© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2010

Η Μάχη του Μαραθώνα στο Περιοδικό "Ιστορία Εικονογραφημένη"

[Λάβαμε σήμερα το νέο τεύχος του Περιοδικού Ιστορία Εικογραφημένη (τεύχος 507, Σεπτεμβρίου 2010), το οποίο είναι αφιερωμένο στη Μάχη του Μαραθώνα, με την ευκαιρία της παρέλευσης 2.500 χρόνων από το σημαντικότατο εκείνο γεγονός.
Ο Διευθυντής του Περιοδικού -συνεργάτης του ΙΣΚΙΟΥ μας και αγαπητός φίλος- Διονύσης Μουσμούτης γράφει περί αυτού στο εισαγωγικό Σημείωμα της Σύνταξης:]

ΔΥΟΜΙΣΙ χιλιάδες χρόνια έχουν περάσει από τη μάχη που έχει καταγραφεί τόσο στην παγκόσμια ιστοριογραφία όσο και στο συλλογικό υποσυνείδητο ως μία από τις κορυφαίες στιγμές ηρωισμού του ελληνικού έθνους.

Κύρια πηγή άντλησης πληροφοριών για τη Μάχη του Μαραθώνα, που εκτυλίχθηκε στην παραλία του Σχοινιά την 16η ημέρα του μήνα Βοηδρομιώνος (15 Σεπτεμβρίου - 15 Οκτωβρίου), και γενικότερα για τους Μηδικούς Πολέμους είναι ο Ηρόδοτος, ο οποίος θα εξιστορήσει τα γεγονότα μετά από μισόν αιώνα περίπου. Αναφορές επίσης –μεγαλύτερες ή μικρότερες– απαντώνται από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη έως το λεξικό του Σουίδα, ενώ αρκετές χρήσιμες πληροφορίες θα προσθέσει μετά από 550 χρόνια και ο Παυσανίας, κατά την επίσκεψή του στον Μαραθώνα. Η δόξα της απρόσμενης νίκης προσέθεσε αρκετές υπερβολές και τούτο γίνεται εμφανές από τον Ηρόδοτο. Τα στοιχεία που έχουμε από τις αρχαίες πηγές, τα αρχαιολογικά ευρήματα και η τοπογραφία της περιοχής μπορούν να μας προσφέρουν μια περιγραφή της μάχης. Λείπουν όμως πολλά επιμέρους στοιχεία με αποτέλεσμα οι ιστορικοί και οι αρχαιολόγοι να διαφωνούν ως προς τις λεπτομέρειες. Η ουσία πάντως είναι ότι, χωρίς την ιδιοφυή στρατιωτική τακτική του Μιλτιάδη, η μάχη ήταν αδύνατον να κερδηθεί. Δίκαια πήρε τη δόξα ο πρώτος μεγάλος στρατηγός της Ελλάδας. Το πιο σημαντικό για τους Έλληνες αναγράφεται στο επίγραμμα του τύμβου των Αθηναίων: «Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι, χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν». Οι Αθηναίοι ήταν οι πρώτοι που αντιλήφθηκαν ότι η ενότητα όλων των ελληνικών πόλεων-κρατών ήταν απαραίτητη για να αντιμετωπιστεί η απειλή από τους Πέρσες.

Η Μάχη του Μαραθώνα δεν απέτρεψε την περσική εισβολή στην Ελλάδα. Δέκα χρόνια αργότερα, ο γιος του Δαρείου Ξέρξης, παίρνοντας εκδίκηση για την ήττα, θα περάσει από τις Θερμοπύλες και θα καταστρέψει την Αθήνα. Αλλά και πάλι θα εκδιωχθούν οι Πέρσες από την Ελλάδα με τις νίκες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και στη μάχη των Πλαταιών. Η νίκη στον Μαραθώνα ως πολεμικό γεγονός έχει φυσικά από μόνη της ιδιαίτερη σημασία. Σημαντικότερη όμως την καθιστούν άλλες παράμετροι, κυρίως ότι ισχυροποίησε την εύθραυστη αθηναϊκή δημοκρατία. Σε περίπτωση ήττας των Αθηναίων θα γινόταν προσπάθεια παλινόρθωσης της τυραννίας από τον Ιππία, με δυσμενείς συνέπειες για τα χρόνια που θα ακολουθούσαν.

Η Μάχη του Μαραθώνα έσπασε για πάντα τον μύθο του αήττητου των Περσώνπου παρέλυε τη διάνοια των λαών. Δημιούργησε στους Έλληνες το πνεύμα που απέκρουσε τον Ξέρξη και μετά οδήγησε τον Αγησίλαο και τον Αλέξανδρο σε τρομερά αντίποινα με τις εκστρατείες τους στην Ασία. Εξασφάλισε για την ανθρωπότητα τον πολιτιστικό θησαυρό των Αθηνών, την ανάπτυξη των ελεύθερων θεσμών, τον φιλελεύθερο διαφωτισμό του δυτικού κόσμου και τη σταδιακή άνοδο για πολλούς αιώνες των μεγάλων αρχών του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Η Μάχη του Μαραθώνα θεωρείται ιστορικά ως μία από τις μεγαλύτερες του αρχαίου κόσμου και η έκβασή της προσδιόρισε καθοριστικά την Ιστορία της Ελλάδας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης: αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο «όχι» της Δύσης στον επεκτατισμό της Ανατολής. Αν με την ναυμαχία στη Σαλαμίνα τερματίστηκε η προσπάθεια της Ανατολής να υποτάξει τη Δύση, ο Μαραθώνας ήταν η αρχή της· η Δύση πρέπει να εκληφθεί ως φρόνημα και όχι ως γεωγραφία.

Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2010

Η λογοτέχνις Έρση Λάγκε διαβάζει Έρση Λάγκε (α΄μέρος)

Στην παρούσα επαφή έχουμε την εξαιρετική χαρά και τιμή να παρουσιάζουμε την πολύ αγαπητή μας φίλη Έρση Λάγκε, σημαντική Ελληνίδα διηγηματογράφο, μυθιστοριογράφο, ποιήτρια και μεταφράστρια, τιμημένη ήδη (το  1987) με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας.

Η Έρση, γεννημένη στην Αθήνα το 1937, έλκει την καταγωγή της από τη Ζάκυνθο (μητέρα της ήταν η πεζογράφος και φωτογράφος  Μαρία Αργυριάδου, το γένος Τσακασιάνου), όπου μάλιστα περνά τα καλοκαίρια της κυρίως, πλάι στη θάλασσα του Αγίου Χαραλάμπη, στο νότιο άκρο της πόλης, με θέα τη Χώρα. Το σπίτι της μοιάζει με πλεούμενο, απ' όπου παρακολουθεί τ' άλλα πλεούμενα στο ατέλειωτο πηγαινέλα τους από και προς...

Χάριν των αναγνωστών μας, αναγράφουμε τα κυριότερα αυτοτελώς δημοσιευμένα έργα της: Σπάλαθρα (1972), DNA (1983), Ιώδες (2001), Οι τελευταίοι (1974), Ραγιάδες (1975), Εκλειπτική (1977), Οι κληρονόμοι (1979), Στα γεγονότα Πολίτη (1980), Ισπανία (1981), Αδελφέ μου Κάιν (1984), Στη μούχλα των πράσινων ήλιων (1984), Αλλάχ Ακμπάρ (1986), Οι Καμπανοκρούστες  (1989), Ισπανία, Τέρρα ντελ Σολ (1989), Λίγο πριν το 2000 (1990), Ινδία με τους Γιόγκι (1990), Ο τενόρος (1993), Το πλην του έρωτα (1996), Θα σε περιμένω στην Ινδία (1998), Βιοχημική τρομοκρατία (2001), Θέλω να σού μιλήσω (2003), Σρι Λάνκα, η Κεϋλάνη του Βούδα (2007) και άλλα.

Σήμερα το πρωί είχαμε την ευκαιρία να την έχουμε κοντά μας και μάλιστα να δεχθεί να διαβάσει αποκλειστικά για τον ΙΣΚΙΟ μας δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το έργο της -συγκεκριμένα το βιβλίο της Λίγο πριν το 2000- αποδίδοντας και στον φακό την δύναμη της γραφής της και την εκρηκτική ηπιότητα του χαρακτήρα της. Το πρώτο απόσπασμα, με τίτλο "1η επαναφορά χρόνου", αφορά στη συνάντηση και το άγγιγμα μιας αιμορροούσας Γυναίκας με τον Ιησού, όπως παραλαμβάνουμε στην Καινή Διαθήκη και το δεύτερο, με τίτλο "Η Θυσία", αφορά σε μια κορυφαία στιγμή της θιβετιανής θρησκευτικότητας.




Κατά το "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα, έργα, ρεύματα, όροι" (εκδ. Πατάκη, 2007, σ. 1205), "Το πλούσιο έργο της εκτείνεται σε πολλούς τομείς. Εκφράζει βαθύ κοινωνικό προβληματισμό -απόρροια, ίσως, και της εποχής, αρχές της δεκαετίας του 1970, που εμφανίστηκε στα γράμματα-, ανησυχία για τη μοίρα του πολιτισμού, αλλά και διαρκή υπαρξιακή αναζήτηση για το μέλλον του ανθρώπου στο μεταίχμιο δύο αιώνων. Βαρύνουσας σημασίας, από τα πρώτα της κιόλας βήματα, είναι επίσης οι πειραματισμοί στη φόρμα και την τεχνική, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από την κριτική".

Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

"Ο χτύπος της καρδιάς" του Δημήτρη Κονιδάρη

Παρουσιάζει ο π. Παναγιώτης Καποδίστριας

Μικρό το βιβλίο που κρατώ, αλλά δυναμικό, όπως και ο χτύπος της καρδιάς: Ταπεινός, αθόρυβος, αλλά ουσιαστικός και διαρκής. Εάν λείψει, επέρχεται ο θάνατος. Και με την Ποίηση το αυτό συμβαίνει: Ταπεινή και απέριττα συμπεριφερόμενη, σε μια κατακλυσμιαία κοινωνία, συντελεί τα μέγιστα στην καλή αλλοίωση του Κόσμου μας.

