόπουλο, Μυριβήλη, Βενέζη, Καβάφη, Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Σεφέρη, Ρίτσο, Βρεττάκο, Εγγονόπουλο, Ελύτη και όλους τους «πατριάρχες» των προηγούμενων αιώνων μέχρι και σήμερα. Μεταξύ αυτών και ο δικός μας λογοτέχνης και κληρικός π. Παναγιώτης Καποδίστριας, ως εκπρόσωπος της ζακυνθινής κουλτούρας, φωτογραφημένος μάλιστα από τον Giovanni Giovannetti μέσα στο ναό τού Βανάτου και με το ακόλουθο κατατοπιστικό σχόλιο τού Ντε Ρόζα:
«(…) Στους στίχους του ποιητή και ιερέα της Ζακύνθου Παναγιώτη Καποδίστρια (1961) υπάρχει ένα προσωπικό και τρυφερό ύφος, εμπνευσμένο από την πνευματική αφθονία του Ορθόδοξου Χριστιανισμού, όπως στο έργο “Της αγάπης μέγας χορηγός” (2003), όπου τα ποιήματα παραπέμπουν στη φυσιοκρατία του Οδυσσέα Ελύτη, με τον οποίον ο Καποδίστριας διατηρούσε αλληλογραφία».
Το λεύκωμα αυτό είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει για την ελληνική Γραμματεία και μάλιστα από έναν Φιλέλληνα, που κατά τεκμήριο μπορεί να βλέπει τα πράγματα πιο αντικειμενικά, απ’ ότι εμείς. Είναι μάλιστα αξιοσημείωτο, ότι αυτή η «Φωτοϊστορία» πρόκειται να διδαχτεί στο Πανεπιστήμιο της Κατάνης, όπου οι εκεί φοιτητές έρχονται σε μια πρώτη ουσιαστική επαφή με τη λογοτεχνική παραγωγή της σημερινής Ελλάδας.
Για τη σημασία και την αξία της έκδοσης αυτής έγραψε στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ η έγκριτη δημοσιογράφος Μικέλα Χαρτουλάρη, μεταξύ άλλων τα εξής, άξια επισήμανσης:
«Τόσο ψαγμένη και εξαντλητική φωτογραφική απεικόνιση των Ελλήνων συγγραφέων δεν έχει υπάρξει ποτέ ώς τώρα.
[…] Όλα ξεκίνησαν από τη... βίδα του Ντε Ρόζα για την ελληνική γλώσσα στη διαχρονικότητά της. Ήταν 21 χρόνων όταν πρωτοεπισκέφθηκε την Ελλάδα το 1992, σπούδασε αρχαιοελληνική φιλολογία στο Μιλάνο, πήρε υποτροφίες για τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, δίδαξε στη Σχολή Διερμηνέων στο Μιλάνο, συνεργάστηκε με τον φιλέλληνα εκδότη N. Κροτσέτι, μετέφρασε 20 ελληνικά βιβλία (πιο πρόσφατο το “Κιβώτιο”) και από πέρσι έχει εγκατασταθεί... στην οδό Θεμιστοκλέους! “Για να γίνω ακόμα πιο αποτελεσματικός στη διάδοση των ελληνικών”.
[…] Η γοητεία της “Φωτο-ιστορίας...” επεκτείνεται όμως και στο κείμενο του Ντε Ρόζα, ο οποίος χωρίς να παίζει ρόλο κριτικού, χωρίς να προβαίνει σε αξιολογικές κρίσεις, καταφέρνει να συνδυάσει την εκλαΐκευση με την επιστημονική επάρκεια και παρουσιάζει μια ευσύνοπτη και κατατοπιστική επισκόπηση της λογοτεχνίας μας κατά τον 20ό αιώνα. Ο αναγνώστης θα παρακολουθήσει τα λογοτεχνικά ρεύματα, τους (235) πρωταγωνιστές και τους δευτεραγωνιστές της ελληνόφωνης πεζογραφίας και ποίησης, θα σταθεί στα πλέον σημαδιακά έργα τους, θα αισθανθεί τη θερμοκρασία τους, θα “ακούσει” τον απόηχο της υποδοχής που είχαν, θα αποκτήσει εικόνα του εκδοτικού τοπίου, θα ενημερωθεί για τα μπεστ-σέλερ, για τους κινηματογραφιστές ή τους τραγουδοποιούς που άνοιξαν διάλογο με τη λογοτεχνία και, πάνω απ' όλα, θα γνωρίσει καλύτερα απ' ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη “Ιστορία” την τρέχουσα παραγωγή και τα πλέον ερεθιστικά ονόματα της τελευταίας δεκαπενταετίας.
