Κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου βρέθηκα στην Πάτρα, για λόγους υγείας προσφιλούς μου προσώπου... Κατανοείτε, πιστεύω, τα αισθήματα, καθώς ήμουν αναγκασμένος να ξημερωβραδιάζομαι στο Νοσοκομείο... Κάθε πρωί, με το πρώτο φως της ημέρας, η ίδια διαδρομή: Από την παλιά πόλη, δια της οδού Κορίνθου και της πλατείας Γεωργίου, στο Ρίο. Εκεί στην Πλατεία Γεωργίου το περίοπτο (αν κι εγκλωβισμένο μες στα κιτσάτα νεοκτίρια), Δημοτικό Θέατρο της πόλης "Απόλλων", έργο του 1872, σε σχέδια του Γερμανού Αρχιτέκτονα Ernst Ziller, χαρακτηριστικό δείγμα της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα.
Οι αναμνήσεις με κατακλύζουν κάθε πρωί. Ο νους επιστρέφει στο ακαδημαϊκό έτος 1981-82, οπότε, νεαρός τότε σπουδαστής στην πόλη, πρωτομπαίνω στον βελούδινο εκείνον χώρο του Θεάτρου, για να παρακολουθήσω το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς: Τη συναυλία ενός νεαρού, ταλαντούχου και προοδευτικού Τούρκου Καλλιτέχνη, του Zülfü Livaneli (γεννημένου το 1946), ο οποίος -σε όχι εύκολες εποχές και περιστάσεις- συμπράττει στη μουσική σκηνή με τη Μαρία Φαραντούρη, διαμηνύοντας και με τον τρόπο αυτόν προς κάθε κατεύθυνση την αναγκαιότητα συναδέλφωσης και ειρηνικής συνύπαρξης των δύο γειτόνων λαών μας.
Η μουσική αυτή συνεύρεση με καθηλώνει, προκαλώντας μου ρίγη συγκίνησης. Μ' ευχαριστεί ιδιαίτερα, όχι μόνον η απλόχωρη φωνή της Φαραντούρη, την οποία βλέπω πρώτη μου φορά δια ζώσης, αλλά και το ότι ο Λιβανελί μεταφέρει στο ήδη ενθουσιασμένο κοινό, με το "σάζι" του, ποίηση ενός άλλου σπουδαίου Τούρκου, του ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, τον οποίον γνωρίζαμε ήδη από τη μετάφραση του Γιάννη Ρίτσου. Μεγαλειώδεις στιγμές και πρωτόγνωρες για μένα, καθοριστικές πάντως για την όποια συνέχεια!
Είναι γνωστό, ότι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος έγραψε αισθαντικούς ελληνικούς στίχους πάνω στη μουσική του διαπρεπούς πλέον Τούρκου συνθέτη και τραγουδιστή. Είναι μάλιστα πασίγνωστο το τραγούδι "Σαν τον μετανάστη", με τη Φαραντούρη και τον Λιβανελί.
Ιούνιος του 2008... Κάθε πρωί, διασχίζοντας την Πλατεία Γεωργίου, σαν τον μετανάστη κι εγώ στη δική μου γη, σιγοψιθυρίζω πάλι και πάλι τους σπαραχτικούς αυτούς στίχους, αναθυμούμενος εκείνη συνάμα την ανεπανάληπτη συναυλία των δύο μεγάλων αυτών Καλλιτεχνών, στο Θέατρο "Απόλλων", τότε, 1981 ή '82...
Σαν τον μετανάστη στη δική σου γη
μέρα νύχτα λύνεις δένεις την πληγή
κι όλα γύρω ξένα, κι όλα πετρωμένα
και δεν ξημερώνει νά 'ρθει η χαραυγή.
Στράγγισε η ζωή σου που αιμορραγεί
κάθε ώρα τρόμος πόνος και κραυγή
και σ' ακούν οι ξένοι, κι ο αδερφός σωπαίνει
αχ δεν είναι άλλη πιο βαθιά πληγή.
Σύρμα κι άλλο σύρμα και χοντρό γυαλί
μάτωσε ο ήλιος την ανατολή
κλαις κι αναστενάζεις, "λευτεριά" φωνάζεις
μα η ελπίδα μαύρο κι άπιαστο πουλί.
26 σχόλια:
Toυλάχιστον τούτοι οι στίχοι σας συνόδευσαν απλά σε μια περιπέτεια που είχε ευτυχή κατάληξη...!
Σιδερένιος! Προσευχήθηκα!!!