Αυτές τις σκέψεις κάνω, (ξανα)διαβάζοντας το μικρό ποιητικό "Ο χτύπος της καρδιάς" του φίλου μου Κερκυραίου ποιητή Δημήτρη Κονιδάρη, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΕΨΙΛΟΝ / ποίηση (Αθήνα 2009, με 16 σελίδες), το δε εξώφυλλο κοσμεί έργο τού επίσης Κερκυραίου ζωγράφου Σπύρου Αλαμάνου.

Εμπεριέχονται 11 ποιήματα, τα οποία ευεργετούν θωπευτικά την ύπαρξη του αναγνώστη και χορηγούν ανάπαυση στον ενασχολούμενο, όπως ακριβώς και ο κάθε χτύπος της καρδιάς. Ήπια γραφή, επισημαίνει τα ζέοντα της ύπαρξης, δίχως μεγαφωνίες. Αναθηματική ποίηση, αναστηλώνει μνήμες και πρόσωπα, χαρίζοντάς τους χρόνο και τόπο, ώστε να ξαναϋπάρξουν

Ακολουθούν δύο δείγματα της ποτιστικής γραφής του Κονιδάρη: 


ΘΕΡΜΗ ΕΥΧΗ 

Ας είναι καλά η πολύ ελκυστική γυναίκα 
που διαβαίνει το δρόμο χωρίς βιασύνη, 
σχεδόν νωχελικά, 
με τις κινήσεις του σώματος σαν όραμα, 
τα μάτια της σωσίβια για τους ρημαγμένους 
που θέλησαν κάποτε ν' ανεβούν
την κλίμακα μιας απρόσιτης μέθης
και με τον ζηλιάρη άνεμο της μοίρας
να θροΐζει και να δαγκώνει
τ' άφοβα μαλλιά της.

Ας είναι καλά
κι ας μη βγει ποτέ στον κόσμο
το αναφιλητό της.

Ας είναι καλά μέχρι τα πιο βαθιά γεράματα,
ας γεράσει πάρα πολύ αργά
όπως γεράζουν τα αιωνόβια δέντρα
κι ας πεθάνει ανώδυνα.


ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ

Ευτυχισμένος ταξιδεύει ο πατέρας στο εξωτερικό
κι απολαμβάνει τις πρωτεύουσες της Ευρώπης,
πεζοπορεί σε τεράστιες λεωφόρους
ενσωματωμένες στην ομίχλη,
θαυμάζει τους αρτιγέννητους ουρανοξύστες,
μπαίνει ζαλισμένος σε μουσεία και σε καθεδρικούς ναούς
πηγαίνει στ' αξιοθέατα,
μαθαίνει κι όλο μαθαίνει
κι ας είπε ο Μπέκετ
ότι γεννιόμαστε καβάλα στον τάφο.

Πάντα χρυσοθήρας και προσκυνητής νέων εντυπώσεων
-όπως και τότε-
α, ο γλυκός μου πατέρας ταξιδεύει,
αφήνοντας μακριά του, πολύ μακριά του
τα βάρη και τους περιορισμούς της μικρής Κέρκυρας,
ίσως και το κυρίαρχο αίσθημα της νοσταλγίας,
και εισχωρώντας επιτέλους μ' όλη του την ευχαρίστηση
-καλά καλά δεν το πιστεύει-
στην πάλλουσα καρδιά του παραδόξου

(στο μπράτσο του η δασκάλα).

- Γελοίε τάφε
ο πατέρας ταξιδεύει.

Εκδήλωση μνήμης για τον Ιάσονα Δεπούντη στην Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών τιμώντας τη μακροχρόνια και σημαντική προσφορά του Κερκυραίου ποιητή ΙΑΣΟΝΑ ΔΕΠΟΥΝΤΗ (1919-2008) στα Νεοελληνικά Γράμματα και στην Κέρκυρα, διοργανώνει εκδήλωση μνήμης την Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 19.30 με τίτλο: Εξαιτίας σου, Ποίηση, καίγεται ακόμη η Τροία! (στίχος του ποιητή). Θα μιλήσουν για τον ποιητή και για την ποίησή του οι: Δημήτρης Κονιδάρης, Περικλής Παγκράτης και Κώστας Σουέρεφ. Ποιήματα του Ιάσονα Δεπούντη θα διαβάσει ο Σπύρος Βέργης.

«Το από εμένα επιθυμητό έργο», είχε σημειώσει κάποτε, ο Ιάσων Δεπούντης «είναι συγκεντρωμένο στα εξής βιβλία: Από τη θάλασσα (εκδ. Δίφρος, 1962), Ακατοίκητη νύχτα (εκδ. Δίφρος, 1962), Systema Naturae (μια μυστική έκδοση του Χρ. Καρανάση, 1969), Κεφάλι από ρολόι / Οι χαιρετισμοί και οι ταύροι του Πάμπλο Πικασσό (Αλουάζ Ελβετίας, 1971)». Και ολοκλήρωνε: «Οι στίχοι της Ακατοίκητης νύχτας φτάνουν από τους δύσκολους καιρούς της κατοχής και του εμφύλιου. Όσο για τα ποιήματα των δύο βιβλίων Systema Naturae και Κεφάλι από ρολόι, δεν μπορώ να πω ακόμα τίποτα, κάτι σ’ αυτά θέλει να πάει πέρα από εκεί που έφτασα με τα άλλα δύο, μα δεν ξέρω πάλι».

