Μια πολύ θελκτική είδηση, την οποίαν έφερε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από τους υπεύθυνους του 23ου Φεστιβάλ Υμηττού: Με αφορμή την επέτειο των εκατό ετών από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, ξαναπαρουσιάζεται η "Ελένη" του με τον Βασίλη Παπαβασιλείου, μετά από οκτώ χρόνια, στις 12 και 13 Ιουνίου, στο Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη.
Το σχέδιο της "Ελένης" έχει τις ρίζες του στη θεατρική βραδιά που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 1999 στην Πνύκα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με τίτλο "Ο κύριος Γιάννης Ρίτσος". Έγινε προσπάθεια τότε, ανθολογώντας το έργο του ποιητή, να συντεθεί ένα είδος σκηνικής προσωπογραφίας του. Στη σύνθεση αυτή συμπεριλήφθηκε κι ένα μεγάλο απόσπασμα από την "Ελένη". Η όλη βραδιά είχε χαρακτήρα "θεατρικού αναλογίου". Δεν επρόκειτο για "κανονική" παράσταση. Το βέβαιο είναι ότι δόθηκε η αφορμή να γίνουν κάποιες πιο συγκεκριμένες σκέψεις για τον ποιητή γενικά και για το χαρακτήρα, την υφή, την εμβέλεια των θεατρικών του κειμένων ειδικότερα.
Το 2001 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μορφή παράστασης, συμπαραγωγή με το Πανεπιστήμιο Αθηνών την ΕΤ1 και τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου και Λάρισας.
Το θέατρο του Ρίτσου είναι ένα θέατρο γλώσσας και ιδεών. Το ανθρώπινο πάθος, είτε τη "γυναικεία" ψυχή αφορά είτε την "ανδρική", φωτίζεται στοργικά και συνάμα ανελέητα ως έρμαιο μιας υπέρτερης διαπλοκής δυνάμεων, που φέρουν τα ωραία ονόματα Πόθος, Δόξα, Ομορφιά, και συνθέτουν το δίχτυ της Μοίρας μας.
Στους "μονολόγους" του Ρίτσου το πάθος δεν εκτίθεται ως άμεσο βίωμα, αλλά ως αναδρομή. Όχημα αυτής της αναδρομής είναι η γλώσσα. Κάτι περισσότερο: η γλώσσα και το παιχνίδι της είναι η μόνη ταυτότητα των ηρώων του. Οι κατά συνθήκη ονομασίες, Αίας, Ορέστης, Ελένη, κτλ. δε σηματοδοτούν ατομικές οντότητες, αλλά κόμπους του Μύθου ή, με άλλα λόγια, της ακατάλυτης δύναμης του Απρόσωπου που εξυφαίνει, που πλέκει τη μικρή ζωή του καθενός μας. Ό,τι έκανε άλλωστε η αρχαία τραγωδία.
Τώρα, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, αναπτύσσεται πιο συστηματικά η δοκιμή εκείνη, συμβάλλοντας τα μάλα στην αναψηλάφηση του θεατρικού Ρίτσου, που παραμένει πάντα μια υπόθεση ερεθιστικά ανοιχτή. Όπως το ίδιο ισχύει βεβαίως για το σύνολο του έργου του.
Η παράσταση έχει πάρει το Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας "Κάρολος Κουν" από την Ένωση Ελλήνων θεατρικών και μουσικών Κριτικών (2001).
Στο ρόλο της "Ελένης" ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Συμμετέχει ο Γιώργος Γιαννακάκος.
Το σχέδιο της "Ελένης" έχει τις ρίζες του στη θεατρική βραδιά που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 1999 στην Πνύκα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με τίτλο "Ο κύριος Γιάννης Ρίτσος". Έγινε προσπάθεια τότε, ανθολογώντας το έργο του ποιητή, να συντεθεί ένα είδος σκηνικής προσωπογραφίας του. Στη σύνθεση αυτή συμπεριλήφθηκε κι ένα μεγάλο απόσπασμα από την "Ελένη". Η όλη βραδιά είχε χαρακτήρα "θεατρικού αναλογίου". Δεν επρόκειτο για "κανονική" παράσταση. Το βέβαιο είναι ότι δόθηκε η αφορμή να γίνουν κάποιες πιο συγκεκριμένες σκέψεις για τον ποιητή γενικά και για το χαρακτήρα, την υφή, την εμβέλεια των θεατρικών του κειμένων ειδικότερα.
Το 2001 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μορφή παράστασης, συμπαραγωγή με το Πανεπιστήμιο Αθηνών την ΕΤ1 και τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου και Λάρισας.
Το θέατρο του Ρίτσου είναι ένα θέατρο γλώσσας και ιδεών. Το ανθρώπινο πάθος, είτε τη "γυναικεία" ψυχή αφορά είτε την "ανδρική", φωτίζεται στοργικά και συνάμα ανελέητα ως έρμαιο μιας υπέρτερης διαπλοκής δυνάμεων, που φέρουν τα ωραία ονόματα Πόθος, Δόξα, Ομορφιά, και συνθέτουν το δίχτυ της Μοίρας μας.
Στους "μονολόγους" του Ρίτσου το πάθος δεν εκτίθεται ως άμεσο βίωμα, αλλά ως αναδρομή. Όχημα αυτής της αναδρομής είναι η γλώσσα. Κάτι περισσότερο: η γλώσσα και το παιχνίδι της είναι η μόνη ταυτότητα των ηρώων του. Οι κατά συνθήκη ονομασίες, Αίας, Ορέστης, Ελένη, κτλ. δε σηματοδοτούν ατομικές οντότητες, αλλά κόμπους του Μύθου ή, με άλλα λόγια, της ακατάλυτης δύναμης του Απρόσωπου που εξυφαίνει, που πλέκει τη μικρή ζωή του καθενός μας. Ό,τι έκανε άλλωστε η αρχαία τραγωδία.
Τώρα, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, αναπτύσσεται πιο συστηματικά η δοκιμή εκείνη, συμβάλλοντας τα μάλα στην αναψηλάφηση του θεατρικού Ρίτσου, που παραμένει πάντα μια υπόθεση ερεθιστικά ανοιχτή. Όπως το ίδιο ισχύει βεβαίως για το σύνολο του έργου του.
Η παράσταση έχει πάρει το Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας "Κάρολος Κουν" από την Ένωση Ελλήνων θεατρικών και μουσικών Κριτικών (2001).
Στο ρόλο της "Ελένης" ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Συμμετέχει ο Γιώργος Γιαννακάκος.
2 σχόλια:
Μόλις έκοψα εισητήρια για το Σαββατο!
Την παράσταση την είδα το 2000 στην Καλαμαριά και ήταν εκπληκτική. Γιαυτό θα πάω να την ξαναδώ, όχι απλά ευχαρίστως, αλλά με ανυπομονησία.
Μακάρι να έκανε ένα γύρο την χώρα, πάλι, να είχατε την ευκαιρία να την δείτε!
Έχω δει παλιότερα την παράσταση. Είναι όντως εκπληκτική!
Ο Παπαβασιλείου είναι μεγάλος θεατράνθρωπος, με ευρύτατη παιδεία!
Τον είχα ανακαλύψει πριν μια εικοσαετία σαν ήμουν φοιτητής στην Αθήνα και παρακολουθούσα την θεατρική του πρόταση στο θέατρο ΕΠΟΧΗ, που μόλις είχε ιδρύσει.
Σπουδαίος δάσκαλος!
Δημοσίευση σχολίου