τι να πρωτοθαυμάσει κανείς, στίχους, μουσική, εκτέλεση; όλα θαυμάσια!!!
καλή ανάρρωση,
πολλές ευχές,
δ.μ.τ.
Πρωτίστως περαστικά στον ασθενή.
Αξιοζήλευτη παράσταση!!!
Τη Φαραντούρη την έχω ακούσει στο Λυκαβφττό, σε καθηλώνει.
Λιβανελί μόνο από TV.
Θαυμάσιοι οι στίχοι του Λ. Παπαδόπουλου.
Αξίζουν τέτοιες εκδηλώσεις,
Μετ' ασπασμών τε και εναγκαλισμών
Πολύ ωραία ανάρτηση, βγαίνει από τα βάθη της ψυχής, λάμποντας σαν την προσευχή που κάνει η φλόγα ενός μικρού κεριού.
Ολόψυχα εύχομαι να πάνε όλα καλά.
Καλό βραδάκι.
υγ1.Πέρασα πρόσφατα και εγώ την εμπειρία σπίτι - νοσοκομείο για αγαπημένο μου πρόσωπο.
υγ2. Ανάμεσα από τους αγαπημένους δίσκους μου βινυλίου είναι και αυτός του Λιβανέλί
Παμφίλτατε Π.Κ.,
Ακούω πολύ Φαραντούρη τον τελευταίο καιρό. Την θεωρώ την σπουδαιότερη τραγουδίστρια του καιρού μας.
Η ανάμνησή σου και δική μου, τρόπον τινά. Μού έφερες στο νου όλες τις live εμφανίσεις της ιέρειας του ελληνικού τραγουδιού που είχα την τύχη να παρακολουθήσω.
Να 'σαι καλά που φροντίζεις για τη μνήμη μας.
@ The Blue,
Οι στίχοι έχουν δύναμη και μπορούν ν' αποκαταστήσουν απωλεσμένα πολιτεύματα!
Ευχαριστώ! Γερός, δυνατός και με νου σθεναρό να είσαι πάντα!
@ Διονυσία από Μελβούρνη,
Όλα είναι θαυμάσια όντως στα μουσικά μας πράγματα, όταν μάλιστα μιλάμε για Φαραντούρη!!!
Ευχαριστώ για τις ευχές! Χρειαζούμενες είναι!
@ Κυρά των Γλάρων,
Κατ' αρχήν ευχαριστώ!
Μια παράσταση σταθμός, κυρίως εντός μου!
Και οι στίχοι του Παπαδόπουλου μέχρι το κόκαλο!
Να είσαι καλά να μάς αγαπάς.
@ Άστρια,
Ό,τι βγαίνει απ' την ψυχή άξιον και δίκαιον εστί!
Ευχαρστώ πολύ! Όλοι ένας-ένας!
Καλό σου ξημέρωμα!
Βγάζει απο κάπου βαθιά έναν πόνο μελωποιημένο, και μιά Αλήθεια. "..ο Αρχάγγελός μου έχει πια χαθεί.." Πολύ δυνατά λόγια και πολύ δυνατή μουσική. Η Φαραντούρη είναι κορυφαία, και όλοι σημαντικοί. Με συγκινεί οτι μπορεί να συναντιούνται μέσω της μουσικής οι ...πατροπαράδοτοι εχθροί, γιατί εκείνη τη στιγμή είναι πιο δυνατό αυτό το κάτι που τους ενώνει.. Νομίζω αυτό το μουσικό ταξίδι σας προς τα πίσω ήταν ευεργετικό όπως όλα τα ταξίδια, και όχι λιγότερο περιπετειώδες.. Μάλιστα αυτό το ταξίδι ήταν και θεραπευτικό των πληγών που αναπόφευκτα ανοίγουν όταν υποφέρουν οι αγαπημένοι μας.. Θέλω όλα αυτά να πέρασαν, και να είναι πολύ πολύ καλά ο άνθρωπός σας. Να μείνει μόνο η ποίηση που γεννήθηκε μέσα σας απο αυτό τον πόνο και η μελωδία, σαν "ταξίδι".
@ Παν. Ανδριόπουλε,
Χαίρομαι, που ως γνήσιος και απροκατάληπτος άνθρωπος του μουσικού γίγνεσθαι του καιρού και του τόπου μας, δηλώνεις ευθαρσώς τα δέοντα και αυτονόητα για την κορυφαία μας ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη.
Την αγαπάμε, την ακούμε μετά προσευχητικής προσοχής, σεβόμαστε το έργο της, υποκλινόμαστε στην Ιστορία που κουβαλά!!!