Ο Ιάσων Δεπούντης –που ύστερα από νομικές, παιδαγωγικές και κοινωνιολογικές σπουδές παρακολούθησε στην Ελβετία, όπου και είχε αυτοεξοριστεί εξ αιτίας της δικτατορίας, συνολοθεωρία (μοντέρνα μαθηματικά)– δεν έγραψε μόνο ποίηση αλλά και πεζογραφία (Θάλασσα 2, βυθός, εκδ. Φέξης 1963, Ο ύπνος των σκίουρων, εκδ. Φέξης 1964, X.A. DONNET, ο βομβαρδισμός μιας άμαχης πολιτείας, εκδ. Φέξης 1965), καθώς και δοκίμιο (Λογοτεχνία και Ψυχολογία, εκδ. Φέξης 1965), ενώ μετέφρασε και ξένους συγγραφείς (Ανθολογία Σπουν Ρίβερ του Edgar Lee Masters, Αθήνα 1966, κ.ά.).

Στα νεότερα ποιητικά βιβλία του Ιάσονα Δεπούντη μπαίνουν πλέον κυριαρχικά τα επιστημονικά σύμβολα, τα μαθηματικά, η γεωμετρία, η χημεία, το κοσμικό χάος, κολάζ, φωτογραφίες, τα φράκταλ και τα κβάντα, τα κβάσαρς και το σύμπαν, οι αλγόριθμοι, η ψηφιακή τεχνογνωσία και τεχνολογία, η γλώσσα των PC, η «κυβερνητική» και η «χαοτική»…∙ μέσα από μια πάγια διατυπωμένη θέση για την αποδόμηση της ποιητικής τέχνης, που σημαίνει την ουσιαστική διάσωση, δικαίωση, απελευθέρωσή της και ταύτισή της με τη ζωή∙ και υπό το πρίσμα πάντα των δύο θεμελιακών συνιστωσών της ζωής: του θαύματος της ύπαρξης και του χάους της ανυπαρξίας, αλλά και των ανήσυχων ερωτημάτων για το αβέβαιο μέλλον της ανθρωπότητας. Τα βιβλία αυτά ήσαν: Η Αλουάζ στο σώμα του (εκδ. Δωδώνη, 1987), Η ορατή (οριακή) υπέρβαση (1997), Από το ύστερο σύμπαν (2000), Systema Avium (2001), X.A. Donnet, σε κβαντικό ρυθμό (2002), Η θάλασσα μέσα στην TV (υπογράφων ως Οδυσσέας Ωκεανός, 2003), Η ζωολογία της Systema Naturae (2004), και Μετά τη ζωολογία (2005). Τα επτά τελευταία βιβλία κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Μανδραγόρας.

Κύκνειο άσμα του Ιάσονα Δεπούντη υπήρξε η δίγλωσση έκδοση του έργου Systema Naturae (2007). Η συλλογή αυτή, που πρωτοκυκλοφόρησε παράνομα στην δικτατορία, εκδόθηκε συνολικά τέσσερις φορές κι έγινε ενθουσιωδώς δεκτή από την κριτική, θεωρείται από τα αριστουργήματα του ποιητή. Σήμερα κυκλοφορεί από το γερμανο-ελβετικό Οίκο Strömfeld ως δίγλωσση έκδοση, με παράλληλη μετάφραση στα γερμανικά από το γιο του ποιητή, τον Δημήτρη Δεπούντη.

Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2010

Η πόλη της Κυπαρισσίας [3. Ψαύοντας το Χθες της]



















Κυπαρισσία 3

Καλπάζουν όλοι
έφιπποι στον θάνατο
και στα νερά του
Φράγκοι Παλαιολόγοι
Τούρκοι και Βενετσιάνοι.




Κυπαρισσία 4 

Τρίζει κ' η νύχτα  
καθώς μεταβάλλεται 
σε Ουτοπία  
τα πλοία ποντίστηκαν
οι σύντροφοι κοιμούνται.

[Φωτογραφίες, ποίηση: π. Παναγιώτης Καποδίστριας, Ιούλιος 2010]

Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2010

"Μάγεψε" απόψε ο Δ. Σέρρας ομιλώντας περί Μαγείας στο έργο του Ρώμα

Αρκετός κόσμος, παρά το διαρκές αστραποβρόντι και τη βροχή, συγκεντρώθηκε απόψε στο ανακαινισμένο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ζακυνθίων, στην Πλατεία Σολωμού, για να παρακολουθήσουν την διάλεξη του αγαπητού συμπολίτη μας λογοτέχνη Διονύση Σέρρα.

Ο Διονύσης Σέρρας, με την εγνωσμένη ερευνητική - συγγραφική και ρητορική δεινότητά του, διαπραγματεύτηκε με τρόπο επαγωγικό, γλαφυρό και προσιτό, "μαγεύοντας" το ακροατήριο, το όχι εύκολο θέμα: "Η μαγεία και η παρουσία της στο έργο του Διονύση Ρώμα". Η πολυσχιδής και αλησμόνητη εκείνη προσωπικότητα, ο Κόντες των Νεοελληνικών Γραμμάτων μας Δ. Ρώμας, συμπεριέλαβε συχνά-πυκνά το διαχρονικό φαινόμενο της Μαγείας στο έργο του, με τρόπο δημιουργικό και αναδημιουργικό.