[…] Θα άξιζε τελικά να μεταφραστεί στα ελληνικά αυτό το περιεκτικό λεύκωμα. Διότι εργαλεία για τους ειδικούς, “Ιστορίες” της νεοελληνικής λογοτεχνίας ως έργα υποδομής, διαθέτουμε στη γλώσσα μας, έστω ανολοκλήρωτες, έστω για περιορισμένες χρονικές περιόδους. Λείπει όμως παντελώς από την ελληνική βιβλιογραφία μια απλή “γενική λογοτεχνική ιστορία”, ένα ενημερωτικό πανόραμα για τον μέσο ανήσυχο αναγνώστη, που να χαρτογραφεί και το σημερινό λογοτεχνικό στρατόπεδο, όπως η “Φωτο-ιστορία”. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το βιβλίο θα διδαχθεί στο Τμήμα Ελληνικών Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Κατάνια.» [Βιβλιοδρόμιο, 22.10.2005].
8 σχόλια:
Μπράβο σου.
Και εις άλλα με υγεία.
Συγ-χαίρω ειλικρινά!
Τόσο εσένα παμφίλτατε Π.Κ. που εις πάσαν την γην εξήλθεν ο ποιητικός σου φθόγγος, όσο και τον παλαιό συμμαθητή π. Χαράλαμπο, που επεσήμανε την εν λόγω σημαντική έκδοση.
Ελπίζω και εύχομαι να επαναληφθεί μια τέτοια ανάρτηση και για την Φωτοϊστορία του 21ου αιώνα, όπου πάλι ο Π.Κ. θα έχει την αρμόζουσα σ' αυτόν θέση.
@ π. Αναστάσιε,
Ευχαριστώ! Αντεύχομαι μακρότητα ημερών και δημιουργική διάθεση πάντα!
@ Παν. Ανδριόπουλε,
Είσαι τόσο καλός, που διαρκώς συν-χαίρεις με τη χαρά του άλλου! Και τούτο είναι πολύτιμο, μια και σήμερα ουδείς πλέον χαίρεται με τη χαρά του πλησίον...
Ο άλλος καλός φίλος π. Χαράλαμπος έκαμε το δημοσιευόμενο άρθρο παλαιότερα, δημοσιεύτηκε σε τοπική εφημερίδα, το απόκομμα της οποίας δεν μπορώ τώρα να βρω, ώστε να παραπέμψω. Εδώ αναρτάται από το word. Μόλις το βρω θα κάμω update.
Αυτό το κοπλιμέντο για τη Φωτοϊστορία του 21ου αιώνα, με "σκλάβωσε"!!! Χα, χα!!!
π. Παναγιώτη καλημέρα,
σπουδαία έκδοση πράγματι. Και η παρουσία σας την κάνει ξεχωριστή. Σκέφτομαι πόσο τσιγκούνηδες είμαστε εμείς. Και δεν εννοώ βέβαια τους δημιουργούς. Αλλά ούτε και τους εκδότες. Το περιορισμένο αναγνωστικό κοινό εννοώ που δεν αποζητά τη μελέτη. Ίσως η "παιδεία" μας ίσως και τα προβλήματα έχουν προσανατολίσει τον κόσμο σε "φθηνές" αναζητήσεις. Πάντως συγχαρητήρια όχι μόνο για τη συμμετοχή σας αλλά επειδή το μνημονεύσατε κιόλας.
Καλημέρα
ολόθερμα συγχαρητήρια, πάντα τέτοια.
με αγάπη και εκτίμηση,
δ.μ.τ
@ Αλέκα, Καλημέρα!
Ναι, σπουδαία έκδοση και μάλιστα συλλεκτική. Αξίζει να την βρει κανείς.
Θα ημπορούσαν βέβαια, να περιληφθούν και άλλου πάμπολλοι σπουδαίοι πνευματικοί άνθρωποι της πατρίδας μας. Όμως ο ανθολόγος έχει τον πρώτο λόγο. Μακάρι κάποτε να κυκλοφορήσει και στα Ελληνικά
Καλό σαββατοκύριακο!
@ Διονυσία από Μελβούρνη,
Ευχαριστώ για την Αγάπη!
Ανταποδίδω πολλαπλώ τω τρόπω!
Καλή Κυριακή όλων Σας!
Δημοσίευση σχολίου