© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΝΘΕΤΑ. Ό,τι νεότερο εδώ!

Δευτέρα 23 Απριλίου 2012

Η 526η «Ιστορία Εικονογραφημένη», αφιέρωμα στο Κίνημα του Ναυτικού και στο Αντιτορπιλικό «Βέλος»

Μες από το ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ μάς πληροφορεί ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ

Στην νεότερη ελληνική ιστορία ελάχιστες, και βραχύβιες, κυβερνήσεις συνεργασίας μπορούν να μετρηθούν. Κύριες αιτίες ήταν η παρουσία προσωποκεντρικών κομμάτων και η εκλογική νομοθεσία, που ευννοούσαν τον σχηματισμό μονοκομματικών κυβερνήσεων. Για πρώτη φορά κυβέρνηση συνεργασίας σχηματίστηκε τον Μάιο του 1877 υπό τον Κωνσταντίνο Κανάρη, με τη στήριξη των Τρικούπη, Δηλιγιάννη, Ζαΐμη, Κουμουνδούρου. Η κυβέρνηση Κανάρη ονομάστηκε Οικουμενική (πρώτη χρήση αυτού του όρου) και είχε στόχο να προετοιμάσει τη χώρα ενόψει του ρωσοτουρκικού πολέμου. Ο θάνατος του Κανάρη στις 2 Σεπτεμβρίου 1877 άφησε ακέφαλη την κυβέρνηση, η οποία πορεύτηκε μέχρι τη διάλυσή της στις 11 Ιανουαρίου 1878 με την εναλλαγή των μελών της στην πρωθυπουργία. 

To 1926, τα τέσσερα πρώτα κόμματα των εκλογών συγκρότησαν «οικουμενική κυβέρνηση» υπό τον Αλέξανδρο Ζαΐμη. Το ΚΚΕ στην πρώτη του κοινοβουλευτική παρουσία ανέλαβε ουσιαστικά τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η αποχώρηση των υπουργών του Λαϊκού Κόμματος, λόγω διαφωνιών σε θέματα οικονομικής πολιτικής, οδήγησε εντέλει στην πτώση της στις 17 Αυγούστου 1927. Τον Οκτώβριο του 1944 σχηματίστηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Στην κυβέρνηση συμμετείχαν και εκπρόσωποι του ΕΑΜ, στο οποίο κυριαρχούσε το ΚΚΕ. Η απαίτηση του Παπανδρέου για αποστράτευση των αντιστασιακών οργανώσεων ΕΑΜ και ΕΔΕΣ προκάλεσε την αντίδραση του ΕΑΜ, το οποίο απέσυρε τους υπουργούς του. Τα αιματηρά Δεκεμβριανά, που ακολούθησαν, προκάλεσαν την πτώση της κυβέρνησης στις 3 Ιανουαρίου 1945. Οι εκλογές του Μαρτίου του 1946 δεν ανέδειξαν αυτοδύναμη κυβέρνηση και στις 24 Ιανουαρίου 1947 ορκίστηκε ως εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός ο τραπεζίτης Δημήτριος Μάξιμος, ηγούμενος κυβέρνησης συνασπισμού, που περιλάμβανε όλα τα κόμματα της Βουλής. Η κυβέρνηση Μάξιμου έπεσε στις 29 Αυγούστου 1947 λόγω της δυσαρέσκειας των Αμερικανών για την αποτυχία των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του Εθνικού Στρατού εναντίον των ανταρτών του ΔΣΕ. Το 1966 η πολιτική ανωμαλία λόγω της Αποστασίας τερματίστηκε  με τη συμφωνία των ηγετών της Ένωσης Κέντρου, Γεωργίου Παπανδρέου και της ΕΡΕ, Παναγιώτη Κανελλόπουλου, για τον σχηματικό μεταβατικής κυβέρνησης μεταξύ των δύο κομμάτων που θα οδηγούσε τη χώρα σε εκλογές. To 1974, με την πτώση της δικτατορίας σχηματίστηκε Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με πρωθυπουργό των Κωνσταντίνο Καραμανλή. Τον Ιούνιο του 1989 προέκυψε η κυβέρνηση συνεργασίας Νέας Δημοκρατίας και Συνασπισμού υπό τον Τζαννή Τζανετάκη. Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 πάλι δεν προέκυψε αυτοδύναμη κυβέρνηση, και σχηματίστηκε η γνωστή ως οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα. 

Η πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα ελληνικά πολιτικά κόμματα για το σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης υπό τον Λουκά Παπαδήμο οδήγησε τη χώρα σε εκλογές στις 6 Μαΐου, ναι μεν αποτελεί σπάνιο γεγονός στα ελληνικά πολιτικά δρώμενα, εντούτοις σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι συγκυβερνήσεις αποτελούν μάλλον τον κανόνα, παρά την εξαίρεση, όπως αποδεικνύει η σχετική έρευνα στην πολιτική σκηνή των 27 κρατών-μελών της Ευρώπης Ένωσης. ΄Ολες οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν την πρόβλεψη ότι κανένα κόμμα δεν θα διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στην επόμενη Βουλή. Ετσι, για πρώτη φορά μετά την κυβέρνηση Ζαΐμη το 1926, αντιμετωπίζεται το ενδεχόμενο σχηματισμού πολυκομματικής κυβέρνησης χωρίς «μεταβατική λογική», χωρίς δηλαδή να τελεί σε αναμονή απόκτησης αυτοδυναμίας ένα ισχυρό πολιτικό κόμμα εξουσίας όπως συνέβη με τις δύο βραχύβιες κυβερνήσεις Τζαννετάκη και Ζολώτα, που είχαν χρόνο ζωής περίπου τρεις μήνες η καθεμία. ΄Οταν στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης οι κυβερνήσεις συνεργασίας αποτελούν είτε τον κανόνα είτε σύνηθες μοντέλο διακυβέρνησης, στην Ελλάδα παραμένει ταμπού, ως συνέπεια μιας βαθιά ριζωμένης πολιτικής κουλτούρας πόλωσης. Ομως στη σημερινή συγκυρία ούτε η ακυβερνησία, ούτε οι μικροκομματικοί ελιγμοί, ούτε οι αλλεπάλληλες ατελέσφορες εκλογικές αναμετρήσεις συνιστούν λύση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι πιο αναγνώστες μας Αναγνώστες

Related Posts with Thumbnails