Την εισαγωγή στη βραδιά έκαμε ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων  Ιωάννης Στεφάνου Παπαδάτος, δεδομένου ότι η διάλεξη ήταν ενταγμένη  στον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2010, που για τη διετία 2009-2010 έχει ως θέμα τη "Μαγεία στον χώρο και τον χρόνο".

Η Διευθύντρια του Μουσείου Αρχαιολόγος Κατερίνα Δεμέτη παρουσίασε τα χειρόγραφα και διάφορα προσωπικά αντικείμενα του χαλκέντερου Λογοτέχνη Ρώμα, τα οποία φυλάσσονται στο Αρχείο του Μουσείου και που εσχάτως έχουν όλα ψηφιοποιηθεί.

Ανάμεσα στο πλήθος, ο φακός του ΙΣΚΙΟΥ μας απαθανάτισε δυο σημαντικές Κυρίες της σύγχρονης πνευματικής Ζακύνθου: Τη ζωγράφο Μαρία Ρουσέα (αριστερά) και την ποιήτρια Λούλα Βάλβη-Μυλωνά (δεξιά). Πίσω τους ο εικαστικός Διονύσης Παπαδάτος.

Ευκαιρία πολιτισμικής αναπνοής η αποψινή, μετά από ένα τουρισμόπληκτο (ως συνήθως) Καλοκαίρι της Ζακύνθου. Ώρα ο καθείς να κοιτάξει τον ένδον άνθρωπο, αφήνοντας παράμερα τη θερινή ραστώνη και τις αντι-πνευματικές ενασχολήσεις. Έτσι, που -ει δυνατόν- ν' αποδείξουμε ότι μπορούμε να περιορίσουμε την περιβόητη Κρίση, στο οικονομικό μέγεθός της μονάχα.- 

Η πόλη της Κυπαρισσίας [2. Ανηφορίζοντάς την]










Κυπαρισσία 2

Προσποιούμενοι τους αθώους
οι Αέρηδες
αποθέτουν στα ξέπορτα
ή
και στους κάδους ανακύκλωσης 
τα ξώγαμα της Ιστορίας.

[Φωτογραφίες, ποίηση: π. Παναγιώτης Καποδίστριας, Ιούλιος 2010]










Σάς μεταφέρω κάτι που διάβασα για την πόλη και μού άρεσε πολύ: "Στην Κυπαρισσία αντίκρισα το πιο όμορφο ηλιοβασίλεμα των ταξιδιών μου!" εξομολογήθηκε ο Γάλλος Πρωθυπουργός Ζορζ Κλεμανσό, όταν, στις αρχές του 20ού αιώνα, βρέθηκε στην πόλη, για να εγκαινιάσει τη σιδηροδρομική γραμμή που κατασκεύασαν οι συμπατριώτες του. Στην 8η φωτό μας, το κυπαρισσιώτικο σπίτι, στο οποίο διέμεινε.

Έπεται η γ΄ και τελευταία συνέχεια.

Μια εργασία για τον "δαμαστή των λέξεων" Τάκη Βαρβιτσιώτη


Το 2001 ήταν για εμένα η χρονιά ενασχόλησης με το έργο του Θεσσαλονικέως Ποιητή και Ακαδημαϊκού Τάκη Βαρβιτσιώτη. Είχα την τιμή να μού αποστείλει σχεδόν όλα τα βιβλία του, συλλογές ή μεταφράσεις του, ως αντί-δωρα στα ημέτερα πτωχικά αποστελλόμενα κατά καιρούς μικροπονήματα. Έτσι δημιουργήθηκε μια γόνιμη -πιστεύω- επαφή, πολύ σεβαστική από πλευράς μου, φιλικότατη εκ μέρους του.

Με είχε θέλξει η αμεσότητα της γραφής του. Ενώ δεν είχε τίποτε περίτεχνο, ουδέποτε εξέπιπτε σε πεζόλογη ποίηση, ένα συχνότατο φαινόμενο που -ατυχώς- ενδημεί στα πέριξ. Ο εν λόγω Ποιητής, έχει καταφέρει να καταστήσει μεγαλειώδη τα Απλά. Η γραφή του είναι κατεξοχήν λυρική, δίχως λεκτικούς ακροβατισμούς. Μιλάει εντελώς καθημερινά, αλλά τούτο είναι Ποίηση εκ γενετής. Προσωπικά, ευφραίνομαι να την μελετώ!