Καλή δύναμη και στο δικό σου πολυπλόκαμο έργο!
@ Αριάδνη Δήμου,
Είναι τόσα και τόσα πανίερα στη ζωή κι εμείς στην κάθε λογής εχθρότητά μας...
Όμως, πράγματι, η μουσική εξημερώνει, γεφυρώνει, χαριτώνει!
Αλλά και θωπεύει, θεραπεύει και... ασκητεύει μας, αφού, πίσω και πάνω απ' όλα που μπορεί να μάς συμβούν, καλά ή κακά, πάντα Ολόμονοι είμαστε και παραμένουμε...
Αχ πόσο καιρό το έψαχνα αυτό το κομμάτι!!! ΚΙ είναι υπέροχο, υπέροχο, το λατρεύω...
Δεν πειράζει -ελπίζω- που το αντέγραψα...
καλό σας βράδυ, κι ευχαριστώ...
Εμπειρία εμπειριών όλο αυτό!!!
Πράγματι σε κρίσιμες στιγμές είμαστε ολομόναχοι. Και την πιο κρίσιμη στιγμή είμαστε στην πιο απόλυτη μοναξιά. Είναι μεγάλη η ανάγκη μας σ αυτό τον κόσμο να βρεθούμε όσο πιο κοντά γίνεται με έναν άλλον άνθρωπο. Και γίνεται αυτό. Υπάρχει. Κάτω απο ορισμένες συνθήκες. Αλλα πάντα είμαστε ταυτόχρονα και μόνοι.Ειδικά τότε που η ανάγκη αυτή είναι πιο επείγουσα. Όμως εκεί που δεν το περιμένεις και ούτε το ελπίζεις μπορεί να βρεθεί ένας άνθρωπος και να σου πεί μια λέξη και να αιστανθείς φοβερή έκλπηξη απο το πόσο κοντά σου αιστάνθηκε αυτή τη δεδομένη στιγμή που τον άγγιξε κάτι. Και μετά μπορεί να χαθεί αυτό. Αλλά τη στιγμή που βρέθηκε, ήταν Θείο Δώρο. Πιστεύω οτι αυτές οι στιγμές που είναι μικρά θαύματα, είναι οι στιγμές που ο Θεός έστειλε μιά ματιά Του σ έναν άνθρωπο, και αυτός αιστάνθηκε την ευλογία. Εξάλλου τί είναι Κόλαση? Απουσία επικοινωνίας. Και τί είναι Παράδεισος? Επικοινωνία. Έτσι αισθάνομαι. Δεν ξέρω αν είναι έτσι. Είναι για μένα.
Να προσθέσω κι εγώ την ευαρέσκεια, τη νοσταλγία, τις ζωντανές αναμνήσεις από τη μουσική συνύπαρξη των δύο καλλιτεχνών.
Και να ευχηθώ ολόψυχα καλές καλοκαιρινές μέρες σε όλους. Διακοπές για μένα και διακοπές και από τον υπολογιστή.
Π.Κ, χάρηκα που βρεθήκαμε - και μάλιστα μ'αυτό τον απρόσμενο τρόπο.
Αν και ήμουν πιτσιρίκος του δημοτικού, θυμάμαι πολύ καλά την αίσθηση που είχε προκαλέσει τότε η παρουσία του Λιβανελί, σε μια εποχή που λίγο απείχε από το τραγικό '74.
Εκείνα ήταν τα πρώτα καλοκαίρια που είχαμε ανακαλύψει τη γενέτειρα του παππού και είχαμε αρχίσει να πηγαίνουμε διακοπές στα Βυτιναίικα, μετά από ένα ταξίδι που διαρκούσε έξι ώρες, αλλά που καθόλου δε μας πτοούσε. Παρά το ότι η οικογένειά μου ήταν "δεξιά", η Φαραντούρη δεν έλειπε από τη δισκοθήκη της. Η Τέχνη άλλωστε δεν έχει παράταξη, ή θα έπρεπε να μην έχει.
Εύχομαι στο προσφιλές πρόσωπο και σε εσάς υγεία, με τη βοήθεια των Αγίων Αναργύρων, της Βλαχέραινας και του Αγίου Παντελεήμονος του Ακέστορος.
@ Αρτάνις,
Χαίρομαι που βρήκες εδώ αυτό το τραγούδι. Να πειράζει που το αντέγραψες;;; Αλίμονο!!! Αυτά τα κομμάτια ανήκουν στην Αιωνιότητα και σε Όλους!!!