'Ετσι μού προέκυψε μια απόπειρα δοκιμιακής πρόσβασης στο έργο του Βαρβιτσιώτη κι ένα αναθηματικό ποίημα σ' εκείνον. Όλα μαζί αποτέλεσαν την εργασία: Ο δαμαστής των λέξεων (Λόγος τιμής κι ένα ποίημα για τον Τάκη Βαρβιτσιώτη), η οποία πρωτοδημοσιεύτηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό της Άμφισσας Τετράμηνα, τον Χειμώνα 2003-2004 (τεύχος 70-72, σσ. 5395-5425), κυκλοφόρησε μάλιστα και σε ανάτυπο

Η ταπεινή προσπάθειά μου, την οποία μάλιστα επέδωσα στον κ. Βαρβιτσιώτη ο ίδιος, στις 19 Ιουνίου 2004, κατά την δειλή επίσκεψή μου στο σπίτι του επί της Εγνατίας,  τού άρεσε και τον συγκίνησε πολύ, όπως ευγενικά είπε, συμπεριελήφθη μάλιστα ολόκληρη (πλην του ποιήματος) στον β΄ τόμο των κριτικών κειμένων για το ποιητικό έργο του, που με τίτλο Τιμή στον Τάκη Βαρβιτσιώτη κυκλοφόρησαν από τη Μικρή Φιλολογική / Μπίμπης, Θεσσαλονίκη 2007, σσ. 114-128. 

Σήμερα την δημοσιεύουμε ολόκληρη στη Βιβλιοθήκη μας παραΘέματα λόγου ex libris, ώστε να έχουν την ευκαιρία οι διαδικτυακοί αναγνώστες μας να στρέψουν την προσοχή τους στη σημαντική αυτή προσωπικότητα, ο οποίος, αν και σε πολύ προχωρημένη πλέον ηλικία (διάγει ήδη το 95ο έτος του), συνεχίζει να παρηγορεί από τη Συμπρωτεύουσα τον απαρηγόρητο σύγχρονο άνθρωπο, με την ηπιότητα και τη θαλπωρή της γραφής του. Απλώς, κάντε κλικ εδώ.

π. Π.Κ.

Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Η πόλη της Κυπαρισσίας [1. Από το Κάστρο της Αρκαδιάς]








Κυπαρισσία 1

Τη νύχτα οι Ογκόπετρες
σκουντάν η μια την άλλη

είναι των Γιγάντων οι ορμές
οι έρωτες της πόλης.

[Φωτογραφίες, ποίηση: π. Παναγιώτης Καποδίστριας, Ιούλιος 2010]












Πολλά θα μπορούσε ο επισκέπτης της Κυπαρισσίας (όπως εμείς κατά τον περασμένο Ιούλιο) να πει ή και να γράψει για την καλοσυνάτη και φιλική αυτή πόλη της Μεσσηνίας. Το αποφεύγουμε επίτηδες. Όχι μόνον επειδή οι σελίδες μας δεν θα επιθυμούσαμε να θυμίζουν ταξιδιωτικό ή τουριστικό οδηγό, αλλά κυρίως επειδή οι εικόνες, που σήμερα δημοσιοποιούμε, είναι ικανές -θεωρούμε- να χειραγωγήσουν στην διασώζουσα Ομορφιά, στην βαθιά Ιστορία, στις αθέατες Ζωές των Ανθρώπων, οι οποίες πότε θάλλουν - πότε φθίνουν κάτω από τις στέγες των ήπια δομημένων σπιτιών της πόλης!...

Βρισκόμαστε ήδη στο περιώνυμο Κάστρο της Αρκαδιάς και προσπαθούμε μυστικά ν' ακτινογραφήσουμε την διαιώνια επιβίωση της πόλης! Οσμιζόμαστε δίσεκτους καιρούς του παρελθόντος, αφουγκραζόμαστε ακοές από τη Θάλασσα, ψαύουμε τους Αέρηδες κοσμοχαλαστές, αν και τώρα παριστάνουν τους αθώους... Εδώ έχουν συμβεί τα πλείστα όσα... Γίγαντες, Φράγκοι, Βυζαντινοί, Τούρκοι, Ενετοί... Ο έχων ακόμη μάτια, ας ιδεί! Ο έχων ώτα, ακουέτω!


Ελήφθη ο "Μουσικός Ελληνομνήνων", τεύχος 6

Κυκλοφόρησε και ήδη ελάβαμε το έκτο τεύχος (Μάιος-Αύγουστος 2010) του Μουσικού Ελληνομνήμονα, της περιοδικής έκδοσης του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Το τετραμηνιαίο περιοδικό έχει σκοπό την προβολή της πρωτότυπης ερευνητικής δουλειάς του Εργαστηρίου, αλλά και να λειτουργήσει ως γόνιμο βήμα ανταλλαγής απόψεων για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Μουσικής στη χώρα μας.

Στο τρέχον τεύχος: Η Στέλλα Κουρμπανά παρουσιάζει μια άγνωστη επιστολή του Louis Albert Bourgault-Ducoundray από το Αρχείο Στεφανόπολι του Μουσείου Μπενάκη. Συνεχίζοντας τα επετειακά κείμενα για τα πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Δημήτρη Μητρόπουλου το περιοδικό φιλοξενεί αφενός την παρουσίαση από τον Κώστα Μπουρναζάκη ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος γράμματος του αρχιμουσικού προς την Εύα Πάλμερ Σικελιανού και αφετέρου το γεμάτο νέα στοιχεια άρθρο του Χάρη Ξανθουδάκη σχετικά με τις σχέσεις του Μητρόπουλου με τον Άγγελο Σικελιανό. Στη συνέχεια, ο Ανδρέας Γεωργοτάς προσεγγίζει αναλυτικά το έργο του Θόδωρου Αντωνίου For viola and piano (1994). Η σειρά περί ελληνικής μουσικής ορολογίας εμπλουτίζεται με την ανατύπωση από τη Νέα Εφημερίδα του 1895 του άρθρου του Αλέξανδρου Φιλαδελφέως σχετικά με τη χρήση του «μήστωρ» αντί των ξενόγλωσσων «maitre», «maestro» ή «Meister». Η αρθρογραφία του τεύχους ολοκληρώνεται με μια ανταπόκριση σχετικά με το επιτυχημένο συνέδριο Επτανησιακή όπερα και μουσικό θέατρο έως το 1953 (Αθήνα, Μέγαρο Μουσικής, 23-24.4.2010) που διοργάνωσε το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, ο ΟΜΜΑ και η ΚΟΑ στο πλαίσιο του Έκτου Κύκλου των Ελληνικών Μουσικών Εορτών.

Ο Μουσικός Ελληνομνήμων διατίθεται δωρεάν από το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής και αποστέλλεται ταχυδρομικά. Πληροφορίες, προηγούμενα τεύχη και εγγραφές παραληπτών στο eremus@ionio.gr .

Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010

Afghan Girl ή Τα Μάτια μιας Απελπισμένης



AFGHAN GIRL

λόγω National Geographic

Τι κοιτάς ισκιωμένη
με φόβο κοφτερό
και κόκκινο πολύ
του γρήγορου
και αδίστακτου;

Όσα βλέπεις δεν είναι.

Μεθαύριο
ξημερώνεσαι γριά πολλών χειμώνων
με τη μαντήλα της φυλής
να κρύβει τη Γυναίκα

πάλι φοράς τα μάτια σου
πλην
μάτια ρουφηγμένα προς τα μέσα.

Όσα βλέπεις
είναι δεν είναι
αδιάφορο.
(19.3.2002)

[Από την ποιητική συλλογή Παναγιώτη Καποδίστρια, Της αγάπης μέγας χορηγός, εκδ. 2003, σ. 107. Το ποίημα αυτό γράφτηκε εξ αφορμής μιας Αφγανής Γυναίκας, της Sharbat Gula.
     Το 1984 ο φωτοδημοσιογράφος του National Geographic Steve McCurry αποτύπωσε την 12χρονη Αφγανή, εστιάζοντας στα εκφραστικότατα μάτια της. Η φωτό υπήρξε παγκοσμίου φήμης κι έγινε πρωτοσέλιδο σε λευκώματα και περιοδικά.
     Την ξαναβρήκε και την αναποτύπωσε πάλι στην ίδια στάση, 17 χρόνια αργότερα... Θυμάστε: Πόλεμοι, μπούργκες κλπ. κλπ. Πλήρωσε τον σύζυγό της, ώστε να ξαναδεί τα υπέροχα μάτια της...
     Την αίσθηση των Ματιών της Sharbat Gula στις δύο εκδοχές τους αποπειράθηκε να στιχουργήσει ο γράφων. Σημειωτέον ότι η αγγλική εκδοχή του ανωτέρω ποιήματος απέσπασε το Διεθνές Α΄ Βραβείο Ποίησης DELIA στο Τμήμα Ευρωπαϊκών Γλωσσών για το 2002 του Πανεπιστημίου UTE-TEL Bovesia της Ιταλίας. Ακολουθεί:]

AFGHAN GIRL
Due to National Geographic

What are you looking for shaded girl
with a sharp fear
and much redof promptness
and unhesiting?

Whatever you’re looking at, it doesn’t exist.

The day after tomorrow,
a morning will find you as an old woman of many winter
wearing your tribe’s head scarf
that covers the Woman.

You’re always wearing your eye
but
these eyes are sunken.

Whatever you’re looking at
it does or it doesn’t exist
without meaning.

(19.3.2002)

Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010

"Η επέλαση των γυρίνων" του Μαργαρίτη Σαμαρά

Ο Ρούπερτ Μπλου Φανκ είναι ένας συνηθισμένος άνθρωπος, άθελά του μπλεγμένος, όπως όλοι μας, στα γρανάζια της ρουτίνας. Αντιμέτωπος με τη γραφειοκρατία, αποσυντίθεται, ταξιδεύει σε ένα παράλληλο σύμπαν και γνωρίζεται με τον άλλο του εαυτό, που έχει τη μορφή γυρίνου.
Όταν συναντά τη γυναίκα της ζωής του, την Τζούλια Παβλόφ, μεταβάλλεται σε ένα χαριτωμένο ον, άλλοτε κωμικά ρομαντικό και άλλοτε παράδοξα παράλογα.
Σε μια εξόχως συναισθηματική στιγμή, η κοπέλα συνειδητοποιεί ότι είχε ξανασυναντήσει τον Ρούπερτ: ήταν ο ήρωας των παιδικών της χρόνων. Και τότε...

Τη συνέχεια θα την βρείτε στο βιβλίο-νουβέλα "Η επέλαση των γυρίνων" του Μαργαρίτη Σαμαρά, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Μάιο (2010) από τις εκδόσεις Σοκόλη-Κουλεδάκη, με 112 σελίδες και είχαμε τη χαρά να μάς αποσταλεί πριν από λίγο καιρό, εδώ στον ΙΣΚΙΟ μας.