Καλημέρα!
@ Ναν,
αυτό ξαναπέστο!
@ Αριάδνη Δήμου,
Άσε!... Είναι ένα κομφούζιο όλο αυτό... Εκείνο που εντέλει μένει, είναι ν' ασκούμαστε παντοιοτρόπως στην Αγάπη! Και, αν γίνεται, δωρεάν. Εννοώ, την ανεπίδοτη έστω Αγάπη. Διότι στην "επιδοθείσα" Αγάπη λειτουργεί και λιγουλάκι (ή πολύ) το ένστικτο, το συμφέρον. Η δωρεάν Αγάπη όμως, εκείνη που ξέρουμε ότι δεν θα μάς επιστραφεί κάπως, είναι συνεργασία με το θείον. Έτσι δεν έκαμε και ο Ιησούς;;;; Αγάπη εκ του μηδενός προς εμάς, τ' ολοστρόγγυλα μηδενηκάρια!!!
Ετούτο είναι όντως πρό-γευση ή και βίωση Παραδείσου!
Τροποποιώ κατά τι τον δικό σου λόγο: Τι είναι Κόλαση; Παγίωση στη μη Αγάπη... Και τι είναι Παράδεισος; Διαρκής και άφθιτη κυκλοφορία, δίχως διόδια και απαγορεύσεις, στον Κήπο της Αγάπης!
Έτσι ξαφνικά, μού ήρθε τώρα δα στο νου ένα καταπληκτικό παλαιότερο έργο. Αν δεν το έχεις δει, σού το προτείνω: "Θα σε δω στον Παράδεισο" με τον Robin Williams. Το τρέιλερ μπορείς να δεις στο κινηματογραφικό μας Ιστολόγιο, στο "βουστροφηδόν", εδώ.
@ Διονύση Μάνεση,
Όντως, παμμέγιστοι καλλιτέχνες. Χαιρόμαστε να υπάρχουν!!!
Αντεύχομαι καλά μπάνια, καλή αποτοξίνωση από το κομπιούτερ, με γέλιο και βόλτες!!!
Όλ' αυτά για εμάς φέτος, όνειρα θερινότατης μεσημβρίας...
Κι εγώ νοιώθω πλουσιότερος μετά την επι-κοινωνία μας! Φρόντισε, αν έλθεις προς τα εδώ, να βρεθούμε!
@ Βυτιναίε,
Είδες πόσες συν-αναμνήσεις εξεγείρονται από το βαθύ συρταράκι του νου και της ψυχής!!!...
Η Φαραντούρη, θεά!!!
Ευχαριστώ για τις ευχές! Ανταποδίδω προσευχές και φιλικούς ασπασμούς για ό,τι ανώτερο και καλύτερο στη ζωή και στα έργα σου!
Τί μπορώ να πώ? Έχετε δίκιο όπως πάντα! Καληνύχτα.
@ Αριάδνη Δήμου,
Καλή σου μέρα. Εε, όχι και πάντα δίκιο...
Τι περίεργο πράγμα... Γιατί έχω ανέκαθεν την αίσθηση / βεβαιότητα, ότι έχω πάντα άδικο; Γιατρέ, τι λέει η επιστήμη για την περίπτωσή μου;;; Θα... επιζήσω;
Λίγο μελαγχολική η παρούσα ανάρτηση αλλά πόσο αληθινή.Συγκλονιστική η Φαραντούρη και πόσο ενδιαφέρον πάντρεμα καλλιτεχνικό με τον Λιβανελί. Η διαδρομή που περιγράψατε με συνόδευε για ένα διάστημα της ζωής μου για διαφορετικούς βέβαια λόγους. Χρειάζεται δύναμη η διαδικασία της θεραπείας. Είναι ψυχοσωματική πραγματικότητα και συνήθως δεν θεραπεύεται μόνο ο πάσχων αλλά και οι συμπάσχοντες. Είναι μια άλλη διάσταση η συμπαράσταση στους αγαπημένους. Εύχομαι πάντα τα καλύτερα.
Γιατρέ μου....ο ... γιατρός λέει οτι αυτό είναι δείγμα υγείας και ταπείνωσης. Η βεβαιότητα αποδεικνύει οτι είναι ο Θεός που σας ψιθυρίζει στ αυτί. Και σεις το ψιθυρίζετε στους ασθενείς. Θα επιζήσετε μιά χαρά μ όλους τους ασθενείς τριγύρω..
Δημοσίευση σχολίου