Στην ενδιαφέρουσα αυτή και τρισυπόστατη νουβέλα του ο συγγραφέας -μεταχειριζόμενος μάλιστα ενδιαφέροντες παιδικότροπους σουρεαλισμούς- δημιουργεί κόσμους, πλάθει (ή μεταπλάθει) τους μύθους του, ώστε να επιβιώσουν και να διασωθούν εκεί μέσα πρόσωπα και καταστάσεις, όπως εκείνος τούς ονειρεύεται, μες από τις ροπές και τις τροπές τους. 

Ο Μαργαρίτης Σαμαράς αποτελεί μια χαρακτηριστική περίπτωση νέου ανθρώπου, ο οποίος ψάχνει να ενωτισθεί κατ' αρχάς αυτός ο ίδιος τη φωνή του, μέσα από το πολύβουο πλήθος (οχληρό κάποτε) πολυειδών λογοτεχνών και λογοτεχνιζόντων και, ει δυνατόν, να ξεχωρίσει αυτή η φωνή για την τιμιότητα και τη νεοτερικότητα που την περικοσμεί, σ' ένα μάλιστα νεφελώδες λογοτεχνικό τοπίο, όπου πλέον επιβιώνουν ανούσια εν πολλοίς λογοπλεκτικά σοφίσματα και αδιέξοδες σεξιστικές εξυπνάδες.

Κλείνοντας τη μικρή αυτή αναφορά μας στο ανά χείρας νέο βιβλίο, έχει σημασία, να γνωρίσουμε και το βιοεργογραφικό υπόβαθρο του Μ. Σαμαρά. Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη. Σπούδασε Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων. Στη συνέχεια, αναζητώντας στην διδακτορική διατριβή του τη χαμένη κοινωνική φύση της οικονομικής επιστήμης, μελέτησε τη σχέση οικονομικής σκέψης και λογοτεχνίας. Στη μεταδιδακτορική έρευνά του ασχολήθηκε με την διδασκαλία της λογοτεχνίας μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες. Έχει δημοσιεύσει μικρά πεζογραφήματα στα περιοδικά Θέματα Λογοτεχνίας και Νέα Πορεία.

Επιμέλεια παρουσίασης: π. Π. Καποδίστριας

Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2010

Από τη Συναυλία της Ευανθίας Ρεμπούτσικα στη Χάλκη (3 videos)


 Θεολογική Σχολή της Χάλκης  
 Σαββατόβραδο 18 Σεπτεμβρίου 2010. Φωτό: Ν. Μαγγίνας 



Διάλεξη για τη Μαγεία στο έργο του Διονύση Ρώμα


Το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, συμμετέχοντας στον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2010, που για τη διετία 2009-2010 έχει σαν θέμα τη «Μαγεία στο χώρο και το χρόνο», μάς προσκαλεί στην διάλεξη του Φιλολόγου-Λογοτέχνη κ. Διονύση Σέρρα, με θέμα:

«Η Μαγεία και η παρουσία της στο έργο του Διονύση Ρώμα»,

το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου, στις 8 το βράδυ, στην ανακαινισμένη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ζακύνθου.

Ας κρατήσουμε στα υπ' όψιν, εξάλλου, ότι κατά το τριήμερο από 24 έως 26 Σεπτεμβρίου 2010, θα λειτουργήσει στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου έκθεση βιβλίων του Διονύση Ρώμα, δευτέρου κατά σειράν Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του (1961-1981) και θα γίνεται παρουσίαση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή των χειρογράφων του, τα οποία φυλάσσονται στο πλούσιο Αρχείο του Μουσείου καθώς και των προσωπικών του αντικειμένων, που εκτίθενται στο Μουσείο, ως συμβολή στα τριάντα χρόνια από το θάνατό του (1906-1981), που συμπληρώνονται το 2011.

Μουσικές Ευανθίας Ρεμπούτσικα στις αυλές της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης

φωτογραφίες: Νικόλαος Μαγγίνας

Υπό την αιγίδα και με την παρουσία του Οικουμενικού Πατράρχου Βαρθολομαίου πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο, 18 Σεπτεμβρίου, στους κήπους της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης μεγάλη συναυλία της ελληνίδας συνθέτριας Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Στον κατάμεστο από κόσμο προαύλιο χώρο της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ξεδιπλώθηκαν οι ονειρικές μελωδίες της Ευανθίας Ρεμπούτσικα σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο πρόγραμμα με τη συμμετοχή δύο σπουδαίων Τούρκων ερμηνευτών: του Cihan Okan, συνεργάτη της δημιουργού από το soundtrack της ταινίας «Babam ve Oglum» και της Dilek Koc, με την οποία η συνθέτρια συνεργάστηκε στο soundtrack της «Πολίτικης Κουζίνας».


Η συναυλία μεταδόθηκε απευθείας, σε δορυφορική μετάδοση, μέσω της Hellas Sat (θυγατρική του ΟΤΕ) από διάφορους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, ελληνικούς και τουρκικούς. Χορηγοί της συναυλίας στην Χάλκη ήταν οι επιχειρήσεις Alapis group, οι αλευρόμυλοι Χαλκιδικής «Halkidiki Flour mills», καθώς και η Olympic Air.


Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails